ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ «ΦΩΤΙΑ» ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ
Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης
Την ερχόμενη Κυριακή η Τουρκία οδηγείται σε μια πολύ κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση, ενώ υπάρχουν φόβοι για έκτροπα και βίαια γεγονότα που μπορεί να εκτροχιάσουν την όλη διαδικασία με σοβαρές συνέπειες ακόμα και για την ευρύτερη περιοχή μας.
Οι εκτιμήσεις λίγες μέρες πριν από τις εκλογές στην Τουρκία με καθημερινή παρακολούθηση των εξελίξεων, δείχνουν ότι ενώ στην αρχή αναμένονταν ένας περίπατος του Ερντογάν, τελικά η μάχη θα είναι μέχρι το τέλος μάλλον δύσκολη.
Ο Ταιγίπ Ερντογάν, ο οποίος μαζί με τον πρωθυπουργό του Μπιναλί Γιλντιρίμ, διεξάγει την προεκλογική εκστρατεία του, εκτιμάται σε ποσοστά από το 45 μέχρι το 53%.
Το αναπάντεχο ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης εν μέσω προεκλογικής περιόδου έχει βλάψει την προεκλογική του εκστρατεία και προσπαθεί να αναπληρώσει τις απώλειες ποντάροντας σε ένα εθνικιστικό κλίμα στο οποίο σιγοντάρει και ο συνέταιρος του στην προεκλογική συμμαχία, αρχηγός των γκρίζων λύκων, Devlet Bahçeli.
Η εισβολή στο Βόρειο Ιράκ με στόχο να χτυπηθεί η έδρα των Κούρδων του ΡΚΚ στο Kandil και στο Sincan, η σκληρή στάση έναντι των ΗΠΑ στο θέμα των ρωσικών πυραύλων S-400 και κατά χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως η Αυστρία στο ζήτημα των διώξεων μουσουλμανικών ιδρυμάτων, όπως επίσης και οι προκλήσεις του κατά της Ελλάδος και της Κύπρου, εντάσσονται σε αυτό το κλίμα.
Ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης του Λαϊκού-Κεμαλικού κόμματος CHP για της προεδρία, Muharrem İnce, παρουσιάζεται με μια απρόβλεπτη άνοδο στα ποσοστά του που για κάποιους μελετητές φτάνουν και ξεπερνούν το 30%, προσδοκώντας ακόμα και να αντιμετωπίσει τον Ερντογάν στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στις 4 Ιουλίου.
Ο Muharrem İnce εμφανίζεται σαν λαϊκός ηγέτης στις δημόσιες συγκεντρώσεις-ομιλίες του, συχνά χωρίς γραβάτα, σε κάποιες συγκεντρώσεις τραγουδώντας ακόμα και χορεύοντας, (σε προεκλογική συγκέντρωση στο Αιδίνιο της Δυτικής Τουρκίας χόρεψε παρουσία χιλιάδων οπαδών του τον κλασικό ζεμπέκικο χορό).
Δεν διστάζει να επιτεθεί κατά μέτωπο στον Ερντογάν φτάνοντας στο σημείο να απειλήσει ότι θα ξηλώσει τον στρατηγό-αρχηγό της Δεύτερης Στρατιάς, İsmail Metin Temel, που παραβρέθηκε σε προεκλογική συγκέντρωση του Ερντογάν στο Diyarbakır χειροκροτώντας τον Τούρκο πρόεδρο. Σε τελευταία του ομιλία, (11/6 στο Diyarbakır), υποσχέθηκε ότι θα λύσει το κουρδικό πρόβλημα σε μια προσπάθεια να προσεταιριστεί τις ψήφους των Κούρδων.
Οι λόγοι είναι βασικά δύο: η μεγάλη άνοδος του Muharrem İnce και ο συστηματικός αποκλεισμός της από τα ελεγχόμενα από τον Ερντογάν ΜΜΕ. Εντύπωση κάνει η αποκαλυπτική δήλωση που έκανε στις 11/6 ότι της έγινε πρόταση από το περιβάλλον του Ερντογάν πως αν κερδίσει τις εκλογές ο Τούρκος πρόεδρος θα της προσφερθεί θέση αντιπροέδρου στην νέα κυβέρνηση. Η Meral Aksener απέρριψε δημόσια και ασυζητητί αυτή την πρόταση.
Ο υποψήφιος του φιλοκουρδικού κόμματος, HDP, ο Selahattin Demirtaş που είναι έγκλειστος στις φυλακές της Αδριανούπολης, (χωρίς να του απαγγελθεί επίσημα κατηγορητήριο όπως και οι δυο Έλληνες αξιωματικοί στις ίδιες φυλακές υψίστης ασφαλείας), αγωνίζεται με πολύ δυσμενείς συνθήκες και χωρίς καμία προβολή από τα ΜΜΕ να πιάσει ένα καλό ποσοστό και το κόμμα του να ξεπεράσει το όριο του 10% για να εκλέξει 50-70 βουλευτές.
Οι δύο άλλοι υποψήφιοι, o Temel Karamollaoğlu του κόμματος Saadet και o Doğu Perinçek, του Vatan partısı, κινούνται μεταξύ του 0,5 και 2%.
Οι προβλέψεις των μελετητών στα τουρκικά πράγματα αναφέρουν ότι πολύ δύσκολα ο Ερντογάν θα εκλεγεί εκ νέου πρόεδρος από τον πρώτο γύρο. Αν τελικά πάμε σε δεύτερο γύρο η Aksener θα στηρίξει τον Muharrem İnce που είναι και ο πιθανότερος αντίπαλος του Ερντογάν, αλλά μάλλον δύσκολα θα μπορέσουν να νικήσουν τον Ερντογάν χωρίς αυτό να είναι απίθανο.
Στις βουλευτικές εκλογές θα δοθεί σκληρή μάχη και εδώ το «κουμπί» θα είναι οι ψήφοι που θα πάρει το φιλοκουρδικό κόμμα HDP. Αν ξεπεράσει το 10%, ο Ερντογάν χάνει την κοινοβουλευτική αυτοδυναμία και τα πράγματα θα δυσκολέψουν πολύ για αυτόν καθώς δεν θα μπορεί να περάσει τα νομοσχέδια του.
Παρατηρώντας τις δημοσκοπήσεις «του δρόμου», που γίνονται καθημερινά αυτές τις μέρες από διάφορα μικρά τοπικά κανάλια που δεν ελέγχονται από τον Ερντογάν, βλέπει κανείς πως από τη μια υπάρχει μια έντονη επιθυμία του κόσμου να σταματήσει να κυβερνάει ο Ερντογάν μετά από 17 χρόνια εξουσίας και από την άλλη ένας κόσμος που λατρεύει προσωπικά τον Τούρκο πρόεδρο.
Ειδικά στη Κωνσταντινούπολη σε πολλές συνοικίες παρουσιάζεται μια δυσαρέσκεια κατά του Ερντογάν καθώς η οικονομική κρίση έχει χτυπήσει εδώ περισσότερο από άλλες περιοχές.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα μιας συνοικίας στην ευρωπαϊκή πλευρά, της συνοικίας του Esenyurt που είναι η μεγαλύτερη συνοικία της ευρύτερης περιοχής της Κωνσταντινούπολης με 850.000 κατοίκους, όπου παρουσιάζεται έντονη δυσαρέσκεια κατά του Ερντογάν, ενώ εμφανίζεται στις κάμερες ένα πυκνό κουρδικό ακροατήριο αποφασισμένο να ψηφίσει το φιλοκουρδικό κόμμα. Το ίδιο συμβαίνει και στις διπλανές πυκνοκατοικημένες συνοικίες Avcılar και Bakırköy.
Αντίθετα στην ασιατική ακτή όπως στις συνοικίες Ümraniye, Üsküdar, Kadiköy, ο Ερντογάν έχει μεγαλύτερη επιρροή.
Όσον αφορά το εσωτερικό της Ανατολίας, ο κόσμος εκτός από αυτούς που εκδηλώνονται υπέρ του Ερντογάν, διστάζει να αποκαλύψει τι θα ψηφίσει στις εκλογές. Φυσικά στη Σμύρνη και στις περιοχές της Μεσογείου το Λαϊκό κόμμα της αντιπολίτευσης έχει την πρωτοκαθεδρία.
Ενδιαφέρων υπάρχει και για τις κουρδικές επαρχίες. Σημειωτέον ότι στο δημοψήφισμα στις 16 του Απριλίου του 201, στο Diyarbakır, το 32,4% ψήφισε Ναι υπέρ της μεταρρύθμισης του Ερντογάν, αλλά το 67,5% ψήφισε Όχι.
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
www.nikosxeiladakis.gr
