ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ
ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
ΑΡΘΡΟ 19 Καθένας έχει το δικαίωμα της ελευθερίας της γνώμης και της έκφρασης
Αμέσως ήρθε η απάντηση της Αθήνας στις νέες προκλητικές δηλώσεις κατά της Ελλάδας του εκπροσώπου τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών για την Αγία Σοφία.
Σε ανακοίνωσή του το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει: «Η διεθνής κοινότητα του 21ου αιώνα παρατηρεί έκπληκτη τα παραληρήματα θρησκευτικού και εθνικιστικού φανατισμού της σημερινής Τουρκίας. Έχουν καταδικαστεί και είναι ανάξια απάντησης, ενώ εκθέτουν διεθνώς όλο και περισσότερο αυτούς που τα εκστομίζουν και τα υποκινούν».
Η προκλητική δήλωση Άκσοϊ:
Μια ημέρα μετά την προπαγανδιστική φίέστα του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην Αγία Σοφία που προκάλεσε παγκόσμιες αντιδράσεις, ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Χαμί Ακσόι, χαρακτήρισε την Ελλάδα κακομαθημένο παιδί της Ευρώπης και σημειώνει ότι «θα πρέπει να ξυπνήσει από το όνειρο του Βυζαντίου».
Οπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του η οποία έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, «η Ελλάδα, με πρόσχημα την προσευχή στην Αγία Σοφία, αποκάλυψε για μια ακόμη φορά την εχθρότητά της προς το Ισλάμ και την Τουρκία. Καταδικάζουμε έντονα την ελληνική κυβέρνηση και τα μέλη της Βουλής, που με τις εμπρηστικές δηλώσεις τους, οδήγησαν στο κάψιμο της ένδοξης σημαίας μας στη Θεσσαλονίκη», λέει ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ αναφερόμενος σε περιστατικό που έγινε κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων στη Θεσσαλονίκη.
«Τα κακομαθημένα παιδιά της Ευρώπης που δεν μπόρεσαν να χωνέψουν το προσκύνημα στην Αγία Σοφία, ας ξυπνήσουν από τις ψευδαισθήσεις τους. Αυτοί οι ρατσιστικοί αρχηγοί, δεν έχουν πάρει το μάθημά τους από την Ιστορία. Οσοι δεν σέβονται τη λαμπρή σημαία μας πρέπει να θυμούνται τη μοίρα τους στο Αιγαίο. Η Ελλάδα πρέπει να ξυπνήσει από το όνειρο του Βυζαντίου, από το οποίο δεν μπόρεσε να ξυπνήσει εδώ και 567 χρόνια, και πρέπει να απαλλαγεί από την τεμπελιά της», συνεχίζει η εμπρηστική ανακοίνωση.
Η νέα προκλητική ανακοίνωση έρχεται λίγες ώρες μετά την παρουσία Ερντογάν στην πρώτη μουσουλμανική τελετή στην Αγία Σοφία έπειτα από 86 ολόκληρα χρόνια που συνεχίζει να προσκαλεί αντιδράσεις.
Δύο βουλεύματα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών κρίνουν αντισυνταγματικές και ανεφάρμοστες τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα, που έδωσαν τη δυνατότητα ευνοϊκής μεταχείρισης τραπεζικών στελεχών που κατηγορούνται για απιστία. Αντισυνταγματική και η ΠΝΠ του Απριλίου που έδωσε στις διοικήσεις των τραπεζών το πρόσχημα να κλείσουν «παλιούς λογαριασμούς».
Τον δρόμο της ακύρωσης των ρυθμίσεων με τις οποίες η κυβέρνηση επιχείρησε να αμνηστεύσει οριστικά τα τραπεζικά στελέχη εναντίον των οποίων εκκρεμούν κατηγορίες κακουργηματικής απιστίας ανοίγουν δύο πρόσφατα βουλεύματα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών.
Και τα δύο βουλεύματα του Συμβουλίου, που έκρινε με διαφορετική σύνθεση δύο διαφορετικές υποθέσεις δίωξης στελεχών πιστωτικού ιδρύματος οι οποίες εκκρεμούσαν από την προηγούμενη δεκαετία, κατέληξαν στο πανομοιότυπο συμπέρασμα ότι οι διατάξεις είναι αντισυνταγματικές και κατά συνέπεια ανεφάρμοστες.
Αυτή η κρίση αφορά τόσο την εκπρόθεσμη τροπολογία του υπουργού Δικαιοσύνης Γ. Τσιάρα, με την οποία άλλαξε το σχετικό άρθρο του νέου ποινικού κώδικα επιβάλλοντας έγκληση (από τις διοικήσεις των τραπεζών) αντί αυτεπάγγελτης δίωξης των κατηγορούμενων για απιστία στελεχών, όσο και τη διάταξη της ΠΝΠ του περασμένου Απριλίου που εξαίρεσε ειδικά τις εγκλήσεις κατά τραπεζικών στελεχών από το χρονικό περιθώριο που δόθηκε για τις άλλες εκκρεμείς ποινικές υποθέσεις.
Και στις δύο περιπτώσεις το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Αθήνας καλεί τους αρμόδιους εισαγγελείς να εξετάσουν την ουσία των υποθέσεων, δηλαδή να διερευνήσουν και να υποβάλουν προτάσεις για ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες των κατηγορούμενων.
Οι διατυπώσεις των βουλευμάτων είναι αποκαλυπτικές και κατηγορηματικές για τις πονηρές προθέσεις του νομοθέτη, δηλαδή την κυβέρνηση της Ν.Δ., που έσπευσε να αλλάξει το περασμένο καλοκαίρι το άρθρο 405 του Ποινικού Κώδικα (με τον Ν. 4637/2019, αρ. 12, παρ. 3) και στη συνέχεια να καταθέσει, στην κορύφωση της πανδημίας και με τη Βουλή κλειστή, το άρθρο 46 της ΠΝΠ της 13.4.2020 (κυρώθηκε με τον Ν. 4690/2020).
