Πέμπτη 26 Ιουνίου 2025

«Εδωσε» το άρθρο 5 και «πήρε» το 5%

 trump nato

 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
AP Photo/Alex Brandon


Η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ κύλησε όπως ήθελε ο Αμερικανός πρόεδρος, που αποχώρησε έχοντας... στη βαλίτσα του τις υπογραφές των 32 κρατών για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ ώς το 2035 ● Για να... χρυσώσει το χάπι επιβεβαίωσε πως υποστηρίζει το άρθρο 5, που προβλέπει πως αν κάποιο μέλος δεχτεί επίθεση από τρίτη χώρα, δικαιούται βοήθεια από τα υπόλοιπα μέλη.

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ

Μια σύνοδος του ΝΑΤΟ «κομμένη και ραμμένη» στα μέτρα του Αμερικανού προέδρου ολοκληρώθηκε χθες στη Χάγη. Μέχρι τον Ιανουάριο που ανέλαβε ο Ντόναλντ Τραμπ, ο προγραμματισμός ήταν για τριήμερες συζητήσεις (ναι, για την ίδια σύνοδο μιλάμε!), οι οποίες κατέληξαν τελικά σε συνεδρίαση περίπου τριών ωρών.

Και το συνήθως εκτενέστατο ανακοινωθέν της συνάντησης, αυτή τη φορά περιορίστηκε σε μόλις πέντε παραγράφους, σε μία από τις οποίες οι χώρες του ΝΑΤΟ δεσμεύτηκαν να αυξήσουν δραστικά τις αμυντικές τους δαπάνες.

«Ηταν μια φανταστική» σύνοδος κορυφής, «μία μεγάλη επιτυχία», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος στις δηλώσεις του μετά το τέλος της συνόδου, σπεύδοντας να διασκεδάσει τις εντυπώσεις για το ορθάνοιχτο παράθυρο αμφισβήτησης του άρθρου 5 της Ιδρυτικής Διακήρυξης της Ατλαντικής Συμμαχίας (1949) που ο ίδιος άνοιξε. «Υποστηρίζω το άρθρο 5» είπε χθες, αφού προχθές είχε πει ότι «υπάρχουν διάφοροι ορισμοί του άρθρου 5». Είναι το άρθρο που αφορά τη… συμμαχική αλληλεγγύη: αν ένα μέλος του ΝΑΤΟ δεχτεί επίθεση από τρίτη χώρα, τότε όλα τα μέλη της Συμμαχίας προστρέχουν για βοήθεια.

Μια ανάσα ανακούφισης ακούστηκε ώς τις Βρυξέλλες, που τόσο καιρό «μπριζώνουν» τα κράτη-μέλη για τον στόχο του 5% του ΑΕΠ για την Αμυνα. Ενας από τους βασικούς λόγους είναι αναμφίβολα να ικανοποιήσουν τον Τραμπ ώστε να μην εγκαταλείψει τη Συμμαχία και το άρθρο 5 της και φυσικά να τον «καλοπιάσουν» για μια εμπορική συμφωνία χωρίς δασμούς.

Πλώρη για το 2035 με πρώτο σταθμό το 2029

Επί χάρτου, τα 32 μέλη του ΝΑΤΟ δεσμεύτηκαν και επίσημα να επενδύσουν το 5% του ΑΕΠ για την ασφάλεια με ορίζοντα το 2035, με πρώτο ενδιάμεσο «σταθμό» το 2029. Συγκεκριμένα, οι ΝΑΤΟϊκές στρατιωτικές δαπάνες θα αφορούν το 3,5% του ΑΕΠ και 1,5% επιπλέον για τις επενδύσεις στον τομέα της ασφάλειας με την ευρύτερη έννοια, όπως είναι η προστασία των κρίσιμης σημασίας υποδομών και των δικτύων, η κατασκευή δρόμων και γεφυρών και έργα υποστήριξης.

Τον στόχο αμφισβήτησαν καταρχάς οι Ισπανοί, που με μια μικρή αλλαγή στο κείμενο της συμφωνίας πήραν την ευελιξία που ήθελαν, αλλά και οι Σλοβένοι που παραδέχτηκαν ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Από κοντά και οι Βέλγοι που λένε ανοιχτά ότι θα προσπαθήσουν μεν, αλλά δεν υπόσχονται.

Στην πράξη, το 5% θα είναι δύσκολο για όλα τα κράτη-μέλη. Η πιο δυνατή οικονομία της ευρωζώνης, η Γερμανία, με το ζόρι έπιασε τον στόχο του 2% μόλις πέρυσι! Η δε γαλλική αμυντική βιομηχανία, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύτηκε χθες, «δεν είναι έτοιμη να ανταποκριθεί στις ανάγκες του επανεξοπλισμού των κρατών του ΝΑΤΟ».

Το τελικό ανακοινωθέν της συνόδου περιλαμβάνει και μια σύντομη δήλωση για την Ουκρανία. «Οι Σύμμαχοι επιβεβαιώνουν τις διαρκείς κυρίαρχες δεσμεύσεις τους να παρέχουν υποστήριξη στην Ουκρανία, της οποίας η ασφάλεια συμβάλλει στη δική μας, και, για τον σκοπό αυτό, θα περιλαμβάνουν άμεσες συνεισφορές στην άμυνα της Ουκρανίας και την αμυντική της βιομηχανία κατά τον υπολογισμό των αμυντικών δαπανών των Συμμάχων». Με άλλα λόγια, η βοήθεια προς την Ουκρανία ενσωματώθηκε στο 5% του ΑΕΠ των δαπανών για την ασφάλεια.

Ανακοινώθηκε, τέλος, ότι η επόμενη σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ θα πραγματοποιηθεί στην Τουρκία το 2026, ακολουθούμενη από μια σύνοδο στην Αλβανία.

Ευρωπαϊκό Συμβούλιο... ποτ πουρί

Με γενικές αναφορές σε Ουκρανία, Ιράν, Γάζα, Λιβύη και Συρία ξεκινάει σήμερα η σύνοδος κορυφής της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα είναι ένα… ποτ πουρί, στο οποίο οι 27 ηγέτες θα μιλήσουν για θέματα από την Αμυνα έως και την ανταγωνιστικότητα ή τη θέση της Ε.Ε. στον κόσμο!

Και όλα αυτά χωρίς αποφάσεις. Ούτε καν για τη Λωρίδα της Γάζας. Παρά την ανθρωπιστική τραγωδία, τα κράτη-μέλη έχουν χωριστεί σε τρία στρατόπεδα. Το ένα θέλει να δοθεί η εντολή να γίνει αναθεώρηση της Συμφωνίας Σύνδεσης Ε.Ε.-Ισραήλ (Βέλγιο, Ιρλανδία, Ισπανία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία), στο δεύτερο συμπεριλαμβάνονται οι χώρες που δεν θέλουν καθόλου αναθεώρηση (Γερμανία, Ιταλία, Ουγγαρία, Σλοβακία) και το τρίτο στρατόπεδο είναι οι χώρες… κάπου στη μέση (Ελλάδα, Κύπρος, Πολωνία, Σλοβενία) – θολή στάση η οποία καταγράφεται. Και το Ισραήλ ενοχλείται και μόνο που γίνεται συζήτηση!

Πάντως στα συμπεράσματα μπήκε ότι οι «27» ζητούν άμεση κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και εκφράζουν τη λύπη τους για την άθλια ανθρωπιστική κατάσταση στην περιοχή, τον απαράδεκτο αριθμό θυμάτων μεταξύ των αμάχων και τα επίπεδα λιμού. Καλούν το Ισραήλ να άρει πλήρως τον αποκλεισμό της Γάζας, να επιτρέψει την άμεση και απρόσκοπτη πρόσβαση και τη διαρκή διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας σε μεγάλη κλίμακα και στον ΟΗΕ και τις υπηρεσίες του, καθώς και στις ανθρωπιστικές οργανώσεις, να εργαστούν ανεξάρτητα και αμερόληπτα για να σώσουν ζωές και να μειώσουν τα δεινά των αμάχων.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση διαβεβαιώνει ότι «παραμένει σταθερά προσηλωμένη σε μια διαρκή και βιώσιμη ειρήνη βασισμένη στη λύση των δύο κρατών».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου