Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2025

Τα κεφάλια μέσα, ο τυφώνας «Τραμπ» ξαναχτυπά!

 donald trump

AP Photo/Evan Vucci


Ο ακροδεξιός μεγιστάνας στρογγυλοκάθεται στο γραφείο του Λευκού Οίκου τέσσερα χρόνια αφού το αποχαιρέτησε και, όσο χαμηλά κι αν έχει θέσει τον πήχυ ο «Γενοκτόνος Τζο» Μπάιντεν, τίποτα δεν φαντάζει ευοίωνο για την ημέρα που ξημερώνει. Η «Εφ.Συν.» ξετυλίγει το κουβάρι της δεύτερης θητείας Τραμπ...

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, το who is who της παγκόσμιας Ακροδεξιάς αλλά και οι περισσότεροι τιτάνες της επιχειρηματικής και ιδίως τεχνολογικής ελίτ προσγειώνονται περιχαρείς στην Ουάσινγκτον για να γιορτάσουν παρέα με τον Αρχοντα των Διχασμών, τον Ντόναλντ Τραμπ, τη μεγάλη επιστροφή του στον Λευκό Οίκο.

Μια επιστροφή που φυσικά δεν προοιωνίζεται τίποτε καλό για την ανθρωπότητα, καθώς χάρη στις... άοκνες προσπάθειες του Genocide Joe Μπάιντεν και της άκρως φιλοπόλεμης και πολλαπλά εγκληματικής (δια)κυβέρνησής του, ο πραξικοπηματίας και υπόδικος μεγιστάνας των ακινήτων επανακάμπτει στην εξουσία όχι απλά πανίσχυρος, έχοντας στη θεσμική «φαρέτρα του» τον έλεγχο Κογκρέσου, Γερουσίας και φυσικά του Ανώτατου Δικαστηρίου, αλλά και αποφασισμένος να πάρει εκδίκηση από όλους όσους πιστεύει πως τον «πούλησαν» στην πρώτη του θητεία, εντός και εκτός Αμερικής!

Και η λίστα των δηλωμένων στόχων του Τραμπ, είτε μιλάμε για πρόσωπα είτε για οργανισμούς ή μεμονωμένα κράτη είναι τόσο μεγάλη, ώστε ο κόσμος όλος ήδη κρατάει την ανάσα του. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι στην τελετή ορκωμοσίας όλως τυχαίως δεν προσκλήθηκαν καν οι ηγέτες μερικών από τους παραδοσιακότερους συμμάχους της Ουάσινγκτον, όπως ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και ο απερχόμενος Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό, τη χώρα του οποίου έχει ήδη δηλώσει πως θέλει να μετατρέψει σε 51η Πολιτεία των ΗΠΑ! Αλλά βέβαια οι επεκτατικές διαθέσεις του Τραμπ δεν περιορίζονται στον Καναδά: όπως σίγουρα θα έχετε διαβάσει, μόνο μέσα στον τελευταίο μήνα ο νέος πρόεδρος έχει εγείρει αξιώσεις για να αρπάξει τόσο τη Γριλανδία από τη Δανία όσο και τη Διώρυγα του Παναμά από τους νόμιμους ιδιοκτήτες της!

Για εμάς τους μη Αμερικανούς, βέβαια, και ιδιαίτερα για τους κατοίκους της φλεγόμενης νοτιοανατολικής ευρωπαϊκής γειτονιάς μας, στην οποία ο πολεμοχαρής παππούς Μπάιντεν έβαλε κυριολεκτικά «φωτιά στα τόπια», οι «βόμβες» Τραμπ για αναβίωση του δόγματος Μονρόε είναι πολύ μακρινά νέα: αυτό που προέχει είναι να δούμε στην πράξη τι σκοπεύει να κάνει ο Τραμπ με τις δυο μεγάλες κοντινές μας συρράξεις που είτε πυροδότησε είτε συνδαύλισε ο προκάτοχός του, δηλαδή τον πόλεμο δι’ αντιπροσώπων μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ στην Ουκρανία και την πολυμέτωπη σφαγή στη Μέση Ανατολή.

Και εκεί πρέπει να παραδεχτούμε ότι το πρώτο δείγμα γραφής δεν είναι κακό – αντίθετα, όση αποστροφή κι αν μας προκαλεί η ρητορική και τα τελεσίγραφα Τραμπ, είναι σαφές ότι η εκεχειρία στη μαρτυρική Γάζα, η ανταλλαγή αιχμαλώτων και κυρίως η λύση της γενοκτονικής πολιορκίας και το άνοιγμα στην ανθρωπιστική βοήθεια αποτελούν τεράστια πρόοδο, την οποία απέτυχε όλο αυτό το διάστημα να επιβάλει στους Ισραηλινούς ο απερχόμενος «πλανητάρχης». Καλώς ή κακώς, η Ιστορία θα γράψει ότι ο serial killer Νετανιάχου εξαναγκάστηκε να υπογράψει την εκεχειρία τρεις μέρες πριν από την ορκωμοσία του... παλιόφιλου Τραμπ, και όχι επειδή δήθεν πιέστηκε από τους ανύπαρκτους εδώ και 15 μήνες γενοκτονίας Μπάιντεν και Μπλίνκεν.

Φυσικά οι αστερίσκοι και τα γκρίζα σημεία του ντιλ της Γάζας είναι πάρα πολλά, ιδίως όσον αφορά τη μελλοντική ανοικοδόμηση και τη σύνθεση της επόμενης «κυβέρνησης» στην κατεστραμμένη απ’ άκρου εις άκρον Λωρίδα, ενώ και η βιωσιμότητα της συμφωνίας μένει να φανεί: όμως εδώ που φθάσαμε, με δεκάδες χιλιάδες αμάχους νεκρούς και το 90% της Γάζας να έχει μετατραπεί σε ερείπια από τις κατ’ όνομα ισραηλινές, αλλά στην πραγματικότητα 100% αμερικανικές βόμβες, ακόμη και η παραμικρή ελπίδα ειρήνευσης είναι καλοδεχούμενη. Και το ίδιο ισχύει καλώς ή κακώς και για τις υποσχέσεις του Τραμπ για μεσολάβηση και σύντομη κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, μεσολάβηση που μέχρι και την τελευταία κυριολεκτικά στιγμή της αιματοβαμμένης προεδρίας του κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να τορπιλίσει ο Μπάιντεν.

Ο Τραμπ και το ακροδεξιό επιτελείο του δεν είναι φυσικά αληθινοί ειρηνοποιοί – κάθε άλλο. Απλά εκτιμούν –και σωστά– ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει οριστικά χαθεί για τη Δύση και πρέπει να τερματιστεί το ταχύτερο, προτού καταρρεύσουν οριστικά οι ουκρανικές γραμμές άμυνας στο Ντονμπάς και τη Ζαπορίζια και ο στρατός του Πούτιν φτάσει ανενόχλητος στον Δνείπερο, με τον «τσάρο» να επιβάλλει τους όρους του χωρίς ουσιαστικό αντίπαλο.

Αλλωστε, για τον Τραμπ και τους ομοϊδεάτες του στην επιχειρηματική ελίτ των ΗΠΑ, ο μεγάλος εχθρός για την παγκόσμια ηγεμονία των ΗΠΑ δεν είναι η Ρωσία του Πούτιν, αλλά η ολοένα και ισχυρότερη Κίνα του Σι Τζινπίνγκ. Και αυτό που τους τρομάζει περισσότερο από όλα καθώς μπαίνουμε στο δεύτερο τέταρτο του 21ου αιώνα είναι ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία όχι μόνο δεν αποδυνάμωσε τη συνολική πολεμική, διπλωματική και οικονομική ισχύ της Ρωσίας, αλλά και την οδήγησε να συσφίγξει ακόμη περισσότερο τη στρατηγική συνεργασία της με την Κίνα, αλλά και με άλλες περιφερειακές δυνάμεις-εχθρούς των ΗΠΑ όπως το Ιράν και η Βόρεια Κορέα.

Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως, την ώρα που ο Τραμπ ορκίζεται στην Ουάσινγκτον, στη Μόσχα ο Πούτιν υπογράφει τη βαρυσήμαντη και κατά πολλούς αναλυτές ιστορική συμφωνία «Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης» με τον Πέρση ομόλογό του Μασούντ Πεζεσκιάν, που πέρα από το καθαρά στρατιωτικό σκέλος της περιλαμβάνει και πολλά μέτρα οικονομικής, ενεργειακής και βιομηχανικής συνεργασίας, ενώ θα δημιουργήσει και νέους μηχανισμούς για την παράκαμψη των ασφυκτικών κυρώσεων από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους. Ενώ ο Τραμπ απειλεί τους Ιρανούς με νέες ακόμα σκληρότερες κυρώσεις, Πούτιν και Πεζεσκιάν –παρέα φυσικά με τον Κινέζο... Μεγάλο Αδελφό– ανοίγουν νέους εμπορικούς και ενεργειακούς δρόμους μέσω της Κεντρικής Ασίας, της Κασπίας και του Καυκάσου, που θα συνδέσουν μελλοντικά την Ινδία και την Κίνα με τις νέες θαλάσσιες διαδρομές της Αρκτικής. Η Ευρασία ξυπνάει!

Κακά τα ψέματα: η μεγαλύτερη πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει ο Τραμπ είναι η νέα ομάδα των BRICS+, υπό την κοινή ηγεσία των Κινέζων και των Ρώσων, στην οποία έχει ήδη ενταχθεί η μισή ανθρωπότητα, ενώ πριν από λίγες μέρες ανακοινώθηκε η είσοδος και της Ινδονησίας. Ο Τραμπ έχει ήδη απειλήσει τις χώρες των BRICS με δασμούς 100%, εάν συνεχίσουν να υπονομεύουν τη διεθνή κυριαρχία του δολαρίου – αλλά οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν πως η απειλή του αυτή είναι κούφια και πιθανότατα θα επιταχύνει ακόμη περισσότερο την παρακμή του δολαριακού συστήματος, αντί να την αποτρέψει...

Η «νέα χρυσή οικονομική εποχή» της... μεγάλης αρπαχτής

Οι πολυεκατομμυριούχοι «μεγαλοκαρχαρίες» τρίβουν τα χέρια τους για τις φοροελαφρύνσεις που τους ετοιμάζει ο Τραμπ, καθώς και τη μείωση μισθών και την καταβαράθρωση του κράτους πρόνοιας  Τι προβλέπει το οικονομικό πλάνο «3-3-3» για τον προϋπολογισμό, το ΑΕΠ και την παραγωγή πετρελαίου

Του Μπάμπη Μιχάλη

Με δασμούς προς πάσα κατεύθυνση, πλημμύρα της υφηλίου με αμερικανικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, περαιτέρω μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης των πλουσίων και των μεγάλων επιχειρήσεων, καθήλωση των μισθών, εκτεταμένη απορρύθμιση, διάλυση του εναπομείναντος κράτους πρόνοιας – με αυτά υπόσχεται να «κάνει την αμερικανική οικονομία μεγάλη» η επερχόμενη κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ.

Στην πραγματικότητα, η «νέα χρυσή οικονομική εποχή» που αυτή ευαγγελίζεται δεν είναι τίποτα περισσότερο από τη νέα μεγάλη αρπαχτή μιας δράκας άπληστων και αδίστακτων πολυεκατομμυριούχων από τον πλούτο της υφηλίου και των εθνών της.

Περίγραμμα των όσων θα επιχειρήσει αυτή η συμμορία πρόσφερε την περασμένη Πέμπτη η ακρόαση της επιλογής του Ντόναλντ Τραμπ για το υπουργείο Οικονομικών στη Γερουσία. Ο λόγος, φυσικά, για τον Σκοτ Μπέσεντ, διαχειριστή και ιδιοκτήτη hedge fund, ο οποίος πριν γίνει μέλος του κλαμπ της Wall Street είχε βοηθήσει τον Τζορτζ Σόρος να βγάλει 1 δισεκατομμύριο δολάρια κερδοσκοπώντας με τη στερλίνα. O επόμενος υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ ρωτήθηκε στη διάρκεια της ακρόασης από τον ανεξάρτητο γερουσιαστή του Βέρμοντ, Μπέρνι Σάντερς, αν θα συνεργαστεί με όσους προωθούν την αύξηση του ομοσπονδιακού κατώτατου ωρομισθίου –ο οποίος παραμένει καθηλωμένος στα επίπεδα του 2009– προκειμένου να υπάρξει ένας αξιοπρεπής μισθός διαβίωσης που θα βγάλει εκατομμύρια Αμερικανών από τη φτώχεια. Ο Μπέσεντ προσπάθησε να παρακάμψει την ερώτηση λέγοντας ότι το κατώτατο ωρομίσθιο είναι ζήτημα περισσότερο εθνικό και περιφερειακό, αλλά ο Σάντερς επέμεινε ρωτώντας: «Δηλαδή, δεν πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξουμε τον ομοσπονδιακό, την κατώτερη αμοιβή των 7,25 δολαρίων την ώρα;». «Οχι, κύριε», απάντησε ψυχρά ο Μπέσεντ, ο οποίος είναι κάτοχος περιουσιακών στοιχείων ύψους μεγαλύτερου των 500 εκατ. δολαρίων.

Στον αντίποδα, ο Μπέσεντ δήλωσε ένθερμος υποστηρικτής για συνέχεια των περιβόητων φορολογικών ελαφρύνσεων που θέσπισε ο Τραμπ το 2017 και λήγουν φέτος και οι οποίες απέφεραν έως τώρα τριπλάσιο όφελος για το πλουσιότερο 1% των Αμερικανών σε σχέση με όσα κέρδισε το φτωχότερο 60%. Είπε ούτε λίγο ούτε πολύ ότι αν οι φοροελαφρύνσεις αυτές σταματήσουν, η οικονομία θα μπορούσε να συντριβεί.

Ο Μπέσεντ έχει εκπονήσει ένα οικονομικό πλάνο, γνωστό ως «3-3-3», το οποίο περιλαμβάνει τη μείωση του ελλείμματος του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού στο 3% του ΑΕΠ, την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ στο 3% και την παραγωγή επιπλέον 3 εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου ημερησίως ώς το 2028. Με δεδομένη την επέκταση των παραπάνω φοροελαφρύνσεων (η οποία σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κογκρέσου θα αυξήσουν το ομοσπονδιακό έλλειμμα κατά 4,6 τρισ. δολάρια την επόμενη δεκαετία), για να επιτευχθεί ο δημοσιονομικός στόχος του 3% θα χρειαστούν, σύμφωνα με τους οικονομολόγους, τεράστιες περικοπές δαπανών. Και πρόθεση της κυβέρνηση των πλουτοκρατών είναι αυτό να γίνει από τα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας, ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και αντιμετώπισης της φτώχειας καθώς και με αυξήσεις οριζόντιων φόρων που θα χτυπήσουν το εισόδημα και της μεσαίας τάξης και της φτωχολογιάς.

Στο εγχείρημα των περικοπών εντάσσεται και ένα μεγάλο μέρος της εκστρατείας απορρύθμισης –της οποίας διόλου τυχαία προΐσταται ο χρηματοδότης του Τραμπ και πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου Ελον Μασκ– ενώ στη δεύτερη παρέμβαση ξεχωρίζει η αύξηση του φόρου επί των πωλήσεων που αναμένεται να αυξήσει τον πληθωρισμό και να επιβαρύνει το μέσο αμερικανικό νοικοκυριό με 3.900 δολάρια ετησίως.

Δεν είναι η μοναδική φορολογική παρέμβαση σε βάρος των πολλών και υπέρ των ολίγων. Ο Τραμπ, που μείωσε στην προηγούμενη θητεία του τον εταιρικό φορολογικό συντελεστή στο 21% από 35%, έχει υποσχεθεί νέα μείωσή του στο 15% (επίπεδο που φέρνει περισσότερο σε εταιρικό φόρο... φορολογικού παραδείσου) για τις εταιρείες που παράγουν τα προϊόντα τους στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι επιλογές αυτές δεν είναι άμοιρες της πρωτοφανούς οικονομικής στήριξης, που απήλαυσε από τις μεγάλες επιχειρήσεις και τους πλούσιους Αμερικανούς, του ποσού-ρεκόρ των 150 εκατ. δολαρίων που είχε συγκεντρωθεί ώς την περασμένη Δευτέρα από τις συνεισφορές τους για τις δαπάνες της ορκωμοσίας και το «προσκύνημα» όλων σχεδόν των επικεφαλής των επτά μεγαλύτερων εταιρειών υψηλής τεχνολογίας των ΗΠΑ στο Μαρ-α-Λάγκο τις τελευταίες εβδομάδες. Amazon, Apple, Chevron, Citigroup, Bank of America, Goldman Sachs, Google, Meta, OpenAI, Pfizer και στο σύνολό του το φαρμακευτικό λόμπι, η Microsoft, η Coinbase ήταν μεταξύ των επιχειρηματικών κολοσσών που δώρισαν τουλάχιστον ένα εκατομμύριο η κάθε μία τις τελευταίες ημέρες για το εναρκτήριο ταμείο του Τραμπ, το οποίο σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Public Citizen έως μεθαύριο ίσως αγγίξει το ποσό-ρεκόρ των 200 εκατ. δολαρίων. Πρόκειται, όπως επισημαίνει, για δωρητές μιας μικρής κατηγορίας πολύ πλούσιων επιχειρήσεων του τομέα της υψηλής τεχνολογίας, των κρυπτονομισμάτων, της ενέργειας, των χρηματοπιστωτικών και τραπεζικών υπηρεσιών, των μεγάλων φαρμακοβιομηχανιών, από εργολήπτες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης αλλά και εταιρείες που βρίσκονται στο στόχαστρο ερευνών και ευελπιστούν σε καλύτερη μεταχείριση. Δωρίζουν για να αγοράσουν επιρροή στη δημόσια πολιτική και μερίδιο στις κρατικές συμβάσεις.

Η εγκατάλειψη των πολιτικών πράσινης μετάβασης και αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, για παράδειγμα, η προωθούμενη επέκταση αδειών εξόρυξης υδρογονανθράκων στην ενδοχώρα, η περαιτέρω αύξηση της παραγωγής, οι κυρώσεις στο ρωσικό πετρέλαιο, ο εξαναγκασμός των Ευρωπαίων «συμμάχων» στην αγορά του ακριβότερου υγροποιημένου φυσικού αερίου των ΗΠΑ συνιστούν απόρροια αυτής της επιρροής που αγοράζει, επενδύοντας αδρά στον Τραμπ, ένας μόνο από τους παραπάνω σπόνσορές του, ο πετρελαϊκός τομέας. Οι δασμοί, η συνέχεια των επιθέσεων προς την Κίνα, η επιθετική ρητορική του Τραμπ αλλά και στο σύνολο της η εξωτερική πολιτική που σχεδιάζει να ακολουθήσει ο νέος πλανητάρχης έχουν ανάλογο στόχο: να στηρίξουν πάση θυσία τα συμφέροντα των επιχειρηματικών κολοσσών των ΗΠΑ και να καταστήσουν τους ήδη πάμπλουτους μεγαλομετόχους τους ακόμη πλουσιότερους.

Οι δέκα σαμουράι του Τραμπ

Του Γιώργου Ι. Αλλαμανή

Στην ταινία «Οι επτά σαμουράι» του Ακίρα Κουροσάβα οι πολεμιστές υπερασπίζονται Ιάπωνες αγρότες του 16ου αιώνα από τους ληστές, αλλά αποδεκατίζονται. Οσοι επιζούν, οι τρεις απ’ τους επτά, καταλαβαίνουν ότι όλα στη ζωή έχουν βαρύ κόστος, από την προσωπική τιμή μέχρι τον έρωτα και την ειρήνη.

Αν αγαπούσαν το σινεμά οι δέκα πιο στενοί συνεργάτες του Ντόναλντ Τραμπ, οι ξιπασμένοι δικοί του «δέκα σαμουράι», θα ένιωθαν ότι η παράσταση όπου πρωταγωνιστούν ανεβαίνει σε πολιτικό και κοινωνικό ναρκοπέδιο. Ναρκαλιευτές και ναρκοθέτες είναι οι ίδιοι. Παραλαμβάνοντας από τον Τραμπ το φλάμπουρο μιας φαντασιακά κραταιής υπερδύναμης στον μεταψυχροπολεμικό και πολυπολικό πλανήτη, ετοιμάζονται να ορμήσουν απ’ τα λόγια στην πραγματικότητα. Εχουν δουλειά: να κάνουν την Αμερική μεγάλη ξανά. Η συνέχεια επί της οθόνης.

AP PHOTO

Οι δύο από τους δέκα αναλαμβάνουν την πιο αβέβαιη αποστολή. Να μειώσουν –κατά δύο τρισεκατομμύρια δολάρια!– τις δημόσιες δαπάνες των ΗΠΑ. Ο ακροδεξιός Ιλον Μασκ, ο πιο άξεστος ζάπλουτος του καιρού μας, μαζί με τον ινδικής καταγωγής φαρμακοβιομήχανο Βιβέκ Ραμασουάμι θα συντονίσουν το άτυπο υπουργείο Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας (DOGE), ουσιαστικά μια δεξαμενή σκέψης που θα ξερνάει νούμερα με περικοπές. Το ποσό είναι ιλιγγιώδες και η νοοτροπία παιδαριώδης. «Το FBI δεν μπορεί να μεταρρυθμιστεί. Η σωστή απάντηση είναι: να κλείσει! Ναι, ο πρόεδρος μπορεί να το κάνει. Εγώ θα το κάνω» λέει ο Ραμασουάμι. Παραδίπλα ο Μασκ θεωρεί το Δημόσιο ιδιωτική επιχείρηση και την ενασχόληση με τα κοινά «τοίχο» στο «Χ».

Αλλοι τρεις επιστρατεύονται στην εξωτερική πολιτική. Ο νέος ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Μάικλ Γουόλτς και η διευθύντρια των Υπηρεσιών Πληροφοριών Τέλσι Γκάμπαρντ. «Η απειλή που θα χαρακτηρίσει τον 21ο αιώνα είναι η Κίνα. Θα χρειαστούμε όλη την αμερικανική κοινωνία, όχι μόνο την κυβέρνηση, για να την αντιμετωπίσουμε» έχει πει ο Αμερικανοκουβανός Ρούμπιο. Ο Γουόλτς, πρώην στέλεχος των ειδικών δυνάμεων, έχει κόλλημα με τη στρατιωτική ισχύ, διαφωνούσε και με την αποχώρηση των ΗΠΑ από τον γεωπολιτικό βάλτο του Αφγανιστάν το 2021. Οσο για την Γκάμπαρντ, επίσης πρώην στρατιωτικό, η στροφή της από θαυμάστρια του αριστερού γερουσιαστή Μπέρνι Σάντερς σε οπαδό του Τραμπ δεν εγγυάται σταθερότητα απόψεων.

Η πιο δύσκολη πίστα θα είναι η αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης. Πώς θα διώξεις από τη χώρα 11 εκατομμύρια ανθρώπους, ποσοστό 3% των κατοίκων της; Πώς θα αντιμετωπίσεις τη δυσφορία των στρατιωτικών όταν ακούν ότι «θα τους διώξει ο στρατός»; Πώς θα σβήσεις το συγκινητικό κίνημα αλληλεγγύης σε εκατοντάδες αμερικανικές πόλεις οι οποίες προσφέρουν καταλύματα και εργασιακές ευκαιρίες στους μετανάστες; Δύο στελέχη της νέας κυβέρνησης διατείνονται ότι θα απαντήσουν στα ερωτήματα: η «ψεκασμένη» Κρίστι Νόεμ ως υπουργός Εσωτερικών και ο θερμοκέφαλος πρώην αστυνομικός Τομ Χόμαν ως «τσάρος των συνόρων». Προβάλλουν ως άλλοθι τις δημοσκοπήσεις που δείχνουν ότι η κοινή γνώμη θέλει «να φύγουν οι μετανάστες». Ομως ο στόχος υπερβαίνει τις επιχειρησιακές δυνατότητες του αμερικανικού κράτους και πάει χέρι χέρι με τις παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Για τον ultra νεοφιλελεύθερο Τραμπ οικονομία ίσον θηριώδεις δασμοί στα εισαγόμενα προϊόντα. «Δασμοί, η πιο όμορφη λέξη στα λεξικά, η πιο αγαπημένη μου λέξη...» έχει πει, κάνοντας ακόμη και στελέχη του Bloomberg να του θυμίσουν ότι τη «λυπητερή» θα την πληρώσουν οι καταναλωτές. Αλλά δεν ιδρώνει το αφτί των τραμπιστών. «Μόνο κέρδος θα έχουμε. Θα εισπράξουμε ένα σωρό λεφτά από τους δασμούς και τα άλλα κράτη θα αναγκαστούν να διαπραγματευτούν μαζί μας» εκτιμά ο μεγαλοεπιχειρηματίας Χάουαρντ Λάτνικ, ο νέος υπουργός Εμπορίου. Το κρίσιμο πόστο του υπουργού Οικονομικών αναλαμβάνει ένας πρώην συνεργάτης του Τζορτζ Σόρος, ο εκατομμυριούχος Σκοτ Μπέσεντ. Εκλεκτός της Wall Street, «ασφαλής» επιλογή.

Δέκατος «σαμουράι» είναι ο άνθρωπος με το βαρύ Δημοκρατικό όνομα, ο αποστάτης της οικογένειάς του, ο δικηγόρος Ρόμπερτ Φ. Κένεντι τζούνιορ. Ως υπουργός Υγείας υπόσχεται «να κάνει την Αμερική ξανά υγιή». Κανείς δεν έχει αντίρρηση να αφαιρέσει τα ζαμπονάκια απ’ τα γεύματα των δημόσιων σχολείων. Οταν όμως διακηρύσσει ότι «όλα τα παιδικά εμβόλια είναι επικίνδυνα» ή ότι θα καταργήσει την ελαφρά χλωρίωση του πόσιμου νερού (ανοίγοντας την πόρτα σε επιδημίες) το πράγμα σοβαρεύει.

Δεν θα πλήξουμε ούτε στιγμή.

Κι αν βγούνε πάλι τα μαχαίρια;

Στην πρώτη προεδρική θητεία του Νεοϋορκέζου μεγιστάνα των ακινήτων (2016-2020) δεκάδες συνεργάτες, προϊστάμενοι υπηρεσιών και υπουργοί άκουσαν, που λέει ο λόγος, το «Απολύεσαι!» που κραύγαζε στο ριάλιτι «Ο μαθητευόμενος».

Τίποτα δεν δείχνει ότι τώρα, στα 72 του, ο Τραμπ θα παρατήσει το χούι των καρατομήσεων-εξπρές. Προσωπικές ατζέντες και εύφλεκτη ύλη έχουν μαζευτεί ξανά στα δώματα της εξουσίας. Κι αν βγούνε πάλι τα μαχαίρια;

Το πιο αιχμηρό το κρατάει ο ίδιος. Ωστόσο υπάρχει και το ενδεχόμενο «εμφύλιων» μονομαχιών με φόντο αντιπάθειες, διαφορετικές πολιτικές αντιλήψεις και υπέρμετρες φιλοδοξίες.

Δημοφιλές στοίχημα είναι η πιθανή σύγκρουση Τραμπ-Μασκ. Ξερόλες, ναρκισσιστές και εριστικοί, θα κατηγορήσουν ο ένας τον άλλο σε περίπτωση αποτυχίας του DOGE ή επικοινωνιακής υπερπροβολής του Νοτιοαφρικανού κροίσου.

Ο Μασκ αντιμετωπίζει και ακροδεξιές παλιοσειρές όπως ο Στιβ Μπάνον, ο οποίος τον κατηγορεί ότι θέλει να παίρνουν πράσινη κάρτα οι υψηλής εκπαίδευσης μετανάστες για να τους προσλαμβάνει στις εταιρείες του.

Πολλοί δεν αποκλείουν καβγά ανάμεσα στον Ρούμπιο και την Γκάμπαρντ. Η νέα «αρχικατάσκοπος» είχε δηλώσει παλιά ότι ο νέος ΥΠΕΞ «εκπροσωπεί το νεοσυντηρητικό, πολεμοκάπηλο κατεστημένο της Αμερικής». Λένε ότι ο Ρούμπιο, μόλις 52 ετών, ονειρεύεται τα βράδια ότι μια μέρα θα εκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ.

Υποψήφιος για αποχώρηση είναι και ο RFK τζούνιορ, αν η εμμονή του για αυστηρότατο κυβερνητικό έλεγχο στην αλυσίδα παραγωγής τροφίμων και στις αγροτικές καλλιέργειες προσκρούσει στο δόγμα Τραμπ για συρρίκνωση των κυβερνητικών υπηρεσιών.

Τέλος, ο Λάτνικ και ο Μπέσεντ μπορεί να πέσουν στην παγίδα των δασμών. Ο Τραμπ θα εξοργιστεί αν τελικά προκρίνουν ότι «οι δασμοί είναι πρωτίστως διαπραγματευτικό εργαλείο, όχι μόνιμη πηγή εσόδων για το δημόσιο ταμείο» όπως έχει δηλώσει σε ανύποπτο χρόνο ο Μπέσεντ.

AP Photo/Jean-Francois Badias

Στάση αναμονής από την Ε.Ε.

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Της Μαρίας Ψαρά

Η απουσία της ευρωπαϊκής ηγεσίας από την τελετή ορκωμοσίας του Ντόναλντ Τραμπ ίσως είναι ένα πρώτο κακό σημάδι μιας όχι και τόσο φιλικής συνεργασίας ● Θετικό το κλίμα ως προς τη διαχείριση του πολέμου στην Ουκρανία, προβληματισμός για δασμούς, Γριλανδία και... Ελον Μασκ

Ετοιμοπόλεμες, αλλά... σιωπηλές είναι οι Βρυξέλλες εν όψει της έλευσης Τραμπ από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η Κομισιόν, όπως και τα άλλα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. έχουν επιλέξει κατ' αρχάς την πολιτική του κατευνασμού για όλες τις δηλώσεις του επερχόμενου προέδρου των ΗΠΑ. Αλλά έχουν αποφασίσει να μην προβούν σε δηλώσεις πριν αναλάβει και οι όποιες τοποθετήσεις γίνουν πολιτικές αποφάσεις.

Πάντως, στην τελετή της ορκωμοσίας του, η ευρωπαϊκή ηγεσία θα είναι απούσα. Οπως λένε οι θεσμοί, δεν υπάρχει προηγούμενο για την παρουσία προέδρων των ευρωπαϊκών θεσμών σε προεδρικές ορκωμοσίες στις ΗΠΑ, αφού η παράδοση είναι να συμμετέχουν μόνο αμερικανικές προσωπικότητες, όχι διεθνείς ηγέτες. Ομως ο Τραμπ κάλεσε πολλούς κυρίως (ακροδεξιούς) πολιτικούς της εθνικής πολιτικής σκηνής, αλλά αγνόησε εντελώς την Ε.Ε. Αυτό δεν το λες και καλό σημάδι.

Ωστόσο, οι Βρυξέλλες εκτιμούν ως θετικό το γεγονός ο Ντόναλντ Τραμπ μετέθεσε τις διεργασίες για το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία από «τις πρώτες 24 ώρες» που είχε πει αρχικά στους «έξι μήνες το πολύ». Η υποστήριξη στην εμπόλεμη χώρα είναι για τους Ευρωπαίους η υπ’ αριθμόν 1 προτεραιότητα και ανησυχία λόγω της αλλαγής ηγεσίας στις ΗΠΑ.

Διπλωμάτες της Ε.Ε. είπαν στην «Εφ.Συν.» ότι είναι συγκρατημένα αισιόδοξοι πως η νέα αμερικανική κυβέρνηση δεν θα αναγκάσει το Κίεβο σε πρόωρες διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία. Σε ιδιωτικές συνομιλίες με την επερχόμενη ομάδα του Τραμπ, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εξακολουθούσαν να πιέζουν για τη συνέχιση της υποστήριξης της Ουκρανίας και η ομάδα του νέου προέδρου φαίνεται να το σκέφτεται.

Οι σύμμαχοι της Ουκρανίας είναι τώρα πιο αισιόδοξοι ότι οι ΗΠΑ μπορούν να βοηθήσουν το Κίεβο να επιστρέψει σε θέση ισχύος πριν από τη διεξαγωγή οποιωνδήποτε συνομιλιών.

Η εξέλιξη των πραγμάτων θα αποδείξει αν η Ευρώπη είναι αφελής ή... σοφή. Το σίγουρο είναι ότι η προεδρία του Τραμπ θα είναι ένα σοκ για την Ε.Ε. και τις πολιτικές της. Ο αντίκτυπός της θα γίνει αισθητός σε όλο το φάσμα των πολιτικών αποφάσεων, από την άμυνα και την εξωτερική πολιτική έως την οικονομία. Κι εκεί τα δείγματα δεν είναι καλά.

Δεν είναι μόνο οι «τρέλες» για την αγορά της Γριλανδίας, του Καναδά και του Παναμά, είναι κυρίως οι σχέσεις με τη Ρωσία και την Κίνα. Η παγκόσμια διπλωματία αλλάζει άρδην σε μια στιγμή που οι κρίσεις εκτείνονται από τη Μέση Ανατολή μέχρι τον Ινδο-Ειρηνικό.

Επίσης, έχει δηλώσει ότι θα επιβάλει ξανά δασμούς σε ευρωπαϊκά προϊόντα. Σε ποια ακριβώς, με ποιο σκεπτικό δεν έχει εξηγήσει, αλλά το σίγουρο είναι ότι θα πλήξει τις μεγάλες οικονομίες της Ε.Ε., δηλαδή τη Γερμανία.

Σημαντικό επίσης, ο Τραμπ είναι αμφισβητίας της κλιματικής αλλαγής και δεν αποκλείεται να υπονομεύσει τη διεθνή δράση για το κλίμα. Για να μην αναφέρουμε τη μεταναστευτική ατζέντα και τις παγκόσμιες πολιτικές υγείας.

Και δεν έρχεται μόνος του. Μαζί του έχει πολλούς «σαν κι αυτόν» που θα καθορίσουν την τύχη του πλανήτη. Από όλους, οι Βρυξέλλες ανησυχούν πιο πολύ για τον Ελον Μασκ, ο οποίος φαίνεται ότι έχει τη δυνατότητα να επηρεάζει τους υπόλοιπους κολοσσούς του διαδικτύου και στηρίζει ανοιχτά την Ακροδεξιά στην Ευρώπη «ως διαλυτικό παράγοντα», όπως αναφέρουν σε συζητήσεις τους πολλοί διπλωμάτες.

Στο παρασκήνιο της Κομισιόν, οι πληροφορίες λένε πως οι μηχανές δουλεύουν στο φουλ για την ετοιμότητα που απαιτεί η έλευση του Τραμπ. Θα βρεθεί όμως και το πολιτικό θάρρος που θα κάνει την Ευρώπη να σταθεί στα πόδια της; Μένει να διαπιστωθεί...

Ο πρόεδρος της FIFA, Τζιάνι Ινφαντίνο (κέντρο), δεν μπόρεσε να κρύψει τη χαρά του για την επανεκλογή του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ | AP Photo/Evan Vucci

Αθλητικές προκλήσεις βαρέων βαρών

Της Βασιλικής Παπαντωνοπούλου

Η δεύτερη θητεία του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ περιλαμβάνει τη διεξαγωγή δύο σπουδαίων αθλητικών διοργανώσεων, του Μουντιάλ 2026 (συνδιοργάνωση με το Μεξικό και τον Καναδά) και των Ολυμπιακών Αγώνων του 2028 στο Λος Αντζελες που αυτή τη στιγμή έχει θαφτεί στις στάχτες

Με την επίσημη έναρξη της δεύτερης θητείας του στον Λευκό Οίκο ο Ντόναλντ Τραμπ γίνεται αυτόματα και βασικότατος «παίκτης» στα δύο μεγαλύτερα παγκόσμια αθλητικά γεγονότα της επόμενης τετραετίας. Θα είναι ο οικοδεσπότης του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2026, της ποδοσφαιρικής φιέστας που οι Ηνωμένες Πολιτείες συνδιοργανώνουν με το Μεξικό και τον Καναδά, και των Ολυμπιακών Αγώνων που θα φιλοξενήσει το Λος Αντζελες το 2028.

Πρόκειται για υποχρεώσεις ειλημμένες από τις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του. Μάλιστα ο 78χρονος Αμερικανός (πρώην και οσονούπω) πρόεδρος επαίρεται ότι ο ίδιος έπαιξε καθοριστικό ρόλο για να επικρατήσει η υποψηφιότητα της χώρας του σε αμφότερες τις διοργανώσεις. Στο κάτω κάτω παραδοσιακά ο ηγέτης της διοργανώτριας χώρας απονέμει το τρόπαιο του Μουντιάλ στη νικήτρια εθνική ομάδα, αλλά και κηρύσσει την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων. Είναι στιγμές με live τηλεθέαση εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων και ο εγωπαθής Τραμπ δεν θα άφηνε να του ξεφύγει τέτοια ευκαιρία...

Τι σημαίνει όμως η εκλογή του για τις δύο αυτές διοργανώσεις;

Ο Τζάνι Ινφαντίνο, πρόεδρος της Παγκόσμιας Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (FIFA), πέταξε τη σκούφια του από τη χαρά του. Πριν επισημοποιηθεί η νίκη του Τραμπ από το Σώμα των Εκλεκτόρων, είχε ήδη στείλει μήνυμα μέσω των social media, συνοδεύοντάς το με κοινή φωτογραφία τους και αρκετά emoji: «Συγχαρητήρια, κ. Πρόεδρε! Θα έχουμε ένα εξαιρετικό Παγκόσμιο Κύπελλο και ένα εξαιρετικό Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής!».

Τον Ιανουάριο του 2020, ενώ στην Ουάσινγκτον λάμβανε χώρα η πρώτη δίκη μομφής κατά του Τραμπ, ο Ινφαντίνο τον είχε παρουσιάσει σε δείπνο μεταξύ CEOs στο Νταβός λέγοντας ότι «είναι μαχητής. Λέει αυτό που πολλοί σκέφτονται, αλλά -ακόμα πιο σημαντικό- πραγματοποιεί κατόπιν αυτά που λέει».

Ολα αυτά συνάδουν με το modus operandi του Ινφαντίνο, που, όταν έχει να κάνει με αυταρχικές, απολυταρχικές ή και δικτατορικές φιγούρες, αφήνει κατά μέρος τις τυπικότητες και γίνεται φίλος τους προκειμένου να πάρει αυτό που θέλει. Κατόπιν, όταν τον κατηγορούν για «γλοιώδη συμπεριφορά» όποτε συντρώει με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν της Σαουδικής Αραβίας ή τον εμίρη του Κατάρ, αυτός αντιπαραθέτει το επιχείρημα της επιτυχίας των διοργανώσεών του.

Μέσα στις πρώτες 100 μέρες της διακυβέρνησης Τραμπ θα διαφανούν τα προβλήματα που ίσως αντιμετωπίσει το Μουντιάλ 2026. Αυτά αφορούν την πολιτική που εξήγγειλε ο 78χρονος πρόεδρος. Υποσχέθηκε τη «μεγαλύτερη επιχείρηση απελάσεων στην ιστορία των ΗΠΑ», την «πάταξη των μεταναστεύσεων» και προανήγγειλε «ταξιδιωτικές απαγορεύσεις αυστηρότερες από ποτέ», κυρίως για ταξιδιώτες από μουσουλμανικές χώρες.

Αν ισχύσουν όλα αυτά, χιλιάδες οπαδοί δεν θα παρακολουθήσουν διά ζώσης τις ομάδες τους στο Μουντιάλ 2026, όπως για παράδειγμα οι Ιρανοί που διαθέτουν μία από τις καλύτερες ασιατικές ομάδες –με την πολιτική ηγεσία τους όμως να κατηγορείται ότι βρίσκεται πίσω από την απόπειρα δολοφονίας του Τραμπ τον περασμένο Ιούλιο. Να σημειωθεί επίσης πως αυξήθηκε ο αριθμός των συμμετεχουσών χωρών στη διοργάνωση από 36 σε 48, με την Ασία και την Αφρική να έχουν από τέσσερα εισιτήρια παραπάνω η καθεμία –αυξάνεται δηλαδή και η πιθανότητα πρόκρισης «ανεπιθύμητων» (για τον Τραμπ) εθνοτήτων.

Τα περί απελάσεων, όπως και τα περί μετονομασίας του «Κόλπου του Μεξικού» σε «Κόλπο της Αμερικής», σίγουρα δεν ενθουσιάζουν τους συνδιοργανωτές Μεξικανούς. Υπάρχει και η απειλή της αύξησης κατά 25% των τελωνειακών δασμών στο σύνολο των προϊόντων που εισάγονται στις ΗΠΑ από το Μεξικό και τον Καναδά –δηλαδή τους δύο συνδιοργανωτές των Αμερικανών για το Παγκόσμιο Κύπελλο 2026. Οι Καναδοί, επιπλέον, άκουσαν από τα χείλη του Τραμπ ότι η χώρα τους πρέπει να «συγχωνευτεί» με τις Ηνωμένες Πολιτείες –μάλιστα πόσταρε και σχετικό χάρτη με τον Καναδά ως 51η Πολιτεία...

Αυτά είναι τα μεγαλύτερα ερωτήματα που τίθενται για τη FIFA εν όψει της ανάληψης της προεδρίας των ΗΠΑ από τον Τραμπ. Η παγκόσμια ομοσπονδία έχει επίσης δεσμευτεί ότι στηρίζει γυναίκες, εθνικές μειονότητες, άτομα με αναπηρίες, μετανάστες, πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο, οικονομικούς μετανάστες, άτομα της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ και ότι σέβεται την εργασία των δημοσιογράφων. Ολες αυτές οι ομάδες έχουν δεχτεί -και δέχονται- τα πυρά του Τραμπ με λέξεις, πράξεις ή και τα δύο. Ως εκ τούτου εικάζεται ότι θα μπουν ξανά στο στόχαστρο της κυβέρνησής του, αλλά και του (κατά πλειοψηφία) συντηρητικού Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ στη διάρκεια της θητείας του.

Ο Τζάνι Ινφαντίνο δεν ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τέτοια θέματα, όπως απέδειξε με την αλήστου μνήμης συνέντευξη Τύπου που έδωσε πριν ξεκινήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022 στο Κατάρ προσφέροντας ασπίδα προστασίας στο καθεστώς και βγάζοντας «τρελούς» τους δημοσιογράφους.

Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή όμως είναι, βάσει Χάρτας, πιο προσεκτική σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προσωπικών ελευθεριών. Πώς θα συνεργαστεί με την κυβέρνηση Τραμπ για τους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες του 2028; Ο πρόεδρος της ΔΟΕ, Τόμας Μπαχ, δεν συνεχάρη τον Τραμπ για την εκλογή του, κάτι που πηγές από τη Λωζάννη απέδωσαν στο πιο αυστηρό πρωτόκολλο της Ολυμπιακής Επιτροπής. Ομως υπάρχει δεδομένη ψυχρότητα μεταξύ των δύο αντρών. Το 2017, σε συνάντηση τους στον Λευκό Οίκο, δεν υπήρξε ούτε καν μια κοινή φωτογράφηση για τα μάτια του κόσμου. «Προσευχήσου για τον κόσμο μας» ακούστηκε να λέει σε συνομιλητή του ο Γερμανός παράγοντας εκείνη τη μέρα στην Ουάσινγκτον.

Βέβαια ο Τόμας Μπαχ αποχωρεί φέτος από την προεδρία της ΔΟΕ και θα πέσει στους ώμους του/της διαδόχου του (πιθανότατα του Σεμπάστιαν Κόου) το δύσκολο έργο της συνεννόησης με τον Αμερικανό πρόεδρο. Πιο δύσκολο έργο όμως θα έχουν οι τοπικές αρχές του Λος Αντζελες και της Καλιφόρνιας, αμφότερες στα χέρια Δημοκρατικών, να συνεργαστούν με τον Λευκό Οίκο. Ο Τραμπ συχνά χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη Πολιτεία ως «τοπίο του διαβόλου», υπερβολικά φιλελεύθερη για τα γούστα του. Η... συμπάθεια είναι αμφίδρομη. Το 2020 η δήμαρχος του Λος Αντζελες, Κάρεν Μπας, τον είχε αποκαλέσει «ρατσιστή».

Η εξίσωση της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2028 ήταν ήδη μπερδεμένη λόγω του μεγάλου κόστους, της κρίσης των αστέγων και του τεράστιου κυκλοφοριακού προβλήματος. Ηρθαν όμως να προστεθούν οι καταστροφικές φωτιές (σ.σ. τις ώρες που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν είχε ακόμα απομακρυνθεί ο κίνδυνος). Ητοι, στο project των 7 δισ. δολαρίων για τη φιλοξενία της διοργάνωσης και 15 εκατ. επισκεπτών πρέπει να υπολογιστεί η χρονοβόρα και πάρα πολύ δαπανηρή ανοικοδόμηση ολόκληρων περιοχών που η φωτιά έσβησε από τον χάρτη.

Κανείς μέχρι στιγμής δεν έχει βγει επισήμως να ζητήσει αναβολή ή ματαίωση των Ολυμπιακών Αγώνων λόγω της τραγωδίας. Ομως ήδη πονοκεφαλιάζουν οι «παίκτες» των Ολυμπιακών Αγώνων, που πρέπει πλέον να λογοδοτούν για κάθε δολάριο που θα καταβάλλεται στη διοργάνωση και όχι για να ξαναφτιαχτούν σπίτια, επιχειρήσεις, σχολεία, δρόμοι και υποδομές της αμερικανικής μεγαλούπολης. Αλλά κυρίως πονοκεφαλιάζουν γιατί δεν γνωρίζουν ποια θα είναι η στάση του Τραμπ και πόσο θα βοηθήσει το Λος Αντζελες στη δύσκολη επόμενη μέρα του..

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου