Τη νομική βάση για τη δημιουργία «κόμβων επιστροφής» για μετανάστες προσέφερε χθες η Κομισιόν. Μόνο που δε θα το κάνει η ίδια. Σύμφωνα με την πρότασή της, τα κράτη μέλη θα μπορούν να μεταφέρουν τους απορριφθέντες αιτούντες άσυλο σε μακρινές χώρες, όπου δεν έχουν πατήσει ποτέ το πόδι τους, προκειμένου να επιστραφούν στη χώρα τους. Βασική όμως προϋπόθεση αποτελεί το κάθε κράτος-μέλος να έχει συνάψει συμφωνία με τη συγκεκριμένη χώρα, αλλά και να σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα σε αυτούς τους «κόμβους» ("hubs").
Είναι μια σημαντική αλλαγή στην πολιτική επιστροφών των κρατών-μελών προς την... ακροδεξιά. Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, τα κράτη μέλη μπορούν να στέλνουν τους αιτούντες άσυλο που το αίτημά τους έχει απορριφθεί στη χώρα καταγωγής τους, σε χώρα διέλευσης που έχει συνάψει συμφωνία επανεισδοχής ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, εφόσον ο μετανάστης συναινεί «εθελοντικά».
Πλέον, ο νέος κανονισμός θέτει το απαραίτητο νομικό υπόβαθρο για να επιτρέψει στις κυβερνήσεις να συνάψουν συμφωνίες με χώρες εκτός της ΕΕ που θα μπορούσαν να είναι πρόθυμα να φιλοξενήσουν μετανάστες με αντάλλαγμα οικονομικά ή όποια κίνητρα.
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Αυστριακού Επιτρόπου Μάγκνους Μπρούνερ, η φυσική μεταφορά θα γίνεται μόνο αφού ο αιτών έχει εξαντλήσει όλες τις νομικές οδούς για να λάβει διεθνή προστασία και του έχει δοθεί οριστική εντολή επιστροφής.
Αυτό αποτελεί διαφορετική προσέγγιση από αυτό που προβλέπει η συμφωνία Ιταλίας- Αλβανίας, σύμφωνα με την οποία η Ιταλία θα εξέταζε τα αιτήματα ασύλου σε αλβανικό έδαφος. Αυτό δεν "πέρασε" από τα δικαστήρια και το διεθνές Δίκαιο. Αλλά τώρα η Ιταλία θα μπορεί να μετατρέψει τα κέντρα στην Αλβανία σε "hubs", αφού τα Τίρανα είναι όπως φαίνεται πρόθυμα για χατίρια για τα μάτια της Μελόνι.
Πάντως, η Κομισιόν βγάζει την ουρά της απ' έξω, αφήνοντας τις κυβερνήσεις να αποφασίσουν αν θέλουν να συνεχίσουν το έργο, το οποίο αναμένεται να είναι δαπανηρό, δύσκολο από υλικοτεχνική άποψη και πολιτικά αμφιλεγόμενο. Παρόλα αυτά, το ενδεχόμενο σχημάτων σε επίπεδο ΕΕ δεν αποκλείεται εντελώς.
«Πρόκειται για μια καινοτόμο νέα λύση για τα κράτη μέλη, είναι ελεύθερα να την υιοθετήσουν. Δημιουργούμε το νομικό πλαίσιο, δεν δημιουργούμε το περιεχόμενο», δήλωσε ο Μάγκνους Μπρούνερ.
Πέρα από την Ιταλία, η Δανία και η Ολλανδία φαίνονται ως οι πιθανότεροι υποψήφιοι να προχωρήσουν. Ο κανονισμός, ωστόσο, ορίζει τα ελάχιστα κριτήρια που πρέπει να πληρούν τα κέντρα αυτά, όπως ανεξάρτητο όργανο για την παρακολούθηση της «αποτελεσματικής εφαρμογής» της συμφωνίας, εξαίρεση για τους ασυνόδευτους ανηλίκους και τις οικογένειες με παιδιά, και σαφής καθορισμός των αρμοδιοτήτων για την αντιμετώπιση πιθανών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το μέγιστο παραμονής τους στα hubs θα πρέπει να είναι τα 2 χρόνια.
Η πρόταση έχει ήδη συγκεντρώσει τα πυρά των οργανώσεων για τους πρόσφυγες που λένε ότι η αποστολή μεταναστών, χωρίς τη συγκατάθεσή τους, σε μακρινά κράτη θα οδηγήσει σε ελλιπή εποπτεία και υποβαθμισμένες συνθήκες, δημιουργώντας πρόσφορο έδαφος για ανεξέλεγκτες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που μένουν ατιμώρητες.
«Η σημερινή πρόταση θέτει το έδαφος για τα κράτη να στέλνουν ανθρώπους σε χώρες με τις οποίες δεν έχουν καμία σχέση, για να μαραζώνουν σε κέντρα κράτησης, με ελάχιστες αξιόπιστες εγγυήσεις ότι τα δικαιώματά τους θα τηρηθούν. Ειλικρινά, πρόκειται για ένα νέο χαμηλό επίπεδο για την Ευρώπη», δήλωσε η Ιβ Γκέντι, διευθύντρια του γραφείου της Διεθνούς Αμνηστίας στην ΕΕ.
Μέχρι τον Ιούνιο, η Κομισιόν θα φέρει και την πρόταση των ασφαλών τρίτων χωρών που αναμένεται να συμπληρώσει τη χθεσινή της πρόταση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου