ΡΕΠΟΡΤΑΖ .ΤΩΡΑ.GR

Τετάρτη 20 Δεκεμβρίου 2023

Κατετέθηκε τροπολογία για τα όρια αποστρατείας των ΕΠΟΠ – Τι περιλαμβάνει

19 Δεκεμβρίου, 2023 7:18 μμ

Στο πλαίσιο της πολιτικής παρέμβασης του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, στο υπό συζήτηση στη
βουλή Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τίτλο:
«Οργανωτικές και διαδικαστικές διατάξεις για την ανάπτυξη, παρεμβάσεις για την ενίσχυση της
δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης και άλλες επείγουσες διατάξεις, κατατέθηκε από τους εξής
βουλευτές του Κινήματος, κ. Δημήτριο Μπιάγκη, κ. Παύλο Γερουλάνο, κα Κωνσταντίνα
Γιαννακοπούλου, κ. Δημήτριο Μάντζο, κ. Σταύρο Μιχαηλίδη, κ. Γεώργιο Νικητιάδη και κ.
Παναγιώτη Παρασκευαΐδη, κατόπιν προτάσεων του Τομέα Άμυνας σε συνεργασία με τον
Δημήτρη Μπιάγκη, μετά από συναντήσεις με συνδικαλιστικούς φορείς των στρατιωτικών,
τροπολογία στην Ολομέλεια της βουλής με τα ακόλουθα θέματα:
α. «Τροποποίηση ορίων ηλικίας αποστρατείας και συνταξιοδότηση ΕΠΟΠ».
Οι ΕΠΟΠ προσλήφθηκαν στις ΕΔ με υποχρέωση 35 ετών υπηρεσίας, όπως ισχύει για όλα
τα στελέχη των ΕΔ. Όμως, κατά την εγκαθίδρυση του θεσμού δεν ελήφθη υπόψη σχετική
παλαιότερη διάταξη περί ηλικιακών ορίων, με συνέπεια να επίκειται οσονούπω η αυτεπάγγελτη
αποστρατεία των μεγαλύτερων εξ αυτών στην ηλικία των πενήντα (50) ετών τους, επιδρώντας
καθοριστικά στην οικονομική κατάσταση των εν λόγω στελεχών και των οικογενειών τους,
αποδυναμώνοντας το παραγωγικό έργο του στρατεύματος.
Μέσω της εν λόγω τροπολογίας, λαμβάνεται μέριμνα για την παραμονή στο στράτευμα και
μετά την ηλικία των 50 ετών, για όσους ΕΠΟΠ το επιθυμούν και μέχρι την συμπλήρωση των
αναγκαίων συντάξιμων χρόνων υπηρεσίας, θεμελιώνοντας τον σεβασμό στην προστασία της
ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της μέριμνας της πολιτείας προς τους πολίτες και της ίσης
μεταχείρισης των στελεχών των ΕΔ.
β. «Μισθολογική κατάταξη σπουδαστών Στρατιωτικών Σχολών».
Οι μισθολογικές απολαβές των σπουδαστών/-στριών των ΑΣΕΙ-ΑΣΣΥ εμφανίζονται με
τεράστια αρνητική διαφορά έναντι των αντίστοιχων των σπουδαστών των σχολών των
Σωμάτων Ασφαλείας.
Συγκεκριμένα, οι σπουδαστές/-στριες των ΑΣΕΙ, καθ’ όλη τη διάρκεια της φοίτησής τους,
λαμβάνουν μηνιαία απολαβή 157,50€, ενώ οι αντίστοιχοι των ΑΣΣΥ λαμβάνουν 118,80€. Όταν
οι Δόκιμοι Υπαστυνόμοι και αντίστοιχοι λαμβάνουν κατά τη διάρκεια του 1 ου έτους φοίτησης
623,70€, κατά το 2 ο και 3 ο έτος 646,80€ και στο 4 ο έτος 669,90€, ενώ οι Δόκιμοι Αστυφύλακες
και αντίστοιχοι λαμβάνουν κατά τη διάρκεια του 1 ου έτους φοίτησης 325,05€ και κατά το 2 ο και 3 ο
έτος 344,75€.
Η εν λόγω τροπολογία καταδεικνύει την τεράστια διαφορά στις απολαβές και παρεμβαίνει,
προκειμένου να επέλθει ένας σχετικός εξορθολογισμός, καταβάλλοντας αρχικά μία προσπάθεια
για την δικαιότερη μεταχείριση του προσωπικού των ΕΔ.
γ. «Αναπροσαρμογή βασικών μισθών – Μισθολογικά Κλιμάκια στρατιωτικού
προσωπικού προερχόμενο από τον θεσμό των ΕΜΘ».
Με το ν.4609/19 δόθηκε η δυνατότητα στους στρατιωτικούς προέλευσης ΕΜΘ να
συνεχίσουν τη σταδιοδρομία τους στο στράτευμα μέχρι τη συμπλήρωση 35ετούς συντάξιμης
υπηρεσίας και να εξελίσσονται βαθμολογικά μέχρι τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού και των
αντιστοίχων των άλλων Κλάδων των ΕΔ, ενώ ορίστηκαν οι προϋποθέσεις για την απονομή
αποστρατευτικού βαθμού Υπολοχαγού και αντιστοίχων. Μάλιστα, με τον πρόσφατο ν.5018/23,
τροποποιήθηκε η βαθμολογική εξέλιξη των στρατιωτικών προέλευσης ΕΜΘ μέχρι τον βαθμό
του Υπολοχαγού και αντιστοίχων και την απονομή αποστρατευτικού βαθμού Λοχαγού και
αντιστοίχων.
Με το ν.4472/17 καθορίστηκε το νέο μισθολόγιο των στρατιωτικών και η κατηγορία
στρατιωτικού προσωπικού των ΕΜΘ εντάχθηκε στην Γ’ κατηγορία μισθολογικής κατάταξης στην

