Στην εκτίμηση ότι η ιδέα για προσωρινή αναστολή της εφαρμογής των κανόνων επί των εμπορικών δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας για τις πατέντες εμβολίων δεν θα λύσει το πρόβλημα της παροχής εμβολίων, αφού δε θα δώσει ούτε ένα παραπάνω εμβόλιο άμεσα ή μεσοπρόθεσμα, προχώρησε η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, μετά το πέρας της κοινωνικής συνόδου του Πόρτο.
Η Πρόεδρος απαντώντας σε σχετική ερώτηση τόνισε μεν ότι η Ε.Ε. είναι ανοιχτή να συζητήσει την όποια αμερικανική πρόταση, αλλά ξεκαθάρισε ότι η ιδέα αυτή δεν θα φέρει ούτε ένα εμβόλιο στο βραχυπρόθεσμο διάστημα σε όσους τα χρειάζονται.
Αντέτεινε μάλιστα άλλες λύσεις για αύξηση των μονάδων παραγωγής και της παραγωγικής δυνατότητας, επισημαίνοντας ότι η ΕΕ είναι η μοναδική περιοχή του κόσμου που έχει προχωρήσει σε μαζικές εξαγωγές εμβολίων προς τον υπόλοιπο κόσμο και κάλεσε όλες τις άλλες δημοκρατίες σε παγκόσμιο επίπεδο να πράξουν το ίδιο.
Διχασμένοι οι «27», αλλαγή πλεύσης από τον Μακρόν
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι πατέντες βρέθηκαν στο επίκεντρο της άτυπης Συνόδου Κορυφής, όπου καταγράφηκε ο διχασμός ανάμεσα στους ηγέτες των κρατών-μελών, πριν καν ξεκινήσουν οι συζητήσεις, ενώ, μετά το χθεσινό «nein» από τη Γερμανία, ο Γάλλος πρόεδρος προέβη σε μια επιδέξια μεν, σημαντική δε κυβίστηση.
Ο Εμανουέλ Μακρόν, επανέλαβε την θετική του γνώμη για την άρση των πατεντών, όμως υποστήριξε ότι το τρέχον ζήτημα αυτή τη στιγμή δεν είναι η πνευματική ιδιοκτησία, αλλά η διαδικασία παραγωγής.
«Ποιο είναι το τρέχον ζήτημα; Δεν αφορά στην πραγματικότητα την πνευματική ιδιοκτησία. Είναι δυνατόν να δώσουμε πνευματική ιδιοκτησία σε εργαστήρια που δεν γνωρίζουν πώς να παρασκευάσουν (τα εμβόλια) και δεν θα τα παρασκευάσουν αύριο;» διερωτήθηκε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κατά την άφιξή του στη σύνοδο. «Το βασικό ζήτημα, για την αλληλεγγύη, είναι η διανομή των δόσεων», υποστήριξε, προσθέτοντας ότι η Γαλλία συνεργάζεται στενά με τη Γερμανία στο θέμα αυτό.
Οι ειδικοί, πάντως, λένε ότι ενδέχεται να χρειαστούν χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση του θέματος και να μην αντιμετωπιστεί έτσι η άμεση ανάγκη παρασκευής περισσότερων δόσεων με πιο γοργούς ρυθμούς.
Η Γερμανία, η έδρα της BioNTech, της εταιρείας που έχει την πατέντα για το δεύτερο εμβόλιο του «αγγελιαφόρου RNA» (αναπτύχθηκε σε συνεργασία με την αμερικανική Pfizer) αντιτίθεται στην άρση της πατέντας, ενώ αντιθέτως η Ιταλία συμφωνεί με την πρόταση του Μπάιντεν.
Η επιστολή των «πέντε» στις Βρυξέλλες
Σε αυτό το πλαίσιο οι ηγέτες της Γαλλίας, του Βελγίου, της Σουηδίας, της Ισπανίας και της Δανίας εκφράζουν εν μέρει τη διαφοροποίησή του μέσω επιστολής προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Εμανουέλ Μακρόν, Αλεξάντερ ντε Κρόο, Στέφαν Λόβφεν, Πέδρο Σάντσεθ και Μέτε Φρέντερικσεν επισημαίνουν ότι η Ε.Ε. πρέπει να πρωτοστατήσει στις διεθνείς προσπάθειες μέσω ενίσχυσης της παραγωγής και της διανομής των εμβολίων.
Στην επιστολή που απευθύνεται στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, και στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, τονίζουν ότι η διεθνής συνεργασία πρέπει να είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της ευρωπαϊκής αντίδρασης σε αυτή την υγειονομική κρίση.
Κυβερνητικές πηγές για Μητσοτάκη
Νωρίτερα, κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι ο πρωθυπουργός θα πραγματοποιούσε παρέμβαση κατά τη διάρκεια του δείπνου τόσο για την άρση των πατεντών όσο και για το πράσινο πιστοποιητικό.
Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα τασσόταν υπέρ της ταχύτερης δυνατής εφαρμογής του πράσινου πιστοποιητικού, χωρίς μάλιστα να υπάρχουν περιορισμοί κατά την επιστροφή των ταξιδιωτών. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός θα δήλωσε ότι η Ελλάδα στηρίζει την απελευθέρωση των πατεντών.
Βέβαια, η διαρροή του Μαξίμου επέμεινε να υποστηρίζει την «νεοδημοκρατική πραγματικότητα» πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν ο πρώτος που είχε στηρίξει μια τέτοια ενέργεια, από πέρυσι, παρά το γεγονός ότι το συγκεκριμένο αφήγημα κατέρρευσε από χθες.
Τρεις οι στόχοι για την «κοινωνική Ε.Ε.»
Αναφορικά με την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων στην ΕΕ οι Ευρωπαίοι ηγέτες στο Πόρτο έθεσαν τρεις στόχους:
Το 78% των ατόμων ηλικίας 20 έως 64 ετών θα πρέπει να εργάζεται, τουλάχιστον το 60% όλων των ενηλίκων θα πρέπει να παρακολουθεί κατάρτιση κάθε χρόνο και ο αριθμός των ατόμων που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού θα πρέπει να μειωθεί κατά τουλάχιστον 15 εκατομμύρια, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 5 εκατομμυρίων παιδιών.
Οι ηγέτες "δεσμεύτηκαν να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την οικοδόμηση μιας πιο κοινωνικής και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπης, χαιρέτισαν το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και ενίσχυσαν τη δέσμευσή τους για τη μετατροπή των αρχών του πυλώνα σε δράσεις που θα οδηγήσουν σε ισχυρή, δίκαιη και με πολλές θέσεις απασχόλησης ανάκαμψη".
Ταυτόχρονα οι κοινωνικοί εταίροι και η κοινωνία των πολιτών καλούν τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ να εγκρίνουν το σχέδιο δράσης και τους πρωταρχικούς στόχους του και να θέσουν φιλόδοξους εθνικούς στόχους που μπορούν να συμβάλουν επαρκώς στην επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων.
Στην κοινή δέσμευση, οι υπογράφοντες χαιρετίζουν το σχέδιο δράσης της Κομισιόν για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων που προτείνει πρωταρχικούς στόχους για την απασχόληση, τις δεξιότητες και την κοινωνική ένταξη σε επίπεδο ΕΕ, οι οποίοι θα πρέπει να επιτευχθούν έως το 2030.
Οι συμμετέχοντες στη διάσκεψη υψηλού επιπέδου καλούν τους ηγέτες της ΕΕ να διοχετεύσουν πόρους εκεί όπου χρειάζονται περισσότερο και καλούν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στην ανάκαμψη της απασχόλησης και στη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας, στις επενδύσεις στη διά βίου μάθηση, στην παροχή στους ανθρώπους της δυνατότητας να αποκτήσουν νέες ή πρόσθετες δεξιότητες που χρειάζονται για να επιτύχουν στην πράσινη και στην ψηφιακή μετάβαση, καθώς και στη μείωση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού μέσω της προαγωγής της ισότητας ευκαιριών για όλους.
Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε σχετικά ότι «οι κοινωνικοί στόχοι της Ευρώπης πρέπει να συμβαδίζουν με τους οικολογικούς και τους ψηφιακούς στόχους της. Θέλουμε να πλησιάσουμε περισσότερο την πλήρη απασχόληση, θέλουμε περισσότεροι Ευρωπαίοι να έχουν πρόσβαση στις δεξιότητες που χρειάζονται και θέλουμε να εξασφαλίσουμε ίσες ευκαιρίες για όλους τους Ευρωπαίους σε μια πιο ψηφιακή και βιώσιμη οικονομία. Η κοινωνική σύνοδος κορυφής του Πόρτο είναι η κοινή μας δέσμευση για την οικοδόμηση μιας κοινωνικής Ευρώπης που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της εποχής μας και θα λειτουργεί προς όφελος όλων».
Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα, τόνισε ότι «η δέσμευση του Πόρτο αποτελεί δέσμευση στο μέλλον και στην ελπίδα. Σήμερα, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι θα επιτύχουμε κοινωνίες με περισσότερη ευημερία και περισσότερη δικαιοσύνη μόνο εάν, παράλληλα με την επίτευξη των κλιματικών και ψηφιακών στόχων που έχουμε θέσει στους εαυτούς μας, υλοποιήσουμε τον κοινωνικό πυλώνα μας».
Ακολουθεί το δείπνο στο οποίο οι ηγέτες θα συζητήσουν για την πανδημία. Το θέμα της απελευθέρωσης της πατέντας των εμβοίων και το πράσινο ψηφιακό πιστοποιητικό θα είναι ανάμεσα στα θέματα της ατζέντας.
Τη διάσκεψη υψηλού επιπέδου θα ακολουθήσει, το Σάββατο 8 Μαΐου, άτυπη σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
