Η ΠΛΗΘΩΡΙΣΤΙΚΗ ΛΗΣΤΕΙΑ

 

14 Οκτωβρίου 2022

από Βασίλης Βιλιάρδος

Αποποίηση ευθύνης (εικόνες & διαγράμματα)

.

Οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι και οι καταθέτες θα πληρώσουν το κόστος της διάσωσης των όποιων υπερχρεωμένων κρατών και τραπεζών – ενώ οι ισχυρές κυρίως επιχειρήσεις καθόλου, αφού θα αυξήσουν απλά τις τιμές τους ανάλογα με τα κόστη τους. Όσον αφορά την Ελλάδα, η κατάσταση της είναι κάτι περισσότερο από προβληματική – ενώ η κυβέρνηση αδυνατεί να καταλάβει πως τα ανοδικά επιτόκια θα επηρεάσουν μεν λιγότερο το δημόσιο, αφού το μεγαλύτερο μέρος των χρεών του είναι μακροπρόθεσμο, με σταθερά επιτόκια, αλλά θα είναι θανατηφόρα για τον υπερχρεωμένο ιδιωτικό μας τομέα. Εκτός αυτού, ο ιδιωτικός τομέας μας δεν θα μπορέσει να ανταπεξέλθει με την πληθωριστική ληστεία του, για να διασωθεί το δημόσιο – πόσο μάλλον όταν ήδη τα τέσσερα από τα δέκα δάνεια κοκκινίζουν ξανά.

.

Ανάλυση

Μπορεί να καταπολεμηθεί ο πληθωρισμός προσφοράς με αυξήσεις των επιτοκίων; Η άνοδος των επιτοκίων θα οδηγήσει σε περισσότερα τρόφιμα, φυσικό αέριο ή/και πετρέλαιο θέρμανσης; Δηλαδή σε μία αύξηση της προσφοράς, οπότε σε χαμηλότερες τιμές;

Προφανώς όχι – οπότε γιατί η ΕΚΤ αύξησε ξανά στις 8 Σεπτεμβρίου τα τρία βασικά της επιτόκια κατά 75 μονάδες βάσης; Γιατί θεωρήθηκε θετικό από πολλούς οικονομολόγους (πηγή), ιδίως του τραπεζικού τομέα, παρά το ότι ήταν η μεγαλύτερη αύξηση από το 2002; Πώς είναι δυνατόν να είναι ικανοποιημένοι, από μία αύξηση ρεκόρ των επιτοκίων, εν μέσω προβλέψεων ύφεσης, αφού ασφαλώς θα την επιδεινώσει;

Δεν είναι σίγουρα ασυνήθιστο για μία κεντρική τράπεζα να αυξάνει τα επιτόκια της, όταν πλησιάζει μία βαθιά ύφεση; Πόσο μάλλον όταν υπάρχει πλήρης συμφωνία σχετικά με το ότι, ο τρέχων πληθωρισμός είναι το αποτέλεσμα της έλλειψης προσφοράς; Μίας έλλειψης που έχει σχέση με τα προβλήματα στην προμήθεια ενδιάμεσων αγαθών,  με τις καθυστερήσεις στην αποστολή προϊόντων, με την άνοδο των τιμών της ενέργειας λόγω της μειωμένης παραγωγής και της πολιτικής κυρώσεων κατά της Ρωσίας, με την κερδοσκοπία εμπορευμάτων κοκ.;

Από την άλλη πλευρά, η αυξήσεις των επιτοκίων δεν αυξάνουν το κόστος των επιχειρήσεων; Δεν σημαίνει λοιπόν πως οι εταιρίες με ισχύ στην αγορά θα προσπαθήσουν να μετακυλήσουν τις αυξήσεις του κόστους χρηματοδότησης τους στις τιμές; Από μόνο του αυτό το γεγονός, δεν θα έχει πληθωριστικό και όχι αποπληθωριστικό αποτέλεσμα;

Παράλληλα, πώς δικαιολογούνται οι λανθασμένες προβλέψεις της ΕΚΤ, της Fed, του ΔΝΤ κλπ. για τον πληθωρισμό του 2022 από το 2021; Εκτός αυτού, πώς τεκμηριώνονται οι προβλέψεις για πολύ χαμηλότερο πληθωρισμό το 2023 και τα επόμενα έτη, από τόσες κεντρικές τράπεζες, κράτη και οργανισμούς;

Στην ουσία, η απάντηση σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα είναι πολύ εύκολη – αφού είναι γενικά αποδεκτό το ότι, οι προσδοκίες των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, σχετικά με το μελλοντικό πληθωρισμό, είναι ο βασικός καθοριστικός παράγοντας του. Με απλά λόγια θεωρείται ότι, εάν οι προσδοκίες για την εξέλιξη του πληθωρισμού είναι θετικές, προκαλούν πληθωρισμό – καθώς επίσης το αντίθετο.

Ως εκ τούτου, κυρίως οι κεντρικές τράπεζες, αλλά και όλοι οι υπόλοιποι που έχουν αυτήν την άποψη, προσπαθούν επηρεάσουν τις προσδοκίες. Να τις ελέγξουν καλύτερα και να τις διατηρήσουν σε χαμηλά επίπεδα – έτσι ώστε να μην οδηγήσουν σε πληθωρισμό.

Εν προκειμένω, όταν μία κεντρική τράπεζα αυξάνει τα επιτόκια, οι αγορές αναμένουν πως ο πληθωρισμός θα μειωθεί – ενώ όσο πιο αποφασιστική είναι η κεντρική τράπεζα στην αύξηση των επιτοκίων, τόσο πιο σίγουρες είναι οι αγορές πως κάνει τη δουλειά της αποτελεσματικά. Έτσι, τόσο οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό, όσο και ο πραγματικός πληθωρισμός μειώνονται. Αντίθετα, εάν η κεντρική τράπεζα μειώσει τα επιτόκια της, επειδή πιστεύει πως ο πληθωρισμός είναι χαμηλός, τότε οι αγορές αναμένουν υψηλότερο πληθωρισμό – οπότε στην ουσία τον τροφοδοτούν.

Από την πλευρά τώρα των κρατών και των λοιπών οργανισμών, θεωρείται ανάλογα πως εάν οι προβλέψεις τους για τον πληθωρισμό είναι χαμηλές, συνεπικουρούμενες από τις κεντρικές τράπεζες, τότε θα διατηρηθεί χαμηλός – μεταξύ άλλων επειδή δεν θα ζητήσουν οι εργαζόμενοι αυξήσεις και δεν θα τεθεί σε λειτουργία το σπιράλ «μισθών-τιμών-μισθών» (ανάλυση), το οποίο προκαλεί τον κανονικό πληθωρισμό της ζήτησης.

Με άλλα λόγια, με τις προειδοποιήσεις τους οι κεντρικές τράπεζες θέλουν να πείσουν (να χειραγωγήσουν είναι ο σωστός όρος) τους διάφορους οικονομικούς παράγοντες, δηλαδή τα συνδικάτα των εργαζομένων, τις επιχειρήσεις, τους καταναλωτές και τις κυβερνήσεις, να απέχουν από την αύξηση των τιμών και των μισθολογικών απαιτήσεων, όσο το δυνατόν περισσότερο – έτσι ώστε να αποφευχθεί το σπιράλ «μισθών-τιμών-μισθών», οπότε να εμποδισθεί ο φαύλος κύκλος της ανόδου των τιμών.

Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνουν δύο αποτελέσματα μαζί: (α) την πληθωριστική μείωση των κρατικών χρεών ως προς το ονομαστικό ΑΕΠ, σε μία εποχή που έχουν εκτοξευθεί στα ύψη και (β) τη σχετική σταθερότητα των τιμών. Προφανώς βέβαια εις βάρος των εργαζομένων,  αφού η αγοραστική αξία των μισθών τους μειώνεται, χωρίς να εξισορροπείται από ανάλογες αυξήσεις – όπως συνέβαινε, για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της προηγούμενης ενεργειακής κρίσης της δεκαετίας του 1970.

Ειδικά όσον αφορά τις αποταμιεύσεις, κυριολεκτικά ληστεύονται προς όφελος των τραπεζών που αυξάνουν μεν τα επιτόκια χορηγήσεων, αλλά όχι αυτά των καταθέσεων – ενώ τα κρατικά χρέη μειώνονται τόσο με τη βοήθεια του πληθωρισμού, όσο και με τη χρηματοπιστωτική καταστολή (ανάλυση).

Συμπερασματικά λοιπόν, οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι και οι καταθέτες θα πληρώσουν το κόστος της διάσωσης των υπερχρεωμένων κρατών και τραπεζών – ενώ οι ισχυρές κυρίως επιχειρήσεις καθόλου, αφού θα αυξήσουν απλά τις τιμές τους ανάλογα με τα κόστη τους.

Αυξήσεις μισθών και πληθωριστικές προσδοκίες

Συνεχίζοντας, εάν οι εργαζόμενοι αναμένουν υψηλότερο πληθωρισμό, διαπραγματεύονται νέες συλλογικές συμβάσεις με μεγαλύτερους μισθούς – έτσι ώστε να αντισταθμίσουν την απώλεια της αγοραστικής τους δύναμης. Στη συνέχεια όμως, οι εταιρίες μετακυλούν το αυξημένο κόστος στις τιμές, οι εργαζόμενοι ζητούν ξανά αυξήσεις κοκ.– γεγονός που επεξηγεί τη φράση της διευθύντριας της ΕΚΤ σε συνέντευξη της, σύμφωνα με την οποία αυτό που πρέπει να αποφύγει η κεντρική τράπεζα, είναι να παγιωθούν οι προσδοκίες πως θα υπάρχει ένας επίμονα υψηλός πληθωρισμός (πηγή).

Μία τέτοια εξέλιξη βέβαια θα απαιτούσε από τα συνδικάτα να έχουν μία εξαιρετικά ισχυρή διαπραγματευτική θέση – η οποία θα τους επέτρεπε να επιβάλουν ονομαστικές αυξήσεις μισθών, ανάλογα με τις πληθωριστικές προσδοκίες τους. Εν τούτοις, είναι πλέον πρακτικά αδύνατον – λόγω της σημαντικής απώλειας της διαπραγματευτικής ισχύος των συνδικαλιστικών οργανώσεων που έχει λάβει χώρα παγκοσμίως, από τις αρχές της δεκαετίας του 1970, ενώ η θέση τους έχει επιδεινωθεί από τις μεταναστευτικές εισροές φθηνού εργατικού δυναμικού.

Ως εκ τούτου, οι εργαζόμενοι στις μεγάλες βιομηχανικές χώρες είναι απίθανο να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τον υψηλό πληθωρισμό που αναμένεται στο μέλλον – κάτι που φαίνεται από το γράφημα που ακολουθεί, στο οποίο η μπλε καμπύλη απεικονίζει την εξέλιξη των ονομαστικών μισθών στην Ευρωζώνη, ενώ η πορτοκαλί των πραγματικών στη ζώνη του ευρώ.

Συμφωνημένοι μισθοί στη ζώνη του ευρώ (ετήσια ανάπτυξη)

Εν προκειμένω, οι τελευταίες τρεις δεκαετίες έως το δεύτερο τρίμηνο του 2022 τεκμηριώνουν ότι, δεν υπάρχει ανοδική τάση στην εξέλιξη των ονομαστικών μισθών – ενώ, με δεδομένο το ότι, ο πληθωρισμός αυξήθηκε τα τελευταία τρίμηνα, οι πραγματικοί μισθοί μειώθηκαν απότομα. Επομένως η ΕΚΤ, τουλάχιστον έως σήμερα, έχει πετύχει το στόχο της – χειραγωγώντας τόσο τους εργαζομένους, όσο και τους αποταμιευτές, με τις χαμηλές πληθωριστικές προσδοκίες.

Στο παράδειγμα δε της Ελλάδας, μπορεί να φαίνεται αστεία η πρόβλεψη της κυβέρνησης για πληθωρισμό 3% το 2023 στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, αλλά απλά εξυπηρετεί το στόχο της χειραγώγησης εργαζομένων και καταθετών – όπως άλλωστε επίσης το 2022.

Επιχειρήσεις και πληθωριστικές προσδοκίες

Περαιτέρω, σε αντίθεση με τις μεγάλες εταιρίες, οι μικρομεσαίες δεν μπορούν να αυξήσουν τις τιμές τους εύκολα – ακόμη και αν δεν έχουν χειραγωγηθεί από τις χαμηλές πληθωριστικές προσδοκίες που τους προβάλουν σκόπιμα οι κεντρικές τράπεζες. Ειδικότερα, είναι αντιμέτωπες με τις εξής τρεις περιοριστικές προϋποθέσεις:

(α) με το επίπεδο του ανταγωνισμού στον κλάδο τους, (β) με την ελαστικότητα της ζήτησης, ως προς τις τιμές των προϊόντων τους και (γ) με την ισχύ των νέων πιθανών ανταγωνιστών τους.

Όσον αφορά το πρώτο, εάν μία επιχείρηση αυξήσει τις τιμές της, τότε οι ανταγωνιστές της μπορεί να τις διατηρήσουν χαμηλές – έτσι ώστε να της «κλέψουν» το μερίδιο αγοράς της, αυξάνοντας το δικό τους. Σε σχέση με το δεύτερο, είναι απαραίτητο να είναι χαμηλή η ελαστικότητα της ζήτησης σε σχέση με την τιμή – γεγονός που σημαίνει πως οι αγοραστές αντιδρούν ελάχιστα όταν αλλάζει η τιμή. Αναφορικά δε με το τρίτο, πρέπει να υπάρχουν σχετικά υψηλά εμπόδια εισόδου νέων ανταγωνιστών στους αντίστοιχους τομείς – όπως οι μεγάλες επενδύσεις, η ακριβή καινοτομία κλπ.

Επομένως, ευνοούνται τα καρτέλ, τα Ολιγοπώλια και οι ισχυρές κυρίως επιχειρήσεις – γεγονός που επεξηγεί γιατί οι μεγάλες εταιρίες αυξάνουν τα μερίδια αγοράς και τα κέρδη τους σε περιόδους κρίσεων, ενώ πολλές μικρομεσαίες χρεοκοπούν, ενδυναμώνοντας ακόμη περισσότερο τις μεγάλες. Πόσο μάλλον αφού οι μεγάλες επιχειρήσεις με χαμηλό ανταγωνισμό στον κλάδο τους, με προϊόντα ανελαστικών τιμών και με υψηλά εμπόδια εισόδου πιθανών ανταγωνιστών τους, μπορούν να αντιδρούν προληπτικά – αυξάνοντας έγκαιρα τις τιμές τους, όταν προβλέπουν παρατεταμένο πληθωρισμό.

Η έρευνα πληθωριστικών προσδοκιών

Συνεχίζοντας, η ΕΚΤ διενεργεί μηνιαία «έρευνες καταναλωτικών προσδοκιών» (CES), σχετικά με τις πληθωριστικές προσδοκίες στην Ευρωζώνη – στις οποίες συμμετέχουν περίπου 14.000 καταναλωτές ηλικίας άνω των 18 ετών από το Βέλγιο, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ολλανδία και την Ισπανία.

Με βάση τώρα την τελευταία της έρευνα από τον Οκτώβριο του 2022, με το «ποιοτικό ερώτημα» πώς αναμένουν να εξελιχθεί γενικά ο ρυθμός πληθωρισμού τους επόμενους 12 μήνες, δεν υπάρχει παραδόξως προς το παρόν κανένας λόγος μεγάλης ανησυχίας – αφού, όπως φαίνεται από το γράφημα, παρατηρείται πτωτική τάση στις προσδοκίες για τον πληθωρισμό από τν Μάρτιο έως τον Ιούνιο του 2022. Στη συνέχεια, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, παρατηρείται μια ελαφρά ανοδική κίνηση σε σχέση με τον Ιούνιο – η οποία όμως δεν επιστρέφει στο επίπεδο των προσδοκιών για τον πληθωρισμό του Μαρτίου του 2022.

Προσδοκίες για τον πληθωρισμό για τους επόμενους 12 μήνες. Ερώτηση: Πώς πιστεύετε ότι θα εξελιχθούν γενικά οι τιμές τους επόμενους 12 μήνες; Πιθανές απαντήσεις: «Σημαντική αύξηση», «Ελαφριά αύξηση», «Θα παραμείνουν ίδιες», «Θα μειωθούν ελαφρά», «Θα μειωθούν σημαντικά». Σημειώσεις: Σταθμισμένες εκτιμήσεις. Τα καθαρά ποσοστά λαμβάνονται αφαιρώντας το ποσοστό των ερωτηθέντων που λένε πως οι τιμές θα μειωθούν, από το ποσοστό των ερωτηθέντων που λένε ότι οι τιμές θα αυξηθούν. Πηγή: ΕΚΤ: Έρευνα Προσδοκιών Καταναλωτή (CES), 7 Οκτωβρίου 2022

Επομένως, οι παραπάνω Ευρωπαίοι καταναλωτές δεν πιστεύουν πως ο πληθωρισμός επιταχύνεται και κινδυνεύει να γίνει ανεξέλεγκτος – ενώ το Μάρτιο, τον Απρίλιο, τον Ιούνιο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2022, αναμενόταν κατά μέσο όρο ότι, ο πληθωρισμός θα ήταν 5% τους επόμενους δώδεκα μήνες.

Το γεγονός αυτό σημαίνει πως οι Ευρωπαίοι έχουν χειραγωγηθεί επαρκώς – αφού ο πληθωρισμός συνεχίζει να αυξάνεται, ενώ οι προσδοκίες τους διατηρούνται χαμηλές. Εν τούτοις, η ΕΚΤ σχεδιάζει να αυξήσει ακόμη περισσότερο τα επιτόκια – προφανώς επειδή είναι σίγουρη για τη διατήρηση του υψηλού πληθωρισμού, οπότε δεν μπορούν να συνεχίσουν να είναι αρνητικά τα πραγματικά επιτόκια (=ονομαστικά μείον τον πληθωρισμό).

Επίλογος

Ολοκληρώνοντας, η κατάσταση στην Ελλάδα είναι κάτι περισσότερο από προβληματική – ενώ η κυβέρνηση αδυνατεί να καταλάβει πως τα ανοδικά επιτόκια θα επηρεάσουν μεν λιγότερο το δημόσιο, αφού το μεγαλύτερο μέρος των χρεών του είναι μακροπρόθεσμο, με σταθερά επιτόκια, αλλά θα είναι θανατηφόρα για τον υπερχρεωμένο ιδιωτικό μας τομέα. Εκτός αυτού, ο ιδιωτικός τομέας μας δεν θα μπορέσει να ανταπεξέλθει με την πληθωριστική ληστεία του για να διασωθεί το δημόσιο – πόσο μάλλον όταν ήδη τα τέσσερα από τα δέκα δάνεια κοκκινίζουν ξανά.

Με πιθανότερο ενδεχόμενο δε το στασιμοπληθωρισμό, κατά τον οποίο η ανάπτυξη είναι χαμηλή εάν όχι αρνητική, ενώ ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός, η χώρα μας θα κινδυνεύσει ξανά να χρεοκοπήσει – οπότε είναι ακατανόητη η κυβερνητική θριαμβολογία.

Υστερόγραφο: Για να μην θεωρηθεί πως υπερβάλουμε σχετικά με τη θλιβερή κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, θα αναφέρουμε επιγραμματικά τις αναφορές ορισμένων άλλων Ελλήνων. Εν προκειμένω τα εξής:

Τ. Γιαννίτσης, πρώην υπουργός: Για να ανακτήσουμε το προ πανδημίας ΑΕΠ (2019), ξοδέψαμε 55 δις € – δηλαδή το 33% του ΑΕΠ μίας χρονιάς….Η οικονομική μεγέθυνση συνδέεται με ένα ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το έλλειμμα του οποίου αυξήθηκε κατά 60% – γεγονός που σημαίνει πως μετατρέπουμε μία τραγική κατάσταση, σε υμνολόγιο….Το 16% του ΑΕΠ μας, δηλαδή δύο φορές αυτό της βιομηχανίας, προέρχεται από ενοίκια και αγοραπωλησίες ακινήτων – και αυτό το ονομάζουμε ανάπτυξη!

Ν. Βέττας, ΙΟΒΕ: Το καλό σενάριο περιλαμβάνει πολλές αβεβαιότητες – το κακό σενάριο καλύτερα να μην το συζητάμε.

Προβόπουλος, πρώην διοικητής της ΤτΕ: Η κυβέρνηση επιμένει να εξαιρεί τις εγγυήσεις του δημοσίου από το χρέος – ενώ ανέρχονται κάπου στο 10% του ΑΕΠ. Ως εκ τούτου, ο λόγος χρέους/ΑΕΠ (παρά την πληθωριστική άνοδο του ΑΕΠ στα 210 δις €), ακόμη και αν αφαιρέσει κανείς τα περιβόητα διαθέσιμα, θα είναι 190% (το 2022). Εάν αυτό συνδυαστεί με τις παραδοχές του ΔΝΤ για την άσκηση βιωσιμότητας του χρέους και ιδιαίτερα με την παραδοχή για επιτόκια 3%-4%, καθώς επίσης με τα συνεχόμενα πρωτογενή πλεονάσματα, τότε το πιθανότερο σενάριο είναι αυτό της χρεοκοπίας.

Η ΩΡΟΛΟΓΙΑΚΗ ΒΟΜΒΑ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

 

28 Οκτωβρίου 2022

από Βασίλης Βιλιάρδος

Αποποίηση ευθύνης (εικόνες & διαγράμματα)

.

Οι δύο λύσεις, η προμήθεια φυσικού αερίου μέσω των αγωγών ή των δεξαμενοπλοίων LNG, δεν συγκρίνονται μεταξύ τους – όπου η παροχή μέσω LNG απαιτεί ένα εξελιγμένο χρονοδιάγραμμα, επαρκή τερματικά και εντελώς διαφορετικές ρεζέρβες, από την παροχή μέσω των αγωγών. Είναι εντελώς ανόητο λοιπόν το ότι, τίποτα από όλα αυτά δεν υπάρχουν στην ΕΕ – ενώ το χρονοδιάγραμμα είναι θέμα των κερδοσκόπων. Με απλά λόγια, ενώ το «παλαιό» εμπόριο φυσικού αερίου εξακολουθούσε να χαρακτηρίζεται από προβλέψιμες, αξιόπιστες, καθώς επίσης σοβαρά συμφωνημένες τιμές και από τα δύο μέρη, το «νέο» εμπόριο φυσικού αερίου είναι χαοτικό και αναξιόπιστο – ενώ υπόκειται σε μια παράλογη δυναμική τιμών που ελέγχεται από κερδοσκόπους. Εύλογα επομένως προβλέπεται μια τεράστια καταιγίδα, χωρίς να υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ. Είναι δε κωμικοτραγικό το ότι, ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής LNG της ΕΕ, μετά τις ΗΠΑ, είναι η Ρωσία, από τα διάφορα λιμάνια της – ενώ οι μεταφορές του LNG επιβαρύνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό το περιβάλλον.

.

Ανάλυση

Το απόγευμα της περασμένης Δευτέρας, η τιμή του φυσικού αερίου στο ολλανδικό χρηματιστήριο ενέργειας «ICE-Endex» ήταν σε αρνητικά επίπεδα (πηγή), για πρώτη φορά στην ιστορία – γεγονός που σημαίνει πως εάν κάποιος ήθελε να πουλήσει φυσικό αέριο, θα έπρεπε να πληρώσει τους αγοραστές αντί να τον πληρώσουν. Εύλογα ίσως, αφού από τα 641 πλοία LNG που κυκλοφορούν στον πλανήτη, εξήντα τουλάχιστον είναι αγκυροβολημένα στην Ευρώπη – όπου δεν μπορούν ή δεν θέλουν να ξεφορτώσουν το φορτίο τους (πηγή).

Εν προκειμένω, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ένας ενεργειακός αναλυτής, οι κυβερνήσεις της ΕΕ πανικοβλήθηκαν, αγοράζοντας φυσικό αέριο σαν να ήταν χαρτί υγείας κατά τη διάρκεια της πανδημίας – πριν από όλες η Γερμανία (πηγή), η οποία αγόραζε όλες όσες ποσότητες εύρισκε, σε οποιεσδήποτε τιμές, με αποτέλεσμα να τις εκτοξεύσει στα ύψη (ανάλυση).

Εξέλιξη της τιμής του φυσικού αερίου στις ΗΠΑ

Έτσι, η τιμή του φυσικού αερίου στις 11 Αυγούστου με παράδοση το Σεπτέμβρη, είχε εκτοξευθεί στην ΕΕ στα 62,54 $ ανά εκ. Btu, από 49 $ στις 14 Ιουλίου – όταν στις ΗΠΑ κόστιζε «μόλις» 8,30 $. Τώρα όμως η τιμή στην ΕΕ είναι στα 40,04 $ για παράδοση Δεκέμβρη (πηγή) – ενώ στις ΗΠΑ πτωτική, στα 5,68 $ (γράφημα, πηγή).

Συνεχίζοντας, εύλογα αναρωτιέται κανείς πώς είναι δυνατόν ένα τόσο πολύτιμο αγαθό, όπως το φυσικό αέριο, να μην κοστίζει ξαφνικά τίποτε, όπως συνέβη τη Δευτέρα – επίσης γιατί τα 60 πλοία LNG δεν ξεφορτώνουν, παρά το ότι κοστίζουν 500.000 $ την ημέρα. Η αιτία και για τα δύο είναι ουσιαστικά το ότι, οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης στην ΕΕ είναι κατά μέσον όρο γεμάτες κατά 93,4% – ενώ στις πιο σημαντικές εισαγωγικές αγορές, στη Γερμανία και στην Ιταλία, δεν υπάρχει καθόλου χώρος αποθήκευσης.

Επομένως, μπορεί να τροφοδοτηθεί φυσικό αέριο στο διασυνδεδεμένο δίκτυο, μόνο τόσο όσο καταναλώνεται – κάτι που είναι ακόμη χαμηλό, αφού οι μέσες θερμοκρασίες στην Ευρώπη είναι σε ύψη ρεκόρ για την εποχή, έως και 8 βαθμούς πάνω από το μέσον όρο στην κεντρική Ευρώπη. Την ίδια στιγμή έχει αυξηθεί η πλωτή αποθήκευση στα δεξαμενόπλοια από χώρες που δεν έχουν επαρκείς εγκαταστάσεις, με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί η συνολική χωρητικότητα του στόλου των LNG κατά 10% – σε μία εποχή που η πλειονότητα τους συνδέεται με μακροπρόθεσμα συμβόλαια μεταφοράς, οπότε έχει εκτοξευθεί η αγορά spot.

Εν τούτοις, η παγκόσμια αγορά δεν ενδιαφέρεται συνήθως για τέτοια θέματα – αφού για τα hedge funds, καθώς επίσης για τους εμπορικούς ομίλους που αγοράζουν το φυσικό αέριο από τα λιμάνια εξαγωγής των ΗΠΑ, της Νιγηρίας, του Κατάρ ή της Αλγερίας, αυτό που τελικά μετράει είναι το περιθώριο κέρδους τους.

Εν προκειμένω, την εποχή που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εξακολουθούσαν να αγοράζουν σαν τρελές φυσικό αέριο σε οποιαδήποτε τιμή, μπορούσαν να κερδίζουν περίπου 150 εκ. $ με ένα μόνο φορτίο LNG που παρέδιδαν – κάτι που αποτελεί πλέον παρελθόν. Τότε, στα τέλη Αυγούστου, οι τιμές του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου είχαν εκτοξευθεί πάνω από 340 € ανά μεγαβατώρα – ενώ πριν τον πόλεμο, η τιμή ήταν στα 30 ευρώ.

Όταν τώρα τα δεξαμενόπλοια έφευγαν από τα λιμάνια εξαγωγής, πριν μερικές εβδομάδες, ανάλογα με τις αποστάσεις, η τιμή αγοράς για μία μεγαβατώρα ήταν ακόμη πάνω από 200 € – ενώ σήμερα η μέση τιμή είναι στα 20 €. Επομένως όποιος πουλάει εγγράφει ζημίες – χωρίς να γνωρίζουμε ποιος το κάνει, αλλά μόνο ότι σίγουρα συμβαίνει, αφού διαφορετικά δεν θα κατέρρεαν οι τιμές, φτάνοντας ακόμη και σε αρνητικά επίπεδα.

Πιθανότατα πρόκειται για κερδοσκόπους που αγόρασαν το φυσικό αέριο όταν τα δεξαμενόπλοια ήταν ακόμη στη θάλασσα, με συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, έχοντας πλέον προβλήματα ρευστότητας – οπότε, σε μία τέτοια περίπτωση, μπορεί να προκύψουν αρνητικές τιμές, σε ακραίες φυσικά περιπτώσεις.

Μέχρι στιγμής πάντως έχει συμβεί μόνο μία φορά κάτι ανάλογο με το πετρέλαιο – την εποχή που η πανδημία προκάλεσε ξαφνική και τόσο μεγάλη πτώση της φυσικής ζήτησης στο εμπορικό κέντρο των ΗΠΑ (Cushing στην Οκλαχόμα), ώστε  ένα βαρέλι πετρελαίου WIT να αποτιμηθεί στα -37 $ στο τέλος της ημερήσιας διαπραγμάτευσης.

Ως εκ τούτου, τα 60 δεξαμενόπλοια που ευρίσκονται στα λιμάνια της Ευρώπης ή το 10% του συνόλου του παγκοσμίου στόλου, περιμένουν και δεν ξεφορτώνουν, κοστίζοντας όμως 500.000 $ την ημέρα – σημειώνοντας πως η Γερμανία δεν έχει ούτε ένα τερματικό LNG. Το γεγονός αυτό είναι συνώνυμο με μία ωρολογιακή  βόμβα – η οποία θα απασφαλισθεί, εάν δεν πέσουν οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη, με την έννοια πως θα υπάρξουν μαζικές χρεοκοπίες των εμπόρων LNG.

Εάν τώρα πέσουν οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη, θα αυξηθεί απότομα η κατανάλωση – όπου όμως οι δυνατότητες εκφόρτωσης και υγροποίησης στους ευρωπαϊκούς τερματικούς σταθμούς, δεν θα επαρκούν για να τροφοδοτήσουν το αέριο από τα δεξαμενόπλοια «πλωτές εγκαταστάσεις αποθήκευσης» στο δίκτυο τόσο γρήγορα, όσο καταναλώνεται. Επομένως, για να αντισταθμισθεί η διαφορά, θα πρέπει να τροφοδοτηθούν οι απαραίτητες ποσότητες από τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης – οι οποίες θα αδειάσουν γρήγορα, ενώ τα δεξαμενόπλοια θα αργήσουν να επιστρέψουν, έχοντας ήδη καθυστερήσει στα ευρωπαϊκά λιμάνια.

Εκτός αυτού, θα αργήσουν ακόμη περισσότερο να ξεφορτώσουν, αφού οι κερδοσκόποι θα περιμένουν να αυξηθούν οι τιμές – ενώ τότε θα υπάρξει μποτιλιάρισμα στα τερματικά, επειδή θα θελήσουν να το κάνουν πολλά μαζί. Το μεγάλο ερώτημα δε που προκύπτει εδώ είναι, εάν αυτό το κενό μπορεί να καλυφθεί από άλλα δεξαμενόπλοια – σημειώνοντας πως λόγω των χαμηλών περιθωρίων κέρδους και της συμφόρησης στην Ευρώπη, ορισμένα από τα δεξαμενόπλοια που φεύγουν τώρα από τα λιμάνια εξαγωγής των ΗΠΑ, του Κατάρ κλπ., είναι πιθανόν  να κατευθυνθούν σε άλλες αγορές της Ασίας ή της Ν. Αμερικής.

Παρά το ότι λοιπόν οι τρέχουσες τιμές του φυσικού αερίου είναι χαμηλές, δεν οδηγούν στην άμβλυνση της ενεργειακής κρίσης, αφού έχουν αγορασθεί οι περισσότερες ποσότητες με υψηλές τιμές – ενώ μπορεί να την επιδεινώσουν έμμεσα σε λίγους μήνες, όταν μειωθούν οι θερμοκρασίες και εκτοξευθεί η κατανάλωση στα ύψη.

Κανένας δεν μπορεί άλλωστε να γνωρίζει εάν τα συστήματα αποθήκευσης θα είναι σε θέση να αντισταθμίσουν τη διαφορά – ή τι αντίκτυπο θα έχουν όλα αυτά στις τιμές του φυσικού αερίου. Πόσο μάλλον όταν το κόστος αναμονής των δεξαμενοπλοίων θα προστεθεί στην τιμή – ενώ η προμήθεια LNG δεν σχεδιάσθηκε κεντρικά, με απόλυτη ακρίβεια, αλλά αφέθηκε στην αναταραχή των παγκοσμίων αγορών.

Επίλογος

Ολοκληρώνοντας οι δύο λύσεις, δηλαδή η προμήθεια φυσικού αερίου μέσω των αγωγών ή των δεξαμενοπλοίων LNG, με βάση τις θεωρητικές δυνατότητες παράδοσης, δεν συγκρίνονται μεταξύ τους – όπου η παροχή μέσω LNG απαιτεί ένα εξελιγμένο χρονοδιάγραμμα, επαρκή τερματικά και εντελώς διαφορετικές ρεζέρβες, από την παροχή μέσω των αγωγών. Είναι εντελώς ανόητο λοιπόν το ότι, τίποτα από όλα αυτά δεν υπάρχει στην ΕΕ – ενώ το χρονοδιάγραμμα είναι θέμα των κερδοσκόπων.

Με απλά λόγια, ενώ το «παλαιό» εμπόριο φυσικού αερίου εξακολουθούσε να χαρακτηρίζεται από προβλέψιμες, αξιόπιστες, καθώς επίσης σοβαρά συμφωνημένες τιμές και από τα δύο μέρη, το «νέο» εμπόριο φυσικού αερίου είναι χαοτικό και αναξιόπιστο – ενώ υπόκειται σε μια παράλογη δυναμική τιμών που ελέγχεται από κερδοσκόπους.  Εύλογα επομένως προβλέπεται μια καταιγίδα, χωρίς υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ. Είναι δε κωμικοτραγικό το ότι, ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής LNG της ΕΕ, μετά τις ΗΠΑ, είναι η Ρωσία, από τα διάφορα λιμάνια της (εικόνα) – ενώ οι μεταφορές του LNG επιβαρύνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό το περιβάλλον. Το επόμενο ανέκδοτο δε θα είναι ενδεχομένως το ότι, επειδή τα ρωσικά λιμάνια είναι πιο κοντά, θα έχει ξανά η ΕΕ ανάγκη (και εξάρτηση από) τη Ρωσία.

 

Ποιοι ήταν οι γερμανοτσολιάδες; (ταγματαλήτες)

Ταγματασφαλίτες στον Κάλαμο

Ο Δήμος Σταρένιος στην ταινία “Η Χαραυγή της Νίκης” έχει αποδώσει χαρακτηριστικά το ρόλο του προδότη – συνεργάτη των ναζί με τη γνωστή ατάκα: “Μας αγαπάνε οι Γερμανοί. Σαν φίλοι μας ήρθαν”. Δεν πρόκειται για καρικατούρα. Ο Ξενοφών Γιοσμάς, ένας από τους πιο γνωστούς ταγματασφαλίτες, στη δίκη του για την εμπλοκή στην υπόθεση Λαμπράκη δήλωνε: “Και αν συνεργάστηκα με τους Γερμανούς το έκανα για το καλό της πατρίδος… Τους Γερμανούς τους αγαπούσα και αυτοί με θεωρούσαν τον υπ’ αριθμόν ένα τίμιον Έλληνα.”
Ο Γιοσμάς που έχει μείνει στην ιστορία με το γερμανικό χαϊδευτικό του, “Φον Γιοσμάς” έχοντας “υπηρετήσει” σε διάφορες ομάδες συνεργατών, όπως στον “Εθνικό Ελληνικό Στρατό” και ως ανθυπολοχαγός στο τάγμα του Γεωργίου Πούλου, έφυγε μαζί με τους Γερμανούς στην απελευθέρωση, έμεινε για ένα διάστημα στη Βιέννη και επέστρεψε στην Ελλάδα το ‘47.
Ενώ είχε καταδικαστεί σε θάνατο ως προδότης, πήρε χάρη από τον βασιλιά Παύλο και βγήκε από τη φυλακή μόλις το ’51. Στη δεκαετία του ’60 με τον “Σύνδεσμο Αγωνιστών και Θυμάτων Εθνικής Αντιστάσεως Βορείου Ελλάδος” τροφοδοτούσε με τραμπούκους τον παρακρατικό μηχανισμό. Η συμμορία στηνόταν στρατολογώντας κοινωνικά απόβλητα και συναντιόταν στην ταβέρνα με το ταιριαστό όνομα: “Τα έξι γουρουνάκια”. Τα μέλη του Συνδέσμου πήγαιναν με περιβραχιόνια σε συνδικαλιστικές συγκεντρώσεις ενώ το ’63 επιστρατεύτηκαν από τη Χωροφυλακή για να “προστατέψουν” τον ντε Γκολ στη διάρκεια επίσκεψής του.

Ο Κοτζαμάνης, ένας από τους δύο που έκαναν την δολοφονική επίθεση στον βουλευτή της Αριστεράς, Γρηγόρη Λαμπράκη, το Μάη της ίδιας χρονιάς, ήταν μέλος του “Συνδέσμου”. Είναι λοιπόν πολύ δύσκολο το μασκάρεμα που προσπαθούν να κάνουν οι φασίστες σήμερα όταν θέλουν να ψαρέψουν στα θολά νερά παίζοντας τους “αντιμνημονιακούς”, “πατριώτες” με δόσεις “αντίστασης στη γερμανική κατοχή”.
Οι Χρυσαυγίτες δηλώνουν χωρίς ντροπή ότι “Τα τάγματα ασφαλείας ήταν ελληνικά στρατεύματα Εθνικιστών, που πολέμησαν εναντίον των κομμουνιστών. Οι Χίτες επίσης, όντας Εθνικιστές έκαναν αντικομμουνιστικό αγώνα.”
Είναι οι πολιτικοί απόγονοι και υπερασπιστές των γερμανοτσολιάδων, των ταγμάτων ασφαλείας και των υπόλοιπων ανάλογων οργανώσεων που συνεργάστηκαν ανοιχτά με τους ναζί στη διάρκεια της κατοχής και πρωτοστάτησαν στα εγκλήματά τους.
Οι φασιστικές συμμορίες επιβίωσαν στις επόμενες δεκαετίες μετά τον εμφύλιο επειδή άλλαξαν αφεντικό, από τους ναζί πουλήθηκαν στους Άγγλους και στη συνέχεια στις κυβερνήσεις που ήθελαν να τσακίσουν το εργατικό κίνημα και την Αριστερά.

Ράληδες Ταγματαλήτες

Τα Τάγματα Ασφαλείας άρχισαν να σχηματίζονται το 1943 από την κατοχική κυβέρνηση Ράλλη. Οι Γερμανοί χρειάζονταν ένοπλα σώματα για να τους βοηθήσουν στην καταστολή της Αντίστασης. Η δύναμη του κινήματος όμως ήταν τέτοια που δεν εμπιστεύονταν ούτε ότι η Χωροφυλακή είναι “καθαρή από κομμουνιστές”. Έτσι ο Ράλλης εξόπλισε τους Εύζωνες, τους τσολιάδες των Ανακτόρων, που μέχρι τότε ήταν άοπλοι και τους παραχώρησε στους ναζί για να αναλάβουν τη βρόμικη δουλειά. Ο χαρακτηρισμός “γερμανοτσολιάδες” είναι λοιπόν απολύτως λογικός.

Συμμορίες

Παράλληλα, σε διάφορα σημεία της Ελλάδας, είχαν αρχίσει να στήνονται άλλες συμμορίες που χτυπούσαν το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ, κάποιες φορές με πρωτοβουλία των τοπικών κατακτητών, άλλες με πρωτοβουλία Ελλήνων της “καλής κοινωνίας” που χρειάζονταν κάποιους για να προστατέψουν την περιουσία τους και τα χωράφια τους.

Ο Διονύσιος Παπαδόγκονας (πατέρας του μετέπειτα βουλευτή και Υπουργού της Νέας Δημοκρατίας) ανέλαβε να ενοποιήσει αυτά τα σώματα δωσίλογων, κάτι που έγινε την Άνοιξη του ’44. Συνέχισαν να υπάρχουν ομάδες που δεν μπήκαν σε απόλυτο έλεγχο, όπως για παράδειγμα, το τάγμα του συνταγματάρχη Πούλου στη Βόρεια Ελλάδα, που είχε προσχωρήσει ανοιχτά στο ναζισμό, φορώντας αγκυλωτούς σταυρούς και καταγγέλλοντας ακόμη και τις κατοχικές κυβερνήσεις ως όργανα “μασώνων και εβραίων”. Όμως, μικρή απόσταση τους χώριζε από τους Ταγματασφαλίτες του Παπαδόγκονα. Γερμανικά άρβυλα φορούσαν όλοι, είτε με φουστανέλα, είτε με χιτώνιο του ελληνικού στρατού ή της Βέρμαχτ.
Όταν έγινε απόπειρα δολοφονίας κατά του Χίτλερ τον Ιούλη του ’44, ο Παπαδόγκονας τού έστειλε μήνυμα συμπαράστασης που τελείωνε με τη φράση “Κύριε, διαφύλασσε τον Χίτλερ”, ενώ σύμφωνα με την Καθημερινή της εποχής υπήρξε και απάντηση: “Ο Φύρερ εκφράζει τας ευχαριστίας του προς τον κ. Παπαδόγκονα και τους εθελοντάς του”. Οι ταγματασφαλίτες ήταν πλήρως ενσωματωμένοι στα γερμανικά στρατεύματα. Ο Γιούργκεν Στρόοπ και ο Βάλτερ Σιμάνα, τοπάρχες των SS και της γερμανικής αστυνομίας ήταν αυτοί που έδιναν τις διαταγές κινήσεων και τις άδειες οπλοφορίας. Στους πίνακες της Βέρμαχτ που μετράνε τους νεκρούς, οι ταγματασφαλίτες αθροίζονται μαζί με τους ναζί. Αντίστοιχα, στις αναφορές τους, οι ταγματασφαλίτες μετρούσαν τους Γερμανούς ως “δικούς τους”.

Ταγματαλήτης "εύζωνας"

Τον Ιούνη του ’44, ο συνταγματάρχης Χρήστος Γερακίνης στην Εύβοια αναφέρει: “Εκ των ημετέρων, εις Γερμανός βαρέως τραυματίας”. Τα “ευζωνικά τάγματα” στην Αθήνα διαδραμάτισαν βασικό ρόλο στα μπλόκα στις γειτονιές. Στην Κοκκινιά, την Καλογρέζα, τα Λιόσια, το Βύρωνα, τα Παλιά Σφαγεία (Κουκάκι), την Καλλιθέα και σε άλλες περιπτώσεις, ήταν οι ταγματασφαλίτες που διαλέγουν ποιοι θα εκτελεστούν, ποιοι θα σταλούν για καταναγκαστική εργασία στη Γερμανία και ποιοι θα αφεθούν ελεύθεροι. Πολλές φορές, το προσωπικό μίσος ξεπερνάει ακόμα και τις στοχεύσεις των ναζί. Στην Κοκκινιά οι ταγματασφαλίτες προσπάθησαν να ξανασυλλάβουν ανθρώπους που οι Γερμανοί είχαν αφήσει ελεύθερους.
Στην ύπαιθρο, τα Τάγματα συμμετείχαν στις σφαγές και στις πυρπολήσεις ολόκληρων χωριών. Στο Χορτιάτη το Σεπτέμβρη του ’44, δολοφόνησαν 146 ανθρώπους, από τους οποίους 128 γυναίκες και παιδιά. Επικεφαλής της επιχείρησης ήταν ο Φριτς Σούμπερτ, που και στη Βόρεια Ελλάδα και στην Κρήτη έστησε γύρω του αιμοβόρα τάγματα ασφαλείας. Μια περιγραφή από το Χορτιάτη λέει: “Περισσότερα από 80 γυναικόπαιδα οδηγήθηκαν από το καφενείο του Μπαντάτσιου στον φούρνο του Στ. Γκουραμάνη για να καούν ζωντανά.

Οταν το πλήθος έφτασε στο φούρνο, ο Σούμπερτ – κατ’ άλλους ο υπασπιστής του Γ. Καπετανάκης – φώναξε έξαλλος: «Φωτιά, φωτιά. Κλείστε τους και μην αφήνετε κανένα να φύγει. Θα τους κάψουμε όλους!» Απ’ έξω τοποθετήθηκαν φρουροί με την εντολή να σκοτώσουν όποιον τολμούσε να ξεμυτίσει απ’ τον φούρνο. Επειδή όμως, το οίκημα ήταν κατάμεστο από κόσμο και οι έγκλειστοι συνωστίζονταν πίσω από τις πόρτες και τα παράθυρα, οι Σουμπερτίτες, για να μειώσουν την πίεση, τοποθέτησαν ένα πολυβόλο και απ’ τό μικρό παράθυρο της μπροστινής πόρτας άρχισαν να πυροβολούν, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας πολλά γυναικόπαιδα. Έπειτα έριξαν ξερά χόρτα πάνω στα σώματα των νεκρών και των τραυματιών και με ένα φλογοβόλο πιστόλι έβαλαν φωτιά.”

Βασανιστήρια

Στα “κατορθώματα” των Σουμπερτιτών στην Κρήτη περιλαμβάνονται αναρίθμητα βασανιστήρια, κακοποιήσεις, εμπρησμοί και εκτελέσεις.
Ένα από τα εγκλήματα που καταγράφονται είναι κατά του βοσκού Ι. Ξυλούρη ή Ξυλουρογιάννη που τον έδεσαν με τρίχινο σχοινί από τον λαιμό σε ένα γάιδαρο και ενώ τον τραβούσαν του έβγαλαν τα μάτια. Τους Έλληνες που στρατολογούσε ο Σούμπερτ (ντόπιους γερμανόφιλους, δωσίλογους, αλλά και βαρυποινίτες από τις φυλακές της Κρήτης) τους περνούσε από τελετουργικά μύησης, από αυτά που κάνουν ακόμα οι Χρυσαυγίτες.
Ο ιστορικός Χάγκεν Φλάισερ έχει καταγράψει: “Οι νεοσύλλεκτοι μεταφέρθηκαν στην Νέα Καλλικράτεια και το απόγευμα της ίδιας μέρας φόρεσαν ιταλικές στολές αφού πρώτα υποχρεώθηκαν να πλυθούν στη θάλασσα. Το βράδυ σε μια νεκροκεφαλή ζωγραφισμένη επάνω σε κράνος, που ο Σούμπερτ φύλαγε στην περιβόητη βαλίτσα του, έδωσαν τον όρκο του ταγματασφαλίτη που κατέληγε με τη φράση «ελευθερία ή θάνατος».” Οι ταγματασφαλίτες είχαν μια διαφορά σε σχέση με τους ναζί. Οι γερμανοί διοικητές είχαν να διαχειριστούν μια χώρα υπό κατοχή, ενώ οι συνεργάτες τους σκέφτονταν ήδη την επόμενη μέρα. Γι’ αυτό και ο έλεγχός τους και η καταστολή τους πήγαινε σε μεγαλύτερο βάθος μέσα τις τοπικές κοινωνίες. Για παράδειγμα, όπως αναφέρει ένα μέλος τοπικού θεατρικού ομίλου στον Πύργο, μετά την είσοδο των ταγματασφαλιτών στην πόλη, “διέλυσαν όλους τους συλλόγους της πόλης και σταμάτησε κάθε πολιτιστική κίνηση… Τα πάντα νεκρώθηκαν. Αρχίζει μια νέα Κατοχή, χειρότερη από τη Γερμανική”.

Γερμανοστσολιάδες

Ενώ και στην Εύβοια, οι ταγματασφαλίτες προχωρούσαν σε επανειλημμένο κάψιμο ιδιωτικών βιβλιοθηκών. Από την Εύβοια υπάρχει και η μαρτυρία για την είσοδο των ταγμάτων στο χωριό Στρόπωνες, όπου έπιασαν την εβραία δασκάλα του χωριού “την παλούκωσαν όπως οι Τούρκοι το Διάκο, αφού την ατίμασαν και τη βασάνιζαν όλη μέρα”. Το αποτέλεσμα συνήθως ήταν από όπου περνούσαν οι ταγματασφαλίτες, το ΕΑΜ να καταφέρνει να κερδίζει ακόμη περισσότερο κόσμο που μισούσε τους συνεργάτες των ναζί. Το φθινόπωρο του ’44, ο ΕΛΑΣ αναλαμβάνει πλέον να αφοπλίσει τους Ταγματασφαλίτες και να καθαρίσει τις περιοχές από την τρομοκρατία τους. Τις περισσότερες φορές αυτό έγινε αναίμακτα. Κάποιες φορές, ο κόσμος αυθόρμητα ήταν που λιντσάρισε τους ταγματασφαλίτες, ακόμα και όταν το τοπικό ΕΑΜ-ΕΛΑΣ προσπαθούσε να κρατήσει τα προσχήματα. Αυτό έγινε στις κεντρικές πλατείες της Πύλου και της Καλαμάτας. Αλλού χρειάστηκε ο ΕΛΑΣ να τους συντρίψει στρατιωτικά: στον Πύργο, την Καλαμάτα, το Μελιγαλά, τον Αχλαδόκαμπο, τους Γαργαλιάνους και αλλού. Οι Ταγματασφαλίτες θα ήταν μια άθλια λεπτομέρεια της ιστορίας.

Θα έπρεπε, οι περισσότεροι, με το στίγμα του προδότη και του εγκληματία, να κρυφτούν ή να αυτοκτονήσουν. Όμως, το νέο καθεστώς που στηνόταν στα τέλη του ’44, δεν είχε άλλο ντόπιο ένοπλο σώμα να στηριχτεί πάνω του. Η κυβέρνηση Παπανδρέου βάζει τουλάχιστον χίλιους ταγματασφαλίτες να πολεμήσουν ως συντεταγμένη μονάδα στη μάχη της Αθήνας το Δεκέμβρη του ’44. Ταγματασφαλίτες επανδρώνουν και τα καινούργια Τάγματα Εθνοφυλακής. Οι γερμανοτσολιάδες γίνανε σε μια νύχτα βρετανοτσολιάδες. Αρκετοί μπήκαν στο στράτευμα, στους Ευέλπιδες και έγιναν αξιωματικοί καριέρας.

Ο Walter Shimana

Ο υποδιοικητής των ταγματασφαλιτών της Χαλκίδας, Χρήστος Γερακίνης, έγινε υποδιοικητής της Σχολής Ευελπίδων λίγο μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας. Το κράτος τούς είχε ανάγκη και τους προστάτεψε, αθωώνοντάς τους στις δίκες των δωσίλογων που ακολούθησαν. Γιατί, όπως δήλωνε ένας επώνυμος εθνικόφρονας, πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, υπερασπιζόμενος έναν ταγματασφαλίτη στο δικαστήριο: “Αν δεν ήταν αυτός κύριε πρόεδρε, ούτε εσείς θα ήσασταν στην έδρα που κατέχετε, ούτε εγώ μάρτυς”.

Οι ταγματασφαλίτες υπηρέτησαν τους ναζί ως γερμανοτσολιάδες και τους εγγλέζους σαν βρετανοτσολιάδες, έτσι βοήθησαν στη διάσωση όλου του σάπιου παλιού καθεστώτος μετά την Απελευθέρωση. Είναι πρόκληση οι πολιτικοί τους απόγονοι να τολμάνε ακόμη και να εμφανίζονται δημοσίως, πόσο μάλλον να το παίζουν “αντιστασιακοί”.

* Πολλά από τα στοιχεία αυτού του κειμένου προέρχονται από το βιβλίο “Η αυτολογοκριμένη μνήμη. Τα τάγματα ασφαλείας και η μεταπολεμική εθνικοφροσύνη” του Τάσου Κωστόπουλου, εκδ. Φιλίστωρ.

Πηγή: http://agonaskritis.gr/

Ζελένσκι: Τέσσερα εκατομμύρια Ουκρανοί πλήττονται από διακοπές ρεύματος

 

ΚΟΣΜΟΣ /Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2022, 22:25:25 / Τελευταία Ενημέρωση: 22:36 / Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Σχεδόν τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι πλήττονται από διακοπές ηλεκτροδότησης μετά τις πρόσφατες ρωσικές επιδρομές σε ενεργειακές υποδομές στην Ουκρανία, δήλωσε σήμερα ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Ουκρανία: «Πρωτοφανείς» διακοπές ηλεκτροδότησης προγραμματίζονται στο Κίεβο

«Σε πολλές πόλεις και συνοικίες της χώρας μας γίνονται διακοπές ρεύματος για να σταθεροποιηθεί η κατάσταση», είπε ο Ουκρανός πρόεδρος. «Σχεδόν τέσσερα εκατομμύρια Ουκρανοί βιώνουν αυτή τη στιγμή αυτές τις διακοπές», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τον Ζελένσκι οι περιοχές που αντιμετωπίζουν αυτά τα προβλήματα είναι η πόλη «Κίεβο και η επαρχία του», οι επαρχίες Ζιτομίρ (κεντροδυτικά), Πολτάβα, Τσερκάσι και Κιρόβογκραντ στο κέντρο, Ρίβνε (δυτικά), Χάρκοβο (ανατολικά), Τσερνιγκίβ και Σούμι στα βόρεια.

 Ο Ζελένσκι αμφιβάλλει ότι ολοκληρώθηκε η μερική επιστράτευση της Ρωσίας

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέφρασε αμφιβολίες ότι η μερική επιστράτευση της Ρωσίας ολοκληρώθηκε, όπως ανακοίνωσε νωρίτερα σήμερα η Μόσχα, με τον Ουκρανό πρόεδρο να τονίζει ότι η κακή επίδοση των ρωσικών δυνάμεων σημαίνει ότι η Ρωσία ενδέχεται να χρειαστεί περισσότερους άνδρες.

Ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού δήλωσε νωρίτερα σήμερα ότι η μερική επιστράτευση 300.000 εφέδρων για να πολεμήσουν στην Ουκρανία ολοκληρώθηκε. Στη συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο Σοϊγκού είπε ότι 82.000 επίστρατοι έχουν ήδη σταλεί στην εμπόλεμη ζώνη και 41.000 από αυτούς εντάχθηκαν ήδη σε στρατιωτικές μονάδες ενώ άλλοι 218.000 βρίσκονται σε κέντρα εκπαίδευσης.

«Έχουμε αναφορές ότι ο εχθρός ολοκλήρωσε την επιστράτευσή του, σαν να μην υπάρχει πλέον ανάγκη να στείλει νέα κύματα Ρώσων πολιτών στο μέτωπο. Εμείς αισθανόμαστε πολύ διαφορετικά στις πρώτες γραμμές του μετώπου», τόνισε ο Ζελένσκι.

«Παρόλο που η Ρωσία προσπαθεί να αυξήσει την πίεση στις θέσεις μας χρησιμοποιώντας εφέδρους, αυτοί είναι τόσο κακώς προετοιμασμένοι και εξοπλισμένοι, χρησιμοποιούνται τόσο βάναυσα από τη διοίκησή τους, που μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι πολύ σύντομα η Ρωσία μπορεί να χρειαστεί ένα νέο κύμα ανθρώπων για να στείλει στον πόλεμο»,

ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