Ποιος πληρώνει το... μάρμαρο;

 

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Δύσκολο το αίνιγμα του κόστους μετάβασης που πρέπει να λύσει και ο επιφορτισμένος με την κατάθεση του νομοσχεδίου για το κεφαλαιοποιητικό επικουρικό σύστημα, υφ. Εργασίας Π. Τσακλόγλου

ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ EUROKINISSI

 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ 28.11.2020, 13:36

Χριστίνα Κοψίνη

Μήπως, εν τέλει, πρόκειται να ενισχυθεί από το Ταμείο ανάκαμψης και το νέο κεφαλοποιητικό σύστημα επικουρικών συντάξεων; ● Το κόστος μετάβασης στο νέο -ιδιωτικής διαχείρισης- επικουρικό κυμαίνεται από 52 έως 62 δισ. ευρώ.

Ερωτήματα προκαλεί η ένταξη της ιδιωτικοποίησης των επικουρικών συντάξεων στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που συνέταξε το επιτελείο του κ. Σκυλακάκη και απέστειλε στην Ε.Ε. για τη χρηματοδότηση της χώρας από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

To Σχέδιο περιλαμβάνει το σύνολο των κεντρικών πολιτικών που μπορούν να χρηματοδοτηθούν από ευρωπαϊκά κεφάλαια, ύψους 19 δισ. σε επιδοτήσεις και 13 δισ. σε δάνεια από το Ταμείο Ανάκαμψης. Εάν από τα κεφάλαια που αποσκοπούν αποκλειστικά στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και της απασχόλησης η κυβέρνηση επιχειρήσει να χρηματοδοτήσει και το κόστος μετατροπής των επικουρικών σε «ατομικούς κουμπαράδες», τότε τμήμα των ζωτικών πόρων θα χορηγηθούν για την κερδοφορία των ξένων ιδιωτικών εταιρειών που θα εμπλακούν στη διαχείριση των ασφαλιστικών κεφαλαίων.

Μην ξεχνάμε ότι το νέο επικουρικό θα είναι μεν δημόσιο, αλλά στους διαχειριστές θα συμμετέχουν και ξένες εταιρείες. Και όπως αντιλαμβανόμαστε, τα κεφάλαια των επικουρικών συντάξεων (2,5 δισ. ετησίως) κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητα είναι για τις χρηματαγορές.

Οσοι βιαστούν να αποδώσουν σενάρια επιστημονικής φαντασίας στο ερώτημά μας, ας παρακολουθήσουν λίγο πιο προσεκτικά τον συλλογισμό του Εθνικού Σχεδίου: «H Ελλάδα προτείνει να χρησιμοποιήσει τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας υπό μορφή δανείων για τη χρηματοδότηση επιχειρηματικών επενδύσεων προτείνοντας ταυτόχρονα πρόσθετες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις».

Μάλιστα στον Αξονα 3.1. (σελ. 11) για την «αύξηση των θέσεων εργασίας και προώθηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας», εκτός από τις Ενεργητικές και Μη Ενεργητικές (Passive) Πολιτικές Απασχόλησης, που θα ενισχύσουν «την ενεργοποίηση της αγοράς εργασίας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας και διχτυών ασφαλείας κατά της ανεργίας» περιλαμβάνεται και η μεταρρύθμιση του ισχύοντος επικουρικού συνταξιοδοτικού συστήματος. Και συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται «η μετάβαση από ένα μη κεφαλαιοποιητικό σύστημα μικτών προκαθορισμένων παροχών και νοητά καθορισμένων εισφορών σε ένα πλήρως κεφαλαιοποιητικό σύστημα πληρωμών παρακράτησης στην πηγή “pay-as-you-earn”. Ευθυγραμμίζοντας καλύτερα τις εισφορές με τις παροχές, η ως άνω μεταρρύθμιση θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη στο δημόσιο συνταξιοδοτικό σύστημα, θα αποθαρρύνει τις άτυπες μορφές απασχόλησης και θα έχει θετικές συνέπειες στη συμμετοχή του εργατικού δυναμικού, στην αποταμίευση και στη δημιουργία κεφαλαίου».

Σενάριο

Aς μην ξεχνάμε ότι εκτός από τα οικονομικά της αγοράς υπάρχει και η οικονομική ιστορία. Κι αυτή, νωπή ακόμη, αποδεικνύει ότι το σενάριο χρησιμοποίησης των συνταξιοδοτικών πόρων έχει παιχτεί αρκετές φορές στο παρελθόν. Ή μήπως δεν ήταν οι περικοπές των συντάξεων που συνολικά ανήλθαν σε 63 δισ. (τα 55 δισ. ευρώ μέχρι το 2015) με τις οποίες αποπληρώθηκε μέρος των δαπανών εξυπηρέτησης του χρέους της κεντρικής διοίκησης από τον δανεισμό του ‘80 και του ‘90 σε ξένες τράπεζες;

Το ερώτημα για το εάν η κυβέρνηση επιχειρεί να χρηματοδοτήσει το κόστος της ιδιωτικοποίησης των επικουρικών συντάξεων από το Ταμείο Ανάκαμψης πρέπει να απαντηθεί όχι μόνο από το οικονομικό επιτελείο αλλά και από την Ε.Ε. Ιδιαίτερα όταν η Eurostat είναι ήδη προ διλήμματος και συζητήσεων με την ελληνική κυβέρνηση για το πώς θα εγγράψει ή δεν θα εγγράψει στο δημόσιο χρέος το κόστος μετάβασης των συντάξεων (από αναδιανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό). Αυτό είναι το αγκάθι της κεφαλαιοποίησης του επικουρικού.

Με το κόστος μετάβασης εννοούμε το συνολικό ύψος των επικουρικών συντάξεων που λαμβάνουν οι σημερινοί 1,5 εκατομμύριο συνταξιούχοι. Κόστος το οποίο πρέπει να αποπληρωθεί μέχρι να σβήσει το παλιό σύστημα. Ανάλογα με τις υποθέσεις εργασίας και δεδομένου ότι η μέση επικουρική σύνταξη είναι στα 190 ευρώ, το κόστος μετάβασης κυμαίνεται από 52 έως 62 δισ. ευρώ.

Ποιος, λοιπόν, θα καταβάλει το τίμημα για να ευοδωθεί το μεγάλο στοίχημα μεταφοράς των επικουρικών συντάξεων στις χρηματαγορές; Το Δημόσιο με την επιβάρυνση του χρέους που θα θέσει σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο την πιστοληπτική του εικόνα; Οι νυν συνταξιούχοι με ένα νέο κύμα περικοπών στις παροχές τους; Οι μελλοντικοί συνταξιούχοι που έτσι ή αλλιώς θα λαμβάνουν λιγότερα; Η μήπως μέρος του κόστους θα το μοιραστεί και το Ταμείο Ανάκαμψης;