«Η διάταξη του άρθρου 405 παρ. 1 β’ ΠΚ τόσο αυτοτελώς κρινόμενη όσο και σε συνδυασμό με το τεσσαρακοστό έκτο άρθρο της ΠΝΠ… είναι αντισυνταγματική (ως παραβιάζουσα τις αρχές της ισότητας, ως περιορίζουσα αδικαιολόγητα το δικαίωμα πρόσβασης στη Δικαιοσύνη, αλλά και ως υποκρύπτουσα συγκαλυμμένη αμνηστία) και για τον λόγο αυτό ανεφάρμοστη», με περαιτέρω αποτέλεσμα να μην εξαλείφει από μόνη της η μη υποβολή έγκλησης ή δήλωσης συνέχισης της διαδικασίας το αξιόποινο έγκλημα της κακουργηματικής απιστίας σε βάρος τραπεζικών ιδρυμάτων, αναφέρει χαρακτηριστικά το βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών (2165/2020, που εκδόθηκε στις 17/7).
Ομως και το δεύτερο βούλευμα του Συμβουλίου (2147/2020), με ίδια ημερομηνία έκδοσης και διαφορετική σύνθεση, κατέληξε στο ίδιο κατηγορηματικό συμπέρασμα.
Η υπόθεση εδώ αφορούσε μεν αρχικά κακουργηματική δίωξη για απιστία σε βάρος τραπεζικών στελεχών αλλά στη συνέχεια οι δικαστές διαπίστωσαν και ενδείξεις ποινικών ευθυνών της ανώνυμης εταιρείας που είχε αναλάβει την ειδική εκκαθάριση της τράπεζας μετά τον διαχωρισμό της σε «καλή» και «κακή». Σύμφωνα με το Συμβούλιο η διάταξη περί αναγκαιότητας έγκλησης για την ποινική δίωξη κακουργηματικής απιστίας επιχειρήσεων του χρηματοπιστωτικού τομέα «καθίσταται ανεφάρμοστη λόγω της αντίθεσής της στο Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου», ενώ το επιχείρημα περί «διασφάλισης της απρόσκοπτης, άνευ ποινικών εκκρεμοτήτων οικονομικής δραστηριότητας των επιχειρήσεων του χρηματοπιστωτικού τομέα ως ουσιώδους πυλώνα του εθνικού οικονομικού συστήματος» δεν μπορεί να θεωρηθεί «λόγος εγκείμενος στο κοινωνικό ή εθνικό συμφέρον, καθώς σύμφωνα με την κοινή πείρα και λογική οι τράπεζες και οι αυτές εν γένει επιχειρήσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα δεν αποτελούν συνιστώσα της εθνικής οικονομίας πιο σημαντική από τις μεγάλες επιχειρήσεις του λιανεμπορίου, ή από τις ναυτιλιακές, ή τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών με χιλιάδες εργαζόμενους, ή από τις ευμεγέθεις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας (ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ)».
Και σε μια ακόμη πιο αιχμηρή διατύπωση οι δικαστές επισημαίνουν ότι με τις επίμαχες διατάξεις του Ποινικού Κώδικα και της ΠΝΠ προωθείται η «απαγορευμένη/συγκαλυμμένη αμνήστευση ποινικών αδικημάτων για μια συγκεκριμένη κατηγορία προσώπων κατά παράβαση των άρθρων 26 και 47 του Συντάγματος», που προβλέπουν αμνηστία μόνο για πολιτικά εγκλήματα.
Οι καίριες αποφάσεις του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθήνας ανοίγουν διάπλατα την πόρτα για επανεξέταση πολλών ακόμη εκκρεμών υποθέσεων και αφαιρούν από τις διοικήσεις των τραπεζών που έχουν τέτοιες εκκρεμότητες το πρόσχημα της νομοθεσίας. Για την ιστορία, αναφέρουμε ότι και οι δύο υποθέσεις που έκρινε το δικαστικό συμβούλιο αφορούσαν την Αγροτική Τράπεζα.
Η πρώτη αφορούσε διώξεις εις βάρος όλου του διοικητικού συμβουλίου της το 2006 (18 μέλη του τότε Δ.Σ. κατηγορήθηκαν για απιστία και ακόμη ένα στέλεχος για συνέργεια σε απιστία) για ζημιά πολλών εκατομμυρίων που, κατά το κατηγορητήριο, προκάλεσαν στην τράπεζα δανειοδοτώντας υπό χρεοκοπία αγροτικό συνεταιρισμό.
Η δεύτερη υπόθεση αφορούσε επίσης στελέχη της τράπεζας αλλά και την «απροθυμία» του ειδικού εκκαθαριστή, δηλαδή την εταιρεία που είχε αναλάβει την εκκαθάριση της Αγροτικής μετά τη διάσπασή της σε «καλή» και «κακή» τράπεζα, να κάνει χρήση των δικαιωμάτων του για έγκληση. Και στις δυο περιπτώσεις το Συμβούλιο καλεί τους εισαγγελείς να προχωρήσουν στην ουσία των υποθέσεων, δηλαδή να υποβάλουν πρόταση για τη δίωξη των κατηγορημένων, αγνοώντας τις αντισυνταγματικές και ανεφάρμοστες διατάξεις.
Με ένα πλήρες σκεπτικό οι δικαστές ξεκαθαρίζουν ότι το Σύνταγμα δεν επιτρέπει ανόμοια αντιμετώπιση ουσιωδών όμοιων πραγμάτων, σχέσεων ή καταστάσεων που αφορούν κατηγορίες προσώπων, εισάγοντας εξαιρέσεις και διακρίσεις. Ακόμα όμως και η εξαίρεση για υπαρκτούς λόγους δημόσιου συμφέροντος υπόκειται στον έλεγχο των δικαστηρίων. Σε περίπτωση δε που το δικαστήριο διαπιστώσει παραβίαση της αρχής της ισότητας και του δικαιώματος παροχής δικαστικής προστασίας, πρέπει υποχρεωτικά να παραμερίσει την αντισυνταγματική διάταξη (που εισάγει αυθαίρετα ευνοϊκότερη μεταχείριση για κάποια κατηγορία). Η αιτιολογική έκθεση δεν καταδεικνύει τον λόγο για τον οποίο η επιλογή της κατ’ έγκληση δίωξης της κακουργηματικής απιστίας σε βάρος τραπεζών κρίθηκε ως αποτελεσματικό μέτρο, ειδικά όταν η λειτουργία των τραπεζικών ιδρυμάτων τελεί υπό την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Οι δικαστές αναφέρονται και στις εύλογες απορίες που δημιουργήθηκαν από τη σπουδή του νομοθέτη να μην επεκτείνει το χρονικό όριο των εγκλήσεων που δόθηκε σε όλες τις άλλες υποθέσεις την περίοδο των μέτρων για την πανδημία, παραθέτοντας μάλιστα ανάλογες αποφάσεις του Αρείου Πάγου την περίοδο μετά τον σεισμό του 1999. Οι διατάξεις που ψήφισε η κυβέρνηση στην ουσία έθεσαν εμπόδια στη δίωξη και τιμωρία τραπεζικών στελεχών που παραβίασαν τον νόμο, γεγονός που οδηγεί στην επιβάρυνση του Ελληνικού Δημοσίου και της δημόσιας περιουσίας, αφήνοντας απροστάτευτους και τους μικρομετόχους της τράπεζας που δεν έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν έγκληση.
Το δεύτερο βούλευμα εξέτασε τη δίωξη που ασκήθηκε από τον εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών το 2017 κατά στελεχών της τράπεζας που τέθηκε σε καθεστώς εκκαθάρισης. Η κύρια ανάκριση μετά τη λήψη απολογιών από τους κατηγορούμενους (κάποιοι εκ των οποίων στο μεταξύ έχουν αποβιώσει) διαβιβάστηκε από την ανακρίτρια στον εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών για δικές του περαιτέρω νόμιμες ενέργειες. Η ανακρίτρια είχε διαπιστώσει το αδίκημα της κακουργηματικής απιστίας κατ’ εξακολούθηση και κατά συνέργεια, ενώ ο εισαγγελέας είχε αντίθετη άποψη δεδομένων των νέων αλλαγών του Π.Κ., δηλαδή την προαπαιτούμενη έγκληση. Τελικά τότε το Συμβούλιο κάλεσε την ανακρίτρια να διεξαγάγει συμπληρωματική ανάκριση. Εκείνη κάλεσε εγγράφως τους νόμιμους εκπροσώπους της εκκαθαρίστριας εταιρείας οι οποίοι και απάντησαν ότι «η Ενιαία Ειδική Εκκαθάριση διά των νομικών παραστατών και συμβούλων θα αποφασίσει για τις ενέργειές της μέσα στο προβλεπόμενο από τον νόμο διάστημα των 4 μηνών». Αυτό όμως δεν έγινε ποτέ και ούτε απεστάλη οποιοδήποτε έγγραφο. Κατόπιν αυτού η ανακρίτρια υπέβαλε τη δικογραφία ως περαιωμένη στον εισαγγελέα, ο οποίος τη διαβίβασε στο Συμβούλιο χωρίς να λάβει καθόλου υπόψη την ουσία της υπόθεσης, προτείνοντας να παύσει οριστικά η δίωξη.
Και αυτό το Συμβούλιο κατέληξε όμως ότι η τροπολογία που εξαιρεί τις τράπεζες από τον υπόλοιπο ιδιωτικό τομέα παραβιάζει το Σύνταγμα, την αρχή της ισότητας και την ΕΣΔΑ. Επιπροσθέτως η ποινική δίωξη είχε ασκηθεί αυτεπαγγέλτως και έπρεπε ο ειδικός εκκαθαριστής να υποβάλει σύμφωνα με τον νέο νόμο έγκληση, δηλώνοντας αν επιθυμεί ή όχι την πρόοδο της διαδικασίας σε βάρος των κατηγορουμένων. Το βούλευμα διαπιστώνει ότι παρά τις κλήσεις της ανακρίτριας να προσέλθει, η ειδική εκκαθαρίστρια εταιρεία δεν υλοποίησε τη διαδικαστική αυτή πράξη παραβαίνοντας ευθέως την εντολή δικαιοδοτικού σχηματισμού και παρότι είχε υποχρέωση να το κάνει, δεδομένου ότι η ανάθεση της εκκαθάρισης είχε γίνει με εντολή της ΤτΕ, που ασκεί δημόσια υπηρεσία και την είχε ορίσει υπεύθυνη. Το Συμβούλιο θεωρεί ότι προκύπτουν σοβαρές ενδείξεις περί ποινικών ευθυνών της ανώνυμης εταιρείας αναφορικά με τη δικαστική παράλειψη για τα αδικήματα πιθανώς της απείθειας ή και της παράβασης καθήκοντος, οι οποίες πρέπει να διερευνηθούν από τον αρμόδιο εισαγγελέα Πρωτοδικών.
Νομικά άρτια αποδόμηση των επίμαχων διατάξεων
Του Κώστα Κοσμάτου*
Τα δύο βουλεύματα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών προσέγγισαν νομικά άρτια, κατά την άποψή μου, τις αλλαγές που επέφερε ο Ν. 4637/18-11-2019 στον νέο Ποινικό Κώδικα, αναφορικά με το έγκλημα της απιστίας σε σχέση με τη «μετατροπή» του σε κατ’ έγκληση έγκλημα, μόνο αν στρέφεται σε βάρος τραπεζικού ιδρύματος, κρίνοντας ότι αυτή αντιβαίνει την αρχή της ισότητας του άρθρου 4 του Συντάγματος, που επιβάλλει την ομοιόμορφη μεταχείριση των προσώπων που βρίσκονται κάτω από τις ίδιες συνθήκες, καθώς παρέχει επιλεκτικά μόνο στις περιπτώσεις των τραπεζικών ιδρυμάτων το δικαίωμα της έγκλησης για το έγκλημα της απιστίας. Οι παραπάνω δικαστικές αποφάσεις έκριναν ότι το πρόσθετο στοιχείο που απαίτησε ο νεότερος νόμος (δηλαδή υποβολή έγκλησης), ως προϋπόθεση για την ουσιαστική κρίση των υποθέσεων απιστίας που στρέφεται κατά τραπεζών, συνιστά διάταξη αντισυνταγματική, συνεπώς νομικά ανίσχυρη και μη εφαρμοστέα.
Μετά τις παραπάνω δικαστικές κρίσεις, με δεδομένο ότι οι αντίστοιχες εισαγγελικές προτάσεις έκριναν ότι λόγω έλλειψης υποβολής της έγκλησης θα έπρεπε να κηρυχθούν απαράδεκτες οι ποινικές διώξεις (συνεπώς δεν ασχολήθηκαν με την ουσία των υποθέσεων), η διαδικαστική «διαδρομή» των υποθέσεων αυτών θα έχει την εξής πορεία:
● η απιστία σε βάρος των τραπεζών αντιμετωπίζεται ως αυτεπαγγέλτως διωκόμενο έγκλημα, χωρίς να απαιτείται η διερεύνηση της υποβολής έγκλησης
● οι δικογραφίες θα επιστραφούν στον αρμόδιο εισαγγελέα Πλημμελειοδικών, προκειμένου να υποβάλει στο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών την πρότασή του επί της ουσίας της κάθε υπόθεσης
● μετά την υποβολή της πρότασης του εισαγγελέα Πλημμελειοδικών, θα συνεδριάσει εκ νέου το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών, προκειμένου να αποφανθεί επί της ουσίας οριστικά (μετά την αξιολόγηση του αποδεικτικού υλικού) σχετικά με την παραπομπή ή μη των κατηγορουμένων για το έγκλημα της απιστίας.
Την εκτίμηση πως η κατάσταση με την Τουρκία τείνει προς αποκλιμάκωση και πως θα αποφευχθεί τυχόν θερμό επεισόδιο έκανε ο σύμβουλος του πρωθυπουργού για θέματα εθνικής ασφάλειας, Αλέξανδρος Διακόπουλος σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό «Σκάι», προσθέτοντας όμως πως η Ελλάδα δεν εφησυχάζει.
“Όσο είναι σε ισχύ η Navtex και όσο τα τουρκικά πλοία δεν έχουν επιστρέψει στις βάσεις τους σαφώς και είμαστε σε επιφυλακή”, σημείωσε χαρακτηριστικά. “Δεν προβλέπω εγώ προσωπικά, ούτε κλιμάκωση ούτε κάτι χειρότερο [..] Τείνει προς αποκλιμάκωση η κατάσταση. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι πάει να κλιμακωθεί. Όσο θα βρίσκεται ο τουρκικός στόλος είτε σε ετοιμότητα, είτε στο Αιγαίο, εμείς θα είμαστε παρόντες», υπογράμμισε.
“Από το 2019 λέω ότι δεν πρόκειται να γίνει θερμό επεισόδιο. Η Ελλάδα είναι μια χώρα δυνατή, είναι μια χώρα της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, είναι μια χώρα με δυνατές σχέσεις και συμμαχίες στο διεθνές επίπεδο, είναι μια χώρα που παρόλη τη δεκαετή κρίση διατηρεί μια ισχυρή αποτρεπτική δύναμη και προσωπικό με φρόνημα και ικανότητες στις ένοπλες δυνάμεις. Δεν είναι εύκολο να της κάνεις bullying και να πετύχεις”, τόνισε.
Επεσήμανε πως στην αποκλιμάκωση αυτή οδήγησε ένας συνδυασμός πολιτικών διεθνών πιέσεων και αντιδράσεων και της αποφασιστικότητας της Ελλάδος.
Αναφερόμενος στη στάση της Γερμανίας, ο κ. Διακόπουλος σημείωσε πως, αν και δεν ζήτησε η Ελλάδα την παρέμβαση της Καγκελαρίου ‘Ανγκελα Μέρκελ, εκείνη έκανε την πιο δυναμική παρέμβαση, ενώ χαρακτήρισε “σωτήρια” την πρόσφατη συνάντηση του εκπροσώπου της τουρκικής προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν με της διπλωματικού συμβούλου του πρωθυπουργού Ελένης Σουρανή στο Βερολίνο «την οποία ορισμένοι θερμοκέφαλοι” κατέκριναν. Εξήγησε δε πως με τη συμμετοχή της σε αυτή τη συνάντηση η Αθήνα, αφαίρεσε κάθε πρόσχημα και έδειξε ότι η Ελλάδα δεν είναι υπεύθυνη για οποιαδήποτε ένταση.
Πρόσθεσε ακόμη πως η Ελλάδα έδειξε αποφασιστικότητα με την άμεση έκδοση δικής της Navtex και την έγκαιρη αντίδραση των ενόπλων δυνάμεων. “Μέσα στο τέλος Ιουλίου εν εποχή αδειών βγήκαν όλα μας τα πλοία κι αυτό δείχνει ετοιμότητα ενόπλων δυνάμεων και συγκροτημένο κράτος, το οποίο αντιδρά”.
Ο κ. Διακόπουλος χαρακτήρισε “λυπηρή” και ακατανόητη” την απόφαση του Τούρκου προέδρου να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί και σημείωσε πως “εκθέτει την Τουρκία”.
Ερωτηθείς σχετικά με το αν υπάρχουν δυνατότητες διαλόγου ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, ο κ. Διακόπουλος τόνισε: «Μια ματιά στον χάρτη δείχνει ότι η Τουρκία είναι ένας γείτονας με τον οποίο πρέπει να βρούμε ένα Modus Vivendi, να συνυπάρξουμε. Σαφώς και κάποια στιγμή θα πρέπει να μιλήσουμε. Εμείς έχουμε θέσει και τους όρους και το πλαίσιο. Το πλαίσιο είναι το διεθνές δίκαιο, οι όροι είναι η καλή γειτονία και το έχουμε πει πολλές φορές ότι δεν συζητάμε υπό πίεση και εξαναγκασμό. Η Τουρκία θέλει να μας οδηγήσει και να μας ωθήσει σε ένα επεισόδιο τέτοιο το οποίο θα επαναλάμβανε αυτά που έγιναν το ’76, το ’87 και το ’96, ώστε να κάτσουμε μετά από μία σύγκρουση ή μια κατάσταση που θα εγκυμονούσε σύγκρουση ή θερμό επεισόδιο και να κάτσουμε μετά στο τραπέζι και να συζητήσουμε υπό δυσμενείς όρους και υπό πίεση».
Σχετικά με την αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία, ο σύμβουλος ασφαλείας του πρωθυπουργού ανέφερε πως το θέμα της συμφωνίας στρατηγικής συνεργασίας με το Παρίσι δεν συναρτάται από τους εξοπλισμούς τους οποίους χειρίζεται το ΥΠΕΘΑ.
“Έχουμε κοινά συμφέροντα, κοινή οπτική όχι μόνο για τα θέματα της Μεσογείου αλλά και τα θέματα της Ευρώπης με τη Γαλλία”, επεσήμανε. “Η Γαλλία είναι μια πάρα πολύ φιλική σε εμάς χώρα και εξαιρετικά σημαντική στην περιοχή μας αλλά και στην Ευρώπη και νομίζω ότι εκεί υπάρχει ένα υπόβαθρο καλό ώστε μελλοντικά να προχωρήσουμε σε συμφωνία. Δε συναρτάται από τους εξοπλισμούς”.
Σημείωσε όμως ότι οι ένοπλες δυνάμεις μετά από δέκα χρόνια κρίσης χρειάζονται ανανέωση οπλοστασίου, συντήρηση του παλαιού, που γίνεται ήδη σε κάποιο βαθμό και “κάποια στιγμή ίσως θα πρέπει να κοιτάξουμε και για την αγορά νέων πλοίων”. “Όλα αυτά όμως θα ‘ρθουν και σε συνάρτηση της οικονομικής κατάστασης», πρόσθεσε εξηγώντας ότι η συζήτηση αυτή γίνεται μετά από δεκαετή κρίση, κορονοϊό, την απόφαση του ΣτΕ για τους συνταξιούχους, τη δημοσιονομική στενότητα και τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις”.
“Όλα θα γίνουν, αλλά δεν μπορεί να γίνονται οι εξοπλισμοί εις βάρος της ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας αυτά τα δυο πρέπει να πηγαίνουν μαζί”, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τέλος, αναφερόμενος στις σχέσεις της Ελλάδος με το Λευκό Οίκο, ο κ. Διακόπουλος είπε ότι βεβαίως και υπάρχει δυνατότητα άμεσης πρόσβασης στον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ, “εφόσον απαιτηθεί και όταν απαιτηθεί”. Από κει και πέρα σημείωσε πως Ελλάδα και ΗΠΑ διανύουν τις καλύτερες ιστορικά σχέσεις σε όλα τα επίπεδα της αμερικανικής διοίκησης, “με το Στεϊτ Ντιπάρτμεντ μέσω του κ. Πομπέο με τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων αλλά και το Λευκό Οίκο”.
Ο Γράφει:Θεόφραστος Ανδρεόπουλος email:andreopoulos@pronews.gπρώην αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, Ναύαρχος Κοσμάς Χρηστίδης αποκάλυψε στο Ράδιο Πρώτο της Κύπρου πως το ελληνικό πολιτικό σύστημα δεν επενδύει στις ΕΔ όπως και το κυπριακό στην Εθνοφρουρά γιατί επιζητούν «διπλωματική λύση».
Πρόσθεσε μάλιστα πως με τους νυν πυραύλους που διαθέτει το Πολεμικό Ναυτικό μπορεί να βυθίσει τον τουρκικό Στόλο τουλάχιστον δύο φορές.
Συγκεκριμένα αναφέρει:
«Η Ελλάδα για πολλά χρόνια δεν έχει επενδύσει στις ένοπλες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης και της περιόδου του μνημονίου. Δεν είναι θέμα αλλαγής ισχύος. Δεν πίστευα ποτέ στους αριθμούς. Δεν είμαι πολεμοχαρής - ασχέτως αν πρέπει να είμαστε απολύτως έτοιμοι- αλλά θα πω ένα περιστατικό:
Οι πύραυλοι που έχει ο Ελληνισμός (Κύπρος-Ελλάδα) μπορούν να βυθίσουν τον τουρκικό στόλο δύο φορές. Είμαστε πολύ καλά εκπαιδευμένοι. Δεν πρέπει να υπάρχει ανησυχία, όμως η απαξίωση των Ενόπλων Δυνάμεων στο θέμα της αρνήσεως επενδύσεων στην Άμυνα από την Ελλάδα και Κύπρο σε μεγάλο βαθμό σημαίνει ότι ζητούμε τη διπλωματική λύση. Να το πω διαφορετικά ότι μπορεί να έχουνε γίνει συζητήσεις τύπου Ζυρίχης-Λονδίνου για να πάμε να βρούμε με τον Α ή Β΄τρόπο, συζητήσεις τέτοιες που στο παρελθόν ήταν καταστροφικές».
Προφανώς, αναφέρεται στους πυραύλους Exocet MM-40 Block III που διαθέτει το ΠΝ με βεληνεκές 180 χλμ.
«Θυμίζει λίγο η αντίδραση το 1987. Να θυμίσω πως τότε ο Τούρκος Πρόεδρος Οζάλ είχε βγει ο ίδιος στα ΜΜΕ λέγοντας "Ιf it’s gonna be a war, is gonna be his fault (Αν θα γίνει πόλεμος θα είναι δική του ευθύνη).
H κίνηση που έκανε το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό, ο Ελληνισμός, δηλαδή ήταν μια πολύ δυναμική αντίδραση με αποτέλεσμα ο Καλίν να αιφνιδιαστεί και να πει ότι "ήταν υπερβολική αντίδραση". Η αντίδραση ήταν φυσιολογική» τόνισε. Όπως σημείωσε, η τακτική που θα πρέπει να ακολουθηθεί είναι η τακτική της αποτροπής.
«Δεν είναι θέμα να βυθιστεί το Χόρα ή το Γιαβούζ, αλλά να καταλάβει η Τουρκία ότι αυτό δεν είναι αποδεκτό. Μέσα σε αυτή την λογική υπάρχουν πολλές αντιδράσεις» υπογράμμισε ο Ναύαρχος . "Ενδιάμεσα από τα μηνύματα ότι κίνηση εντός υφαλοκρυπίδας/ΑΟΖ δεν γίνεται αποδεκτή, μέχρι το βυθίσατε το Χόρα, υπάρχουν τουλάχιστο 20 στάδια καταγεγραμμένα για το Πολεμικό Ναυτικό», συμπλήρωσε.
«Αν οι Τούρκοι επιμένουν και εμείς θα πρέπει να επιμένουμε ότι αυτό δεν θα πρέπει να γίνει αποδεκτό. Θα υπάρξει άρα μια σταδιακή κλιμάκωση. Κατά την άποψή μου οι Τούρκοι θα επιμείνουν, αλλά το θέμα είναι να επιμείνουμε κι εμείς και να τους δώσουμε την αίσθηση ότι σαν Ελληνισμός, Κύπρος και Ελλάδα, έχουμε ισχυρή αποτροπή» ανέφερε.
Ο Ναύαρχος Χριστίδης μίλησε για στρατιωτικές συνεργασίες στην περιοχή και τόνισε την ανάγκη να προχωρήσουμε από το Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα στο Ενιαίο Δόγμα της Ανατολικής Μεσογείου με εμπλοκή και άλλων δυνάμεων όπως την Γαλλία, το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Πρέπει να σφυρηλατηθεί στην ψυχή μας ότι ναι είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε.
Ερωτηθείς αν υπάρχει κίνδυνος τα επόμενα χρόνια να ανατραπεί η ισορροπία ισχύος στο Αιγαίο και η υφιστάμενη υπεροχή των Ελλήνων ναυτικών δυνάμεων υπέρ της Τουρκίας, ο κ. Χρηστίδης είπε:«Η Ελλάδα για πολλά χρόνια δεν έχει επενδύσει στις ένοπλες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης και της περιόδου του μνημονίου. Δεν είναι θέμα αλλαγής ισχύος. Δεν πίστευα ποτέ στους αριθμούς. Δεν είμαι πολεμοχαρής - ασχέτως αν πρέπει να είμαστε απολύτως έτοιμοι- αλλά θα πω ένα περιστατικό:
Οι πύραυλοι που έχει ο Ελληνισμός (Κύπρος-Ελλάδα) μπορούν να βυθίσουν τον τουρκικό στόλο δύο φορές. Είμαστε πολύ καλά εκπαιδευμένοι. Δεν πρέπει να υπάρχει ανησυχία, όμως η απαξίωση των Ενόπλων Δυνάμεων στο θέμα της αρνήσεως επενδύσεων στην Άμυνα από την Ελλάδα και Κύπρο σε μεγάλο βαθμό σημαίνει ότι ζητούμε τη διπλωματική λύση. Να το πω διαφορετικά ότι μπορεί να έχουνε γίνει συζητήσεις τύπου Ζυρίχης-Λονδίνου για να πάμε να βρούμε με τον Α ή Β΄τρόπο, συζητήσεις τέτοιες που στο παρελθόν ήταν καταστροφικές».
Αναφορικά με την σύγκλιση του ΚΥΣΕΑ είπε πως αυτό συγκαλείται όταν η κατάσταση είναι κρίσιμη αλλά αυτό δεν σημαίνει αυτόματα την στρατιωτικοποίηση της κρίσης. «Σίγουρα όμως όταν μαζεύεται το ΚΥΣΕΑ στο ΓΕΕΘΑ σημαίνει ένα μεγάλο προβληματισμό αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να ανησυχεί. Εκτός και αν η φιλοσοφία της πολιτικής ηγεσίας είναι του τύπου Ίμια», είπε.
Το όνομα Exocet προέρχεται από την ελληνική λέξη «εξώκητος», δηλαδή ένα κήτος εκτός του νερού. Η ονομασία ανταποκρίνεται στη λειτουργία του πυραύλου, καθώς σε όλη τη διάρκεια της πτήσης του σχεδόν εφάπτεται με το νερό σε ελάχιστο ύψος από αυτό, αλλά πάντα εκτός αυτού.
Μέχρι σήμερα έχει κατασκευαστεί σε τέσσερις εκδόσεις: την έκδοση επιφανείας- επιφανείας MM38, την αέρος-επιφανείας έκδοση ΑM39, την ξηράς-επιφανείας έκδοση ΜΜ40 και, τέλος, την έκδοση SM39, που εξαπολύεται μέσα σε κάψουλα από υποβρύχια.
Η χώρα μας διαθέτει τις τρεις πρώτες εκδόσεις στο οπλοστάσιό της, ενώ η Εθνική Φρουρά της Κύπρου διαθέτει την έκδοση ξηράς-επιφανείας ΜΜ40. Οι πιο πρόσφατες εκδόσεις φέρουν και αυτές την κωδικοποίηση ΜΜ40.
Το νέο βλήμα, που έλαβε την κωδικοποίηση Block ΙΙΙ, έχει πια ολοκληρώσει την ανάπτυξη πλήρους κλίμακας και εξοπλίζει τις νέες πυραυλακάτους κλάσης "Ρουσέν".
Πλέον ενσωματώνεται σειρά βελτιώσεων σε σύγκριση με την έκδοση Block ΙΙ, στις οποίες περιλαμβάνεται η τοποθέτηση νέου συστήματος προώθησης με στροβιλοκινητήρα (turbojet) αντί για πυραυλοκινητήρα, χάρη στο οποίο υπερδιπλασιάζεται το επιχειρησιακό βεληνεκές του βλήματος (180 χλμ.), η αεροδυναμική βελτιστοποίηση της σχεδίασης της ατράκτου, καθώς και η υιοθέτηση προηγμένου συστήματος ναυτιλίας-καθοδήγησης.
Συγκεκριμένα, το νέο βλήμα διαθέτει πλέον 4 εισαγωγές αέρα, σε κάθε πλευρά της ατράκτου, ώστε να διασφαλίζεται η κατά το δυνατόν απρόσκοπτη ροή αέρα ακόμα και σε φάσεις απότομων τερματικών ελιγμών. Για σύγκριση, ο NSM της Kongsberg διαθέτει μία και μόνο εισαγωγή, μεγαλύτερου μεγέθους, στο κάτω μέρος της ατράκτου.
Κρούση στόχων ξηράς: Η ποιοτική διαφορά σε σχέση με τις προηγούμενες εκδόσεις
Οι αντιπλοϊκοί πύραυλοι Exocet γράφουν τη δική τους ιστορία αρκετές δεκαετίες τώρα. Αρχικά, προορίζονταν για την ικανοποίηση των επιχειρησιακών αναγκών του γαλλικού Ναυτικού, αλλά στην πορεία υπήρξαν από τις σημαντικότερες εξαγωγικές επιτυχίες της γαλλικής Aerospatiale και μετέπειτα και της MBDA ενώ βρίσκονται ακόμα στην αγορά έχοντας εξελιχθεί σημαντικά ενσωματώνοντας τόσο τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις όσο και τα διδάγματα από τις πολεμικές συγκρούσεις όπου έχουν λάβει μέρος.
Ο Exocet είναι ένα εξαιρετικά προηγμένο βλήμα, ιδανικό για το Αιγαίο αφενός λόγω βεληνεκούς και αφετέρου λόγω τρόπου λειτουργίας. Συγκεκριμένα, ο πύραυλος εκτοξεύεται με αδρανειακά δεδομένα ενώ, όταν φτάσει σε κοντινή απόσταση από την προκαθορισμένη εκτιμώμενη περιοχή του στόχου, χωρίς πρακτικά να έχει εντοπιστεί, τότε και μόνο ενεργοποιεί το ραντάρ του εντοπίζοντας και κλειδώνοντας το στόχο, αφήνοντας έτσι τα ελάχιστα δυνατά περιθώρια αντίδρασης.
Ακόμα και στην περίπτωση που ο στόχος προλάβει να ενεργοποιήσει τα συστήματα ηλεκτρονικών παρεμβολών (ECM), ο πύραυλος «κλειδώνει» στην τελευταία θέση του στόχου και, υπολογίζοντας την προβλεπόμενη μελλοντική του θέση με βάση την τελευταία γνωστή πορεία και ταχύτητα, εκτελεί την αποστολή του.
Οι Exocet είχαν διάφορα προβλήματα με τους πυροσωλήνες τους, τα οποία οι Γάλλοι υποστηρίζουν ότι, χάρη ακριβώς στα διδάγματα του παρελθόντος, διορθώθηκαν. Μάλιστα, αυτή ακριβώς τη βελτίωση των αδυναμιών την παρουσιάζουν -και όχι άδικα- ως ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα του πυραύλου, ο οποίος είναι από τους ελάχιστους στον κόσμο δοκιμασμένους σε πραγματικές συνθήκες πυραύλους.
Πρέπει να διευκρινιστεί βέβαια ότι σε όλες τις περιπτώσεις που δεν πυροδοτήθηκε η πολεμική κεφαλή κατά την πρόσκρουση, η κινητική ενέργεια του βλήματος, σε συνδυασμό με τα καύσιμα που δεν είχαν καταναλωθεί και τον κινητήρα που λειτουργούσε ακόμη, προξένη- σαν τεράστια ζημιά στους στόχους τους. Ειδικά τα μεταγωγικά κλάσης Amazon του βασιλικού Ναυτικού που ήταν ως επί το πλείστον φτιαγμένα από αλουμίνιο, κάηκαν στη στιγμή. Σήμερα βέβαια σχεδόν όλοι οι πύραυλοι χρησιμοποιούν τα εναπομείναντα καύσιμα για ενίσχυση της έκρηξης, οπότε τα αποτελέσματα είναι ακόμη πιο φονικά.
Ωστόσο, ακόμα και στην περίπτωση που τα 120 κιλά εκρηκτικής ύλης της πολεμικής κεφαλής δεν αποδειχθούν ικανά να βυθίσουν αύτανδρο ένα πλοίο, είναι βέβαιο ότι θα του προξενήσουν σημα- ντικές ζημιές, τέτοιες που πρακτικά να το βγάλουν εκτός μάχης.
Υπενθυμίζεται στο σημείο αυτό η περίπτωση του κατά λάθος πλήγματος του τουρκικού αντιτορπιλικού «TCG Muavenet» (DM 357) από δύο αντιαεροπορικούς (!) πύραυλους Sea Sparrow που εκτοξεύτηκαν από το αμερικανικό αεροπλανοφόρο «Saratoga» κατά τη διάρκεια άσκησης τον Οκτώβριο του 1992. Οι δυο πολεμικές κεφαλές βάρους μόλις 40 κιλών έκαστη, και σχεδιασμένες όχι για εκτόνωση αλλά για θραυσματοποίηση, ήταν αρκετές για να αχρηστεύσουν το αντιτορπιλικό, το οποίο αποσύρθηκε στη συνέχεια από την ενεργό υπηρεσία.
Επιχειρησιακές δυνατότητες
Ο νέος στροβιλοκινητήρας, σε συνδυασμό με τον απορριπτόμενο πυραυλο- κινητήρα επιτάχυνσης (rocket booster), που αναλαμβάνει την εξαπόλυση από το κάνιστρο εκτόξευσης, αναμένεται να προσφέρει στο βλήμα την απαιτούμενη επιχειρησιακή ευελιξία για την εμπλοκή μια ευρείας γκάμας στόχων. Ταυτόχρονα η έκδοση Block ΙΙΙ θα ενσωματώνει προ- ηγμένο λογισμικό σχεδίασης αποστολής για την υποβοήθηση της επιχειρησιακής σχεδίασης των εμπλοκών, καθώς και νέο σύστημα αδρανειακής ναυτιλίας (ΙΝS) με γυροσκόπια λέιζερ (Gyro-laser). Οι συγκεκριμένες τροποποιήσεις αποσκοπούν εκτός των άλλων και στη βελτίωση της ικανότητας αντιμετώπισης των αντιβληματικών αμυντικών συστημάτων εγγύς αεράμυνας του στόχου.
Για την τερματική του καθοδήγηση το βλήμα θα χρησιμοποιεί προηγμένης τεχνολογίας ενεργό ερευνητή ραντάρ, ο οποίος θα λειτουργεί στη ζώνη συχνοτήτων J και, σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρεία, παρουσιάζει αυξημένη αντοχή στις ηλεκτρονικές παρεμβολές (ΕCM). Ούτως ή άλλως, όμως, ακόμα και στην περίπτωση που γίνει επιτυχής παρεμβολή του ερευνητή, αυτός θα έχει κλειδώσει στην τελευταία γνωστή θέση του πλοίου- στόχου… Ο συγκεκριμένος ερευνητής αναμένεται να χρησιμοποιεί διαμορφώσεις έρευνας προσαρμόσιμες στις εκάστοτε επιχειρησιακές απαιτήσεις, ενώ θα διαθέτει εξαιρετική ικανότητα διάκρισης και επιλογής στόχων ευρισκόμενων όχι μόνο στη θάλασσα αλλά και επί της ακτογραμμής.
Η προσβολή των επιλεγμένων χερσαίων στόχων από το βλήμα θα εξασφαλίζεται με τη βοήθεια του δέκτη του δορυφορικού συστήματος προσδιορισμού θέσης GPS, που έχει ολοκληρωθεί στο σύστημα καθοδήγησης του Exocet. Την δε τερματική καθοδήγηση και σε αυτή την περίπτωση αναλαμβάνει ο ενεργός ερευνητής ραντάρ του βλήματος.
Κρίσιμη θεωρεί τη σημερινή ημέρα ο Διδάκτορας Γεωπολιτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργος Φίλης. Όπως λέει χαρακτηριστικά, «θα βεβηλωθεί» η Αγία Σοφία. Μιλώντας στο Sputnik, τονίζει επίσης ότι οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις είχαν άμεση αντίδραση, με αποτέλεσμα η Τουρκία να έχει υποστεί στρατηγικό αιφνιδιασμό.
Ο αιφνιδιασμός που έκαναν οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις στις τουρκικές επέβαλαν μια λογική στις μέχρι τώρα κινήσεις της Τουρκίας, σύμφωνα με τον Διδάκτορα Γεωπολιτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργο Φίλη.
«Η Τουρκία έχει υποστεί έναν στρατηγικό αιφνιδιασμό υπό την έννοια ότι ήταν άμεση η ανταπόκριση των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων -και κατά ξηρά και κατά αέρα και κατά θάλασσα-, με αποτέλεσμα να πιάσουν όλες τις στρατηγικές περιοχές οι οποίες θα δημιουργούσαν πραγματικά μεγάλο πρόβλημα στον τουρκικό στόλο και στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις εάν κι εφόσον αυτές αποφάσιζαν να κλιμακώσουν την κρίση» λέει χαρακτηριστικά στο Sputnik ο κ. Φίλης.
Το Oruc Reis παραμένει στην Αττάλεια, ωστόσο σύμφωνα με το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, έπειτα από τις απαραίτητες προετοιμασίες το τουρκικό πλοίο είναι «έτοιμο να ξεκινήσει τη νέα του αποστολή στη Μεσόγειο».
Σύμφωνα με τον κ. Φίλη, το γεγονός ότι παραμένει στην Αττάλεια, πιθανότατα να οφείλεται στους ισχυρούς ανέμους που πνέουν στην περιοχή.
«Θα πρέπει να πούμε ότι από τη στιγμή που το Oruc Reis βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή και λόγω και της κακοκαιρίας -έχει 8 μποφόρ- δεν είναι σε θέση να βγει. Δεν είμαστε σίγουροι ότι πρώτον, το Oruc Reis δεν θα βγει από την Αττάλεια για να πάει στη συγκεκριμένη κατεύθυνση (σ.σ. νότια του Καστελλόριζου) κι επίσης δεν ξέρουμε αν όλες αυτές οι δυνάμεις (σ.σ. τουρκικά πολεμικά πλοία) θα γυρίσουν στις βάσεις τους ή θα κινηθούν προς την ψευδο-navtex της Τουρκίας ή ίσως κάποια από αυτά τα σκάφη να κινηθούν νοτίως της Κρήτης να πάνε στη Λιβύη, διότι υπάρχει το ανοιχτό μέτωπο στην συγκεκριμένη περιοχή» επισημαίνει χαρακτηριστικά ο καθηγητής.
Παράλληλα, τονίζει ότι προς το παρόν επικρατεί η λογική από την πλευρά της Τουρκίας. Βέβαια, όπως σημειώνει, «εν μέρει αυτή την έχει επιβάλει η Ελλάδα με την αποφασιστική στάση των Ενόπλων Δυνάμεών της κάτι το οποίο φαίνεται ότι δεν το υπολόγιζαν πάρα πολύ οι Τούρκοι».
Και καταλήγει:
«Ή θεωρούσαν ότι δεν μπορεί η χώρα μας να αντιδράσει τόσο γρήγορα και τόσο αστραπιαία. Από εκεί και πέρα θα δούμε κατά πόσο κι από αύριο (σ.σ. σήμερα, Παρασκευή) -γιατί αύριο (σ.σ. σήμερα) είναι μια σημαντική ημέρα για τον ελληνισμό θα έχουμε τη βεβήλωση της Αγίας Σοφίας- ο Ερντογάν, πέραν της εκδήλωσης που θα κάνει εκεί, όπου θα προσπαθήσει να παρουσιαστεί ως ο νέος πορθητής επειδή άλλαξε πάλι το καθεστώς της Αγίας Σοφίας, όπως το έκανε ο Μωάμεθ το 1453, εάν θα προσπαθήσει να επενδύσει όλη αυτό το τελετουργικό που έχει φτιάξει με μια συνεχιζόμενη κρίση απέναντι στην Ελλάδα. Αυτό θα το δούμε τις επόμενες ώρες και ημέρες».
