Τι γυρεύει η Ελλάδα στα Στενά του Ορμούζ;

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης , CNN Greece

11:40 Παρασκευή, 24 Ιανουαρίου 2020

Πηγή: (AP Photo/Fay Abuelgasim)

Πριν από τρεις ημέρες (21/1/2020) το γαλλικό υπουργείο ευρωπαϊκών και εξωτερικών υποθέσεων ανακοίνωσε ότι οκτώ χώρες της ΕΕ (Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Ιταλία, Ολλανδία και Πορτογαλία), ανάμεσα στις οποίες η Ελλάδα και η Ν. Κορέα, έχουν επιβεβαιώσει την συμμετοχή τους σε μια αρμάδα η οποία θα πλέει εκατέρωθεν των Στενών του Ορμούζ με σκοπό την «προστασία της ελεύθερης και απρόσκοπτης εμπορικής ναυσιπλοΐας».  Στην πράξη είναι μια κίνηση εχθρική έναντι του Ιράν. Η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει τοποθετηθεί ακόμη επίσημα επί του θέματος.

Η εν λόγω πρωτοβουλία ξεκίνησε από τις ΗΠΑ και το Τελ Αβίβ με αφορμή την κρίση των τάνκερ του περασμένου καλοκαιριού και τις τεταμένες αμερικανο-ιρανικές σχέσεις.
Η εν λόγω κρίση ξεκίνησε από την Βρετανία η οποία με αμερικανική παρότρυνση κατέλαβε μονομερώς και κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου ιρανικό τάνκερ στο Γιβραλτάρ, ενέργεια η οποία προκάλεσε την αντίδραση της Τεχεράνης και την κατάληψη ενός βρετανικού τάνκερ σε αντίποινα. Την ίδια περίοδο εκδηλώθηκαν επιθέσεις κατά αραβικών και ιρανικών δεξαμενοπλοίων.
Η κρίση εκτονώθηκε, με μεσολάβηση της Μόσχας, από το Λονδίνο και την απελευθέρωση του ιρανικού τάνκερ και κατόπιν την ίδια κίνηση από την Τεχεράνη. Η εν λόγω στάση του Ιράν θορύβησε την Ουάσινγκτον καθώς φάνηκε το κενό αμερικανικής ισχύος που υπάρχει στην Μέση Ανατολή.
Από τον περασμένο Αύγουστο οι ΗΠΑ και το Τελ Αβίβ έχουν επιδοθεί σε μια πολιτική πολλαπλών πιέσεων προς το Ιράν, ανάμεσα στις οποίες είναι και η συγκρότηση πολυεθνικής αρμάδας η οποία θα περιπολεί στα Στενά του Ορμούζ ως μέσο πίεσης προς την Τεχεράνη σε συνδυασμό με τα πολλαπλά αμερικανο-ισραηλινά αεροπορικά κτυπήματα κατά σηϊτικών στόχων σε Συρία και Ιράκ. Είναι προφανές πλέον ότι οι ΗΠΑ επιδιώκουν την αποδυνάμωση του Σηϊτικού Άξονα στην Μ. Ανατολή. Το Ιράκ από την πλευρά του επιδιώκει την απομάκρυνση των αμερικανικών στρατευμάτων από τα εδάφη του. Η άνευ προηγουμένου ιρανική επίθεση σε δύο αμερικανικές βάσεις του Ιράκ σε απάντηση για την δολοφονία Σολεϊμανί καταδεικνύει την κρισιμότητα των στιγμών για την γεωπολιτική ασφάλεια της περιοχής με προεκτάσεις στην Αν. Μεσόγειο σε Παλαιστινιακό και Κυπριακό.
Σε αυτή την σύγκρουση και υπό αμερικανική πίεση η Αθήνα φέρεται να έχει εμπλακεί παίρνοντας επί του παρόντος την πολιτική απόφαση να στείλει μία φρεγάτα στα Στενά του Ορμούζ και μία συστοιχία Πάτριοτ για την αεράμυνα της Σ. Αραβίας σε σχέση πάντοτε με την γεωπολιτική σύγκρουση με το Ιράν. Είναι προφανές ότι η εν λόγω κίνηση των Αθηνών είναι αχρείαστη και λανθασμένη για διαφόρους λόγους.
Η Ελλάδα είναι μεσογειακή χώρα σε δεινή οικονομική κρίση και περιορισμένους ανθρώπινους και υλικούς πόρους. Οι ένοπλες δυνάμεις της θα πρέπει να προστατεύουν τα ελληνικά συμφέροντα σε Ελλάδα και Κύπρο στην Μεσόγειο. Δεν υπάρχουν περιθώρια για τυχοδιωκτικούς μεγαλοϊδεατισμούς τύπου ‘Μικρασιατικής Εκστρατείας.’
Εάν θεωρήσουμε ότι ο γεωπολιτικός αντίπαλος της Ελλάδας σε περιφερειακό επίπεδο είναι η Τουρκία τότε είναι προφανές ότι η εμπλοκή της Ελλάδας στα Στενά του Ορμούζ και την Αραβική Χερσόνησο δεν μειώνει την επιρροή της Τουρκίας στο ελάχιστο.
Η αποστολή συστοιχίας Πάτριοτ στην Σ. Αραβία αποδυναμώνει όχι μόνο την αεράμυνα της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας σε μια κρίσιμη περίοδο για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις αλλά θέτει επίσης σε κίνδυνο την ασφάλεια της Ελλάδας από άλλες χώρες με τις οποίες δεν έχει διαφορές.
Οι ελληνο-ιρανικές σχέσεις τους τελευταίους αιώνες είναι πάντοτε φιλικές σε όλα τα επίπεδα, αντανάκλαση του πλούσιου πολιτισμού των δύο λαών.
Η Ελλάδα παραδοσιακά προμηθευόταν πετρέλαιο από το Ιράν σε καλές τιμές και προνομιακούς τρόπους αποπληρωμής. Σήμερα λόγω των κυρώσεων του λεγόμενου διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος στις πωλήσεις πετρελαίου από το Ιράν η Αθήνα εξαναγκάσθηκε σε παύση της προμήθειας ιρανικού πετρελαίου. Ακόμη και σήμερα όμως η Ελλάδα είναι υπόχρεη στο Ιράν, αφού δεν έχει αποπληρώσει χρέη της προς την Τεχεράνη για παλαιότερες ποσότητες πετρελαίου που είχε προμηθευθεί.
Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να εξηγήσει πως γίνεται να παίρνει στρατιωτικά μέτρα εναντίον μιας φίλης χώρας, όπως το Ιράν, άνευ λόγου και αιτίας. Οι ενέργειες της Ελλάδας στρέφονται εμφανώς κατά της εδαφικής ακεραιτότητας του Ιράν και, όπως δήλωσε και η πρεσβεία της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν στην Αθήνα μετά τις δηλώσεις του Έλληνα πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον, η Τεχεράνη διατηρεί το δικαίωμα στην αυτοάμυνα.
Το Μαξίμου δεν έχει αντιληφθεί ότι η εν λόγω στάση έναντι του Ιράν μειώνει την αξιοπιστία της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής εν γένει. Η εξωτερική πολιτική της Αθήνας θα πρέπει να ασκείται με γνώμονα το εθνικό συμφέρον της Ελλάδας και της Κύπρου και όχι αυτό συμμαχικών χωρών ή τρίτων κρατών με τα οποία διατηρεί ευκαιριακή σχέση την τελευταία δεκαετία.
Στην ζυγαριά των κινδύνων και των ωφελημάτων αυτής της απόφασής της η Αθήνα, οι κίνδυνοι είναι περισσότεροι και τα ωφελήματα πενιχρά. Η δράση φέρει αντίδραση. Με την κίνησή της αυτή η Αθήνα δεν βοηθά την ελληνική εμπορική ναυτιλία αλλά την εκθέτει σε κινδύνους ανύπαρκτους μέχρι σήμερα. Γι΄ αυτό η Αθήνα πρέπει να διαψεύσει επίσημα την γαλλική ανακοίνωση, να αποσυρθεί από την αρμάδα των Στενών του Ορμούζ και να μην στείλει τους Πάτριοτ στην Αραβική Χερσόνησο.