οποία τα κλιμάκια ορίζονται με ανώτερο αυτό του Ανθυπασπιστή, ενώ δεν έγινε εναρμονισμός
της βαθμολογικής προαγωγής με την αντίστοιχη μισθολογική, με αποτέλεσμα να υφίστανται
ΕΜΘ στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού, με απολαβές Ανθυπασπιστή, καθώς και στρατιωτικοί
ΕΜΘ για τους οποίους έχει εκδοθεί η αποστρατεία τους λόγω συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας
ή 35ετίας, οι οποίοι δεν λαμβάνουν αποδοχές για τον πραγματικό βαθμό τους.
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση προστίθενται δύο (2) μισθολογικά κλιμάκια (κλιμάκια 1 και
2, επί συνόλου 24 κλιμακίων), στους μηνιαίους μισθούς των στελεχών των ΕΔ στην Κατηγορία
Γ’.
Με την υπόψη τροπολογία, το Κίνημά μας προτείνει οριστικές λύσεις επί συγκεκριμένων
χρονιζόντων προβλημάτων των εν ενεργεία στελεχών των ΕΔ, αφού η κυβέρνηση δεν
επιδεικνύει το απαραίτητο ενδιαφέρον για την ουσιαστική μέριμνα προσωπικού για την επίλυσή
τους.
Μέσω της κατάθεσης της εν λόγω τροπολογίας παρέχουμε μία ευκαιρία στον Υπουργό να την
εγκρίνει προσφέροντας λύση στα προβλήματά τους. Το θέμα πλέον βρίσκεται στα χέρια του!!!

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ – ΠΡΟΣΘΗΚΗ

Θέμα «Τροποποίηση ορίων ηλικίας αποστρατείας και συνταξιοδότηση ΕΠΟΠ,
μισθολογική κατάταξη σπουδαστών Στρατιωτικών Σχολών και αναπροσαρμογή
βασικών μισθών »
Στο Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τίτλο:
«Οργανωτικές και διαδικαστικές διατάξεις για την ανάπτυξη, παρεμβάσεις για την
ενίσχυση της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης και άλλες επείγουσες διατάξεις»

