Παρασκευή 20 Ιουνίου 2025

Σε σταυροδρόμι Ευρώπη - Ιράν και ο Τραμπ περιμένει στη γωνία

 

Ισραήλ
AP Photo/Leo Correa


Μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες, χρονικό περιθώριο που έδωσε ο Τραμπ για άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο με επίθεση στο Ιράν, ανοίγει διπλωματικό «παράθυρο», με τους Ευρωπαίους σε ρόλο διαμεσολαβητή.

Το γεγονός ότι ο «ειρηνοποιός» πρόεδρος των ΗΠΑ έδωσε διορία δύο εβδομάδων για ενδεχόμενη επίθεση της χώρας του στο Ιράν έγινε γνωστό χθες από τον Λευκό Οίκο. Τι μεσολαβεί ωστόσο ανάμεσα σε αυτές τις 15 κρίσιμες ημέρες; Δεδομένης της σημερινής συνάντησης του Ιρανού ΥΠΕΞ με τον Γάλλο, Γερμανό και Βρετανό ομόλογό του στη Γενεύη, φαίνεται πως, προς το παρόν, αναζητείται μια διπλωματική λύση, με τις ευρωπαϊκές χώρες να προσπαθούν να παίξουν τον ρόλο του «πυροσβεστήρα» αλλά τον Τραμπ να παραμένει με το χέρι στη σκανδάλη.

Γιατί; Η απόφαση του Αμερικανού προέδρου να καθυστερήσει το χτύπημα έρχεται σε αντίθεση με τις εμπρηστικές δηλώσεις των τελευταίων ημερών που άφηναν να εννοηθεί πως η επίθεση ήταν θέμα χρόνου. Παράλληλα όμως του δίνει χρόνο να σταθμίσει τις συνέπειες, ανάμεσά τους και ο κίνδυνος να παρασυρθούν οι ΗΠΑ σε έναν μακροχρόνιο πόλεμο, κάτι που ο ίδιος είχε δεσμευτεί να αποφεύγει.

Στο μεταξύ, μία ακριβώς εβδομάδα αφότου ξεκίνησε η σύγκρουση Ισραήλ - Ιράν από το Τελ Αβίβ, σημειώθηκαν καθ' όλη τη διάρκεια της νύχτας επιθέσεις στο Ιράν, με χαρακτηριστική αυτή στο Βιομηχανικό Πάρκο Sefidroud. Οι κάτοικοι ανέφεραν σφοδρές επιθέσεις εναντίον του συγκροτήματος, παράλληλα με μία σειρά από δευτερογενείς εκρήξεις (τουλάχιστον τέσσερις) και μία μεγάλη πυρκαγιά που ήταν ορατή από την πόλη Ραστ.

Προσπάθειες αποκλιμάκωσης 

Οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εντείνουν τις προσπάθειες αποκλιμάκωσης. Ο Ιρανός ΥΠΕΞ Αμπάς Αραγτσί θα συναντηθεί στη Γενεύη με τους υπουργούς Εξωτερικών της Γαλλίας, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, της Γερμανίας, Γιόχαν Βάντεφουλ, της Βρετανίας, Ντέιβιντ Λάμι και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ Κάγια Κάλας, σε μια ύστατη προσπάθεια αναβίωσης της διπλωματίας γύρω από το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Ο Νετανιάχου χαιρέτισε το ενδεχόμενο εμπλοκής των ΗΠΑ, την ώρα που η Ρωσία χαρακτήρισε μια τέτοια κίνηση «εξαιρετικά επικίνδυνη».

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συνεδριάζει ξανά σήμερα κατόπιν αιτήματος του Ιράν, με υποστήριξη από Ρωσία, Κίνα και Πακιστάν.

Οι ευρωπαίοι υπουργοί έχουν ήδη ενημερωθεί για την τελευταία πρόταση που είχε υποβάλει ο Λευκός Οίκος, την οποία το Ιράν απέρριψε πριν ξεκινήσουν οι ισραηλινές επιθέσεις. Σύμφωνα με έναν Αμερικανό αξιωματούχο, δεν υπάρχουν υψηλές προσδοκίες επιτυχίας από τη συνάντηση, αν και ο Λευκός Οίκος κρατά ανοικτό το ενδεχόμενο προόδου.

«Ο πρόεδρος στηρίζει τις διπλωματικές προσπάθειες των Ευρωπαίων συμμάχων μας, εφόσον αυτές φέρουν το Ιράν πιο κοντά στην αποδοχή της συμφωνίας του», ανέφερε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου.

Από την πλευρά της, η Τεχεράνη έχει διαμηνύσει πως δεν πρόκειται να συνεχίσει καμία συνομιλία με τις ΗΠΑ όσο συνεχίζονται οι ισραηλινές επιθέσεις, ενώ δεν έχει δείξει καμία πρόθεση να υποχωρήσει στο ζήτημα του εμπλουτισμού ουρανίου, που θεωρεί «κόκκινη γραμμή».

Παρά την προσωρινή αναβολή της απόφασης, ο Τραμπ εξακολουθεί να εξετάζει στρατιωτικές επιλογές. Σύμφωνα με πηγές, στις συσκέψεις στον Λευκό Οίκο ρωτούσε πόσο αποτελεσματική θα ήταν μια επίθεση με βόμβες bunker-buster στις υπόγειες εγκαταστάσεις του Φόρντο και πόσο θα διαρκούσε μια τέτοια επιχείρηση.

Η εκπρόσωπός του, Καρολάιν Λέβιτ, δήλωσε πως «ο πρόεδρος έχει ξεκαθαρίσει ότι πάντα επιδιώκει τη διπλωματία. Αλλά να ξέρετε, δεν φοβάται να δείξει τη δύναμη της Αμερικής αν χρειαστεί. Και η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν -και ολόκληρος ο κόσμος- πρέπει να γνωρίζουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν τη φονικότερη στρατιωτική ισχύ στον πλανήτη».

Ο Τραμπ, πάντως, εξακολουθεί να ανησυχεί για το ενδεχόμενο ενός πολέμου διαρκείας. Στενοί συνεργάτες του -ανάμεσά τους και ο πρώην στρατηγικός του σύμβουλος Στιβ Μπάνον- τού υπενθυμίζουν ότι μια επίθεση θα μπορούσε να οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε μακροχρόνια εμπλοκή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου