Σταθερά, τα τελευταία χρόνια, το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα όλων μας είναι η ακρίβεια και η οικονομική δυσχέρεια εν γένει -κάτι που πιστοποιούν δημοσκοπήσεις αλλά, δυστυχώς, και η ίδια τη ζωή...
Το θέμα απασχολεί –πιο σωστά, θα έπρεπε να απασχολεί– την κυβέρνηση, που έχει στα χέρια της ένα πρώτης τάξεως εργαλείο για τη μείωση των τιμών: τη μείωση του ΦΠΑ. Η Νέα Δημοκρατία αποκρούει τις διεκδικήσεις αντιπολίτευσης και φορέων που ζητούν τη μείωση (αν όχι κατάργηση σε ορισμένες περιπτώσεις) του συγκεκριμένου φόρου. Ομως, εδώ και λίγους μήνες, το μέγαρο Μαξίμου και το οικονομικό επιτελείο έχουν απέναντί τους έναν αντίπαλο, με τον οποίο δύσκολα θα ξεμπερδέψουν: την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ζητά μείωση του Φόρου, η οποία παραπέμπει συν τοις άλλοις τη χώρα μας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για μη τήρηση της Κοινοτικής Νομοθεσίας!
Ολες οι παραπάνω εξελίξεις απασχόλησαν και το ελληνικό Κοινοβούλιο, με τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Νίκο Παππά, να κρατά «ζεστό» το θέμα του ΦΠΑ καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, η κυβέρνηση αποφεύγει πάντως να απαντήσει τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Το ιστορικό
Σύμφωνα με όσα μας είπαν από το γραφείο του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., τον Απρίλιο του 2022, τρία χρόνια πριν δηλαδή, η Ευρωπαϊκή Ενωση αναθεωρεί την Οδηγία για τον ΦΠΑ, παρέχοντας στα κράτη-μέλη μεγαλύτερη ευελιξία ώστε να μειώσουν ή να καταργήσουν τον ΦΠΑ σε είδη πρώτης ανάγκης, πρώτες ύλες για τρόφιμα, νερό, φαρμακευτικά προϊόντα, κατασκευή κατοικιών, στο πλαίσιο κοινωνικής πολιτικής, κ.ά. Πρόκειται για την Οδηγία 2022/542, όπου μέσω των άρθρων 98 και 104 το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης δίνει κατεύθυνση στα κράτη-μέλη:
● Να μηδενίσουν τον συντελεστή ΦΠΑ ή να ορίσουν υπερμειωμένους συντελεστές (κάτω από το 5%) στα προαναφερθέντα είδη (Αρθρο 98).
● Να μειώσουν τον ΦΠΑ κατά 30% σε συγκεκριμένες περιοχές της επικράτειάς τους, εν προκειμένω στη νησιωτική χώρα. Κατά λέξη, «η Ελλάδα μπορεί να εφαρμόζει στους νομούς Λέσβου, Χίου, Σάμου, Δωδεκανήσου και Κυκλάδων και στα νησιά της Θάσου, των Βόρειων Σποράδων, της Σαμοθράκης και της Σκύρου συντελεστές έως 30% χαμηλότερους από τους αντίστοιχους συντελεστές που εφαρμόζονται στην ηπειρωτική Ελλάδα» (Αρθρο 104), με εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2025.
Σε άλλη Οδηγία (2020/285), προγενέστερη μάλιστα, τον Φεβρουάριο του 2020, η Ευρώπη επιτρέπει:
● Να απαλλαγούν οι μικρές επιχειρήσεις από τον ΦΠΑ για πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών έως 85.000 ευρώ (ετήσιος κύκλος εργασιών), με εφαρμογή, επίσης, από την 1η Ιανουαρίου 2025.
Παρά ταύτα, η κυβέρνηση δεν αρπάζει την ευκαιρία, αρνείται να ενσωματώσει και να εφαρμόσει τις δύο Οδηγίες στο σύνολό τους, παρά το γεγονός ότι τα νοικοκυριά, οι νησιώτες και οι μικρές επιχειρήσεις πλήττονται από την ακρίβεια και τις επιπτώσεις των αλλεπάλληλων κρίσεων.
Λόγω της στείρας στάσης της ελληνικής κυβέρνησης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποστέλλει στις 31 Ιανουαρίου 2025 (μέσω της προβλεπόμενης διαδικασίας) προειδοποιητική επιστολή επί παραβάσει σε βάρος της χώρας μας (Επιστολή Οχλησης). Η Ελλάδα είχε δύο μήνες διορία για να απαντήσει στη συγκεκριμένη επιστολή, διορία που έληξε στα τέλη Μαρτίου.
Παρά ταύτα, η Κομισιόν δίνει παραπάνω χρόνο συμμόρφωσης στην Ελλάδα και στα άλλα κράτη-μέλη και κάνει εν τέλει το δεύτερο βήμα και στέλνει Επιστολή Αιτιολογημένης Γνώμης στις 17 Ιουλίου.
Θέλοντας και μη, η κυβέρνηση της Ν.Δ. παίρνει επιτέλους μέτρα και καταθέτει στη Βουλή το νομοσχέδιο υπό τον τίτλο «Εθνικός Τελωνειακός Κώδικας και άλλες διατάξεις - συνταξιοδοτικές διατάξεις», που ψηφίστηκε τις προάλλες στη Βουλή.
Ωστόσο, ο ψηφισμένος πλέον νόμος, σημειώνει ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., δεν προσαρμόζεται στις υποχρεώσεις όπως αυτές απορρέουν από τις δύο Οδηγίες. Ειδικότερα, δεν έφερε μείωση ή μηδενισμό του συντελεστή για τα βασική είδη διατροφής και τα φάρμακα. Δεν ασχολήθηκε και δεν έφερε τον μειωμένο συντελεστή για τα συγκεκριμένα νησιά που αναφέρονται και στην Οδηγία. Ενώ για τις ΜμΕ, επειδή μάλλον το όριο των 85.000 (τζίρος) φάνηκε στο υπουργείο Οικονομικών... δυσθεώρητο, το έριξε στις 10.000 ευρώ! Αντιθέτως, προσαρμόστηκε αμέσως σε εκείνην την παράγραφο της Κοινοτικής Οδηγίας που προβλέπει μείωση του ΦΠΑ για την εισαγωγή έργων τέχνης!
Πέντε ερωτήματα
Συμπτωματικά, δύο ημέρες πριν από την Επιστολή Αιτιολογημένης Γνώμης, ο Νίκος Παππάς μαζί με άλλους 16 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. κατέθεσαν γραπτή ερώτηση προς τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων. Στα ερωτήματα των βουλευτών διαβάζουμε:
1. Για ποιον λόγο η κυβέρνηση της Ν.Δ. δεν έχει ενσωματώσει τις δύο Οδηγίες; Σκοπεύει να το κάνει και πότε;
2. Απάντησε η κυβέρνηση στην Επιστολή Οχλησης της Κομισιόν και ποιο σκεπτικό κατέθεσε για τη μη ενσωμάτωση και εφαρμογή των δύο Οδηγιών;
3. Αν δεν υπήρξε απάντηση, έχει εκκινήσει το επόμενο στάδιο ελέγχου με την αποστολή Επιστολής Αιτιολογημένης Γνώμης εκ μέρους της Επιτροπής, σύμφωνα με τη διαδικασία περί παράβασης μεταφοράς Οδηγιών, όπως προβλέπεται στο Αρθρο 258 της ΣΛΕΕ (Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ε.Ε.); [σ.σ. οι εξελίξεις, δύο ημέρες μετά, τους πρόλαβαν...].
4. Πώς έχει κινηθεί στο συγκεκριμένο θέμα η κυβέρνηση της Ν.Δ. από τον Μάρτιο του 2025, όταν έληξε η διορία παροχής εξηγήσεων-απαντήσεων στην Επιστολή Οχλησης, έως σήμερα;
5. Για ποιον λόγο αρνείται η κυβέρνηση της Ν.Δ. να φέρει προς συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής την πρόταση νόμου της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία για την καταπολέμηση της ακρίβειας, πρόταση που περιλαμβάνει διατάξεις οι οποίες προβλέπονται και στην Οδηγία 2022/542, για προσωρινό μηδενισμό, για παράδειγμα, του ΦΠΑ σε είδη και τρόφιμα πρώτης ανάγκης και σε άλλα αγαθά;
Η κυβερνητική απάντηση εκκρεμεί.
2η κρούση
Δύο ημέρες μετά, αμέσως μόλις έγινε γνωστό το δεύτερο βήμα από τις Βρυξέλλες, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. επανέρχεται και θέτει εκ νέου το ζήτημα κατά τη διάρκεια συζήτησης νομοσχεδίου για τον σιδηρόδρομο - απάντηση δεν πήρε, ωστόσο, από τα κυβερνητικά έδρανα.
Οπως ανέφερε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος, «δυστυχώς, οι εξελίξεις μάς πρόλαβαν διότι από την αδράνειά σας περάσαμε στο επόμενο στάδιο: στο στάδιο της αιτιολογημένες γνώμης. Σας ενημερώνω ότι είναι τρία τα στάδια για την παραπομπή της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Προειδοποιητική επιστολή, αιτιολογημένη γνώμη, παραπομπή. Είμαστε, λοιπόν -και θα το καταθέσω στα πρακτικά- ένα βήμα πλέον πριν την παραπομπή της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επειδή αρνείστε να εφαρμόσετε ευρωπαϊκή Οδηγία που λέει μειωμένο ακόμα και μηδενικό συντελεστή σε τρόφιμα και φάρμακα και δυνατότητα στις μικρές επιχειρήσεις να πωλούν εμπορεύματα και υπηρεσίες χωρίς να χρεώνονται ΦΠΑ. Ιδού. Εδώ είναι η αδράνειά σας και η εμμονή σας. Είστε έτοιμοι να παραπεμφθεί η χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επειδή αρνείστε να μειώσετε τον ΦΠΑ. Επιτέλους, φαίνεται ότι εδώ θα πρέπει να έχουμε και μία μόνιμη εγκατάσταση των ελεγκτικών ευρωπαϊκών αρχών διότι οι υπηρεσίες με τις οποίες αναπτύσσει σχέσεις η χώρα μας είναι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και η Κομισιόν, όταν παραβαίνουμε το Ενωσιακό Δίκαιο».
Σκληρή κριτική και από Σαμαρά
Το θέμα με τον ΦΠΑ και τη μη τήρηση των Κοινοτικών Οδηγιών απασχολεί και άλλα κόμματα και άλλους πολιτικούς, πέραν του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο θέμα αναφέρθηκε και ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, στη συνέντευξη που παραχώρησε την περασμένη Κυριακή στην εφημερίδα «Το Βήμα».
Οπως αναφέρει ο πρ. πρωθυπουργός, «[…] το λέω ξεκάθαρα στους Ελληνες πολίτες: να μην έχουν ψευδαισθήσεις, δεν θα πέσουν οι τιμές εάν συνεχιστεί αυτή η ενεργειακή πολιτική. Πολύ απλά, δεν γίνεται! Μόνο η ριζική αλλαγή, ένα άλλο μείγμα, θα έχει αποτελέσματα, χειροπιαστά. Και δεν θα πέσουν οι τιμές εάν δεν υπάρξει και μείωση του ΦΠΑ σε βασικά προϊόντα όπως ορίζει εξάλλου η Κοινοτική Οδηγία που η Ελλάδα δεν εφαρμόζει. Δεν μπορούν να επιβιώσουν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με τέτοιο κόστος. Οταν μάλιστα είναι αφύσικα μεγάλο και το τραπεζικό κόστος [...]».
Το ιερό δισκοπότηρο
Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες από το κυβερνητικό στρατόπεδο, πολλά μέτρα ακούγονται, ουδείς, όμως, αναφέρει κάτι για μείωση ΦΠΑ.
Και, σύμφωνα με τη γλώσσα των αριθμών, τα έσοδα από ΦΠΑ αυξήθηκαν κατά 12,7% το 2024 σε σχέση με το 2023 και κατά 53% σε σχέση με το 2020. Κι ακόμη, η Ελλάδα ήταν, το 2022, δεύτερη στην Ε.Ε. σε έμμεσους φόρους προς ΑΕΠ (19,4%), σημειώνοντας ρεκόρ 5ετίας.
Τούτων δοθέντων, εύλογο είναι το ερώτημα που προκαλείται γιατί η κυβέρνηση δεν μειώνει τον ΦΠΑ, όπως και η Ευρώπη την πιέζει; Γιατί δεν τον μειώνει, πράγμα που θα την ωφελήσει εκλογικά; Οι λόγοι είναι τουλάχιστον δύο…
Πρώτον, ο ΦΠΑ –όπως και κάθε έμμεσος φόρος– είναι ένας άδικος φόρος. Είναι ένας φόρος που πέφτει πάνω στην κατανάλωση αγαθών ή προϊόντων και είναι ίδιος για όλους. Πλούσιους και φτωχούς. Ευνοεί, κατά συνέπεια, το παραδοσιακό ακροατήριο της συντηρητικής παράταξης, τους έχοντες.
Δεύτερον, ο ΦΠΑ είναι το ιερό δισκοπότηρο της φορολογικής πολιτικής της κυβέρνησης της Ν.Δ. Είναι ο βασικός τροφοδότης των υπερ-πλεονασμάτων - κι αυτό προβάλλεται ως το μεγάλο επίτευγμα της σημερινής διακυβέρνησης (μόλις 8 χώρες της Ε.Ε. έχουν πλεονάσματα). Ο ΦΠΑ είναι εν τέλει η κύρια πηγή τροφοδότησης των φιλολαϊκών μέτρων που εξαγγέλλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, είτε από το βήμα της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης είτε μεσούσης της χρονιάς. Χωρίς ΦΠΑ, το καπέλο του μάγου είναι άδειο…
Θέμα ζωτικό, αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι το 2026 θα είναι μια προεκλογική -ή μήπως εκλογική;- χρονιά. Και τούτη εδώ η ΔΕΘ είναι η πιο κρίσιμη της διακυβέρνησης Μητσοτάκη: στα χειρότερα ποσοστά της από την εκλογική νίκη του 2019, με πολλά εσωκομματικά μέτωπα, αντιμετωπίζει την Εκθεση της Θεσσαλονίκης ως το... τελευταίο χαρτί για να γυρίσει το παιχνίδι. Αυτό, όμως, απαιτεί γεμάτα ταμεία!
Για την άρνησή της να εφαρμόσει αυτό το οποίο η Ευρώπη την καλεί να πράξει, η ελληνική κυβέρνηση δίνει τη δική της εξήγηση: ότι η μείωση του ΦΠΑ δεν φτάνει στον καταναλωτή αλλά τον καρπώνονται όσοι μεσολαβούν μεταξύ παραγωγού και καταναλωτή. Υπάρχει -σύμφωνα, πάντα, με την κυβερνητική επιχειρηματολογία- το κακό προηγούμενο της Ισπανίας, όπου η μείωση του ΦΠΑ δεν απέδωσε τα προσδοκώμενα. Σε κάθε περίπτωση πάντως, όποιος θα ήθελε θα μπορούσε να εφαρμόσει το μέτρο έστω πιλοτικά – αλλά το θέμα είναι αν θέλει (η κυβέρνηση)…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου