ΕΛΛΑΔΑ
Λήψη σύντομου url
Τέσσερις διαπρεπείς αναλυτές διεθνών σχέσεων μιλούν αποκλειστικά στο Sputnik για τη συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και πΓΔΜ για την ονομασία του γειτονικού κράτους εξηγώντας τα θετικά και τα αρνητικά της σημεία.
Προβληματικά αλλά και θετικά στοιχεία στη συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της πΓΔΜ για το θέμα της ονομασίας, εντοπίζουν τέσσερις διαπρεπείς αναλυτές διεθνών σχέσεων που μίλησαν στο sputniknews.gr με αφορμή τις πρόσφατες ραγδαίες εξελίξεις.
Ο Πρόεδρος του Τμήματος Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών Ιωάννης Μάζης τονίζει μεταξύ άλλων ότι πρόκειται για βεβιασμένη κίνηση, ενώ εξηγεί ότι η πρόσκληση που πιθανόν να δεχτεί η πΓΔΜ για συμμετοχή στο ΝΑΤΟ υπό ειδικό καθεστώς, θα αποτελέσει «μεγάλη ήττα των ελληνικών εθνικών συμφερόντων, διότι ακόμη και αν δεν υλοποιήσουν όλα όσα είναι έτοιμοι αυτή τη στιγμή να υποσχεθούν, το ΝΑΤΟ σε καμία περίπτωση δε θα δεχθεί να τους απομακρύνει».
Από την πλευρά του, ο διεθνολόγος και επιστημονικός συνεργάτης του Κέντρου Διεθνών Στρατηγικών Αναλύσεων Βασίλης Κοψαχείλης, εκφράζει αμφιβολίες σχετικά με το πόσο εύκολο θα είναι να περάσει στην ίδια τη πΓΔΜ καθώς είναι «ισχυρές οι δυνάμεις εκείνες που δεν θα ήθελαν να περάσει». Ο κ. Κοψαχείλης χαρακτηρίζει τη συμφωνία «εξόχως προβληματική αλλά ταυτόχρονα είναι ίσως ό,τι καλύτερο θα μπορούσαμε να έχουμε πετύχει υπό τις παρούσες συνθήκες», ενώ εντοπίζει το μεγαλύτερο πρόβλημα στην υποψηφιότητα που θα πάρει η πΓΔΜ «για μέλος στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ χωρίς να δίνει κάτι ουσιαστικό».
Μιλώντας στο Sputnik, ο Χριστόδουλος Κ. Γιαλλουρίδης, Κοσμήτορας Σχολής Διεθνών Σπουδών, Επικοινωνίας και Πολιτισμού Παντείου Πανεπιστημίου, εκτιμά ότι ήταν «βιαστική η όλη προσέγγιση, δεν αξιοποιήθηκε το momentum στις διεθνείς σχέσεις, που σημαίνει να αξιοποιείς την ευκαιρία που σου δίνεται όντας ισχυρότερος», ενώ ταυτόχρονα ασκεί κριτική για την έλλειψη συνεννόησης μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης στην Ελλάδα. «Έπρεπε να συνεννοηθούν με τη Νέα Δημοκρατία, τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης και γενικά με τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου για να υπάρχει σύμπνοια, σύμπνοια η οποία φαίνεται και προς τα έξω ως ισχύς», τονίζει συγκεκριμένα.
Στο Sputnik μίλησε και ο Κωνσταντίνος Φίλης, Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ) και επικεφαλής του Τομέα Ρωσίας-Ευρασίας & ΝΑ Ευρώπης ο οποίος τόνισε ότι «η συγκυρία ήταν ευνοϊκή επειδή βρέθηκε στην ηγεσία της FYROM ο Ζάεφ, αντιθέτως με την προηγούμενη κατάσταση του Γκρούεφσκι που δεν ήταν συζητήσιμος και συνεννοήσιμος», ενώ εξήγησε ότι «είμαστε στην αρχή ενός νέου κύκλου ο οποίος άνοιξε χθες και ο οποίος δεν ξέρουμε πότε θα κλείσει και πώς θα κλείσει».
Ακολουθούν αναλυτικά τα σχόλια των αναλυτών στο Sputnik:
Ακολουθούν αναλυτικά τα σχόλια των αναλυτών στο Sputnik:
Ιωάννης Μάζης, Πρόεδρος του Τμήματος Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών
«Θεωρώ ότι είναι μια συμφωνία προς τη λάθος κατεύθυνση διότι εκχωρεί την επιτομή του ψευδο-αλυτρωτισμού των Σκοπίων που είναι το όνομα, δεύτερον εκχωρεί τη μακεδονική εθνότητα και τρίτον εκχωρεί ένα από τα βασικότερα συστατικά εθνοτικής ταυτότητας που είναι η γλώσσα.
Είναι βέβαιον ότι εντός του μεσοδιαστήματος, μέχρι να ολοκληρωθούν τα δημοψηφίσματα δηλαδή, και οι αλλαγές στο σύνταγμα των Σκοπίων οι οποίες να αφαιρούν κάθε αλυτρωτισμό (ανεξαρτήτως αν αυτά υλοποιηθούν όντως ή όχι), εντός αυτού του μεσοδιαστήματος, στα Σκόπια αφενός μεν θα λάβουν την έγκριση για την έναρξη των διαδικασιών εντάξεώς τους στην ΕΕ χωρίς η Ελλάδα να έχει κερδίσει τίποτα από αυτό, και δεύτερον, τα Σκόπια θα δεχθούν μια πρόσκληση για την συμμετοχή τους στο ΝΑΤΟ υπό ειδικό καθεστώς.
Αυτό αποτελεί μια μεγάλη ήττα των ελληνικών εθνικών συμφερόντων, διότι ακόμη και αν δεν υλοποιήσουν όλα όσα είναι έτοιμοι αυτή τη στιγμή να υποσχεθούν, το ΝΑΤΟ σε καμία περίπτωση δε θα δεχθεί να τους απομακρύνει. Άρα ουσιαστικά θα είναι θέμα χρόνου η πλήρης ένταξή τους, έστω και με ζημιογόνες εξελίξεις για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα από το εσωτερικό του ΝΑΤΟ.
Πιστεύω ότι είναι βεβιασμένη κίνηση και πιστεύω ότι δεν είχαμε κανέναν λόγο να είμαστε εμείς οι επισπεύδοντες. Επισπεύδοντες είναι τα Σκόπια. Και ως επισπεύδοντες έπρεπε να πληρώσουν και το κόστος το οποίο εμείς αρνηθήκαμε σε όλες τις περιπτώσεις να τους πιέσουμε για να το επιτύχουμε προς όφελος των ελληνικών εθνικών συμφερόντων».
Βασίλης Κοψαχείλης, διεθνολόγος και επιστημονικός συνεργάτης του Κέντρου Διεθνών Στρατηγικών Αναλύσεων
«Δυστυχώς είναι τόσο σύνθετη η κατάσταση που δύσκολα μπορεί κανείς να απαντήσει μονολεκτικά για όσα ξέρουμε για αυτή τη Συμφωνία. Τι θέλω να πω; Χάσαμε πολύτιμα χρόνια και πολύ ευνοϊκότερες συνθήκες στο παρελθόν για να έχουμε μια καλύτερη από τη σημερινή συμφωνία. Από την άλλη η συμφωνία αυτή είναι εξόχως προβληματική αλλά ταυτόχρονα είναι ίσως ότι καλύτερο θα μπορούσαμε να έχουμε πετύχει υπό τις παρούσες συνθήκες.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα το εντοπίζω στο ότι η FYROM θα πάρει υποψηφιότητα για μέλος στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ χωρίς να δίνει κάτι ουσιαστικό. Νομίζω πως είμαστε μπροστά σε μία νέα κατάσταση συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου.
Τα προβληματικά σημεία αυτής της συμφωνίας θα τα βρούμε μπροστά μας. Τα 3/4 των κρατών του πλανήτη τους αποκαλούν ήδη "Μακεδονία". Το State Department εξέδωσε χθες αργά ανακοίνωση για τη συμφωνία και αναφέρεται στη FYROM ως Macedonia. Ούτε τα προσχήματα δεν κρατούνται. Αλλά δεν είναι μόνο οι ΗΠΑ. Το ίδιο κάνουν και πάρα πολλά ακόμη κράτη.
Δεν είμαι καθόλου βέβαιος πως το όλο ζήτημα αφορά το ΝΑΤΟ ή τουλάχιστον κυρίως το ΝΑΤΟ. Στο τραπέζι τούτη την ώρα διαμορφώνεται μια νέα ισορροπία συμφερόντων και ξαναμοιράζεται η τράπουλα. Το σχέδιο των Δυτικών είναι να περάσει ο έλεγχος των Δυτικών Βαλκανίων καθολικά στη σφαίρα επιρροής τους, η περιοχή να σταθεροποιηθεί και να ενωθεί με τον υπόλοιπο Ευρωπαϊκό κορμό. Αυτό σημαίνει projects και χρήμα, εκτός από τον καθαρά γεωπολιτικό έλεγχο. Σε αυτό το Δυτικό σχέδιο υπάρχουν και αντίρροπες δυνάμεις που προσπαθούν στο παρά πέντε των διευθετήσεων να διατηρήσουν ποσοστά ελέγχου. Παίζεται δηλαδή ένα παίγνιο ισχύος και η όποια βιασύνη προκύπτει ευρύτερα μέσα από αυτό το παίγνιο.
Το ένα ζήτημα είναι αν τελικά αυτή η Συμφωνία περνάει από τη FYROM. Είναι ισχυρές οι δυνάμεις εκείνες που δεν θα ήθελαν να περάσει.
Κατά δεύτερο, όπως σας ανέφερα, πιστεύω ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια επανάληψη του σκηνικού των Συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου. Κακές συμφωνίες, αλλά ήταν και ότι το καλύτερο μπορούσαμε να έχουμε τότε σε ότι αφορά την Κύπρο και με τα δεδομένα που υπήρχαν τότε. Αν εμείς από εκεί και πέρα χειριζόμασταν με σύνεση την νέα κατάσταση, σίγουρα δεν θα είχαμε το τραγικό ‘74 και ενδεχομένως να αποτελούσε σήμερα η Κύπρος ένα de facto Ελληνικό κομμάτι, με την Τουρκία να την ατενίζει από τα παράλια και να παρακαλάει για καλές σχέσεις. Θα άφηνε αδιάφορους ακόμη και τους Τουρκοκύπριους. Πού θέλω να καταλήξω; Τούτη την ώρα, εδώ που φτάσαμε και έτσι όπως φτάσαμε, μην επικεντρωθούμε με τη Συμφωνία αυτή καθ' αυτή, αλλά να ασχοληθούμε με την επόμενη ημέρα και το πώς μπορούμε εμείς αυτή τη συμφωνία να την τρέξουμε επ' ωφελεία μας. Έχουμε την ετοιμότητα να τους κάνουμε de facto Βαλκανική προέκταση της επικράτειάς μας; Εκεί βρίσκεται όλη η ουσία!»
Κωνσταντίνος Φίλης, Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων και επικεφαλής του Τομέα Ρωσίας-Ευρασίας & ΝΑ Ευρώπης
«Η συμφωνία έχει όπως αναμενόταν θετικά στοιχεία και κάποια αρνητικά στοιχεία. Στα θετικά για την ελληνική πλευρά συγκαταλέγω το erga omnes, το γεγονός δηλαδή ότι υπάρχει μια χρήση της νέας ονομασίας Βόρεια Μακεδονία έναντι όλων αλλά και αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας, άρα μιλάμε για μια σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό ο οποίος είναι erga omnes. Αυτό ήταν μια πάγια ελληνική θέση η οποία τηρήθηκε.
Το δεύτερο στοιχείο έχει να κάνει με την απάνοιξη των τελευταίων σημείων του Συντάγματος της FYROM τα οποία αποπνέουν αλυτρωτισμό και επεκτατισμό και αυτό επίσης θεωρώ ότι είναι μια θετική εξέλιξη για την ελληνική πλευρά, καθώς επίσης και το ότι υπάρχει ένας διαχωρισμός στο κομμάτι αρχαία ελληνική Μακεδονία από τη Μακεδονία του γεωγραφικού χώρου όπου βρίσκεται μεταξύ άλλων και η FYROΜ. Έτσι κι αλλιώς από τον 19ο αιώνα υπάρχει εκεί πέρα Μακεδονία ως γεωγραφικός χώρος, που δεν έχει όμως καμία σχέση με την ιστορική ελληνική Μακεδονία.
Αυτά είναι τα τρία θετικά.
Το αρνητικό είναι ότι στο κομμάτι υπηκοότητα από το οποίο απορρέει και η ταυτότητα, υπάρχει το «Μακεδόνας» και μια κάθετος «Πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας», το οποίο συν τω χρόνω φαντάζομαι ότι θα χαθεί και άρα θα μείνει το "Μακεδόνας".
Βέβαια δεν μπορούμε να πούμε εμείς σε μια άλλη χώρα πώς θα αυτοπροσδιορίζεται και υπάρχουν εδώ πέρα και ζητήματα, αν θα μπορούσαμε για παράδειγμα να τους πούμε "Σλαβομακεδόνες", πράγμα το οποίο δε θα δεχόταν το αλβανικό στοιχείο της γειτονικής χώρας, αλλά σε κάθε περίπτωση είναι ένα προβληματικό στοιχείο αυτό.
Η συγκυρία ήταν ευνοϊκή επειδή βρέθηκε στην ηγεσία της FYROM ο Ζάεφ, αντιθέτως με την προηγούμενη κατάσταση του Γκρούεφσκι που δεν ήταν συζητήσιμος και συνεννοήσιμος. Το ότι η σύνοδος κορυφής της ΕΕ και του ΝΑΤΟ έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην επίσπευση της συμφωνίας, αυτό είναι δεδομένο.
Έχουμε πολλά επεισόδια ακόμα μπροστά μας. Είμαστε στην αρχή ενός νέου κύκλου ο οποίος άνοιξε χθες και ο οποίος δεν ξέρουμε πότε θα κλείσει και πώς θα κλείσει. Είμαστε στην αρχή. Θα πρέπει να δούμε αν αυτή η συμφωνία θα υλοποιηθεί, με ποιον τρόπο, πόσο καιρό θα πάρει, αν θα υπάρξουν παρεκκλίσεις, τι θα συμβεί με αυτές τις παρεκκλίσεις, ποιο θα είναι το επόμενο βήμα της ελληνικής πλευράς, αν θα ανοίξει διάπλατα ο δρόμος προς το ΝΑΤΟ και την ΕΕ ή αν θα προκύψουν εμπόδια λόγω της συμπεριφοράς της FYROM, κλπ.
Είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να μην περάσει η συμφωνία από κάποιο από τα δύο εθνικά κοινοβούλια. Τώρα θα περάσει από το κοινοβούλιο της FYROM με απλή πλειοψηφία η συμφωνία. Η συνταγματική ονομασία όμως που απαιτεί τα 2/3 είναι 50-50. Το να καταφέρει, δηλαδή, η κυβέρνηση είτε κατόπιν πρόωρων εκλογών είτε με κάποιον άλλον τρόπο να βρει τους 80. Έχει προς το παρόν 67 από τους 80. Ως προς την Ελλάδα, η κύρωση της συμφωνίας θα λάβει χώρα μετά από πολλούς μήνες και δεν ξέρουμε τότε πώς θα είναι οι πολιτικοί συσχετισμοί. Δεν ξέρουμε αν θα υφίσταται η κυβέρνηση στη σημερινή της μορφή, αν θα έχουμε πάει σε πρόωρες εκλογές, αν θα έχουμε μια κυβέρνηση απ' το τωρινό κοινοβούλιο αλλά άλλης φύσεως, δεν μπορούμε να το ξέρουμε αυτό».
Χριστόδουλος Κ. Γιαλλουρίδης, Κοσμήτορας Σχολής Διεθνών Σπουδών, Επικοινωνίας και Πολιτισμού Παντείου Πανεπιστημίου
«Η συμφωνία είναι προϊόν των διεθνών εξελίξεων και της αναγκαιότητας που εμφανίζεται για την πΓΔΜ να ενταχθεί στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Αυτό είναι, αν θέλετε το κίνητρο που έχουν και αυτοί και το, αν θέλετε, η δύναμη που έχουμε εμείς να πιέσουμε προς κατευθύνσεις που είναι επ' ωφελεία των εθνικών μας συμφερόντων.
Το πρόβλημα είναι εάν η συμφωνία αυτή περιλαμβάνει και όλα τα άλλα ζητήματα που παράγουν τον αλυτρωτισμό. Το πρόβλημα του αλυτρωτισμού δεν είναι μόνο το όνομα είναι και όλοι οι μηχανισμοί καλλιέργειας της ιδεολογίας του αλυτρωτισμού στο εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό σύστημα της χώρας. Από τα σχολεία, από το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο και τα μέσα ενημέρωσης, όλοι αυτοί η παραγωγή κοινωνικοποίησης, από την οικογένεια μέχρι το πανεπιστήμιο. Εάν αυτό το σύστημα ελεγχθεί και δημιουργηθεί μια νέα κοινωνία η οποία αντιλαμβάνεται τον εαυτό τους ως σλαβική δημοκρατία και όχι ως μακεδονική δημοκρατία, τότε έχουμε κερδίσει. Εάν το αφήσαμε απλά στην αναφορά στο όνομα, να μην μιλούνται δηλαδή ως Μακεδόνες αλλά ως βόρεια Μακεδονία, δεν έχουμε κερδίσει την υπόθεση, έχουμε κερδίσει το επιστέγασμα, όχι την ουσία.
Δηλαδή και στην περίπτωση ας πούμε της Γερμανίας, μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Γερμανία υποχρεώθηκε για δεκαετίες να παράγει τη νέα Γερμανία στο εκπαιδευτικό της σύστημα, δεν ονομάστηκε μόνο Ομοσπονδιακή δημοκρατία της Γερμανίας. Ήταν δημοκρατία στην παραγωγή των ανθρώπων και της πολιτικής και της κουλτούρας.
Θεωρώ δεδομένο δηλαδή ότι σε αυτή την περίπτωση ότι πρέπει να ξεκινήσει κάνεις πέραν του ονόματος και στη δημιουργία των συνθηκών παραγωγής της πραγματικής τους ταυτότητας. Η ανεύρεση της πραγματικής τους ταυτότητας που είναι σλαβική.
Αν τους δίνεις την ταυτότητα και τους αφαιρείς μόνο το όνομα δεν έχεις κάνει τίποτα.
Νομίζω ότι ήταν βιαστική η όλη προσέγγιση, δεν αξιοποιήθηκε το momentum στις διεθνείς σχέσεις, που σημαίνει να αξιοποιείς την ευκαιρία που σου δίνεται όντας ισχυρότερος. Διότι οι διεθνείς σχέσεις δεν είναι ας το πούμε η εκκλησιαστική αγάπη και στοργή αλλά είναι ένας ανισότιμος αγώνας όλων εναντίων όλων, δηλαδή είναι μια διεκδίκηση ικανοποίησης διαφορετικών συμφερόντων. Αν σκεφτήκαμε με χριστιανική αγάπη για να τους βοηθήσουμε κάναμε λάθος.
Νομίζω ότι δεν αξιοποιήθηκαν όλες οι δυνατότητες που είχαμε για να εκριζώσουμε τη σκοπιανή ιδεολογία, δηλαδή τον λεγόμενο μακεδονισμό εκ βάθρων. Θα έπρεπε να ήμασταν πιο προσεκτικοί και πιο αποφασιστικοί για την ικανοποίηση αυτού που λέμε ελληνικό εθνικό συμφέρον, που σημαίνει πάνω απ' όλα η Ελλάδα.
Νομίζω ότι ένα άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ελληνική πολιτική είναι ότι δεν συνεννοείται με την αντιπολίτευση. Είναι λάθος αυτό. Η στρατηγική συναίνεση, συνεννόηση με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις του τόπου, δεν είναι κανείς σε θέση να αποφασίζει μόνος για τόσο πολύ σοβαρά ζητήματα. Έπρεπε να συνεννοηθούν με τη Νέα Δημοκρατία, τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης και γενικά με τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου για να υπάρχει σύμπνοια, σύμπνοια η οποία φαίνεται και προς τα έξω ως ισχύς.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου