© AFP 2021 / WIN MCNAMEE
Η τριμερής στρατιωτική συμμαχία AUKUS, ανάμεσα σε Αυστραλία - Ηνωμένο Βασίλειο - ΗΠΑ, θέτει σε κίνδυνο ολόκληρο το παγκόσμιο σύστημα ασφάλειας.
Ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της περασμένης εβδομάδας είναι, χωρίς αμφιβολία, η δημιουργία μιας τριμελούς στρατιωτικής συμμαχίας μεταξύ της Αυστραλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ (AUKUS).
Στην πραγματικότητα όμως, τα περισσότερα σχόλια επικεντρώνονται στο σχολίο για «ένα μαχαίρι στην πλάτη της Γαλλίας» - μια ξεκάθαρη προσβολή από τους συμμάχους προς το Παρίσι που οδήγησε σε μια άνευ προηγουμένου ανάκληση των Γάλλων πρέσβεων από την Ουάσινγκτον και την Καμπέρα.
Δεν πρόκειται όμως μόνο για τους Γάλλους. Οι Αμερικανοί, σπρώχνοντας τον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον και «εκείνον τον τύπο από εκεί κάτω», όπως ο ξεχασιάρης Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν αποκάλεσε τον πρωθυπουργό της Αυστραλίας Σκοτ Μόρισον, στην υπογραφή αυτής της συμφωνίας, ταυτόχρονα μαχαίρωσαν πισώπλατα τους στενότερους συμμάχους, αγνοώντας τα συμφέροντά τους και θέτοντας σε κίνδυνο ολόκληρο το παγκόσμιο σύστημα ασφαλείας.
Η AUKUS «χτίστηκε» στη Σύνοδο κορυφής της G7 στην Κορνουάλη
Τα βρετανικά ΜΜΕ κοροϊδεύουν τη Γαλλία και τον Πρόεδρό της Εμανουέλ Μακρόν, αναφέροντας τις πιο περίεργες λεπτομέρειες σχετικά με τη συμφωνία, η οποία πραγματοποιήθηκε κάτω από τη μύτη των σημαντικότερων συμμάχων των ΗΠΑ.
Κρίνοντας από τις πληροφορίες που διέρρευσαν από την εφημερίδα «Telegraph», το προκαταρκτικό πλαίσιο της συμφωνίας συζητήθηκε ήδη τον Ιούνιο στη Σύνοδο κορυφής της G7 στην Κορνουάλη.
Την ώρα που στις διπλανές αίθουσες βρίσκονταν οι ηγέτες των κρατών, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του Μακρόν, ο Μπάιντεν, ο Τζόνσον και ο προσκεκλημένος ειδικά για αυτόν τον σκοπό Μόρισον προετοίμαζαν κρυφά μια σκανδαλώδη απόφαση.
Οι πληροφορίες στην εφημερίδα «Times» συνοδεύονταν από μια χλευαστική λεζάντα: «Ο Σκοτ Μόρισον συζητούσε την αμυντική συμφωνία με τον Μπόρις Τζόνσον κατά τη Σύνοδο κορυφής της G7, την ώρα που ο Γάλλος ασχολούνταν με τα λουκάνικα».
Εκείνη την περίοδο μεταξύ της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου υπήρχαν έντονες διαφωνίες σχετικά με το εμπόριο που ονομάστηκαν «πόλεμοι λουκάνικων».
Ακόμη πιο κυνική φαίνεται η συμπεριφορά του Αυστραλού πρωθυπουργού, ο οποίος μετά τη λήξη της Συνόδου κορυφής πέταξε στο Παρίσι για την προσωπική του επιβεβαίωση στον Μακρόν και τη δέσμευσή του για τη συμφωνία σχετικά με την κατασκευή γαλλικών υποβρυχίων.
Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι Γάλλοι αντιδρούν υπερβολικά ευαίσθητα σε αυτό που συνέβη.
Στην ίδια Σύνοδο κορυφής ήταν επίσης παρόντες οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι ανακοίνωσαν ότι στα μέσα Σεπτεμβρίου θα παρουσιάσουν τη νέα στρατηγική της Ένωσης στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού που σχεδιαζόταν αρκετό καιρό.
Η «θυμωμένη» Ευρώπη
Οι ίδιοι οι Αμερικανοί διαβεβαιώνουν ότι δεν είχαν σκοπό να συμπέσει η ανακοίνωση σχετικά με την AUKUS με την παρουσίαση της ευρωπαϊκής στρατηγικής, αλλά αρκετοί είναι αυτοί που θεώρησαν ότι δεν ήταν τυχαία η πραγματοποίησή της μια ημέρα πριν από την ομιλία του Ζοζέπ Μπορέλ, ύπατου εκπρόσωπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας.
Ο επικεφαλής Ευρωπαίος διπλωμάτης λυπάται που το τμήμα του δεν είχε ενημερωθεί για τη συμφωνία.
Είναι φανερό ότι η Ένωση είναι «θυμωμένη» με την παρόμοια στάση που κρατήθηκε απέναντι στους συμμάχους.
Όπως ορθώς επισήμανε ο αναλυτής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων Φρεντερίκ Γκραρ, «στην Ε.Ε. ανακοίνωσαν ότι δεν έχει καμία δουλειά στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού».
Από την πλευρά του ο διευθυντής της αναλυτικής ομάδας Eurointelligence Βόλφγκανγκ Μιούνχαου, χαρακτήρισε την AUKUS «καταστροφή για την Ευρώπη».
Για ευνόητους λόγους, το ΝΑΤΟ με την κυριαρχία των Αμερικανών δεν έχει δικαίωμα να εκφράσει ανοιχτά τα παράπονά του για τη συμφωνία.
Είναι σίγουρο όμως ότι αποτελεί ένα βαρύ πλήγμα και για τη Βορειοατλαντική Συμμαχία, η οποία επίσης παρέμεινε εκτός.
Ειδικά αυτήν την περίοδο, όταν όλος ο κόσμος συζητά την αισχρή αποτυχία του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν, το ζήτημα του περαιτέρω ρόλου και της σκοπιμότητας ύπαρξής του τίθεται πολύ έντονα.
Το «μικρό ΝΑΤΟ» που παράκαμψε συμφωνίες
Ενώ μετά τη δημιουργία της συμμαχίας, η οποία έχει ήδη χαρακτηριστεί «μικρό ΝΑΤΟ», είναι προφανές ότι η κρίση στον οργανισμό θα γίνει ουσιαστικό ζήτημα για συζήτηση σε διαφορετικά επίπεδα.
Κάποτε, η δήλωση του Μακρόν σχετικά με τον «εγκεφαλικό θάνατο του ΝΑΤΟ» έγινε δημοφιλής ενώ σήμερα στη Γαλλία καλούν να αποσυρθεί η χώρα από τη συμμαχία έπειτα από μια τέτοια προδοσία των «συμμάχων».
Και αυτή δεν είναι η μόνη συμμαχία ο ρόλος της οποίας αγνοήθηκε εντελώς κατά την υπογραφή της AUKUS.
Η παράκαμψη οργανισμών όπως τα Πέντε Μάτια (Five Eyes) και η Συνθήκη Ασφάλειας ANZUS επίσης συζητούνται.
Η πρώτη είναι μια συμμαχία πληροφοριών που περιλαμβάνει πέντε κράτη –τις ΗΠΑ, τον Καναδά, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία–, με σκοπό την ανταλλαγή στρατιωτικών και άλλων πληροφοριών σχετικά με την ασφάλεια.
Η δεύτερη είναι μια αμυντική συμμαχία των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας. Οπότε φαίνεται ότι η Ουάσινγκτον, το Λονδίνο και η Καμπέρα ούτε καν νοιάστηκαν για τα συμφέροντα του Ουέλινγκτον, που είναι μέλος και των δύο συμμαχιών.
Η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας Τζασίντα Άρντερν παραδέχτηκε ότι, παρά τις δεσμεύσεις στα πλαίσια των προαναφερθεισών συμμαχιών, κανείς δεν την ενημέρωσε για την επικείμενη συμφωνία.
Και όλα αυτά συνέβησαν μόλις λίγες ημέρες μετά την επίσημη γιορτή της 70ής επετείου του ANZUS.
Η αντίδραση της Άρντερν σε ό,τι συνέβη είναι πιο ήρεμη από αυτή των Ευρωπαίων, η ίδια όμως προειδοποίησε τους συμμετέχοντες στην AUKUS εκ των προτέρων ότι δεν θα επιτρέψει στα πυρηνικά υποβρύχια, που θα κατασκευαστούν βάσει της συμφωνίας, να μπουν στα χωρικά ύδατα της Νέας Ζηλανδίας.
Από την πλευρά της, η υπουργός Εξωτερικών της Νέας Ζηλανδίας Νανάγια Μαχούτα εξέφρασε την ανησυχία της για το ξέσπασμα του ανταγωνισμού εξοπλισμών στην περιοχή.
Ωστόσο, δεν μπορεί να ειπωθεί ότι στις χώρες που υπέγραψαν τη νέα συμφωνία είναι όλοι υπέρ της.
Οι φιλοκυβερνητικές αυστραλιανές εφημερίδες προσπαθούν με ενθουσιώδεις τίτλους για τη «συμφωνία-ορόσημο» να βοηθήσουν ενεργά την επικείμενη προεκλογική εκστρατεία του Μόρισον, ο οποίος βρίσκεται πίσω στις προτιμήσεις.
Η Αυστραλία και το... Πεκίνο
Υπάρχει όμως και έντονη κριτική. Ο πρώην πρωθυπουργός της Αυστραλίας Πολ Κίτινγκ έκανε ιδιαίτερα σκληρές δηλώσεις, αναφερόμενος στη συμφωνία ως «δραματική απώλεια της κυριαρχίας της Αυστραλίας» και τη στέρηση της «οποιασδήποτε σκόπιμης επιλογής κατά την κρίση της».
Σύμφωνα με τον Κίτινγκ, η Αυστραλία θα είναι αναγκασμένη τώρα να εμπλακεί σε οποιαδήποτε στρατιωτική φιλονικία των ΗΠΑ εναντίον της Κίνας.
Πολλοί Αυστραλοί αναλυτές υπενθυμίζουν στις Αρχές τους ότι το Πεκίνο, παρά τις εντάσεις των τελευταίων ετών, παραμένει ο βασικότερος εμπορικός εταίρος της Καμπέρας με πάνω από το ένα τρίτο του κύκλου εργασιών του εξωτερικού εμπορίου της Αυστραλίας.
Ενώ οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο κατέχουν, αντίστοιχα, μόνο την τρίτη και την έβδομη θέση στη σειρά. Δεν είναι τυχαίο ότι πρόσφατα στα κοινωνικά δίκτυα της Κίνας κέρδισε δημοτικότητα ένα βίντεο από την αυστραλιανή τηλεοπτική σειρά «Utopia», στο οποίο αναφέρεται: «Ξοδεύουμε 30 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για την προστασία του εμπορίου μας με την Κίνα από την Κίνα».
Η συμφωνία AUKUS είναι πιο πιθανό να «προστατεύσει» την Αυστραλία όχι από την Κίνα, αλλά από το εμπόριο με την Κίνα. Το Πεκίνο ήδη το υπονόησε.
Και ο Μπόρις Τζόνσον αντιμετώπισε μια σειρά άβολων ερωτήσεων στο κοινοβούλιό του.
Μάλιστα η πιο δύσκολη επίθεση έγινε από τη συνεργάτιδά του στο κόμμα και την προκάτοχό του Τερέζα Μέι, η οποία τον ρώτησε αν η συμφωνία θα εμπλέξει τη χώρα σε έναν υποθετικό πόλεμο εναντίον της Κίνας σε περίπτωση «εισβολής» της στην Ταϊβάν.
Φαινόταν πως ο Τζόνσον κοιτούσε νευρικά τις πίσω σειρές που κάθεται η εσωτερική αντιπολίτευση στο δικό του κόμμα, οι οποίοι σηκώθηκαν για να δείξουν την υποστήριξή τους στην ερώτηση της Μέι.
Έχει πλάκα το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός, απαντώντας σε αυτήν και σε άλλες ερωτήσεις σχετικά με την Ταϊβάν, δήλωνε επανειλημμένα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα υπερασπιστεί το διεθνές δίκαιο σε περίπτωση επίθεσης από τη ΛΔΚ και ήδη έχει αποστείλει για αυτόν τον σκοπό τα αεροπλανοφόρα στην περιοχή.
Ο Τζόνσον ξεκάθαρα έχει ξεχάσει ότι, σύμφωνα με το ίδιο το διεθνές δίκαιο, η Ταϊβάν αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της Κίνας. Είναι γνωστό όμως ότι η Δύση ξεχνάει την αφοσίωσή της στην «αρχή της κυριαρχίας και της ακεραιότητας των κρατών» μόλις φτάνει στο «ζήτημα της Ταϊβάν».
Έτσι, οι Αμερικανοί, αγνοώντας τους βασικούς συμμάχους τους και αναγκάζοντας το Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστραλία να συμμετάσχουν στην «επιχείρηση», κυριολεκτικά τους μαχαίρωσαν όλους πισώπλατα.
Τελικά όμως το σημαντικότερο πλήγμα ως αποτέλεσμα αυτής της συμφωνίας προκλήθηκε στην παγκόσμια ασφάλεια, στο σύστημα ελέγχου και ισορροπίας που έχει καθιερωθεί εδώ και δεκαετίες. Και αυτό, φυσικά, αναγκάζει την Κίνα να αναζητήσει σκληρές απαντήσεις στη νέα πρόκληση.
Κατά την τριμερή τηλεσύνοδο στην οποία ανακοινώθηκε η στρατηγική εταιρική σχέση ασφάλειας, όλοι οι συμμετέχοντες απέφυγαν επιμελώς τη λέξη «Κίνα» τονίζοντας ότι η συμμαχία τους δεν στρέφεται εναντίον κανενός συγκεκριμένα.
Ο Τζόνσον επίσης επαναλάμβανε συνεχώς στο κοινοβούλιο ότι όλα αυτά δεν ήταν εναντίον της Κίνας.
Ωστόσο, ο υπουργός Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου Μπεν Γουάλας δήλωσε αμέσως το ακριβώς αντίθετο, επιβεβαιώνοντας την προφανή αλήθεια για όλους: φυσικά, η AUKUS απευθύνεται κυρίως κατά της ΛΔΚ.
Οι ΗΠΑ δεν έχουν καταλάβει ότι είναι μαχαίρι στη δική τους πλάτη
Λίγοι αμφιβάλλουν για τη σκληρή αντίδραση του Πεκίνου, το οποίο απάντησε πρόσφατα σε πολυάριθμες προκλήσεις του αμερικανικού ναυτικού, που παραβιάζει τακτικά τα θαλάσσια σύνορα της Κίνας με τη δικαιολογία της «προστασίας της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας».
Κινεζικά πολεμικά πλοία εισήλθαν σκόπιμα στα νερά της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης των ΗΠΑ στην περιοχή της Αλάσκας.
Ο Χου Χιτζίν, ο αρχισυντάκτης της κινεζικής εφημερίδας «Global Times», ανέφερε ότι οι ασκήσεις του κινεζικού ναυτικού στα ανοικτά των ακτών της Αλάσκας είναι μόνο η αρχή μιας εποχής «μεγάλου ανταγωνισμού στη θάλασσα μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ».
Εάν κάποιος θεωρεί ότι η κατασκευή νέων αμερικανικών βάσεων στην Αυστραλία και η εμφάνιση της έβδομης χώρας στον κόσμο που κατέχει πυρηνικά υποβρύχια θα μειώσει τις εντάσεις στον Ειρηνικό, κάνει λάθος.
Η AUKUS είναι ένα μαχαίρι στην πλάτη όλων των παικτών της παγκόσμιας πολιτικής.
Φαίνεται ότι οι Αμερικανοί, που καταστρέφουν για άλλη μια φορά την παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφάλειας, δεν έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει ότι πρόκειται για ένα μαχαίρι στη δική τους πλάτη.
Ούτε το Αφγανιστάν τους δίδαξε κάτι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου