HEλλάδα παραμένει για τρίτη συνεχή χρονιά στην τελευταία θέση των κρατών της Ε.Ε. ως προς την ελευθερία του Τύπου, και μάλιστα με διαφορά, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της οργάνωσης Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters Without Borders), που δημοσιοποιείται σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου.
Η οργάνωση επισημαίνει ότι, αν και η Ελλάδα παραμένει αδρανής ως προς την αντιμετώπιση των βασικών συστημικών προβλημάτων που την είχαν οδηγήσει πέρσι στη θέση 107 της παγκόσμιας κατάταξης μεταξύ 180 χωρών (και πρόπερσι στη θέση 108), φέτος η Ελλάδα εμφανίζει άνοδο 19 θέσεων και βρίσκεται πλέον στη θέση 88.
H κατάταξη εξακολουθεί να τοποθετεί τη χώρα μας στην «προβληματική» κατηγορία χωρών για την ελευθερία του Τύπου, στην τρίτη από τις πέντε συνολικά κατηγορίες. Οι Reporters Without Borders υπογραμμίζουν ότι η άνοδος δεν οφείλεται σε βελτίωση της κατάστασης στην Ελλάδα, αλλά στη ραγδαία επιδείνωση της κατάστασης άλλων χωρών, που βρέθηκαν φέτος σε χειρότερη θέση από εμάς. Και επισημαίνουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση μεταξύ των κρατών της Ε.Ε., πίσω από την Ουγγαρία (θέση 67) και τη Μάλτα (θέση 73), αλλά και πίσω από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες των Βαλκανίων, εκτός του ψευδοκράτους της Β. Κύπρου, της Αλβανίας και της Σερβίας.
Πράγματι, η συνολική βαθμολογία που συγκεντρώνει για το 2023 η χώρα μας κυμαίνεται στο ίδιο επίπεδο με την προηγούμενη χρονιά, με μια μικρή άνοδο 1,95: 57,2 συνολική βαθμολογία για το 2023 έναντι 55,2 για το 2022. Η οργάνωση επισημαίνει ότι η μικρή βελτίωση της βαθμολογίας αντανακλά στο γεγονός ότι το 2023 δεν σημειώθηκαν γεγονότα όπως η δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ το 2021 ή η αποκάλυψη του σκανδάλου των παρακολουθήσεων το 2022. Και υπογραμμίζει ότι το 2023 ήταν κυρίως η χρονιά της αδράνειας ως προς την αντιμετώπιση συστημικών προβλημάτων.
Η έκθεση αναφέρει χαρακτηριστικά τρία βασικά προβλήματα:
● Ελλειψη πολιτικής βούλησης να δοθούν λύσεις σε συστημικά προβλήματα, αλλά επιπλέον και πολιτικές κινήσεις με στόχο την υπονόμευση της ανεξαρτησίας της έρευνας για το σκάνδαλο Predator και της ανεξαρτησίας θεσμών όπως η ΑΔΑΕ, η γνωστή Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών.
● Ανυπαρξία δικαιοσύνης για εγκλήματα σε βάρος δημοσιογράφων και επιπλέον διαδικασίες με βάση στρατηγικές αγωγές για την αποθάρρυνση της συμμετοχής των πολιτών, τις γνωστές SLAPP, όπως δείχνουν το σκάνδαλο του Predator και η υπόθεση του δημοσιογράφου Ρομέν Σοβέ (πρόκειται για τον Γαλοκαναδό δημοσιογράφο που τον Οκτώβριο κάλυπτε στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» την απομάκρυνση Καναδών πολιτών από το Ισραήλ λόγω του πολέμου στη Γάζα, κατηγορήθηκε για διασπορά ψευδών ειδήσεων επειδή υποτίθεται ότι μετέφερε σε υπάλληλο του αεροδρομίου την πληροφορία ότι υπήρχε βόμβα στην πτήση και καταδικάστηκε σε έξι μήνες φυλακή με τριετή αναστολή).
● Συγκέντρωση των μέσων ενημέρωσης στα χέρια λίγων, αδύναμη πολυφωνία και υπονόμευση της ανεξαρτησίας της δημοσιογραφικής άποψης από παρεμβατικούς ιδιοκτήτες με συγκρούσεις συμφερόντων. Οπως επισημαίνει η έκθεση, η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα παρουσιάζει «πολύ σοβαρό» οικονομικό ρίσκο και βρίσκεται στην ανώτατη πέμπτη βαθμίδα οικονομικού ρίσκου.
Ως προς τις παγκόσμιες εξελίξεις, η οργάνωση επισημαίνει ότι σε κράτη της Ε.Ε. παρατηρούνται πολιτικές πιέσεις κατά της ανεξαρτησίας του Τύπου, ωστόσο τέσσερα κράτη της Ε.Ε. βρίσκονται στην κορυφή της ελευθερίας του Τύπου παγκοσμίως (Νορβηγία, Δανία, Σουηδία, Ολλανδία). Ο κατάλογος των δέκα καλύτερων χωρών στον κόσμο συμπληρώνεται με τη Φινλανδία, την Εσθονία, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία, την Ελβετία και τη Γερμανία, που φέτος εισέρχεται στις δέκα πρώτες θέσεις, καθώς μειώθηκαν οι επιθέσεις ακροδεξιών ομάδων σε δημοσιογράφους. H Ιταλία βρίσκεται στη θέση 46 της παγκόσμιας κατάταξης, έχοντας υποχωρήσει 5 θέσεις από το 2022, ενώ η έκθεση επισημαίνει την προσπάθεια μέλους του κυβερνητικού συνασπισμού να αποκτήσει το δεύτερο μεγαλύτερο πρακτορείο ειδήσεων της Ιταλίας.
Η έκθεση καταγράφει συνολική πτώση του επιπέδου της ελευθερίας του Τύπου στην ανατολική Ευρώπη και την κεντρική Ασία, όπου δεν υπάρχουν εγγυήσεις για την ελευθερία του Τύπου, ενώ τα μέσα ενημέρωσης χρησιμοποιούνται συχνά ως όχημα παραπληροφόρησης. Επισημαίνει επίσης τις φυλακίσεις δημοσιογράφων στην Τουρκία και την απόπειρα υπονόμευσης των μέσων ενημέρωσης μέσω διαδικτυακής λογοκρισίας και ελέγχου της Δικαιοσύνης, με τη γειτονική χώρα να βρίσκεται στη θέση 158 της παγκόσμιας κατάταξης.
Η οργάνωση επισημαίνει επίσης τις διώξεις κατά της ελευθερίας του Τύπου στη Ρωσία, από την οποία έχουν φύγει 1.500 δημοσιογράφοι μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Αν και η Ρωσία έχει ανέβει δύο θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη, βρισκόμενη φέτος στη θέση 162, αυτό οφείλεται στη μεγάλη επιδείνωση της θέσης άλλων χωρών και όχι σε δικές της βελτιώσεις – αντιθέτως, η βαθμολογία της έχει επιδεινωθεί λόγω των αυθαίρετων συλλήψεων δημοσιογράφων και του χαρακτηρισμού μέσων ενημέρωσης ως ανεπιθύμητων ή ξένων πρακτόρων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου