Οι εγκαταστάσεις του γερμανικού ενεργειακού κολοσσού στη Βαυαρία
(AP Photo/Matthias Schrader)- +
Σε κατάσταση συναγερμού παραμένει η Ευρωπαϊκή Ένωση υπό τον φόβο ότι οι μήνες του χειμώνα που έρχονται θα είναι εξαιρετικά δύσκολοι εξαιτίας μειωμένης ή και μηδενικής ροής φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς το μπλοκ.
Την ανησυχία αυτή πυροδότησε εκ νέου η χθεσινή ανακοίνωση της Gazprom, η οποία επικαλείται λόγους «ανωτέρας βίας», οι οποίοι δεν της επέτρεψαν το τελευταίο διάστημα να παραδίδει τη συμφωνημένη ποσότητα φυσικού αερίου.
Αργά χθες τη νύχτα ήρθε και η πρώτη απάντηση από τον γερμανικό κολοσσό της Uniper, της εταιρείας που μόλις δέχθηκε σημαντική ένεση ρευστότητας από Βερολίνο και Ελσίνκι προκειμένου να αποφύγει την κατάρρευση.
Εκπρόσωπος της εταιρείας, μιλώντας στο γερμανικό πρακτορείο dpa, απέρριψε τα όσα επικαλείται η ρωσική εταιρεία που ελέγχεται από το Κρεμλίνο. «Θεωρούμε αδικαιολόγητους τους ισχυρισμούς και τους έχουμε και επισήμως απορρίψει», δήλωσε εκπρόσωπος της Uniper.
Η παροχή ρωσικού φυσικού αερίου μέσω των μεγάλων οδών - μεταξύ άλλων μέσω Ουκρανίας και Λευκορωσίας και μέσω του Nord Stream 1 κάτω από τη Βαλτική Θάλασσα - έχει μειωθεί δραματικά, με τον Nord Stream 1 να βρίσκεται υπό συντήρηση τυπικά μέχρι τις 21 Ιουλίου.
Το γερμανικό σχέδιο και τα ερωτήματα
Η πληρότητα των γερμανικών εγκαταστάσεων αποθήκευσης κυμαίνεται τις τελευταίες ημέρες μεταξύ 61-65%. Σύμφωνα ωστόσο με το υπουργείο Οικονομίας, ακόμη και εάν επιτευχθεί 100% πληρότητα, υπό τις σημερινές συνθήκες το φυσικό αέριο θα επαρκεί μόνο για δυόμιση μήνες ενός «κανονικού» χειμώνα.
Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες του περιοδικού Der Spiegel, εάν η Ρωσία μηδενίσει τη ροή φυσικού αερίου, οι τοπικές δεξαμενές αποθήκευσης της Γερμανίας θα άδειαζαν σταδιακά εντελώς πριν από την έναρξη της περιόδου θέρμανσης. Την ίδια ώρα ωστόσο, επισημαίνει το περιοδικό, σοβαρό επιχείρημα κατά του σεναρίου πλήρους διακοπής της παροχής αποτελεί η τεράστια ζημιά που θα προκαλείτο στην ίδια τη Ρωσία, εάν σταματούσε να προμηθεύει με αέριο την ΕΕ. «Θα έπρεπε να στερηθεί τα έσοδα, η κερδοφόρα επιχειρηματική δραστηριότητα με τους Ευρωπαίους θα καταστρεφόταν πιθανότατα οριστικά και δεν θα είχε εναλλακτικούς αγοραστές για το μεγαλύτερο μέρος του φυσικού αερίου της για τα επόμενα χρόνια. Επιπλέον, το αέριο του αγωγού που προορίζεται για τη Δύση από τα κοιτάσματα της δυτικής Σιβηρίας δεν μπορεί απλώς να εκτραπεί προς τα ανατολικά, καθώς δεν υπάρχει αντίστοιχη γραμμή», τονίζει τo Spiegel.
Ειδικά στη Γερμανία, εάν η Ρωσία σταματήσει εντελώς την προμήθεια φυσικού αερίου, ο περιορισμός της κατανάλωσης θα πρέπει να φτάσει το 29%, ενώ, αν στο μεταξύ έχουν τεθεί σε λειτουργία οι τερματικοί σταθμοί LNG που προετοιμάζονται, θα αρκεί ο περιορισμός να φτάσει το 20%, εκτιμά το Ινστιτούτο Bruegel.
Ενόψει του κινδύνου σοβαρής έλλειψης φυσικού αερίου, ανοίγει και η συζήτηση σχετικά με την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Σύμφωνα με το υπάρχον σχέδιο, προηγούνται οι θεμελιώδεις κρατικές δομές, ασφάλειας και υγείας και ακολουθούν τα νοικοκυριά, ενώ τελευταία έρχεται η βιομηχανία. «Οι ισχύοντες κανόνες δημιουργήθηκαν για μια μικρής διάρκειας διακοπή μεμονωμένων γραμμών. Οι πολιτικοί στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες πρέπει να φτιάξουν νέους κανονισμούς για τη σκληρή νέα ενεργειακή πραγματικότητα», δήλωσε ο Πρόεδρος της Ένωσης Γερμανικών Βιομηχανιών (BDI) Ζίγκφριντ Ρούσβουρμ και ζήτησε «όλα τα τμήματα της κοινωνίας να αναλάβουν ευθύνες ανάλογες με τις δυνατότητές τους - εκτός από επιχειρήσεις, δήμους και κρατίδια, οι ιδιώτες καταναλωτές πρέπει να γίνουν κομμάτι της μαζικής εκστρατείας εξοικονόμησης ενέργειας». Η Γερμανία θα αντιμετωπίσει «μια μακροπρόθεσμη έλλειψη φυσικού αερίου», προειδοποίησε ο κ. Ρούσβουρμ.
Φυσικά, οι κινήσεις πανικού από το Βερολίνο έχουν προκαλέσει και πολλά ερωτήματα, κυρίως για την υπόθεση της επιστροφής της τουρμπίνας της Siemens από τον Καναδά στη Ρωσία μέσω Γερμανίας, κάτι που σημαίνει παραβίαση των δυτικών κυρώσεων προς τη Μόσχα.
Χθες έγινε γνωστό ότι ο Καναδάς έστειλε με αεροπλάνο στη Γερμανία την τουρμπίνα της Siemens για το Nord Stream και θα πρέπει να βρίσκεται στη Ρωσία έως τις 24 Ιουλίου (όπως γράφει η εφημερίδα Kommersant, επικαλούμενη ενημερωμένες πηγές), το Βερολίνο έκανε λόγο για... εφεδρικό μηχάνημα που θα χρησιμοποιηθεί από το... φθινόπωρο.
Η τουρμπίνα έχει χρησιμοποιηθεί μέχρι στιγμής ως δικαιολογία, δήλωσε σήμερα η εκπρόσωπος του υπουργού Οικονομικών Ρόμπερτ Χάμπεκ, υποστηρίζοντας πως «σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, αυτή η τουρμπίνα είναι μια εφεδρική τουρμπίνα που προοριζόταν για χρήση τον Σεπτέμβριο». Επίσης, αρνήθηκε να δώσει οποιαδήποτε για το πού βρίσκεται η τουρμπίνα, επικαλούμενη ζητήματα ασφάλειας.
ΙΕΑ: Βάλτε φρένο στην κατανάλωση
Χθες, επίσης, ήρθε και η προειδοποίηση από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ), ο οποίος επέλεξε δραματικούς τόνους για να χτυπήσει καμπανάκια σχετικά με την ενεργειακή επάρκεια εντός Ε.Ε.
Ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού, Φατίχ Μπιρόλ, σημείωσε ότι τα ευρωπαϊκά έθνη πρέπει να προβούν σε επείγουσα και συντονισμένη δράση για να αποτρέψουν μια δυνητικά καταστροφική κρίση στον εφοδιασμό με φυσικό αέριο αυτόν τον χειμώνα, που θα προκληθεί από τη μείωση της ρωσικής τροφοδοσίας. Όπως υπογράμμισε, η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια «πραγματική πιθανότητα» η Ρωσία να επιλέξει να διακόψει εντελώς την παροχή φυσικού αερίου. Οι ρωσικές προμήθειες, τόνισε, εξακολουθούν να είναι κρίσιμες για την οικονομία της περιοχής –από τα νοικοκυριά μέχρι τη βαριά βιομηχανία– παρά τις προσπάθειες εξεύρεσης εναλλακτικών προμηθευτών.
Ο διευθυντής της ΙΕΑ δεν δίστασε να τονίσει με νόημα πως θα δοκιμαστεί η αλληλεγγύη των ευρωπαϊκών χωρών, αλλά και η ευρωπαϊκή ηγεσία. «Αυτός ο χειμώνας θα μπορούσε να γίνει μια ιστορική δοκιμασία της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης με συνέπειες πολύ πέρα από τον ενεργειακό τομέα. Η Ευρώπη μπορεί κάλλιστα να κληθεί να δείξει την αληθινή δύναμη της ένωσής της» ανέφερε ο Μπιρόλ, προσθέτοντας πως «εάν η Ρωσία αποφασίσει να διακόψει εντελώς την παροχή φυσικού αερίου προτού η Ευρώπη φτάσει τα επίπεδα αποθήκευσης έως και 90%, η κατάσταση θα είναι ακόμη πιο σοβαρή και προκλητική. Θα απαιτήσει ψύχραιμη ηγεσία, προσεκτικό συντονισμό και ισχυρό βαθμό αλληλεγγύης. Οι ηγέτες πρέπει να προετοιμαστούν για αυτήν την πιθανότητα τώρα για να αποφύγουν την πιθανή ζημιά που θα προέκυπτε από μια ασύνδετη και αποσταθεροποιητική απάντηση».
Η επίτευξη αυτού του επιπέδου αποθήκευσης 90% εξακολουθεί να είναι δυνατή, σύμφωνα με την ΙΕΑ, αλλά η Ευρώπη πρέπει να δράσει τώρα και να αξιοποιήσει κάθε μέρα που απομένει. Ο Μπιρόλ αναφέρθηκε σε συγκεκριμένα μέτρα, όπως είναι η άμεση και δραστική μείωση στην κατανάλωση φυσικού αερίου.
Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε, το πρώτο άμεσο βήμα για την αναπλήρωση των αποθεμάτων πριν από τον χειμώνα, είναι να μειωθεί η τρέχουσα κατανάλωση φυσικού αερίου στην Ευρώπη και να αποθηκευτεί το εξοικονομημένο φυσικό αέριο. Κάποια από αυτά τα μέτρα συμβαίνουν ήδη λόγω των υπερβολικά υψηλών τιμών του φυσικού αερίου, αλλά απαιτούνται περισσότερα. Τόνισε πως απαιτούνται σημαντικές πρόσθετες μειώσεις για να προετοιμαστεί η Ευρώπη για τον σκληρό χειμώνα που ακολουθεί. Σύμφωνα με ανάλυση της IEA, το επιπλέον αέριο που πρέπει να εξοικονομηθεί τους επόμενους τρεις μήνες, είναι της τάξης των 12 δισ. κυβικών μέτρων.
Σε κάθε περίπτωση, υπογράμμισε ότι δεν είναι αρκετές οι προμήθειες από μη ρωσικές πηγές: ακόμα κι εάν το αέριο από Νορβηγία και Αζερμπαϊτζάν ρέει στη μέγιστη χωρητικότητα, οι παραδόσεις από τη Βόρεια Αφρική παραμείνουν κοντά στα επίπεδα του περασμένου έτους, η εγχώρια παραγωγή φυσικού αερίου στην Ευρώπη συνεχίσει να ακολουθεί τις πρόσφατες τάσεις και οι εισροές LNG αυξηθούν σε παρόμοιο ποσοστό-ρεκόρ όπως το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.
Η συμφωνία στο Μπακού
Με τον χρόνο να πιέζει ήδη ασφυκτικά και την Ε.Ε. να προσπαθεί να απελευθερωθεί από τον ενεργειακό εναγκαλισμό με τη Ρωσία, η Κομισιόν επιχειρεί να αποκτήσει σημαντικά περισσότερο φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν. Χθες, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ υπέγραψαν μνημόνιο στρατηγικής συνεργασίας στο Μπακού, σύμφωνα με την οποία ο νότιος διάδρομος φυσικού αερίου θα χρησιμοποιηθεί για την παράδοση διπλάσιου αερίου ετησίως (σε σύγκριση με ό,τι συμβαίνει σήμερα) εντός πέντε ετών.
Όπως είπε η επικεφαλής της Κομισιόν, ήδη παραδίδονται 8,1 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως και από το επόμενο έτος θα πρέπει να είναι δώδεκα δισεκατομμύρια. Εξήγγειλε επίσης ότι από το 2027, θα ρέουν τουλάχιστον 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως.
Με τη συμφωνία που ανακοινώθηκε τη Δευτέρα, «θέλουμε να επεκτείνουμε τη χωρητικότητά του στα 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως μέσα σε λίγα χρόνια», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν σε κοινή δήλωση στον Τύπο με τον Αλίεφ, με ενδιάμεσο στόχο τα 12 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα από το 2023.
«Αυτό θα βοηθήσει στην αντιστάθμιση των περικοπών στις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου και θα συμβάλλει σημαντικά στην ασφάλεια του εφοδιασμού της Ευρώπης», πρόσθεσε.
«"Ακόμη και πριν από τη βάναυση εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη είχαν σταματήσει να είναι αξιόπιστες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε συνεπώς να (...) στραφεί σε πιο αξιόπιστους προμηθευτές», δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν. «Το Αζερμπαϊτζάν είναι ένας από αυτούς».
Από την πλευρά του, ο Αλίεφ δήλωσε ότι η συμφωνία που ανακοινώθηκε τη Δευτέρα αντιπροσωπεύει έναν «οδικό χάρτη για το μέλλον».
Υπογράμμισε ότι η εκμετάλλευση νέων κοιτασμάτων θα επιτρέψει την "αύξηση της παραγωγής φυσικού αερίου τα επόμενα χρόνια".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου