«Αυτό δεν είναι κρίση, είναι απάτη». Με συνθήματα όπως αυτό, χιλιάδες Ισπανοί σαν χθες πριν από πέντε χρόνια πλημμύριζαν τις πλατείες για να διαμαρτυρηθούν για όσα τους έπνιγαν.
Το κίνημα των Ισπανών αγανακτισμένων (indignados) αποδείχθηκε μεταδοτικό. Εφτασε μέχρι την Ελλάδα και άλλαξε τον τρόπο της διαμαρτυρίας.
Οι πλατείες έγιναν μια μεγάλη αγκαλιά για όλους όσοι, μακριά από κομματικές ή συνδικαλιστικές ταμπέλες, έβγαλαν για πρώτη φορά από το σπίτι τους κόσμο που ώς τότε δεν είχε ξαναπάει σε διαδήλωση.
Χθες, δεκάδες διαδηλώσεις έγιναν σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις -και στην Αθήνα- για την πέμπτη επέτειο των αγανακτισμένων.
Αυτή τη φορά εμπνευσμένες από το Nuit Debout (Ορθιοι τη νύχτα), το κίνημα διαμαρτυρίας που ξεκίνησε στη Γαλλία στις 31 Μαρτίου και δεν λέει να κοπάσει.
Πίσω στην Ισπανία, τη χώρα στην οποία γεννήθηκε το κίνημα των αγανακτισμένων ή κίνημα της 15ης Μάη (15Μ), όπως έχει καθιερωθεί να λέγεται εκεί, ένα κομμάτι του πήρε τη μορφή πολιτικού κόμματος και φλερτάρει σοβαρά με την εξουσία.
Βρίσκεται ήδη στη Βουλή, στην Αυτοδιοίκηση και στην Ευρωβουλή, ενώ φιλοδοξεί να αλώσει ακόμα και την κυβέρνηση.
Το Podemos (Μπορούμε) αποτελεί κατά γενική ομολογία καρπό εκείνης της διαμαρτυρίας. Μόνο που ο σπόρος που έσπειραν οι indignados δεν φύτρωσε αμέσως...
Δικομματισμός τέλος...
Τον Νοέμβριο του 2011, λίγους μήνες μετά το κίνημα των πλατειών, ο δεξιός Μαριάνο Ραχόι εκλέχθηκε πρωθυπουργός με απόλυτη πλειοψηφία.
Τότε, κάποιοι βιάστηκαν να πουν ότι το κίνημα της 15Μ ήταν πολύ κακό για το τίποτα.
Υστερα όμως από τέσσερα χρόνια σκληρών νεοφιλελεύθερων πολιτικών σε συνδυασμό με μια αυταρχική διακυβέρνηση και με μια σωρεία σκανδάλων που έχουν πνίξει το λαϊκό κόμμα, το πολιτικό σκηνικό έχει αλλάξει δραστικά.
Η Ισπανία δεν οδεύει μεν προς την «επανάσταση», ωστόσο ο δικομματισμός αποτελεί πια παρελθόν και το πολιτικό κατεστημένο δέχεται έντονη αμφισβήτηση από σημαντική μερίδα της κοινωνίας.
«Η 15Μ άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε και ερμηνεύουμε την κρίση», γράφει στη διαδικτυακή εφημερίδα «Publico» η συγγραφέας Εστέρ Βίβας, ειδική στα κοινωνικά κινήματα.
«Αν μέχρι το 2008 μας έλεγαν ότι “ζούσαμε πάνω από τις δυνατότητές μας”, κατηγορώντας μας ως υπεύθυνους για εκείνη την κατάσταση, το κίνημα των αγανακτισμένων κατόρθωσε να αλλάξει το παραπάνω αφήγημα. Αυτό ακριβώς εξέφραζε ένα από τα βασικά τους συνθήματά: “Δεν είμαστε εμπορεύματα στα χέρια πολιτικών ούτε τραπεζιτών”».
«Πέντε χρόνια μετά, η 15Μ θέλει να κυβερνήσει», έγραφε η «El Pais» σε ένα άρθρο το οποίο έκανε άμεση σύνδεση ανάμεσα στο κίνημα των αγανακτισμένων και στο Podemos.
«Το σημαντικό δεν είναι τόσο το Podemos όσο η 15Μ», σχολιάζει στην εφημερίδα ο αρχηγός του κόμματος, Πάμπλο Ιγκλέσιας. «Το Podemos εκφράζει στην πολιτική και στην κάλπη κάτι που συμβαίνει στην κοινωνία. Δεν είναι το κίνημα των αγανακτισμένων, έχει όμως ενσωματώσει πολλά από τα αιτήματά του».
«Το κίνημα ήταν τόσο ετερογενές ώστε να μην μπορεί να το οικειοποιηθεί κανείς», λέει με τη σειρά του ο επικεφαλής της Ενωμένης Αριστεράς (IU) Αλμπέρτο Γκαρθόν.
Ο Γκαρθόν είναι από τα πρόσωπα που αναδείχθηκαν μέσα από το κίνημα των indignados στην πόλη του, τη Μάλαγα. Ηταν ο νεότερος βουλευτής που εκλέχθηκε το 2011 σε ηλικία μόλις 26 ετών.
Σήμερα, Γκαρθόν και Ιγκλέσιας έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους σε ένα κοινό ψηφοδέλτιο με το όνομα Unidos Podemos (Ενωμένοι Μπορούμε), που τα γκάλοπ ενόψει των εκλογών της 26ης Ιουνίου το φέρνουν στη δεύτερη θέση.
Οι δύο άντρες απέφυγαν να κάνουν αρχηγική εμφάνιση στη χθεσινή επετειακή διαδήλωση προκειμένου να μην «καπελώσουν» το κίνημα.
Την περασμένη Δευτέρα, ωστόσο, αφότου ανακοίνωσαν επίσημα την κοινή κάθοδό τους στην κάλπη, φωτογραφήθηκαν στην εμβληματική πλατεία της Μαδρίτης Πουέρτα δελ Σολ και στη συνέχεια διήνυσαν με τα πόδια τα 700 μέτρα που τη χωρίζουν από το Κοινοβούλιο.
«Πέντε χρόνια μετά, είμαστε έτοιμοι να κυβερνήσουμε», δηλώνει ο Γκαρθόν.
Μετά τις 26 Ιουνίου θα φανεί αν η αισιοδοξία του έχει βάση...
ΠΗΓΗ ΕΦ. ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