Αιτιολογική Έκθεση

Άρθρο 1 «Τροποποίηση ορίων ηλικίας αποστρατείας και συνταξιοδότηση ΕΠΟΠ»
Το θέμα των Επαγγελματιών Οπλιτών (ΕΠΟΠ) έχει απασχολήσει και συνεχίζει να απασχολεί
το στράτευμα και κυρίως τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Οι ΕΠΟΠ προσλήφθηκαν στις
Ένοπλες Δυνάμεις (ΕΔ) με υποχρέωση 35 ετών υπηρεσίας, όπως ισχύει για όλα τα στελέχη
των ΕΔ. Πρόκειται για έναν θεσμό που εγκαθιδρύθηκε πριν από δύο δεκαετίες, ο οποίος
λειτούργησε ευεργετικά για την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα του στρατεύματος. Ωστόσο,
δεν ελήφθη υπόψη, κατά την τότε νομοθετική διαδικασία, η σχετική διάταξη περί ηλικιακών
ορίων του ν.δ.445/1974, αλλά ούτε και ο ν.4609/2019, ο οποίος έλαβε σχετική μέριμνα μόνο
για τους Εθελοντές Μακράς Θητείας (ΕΜΘ) -όχι για τους ΕΠΟΠ- με συνέπεια να επίκειται
οσονούπω η απόλυση των μεγαλύτερων σε ηλικία ΕΠΟΠ στην ηλικία των πενήντα (50) ετών
τους, μέσω της αυτεπάγγελτης αποστρατείας τους λόγω ορίων ηλικίας, σύμφωνα με την
ισχύουσα διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 39 του ν.δ.445/1974, στερώντας από τις
οικογένειές τους οικονομικούς πόρους προς επιβίωση.
Σε κάθε περίπτωση, η πρόωρη αποστρατεία στελεχών των ΕΔ, χωρίς τη θέλησή τους, επιδρά
καθοριστικά στην οικονομική κατάσταση των εν λόγω στελεχών και των οικογενειών τους, ενώ
αποδυναμώνει το παραγωγικό έργο του στρατεύματος, στερώντας το από τις αποκτηθείσες
γνώσεις και εμπειρίες των ΕΠΟΠ στη συνεισφορά τους στην εκπλήρωση της αποστολής των
ΕΔ.
Η σχετική διάταξη θέσπισης ηλικιακών ορίων τέθηκε σε ισχύ περίπου 30 χρόνια πριν την
θεσμοθέτηση της κατηγορίας των ΕΠΟΠ. Συνεπώς, κρίνεται αναγκαία και δίκαιη η βελτίωση
αυτής της ρύθμισης, μέσω σχετικής νομοθετικής ρύθμισης, μεριμνώντας για την παραμονή
στο στράτευμα και μετά την ηλικία των 50 ετών, για όσους ΕΠΟΠ το επιθυμούν και μέχρι την
συμπλήρωση των αναγκαίων συντάξιμων χρόνων υπηρεσίας, θεμελιώνοντας τον σεβασμό
στην προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της μέριμνας της πολιτείας προς τους πολίτες
και της ίσης μεταχείρισης των στελεχών των ΕΔ.
Ως εκ τούτου, προτείνεται να προστεθεί σχετική διάταξη προς επίλυση του υπόψη
προβλήματος.

Άρθρο 2 «Μισθολογική κατάταξη σπουδαστών Στρατιωτικών Σχολών»
Οι σπουδαστές των παραγωγικών σχολών ΕΔ και Σωμάτων Ασφαλείας, σύμφωνα με
τον Ν. 4472/2017, αμείβονται κατά την διάρκεια της φοίτησης τους, ως εξής:
α. Ενόπλων Δυνάμεων:
αα. Μαθητές Ανώτατων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Σ.Ε.Ι.)

λαμβάνουν το 10% του Μ.Κ. 25 της Α’ Κατηγορίας (157,50€).

αβ. Μαθητές Σχολών Μονίμων Υπαξιωματικών λαμβάνουν το 8% του Μ.Κ. 17

της Β΄ Κατηγορίας (118,80€).
β. Σωμάτων Ασφαλείας:
αα. Δόκιμος Υπαστυνόμος και αντίστοιχοι λαμβάνουν το 54% του Μ.Κ. 35 της
Α’ Κατηγορίας (623,70€) κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους φοίτησης, το 56% του Μ.Κ. 35
της Α’ Κατηγορίας (646,80€) κατά τη διάρκεια του δεύτερου και τρίτου έτους φοίτησης και το
58% του Μ.Κ. 35 της Α΄ Κατηγορίας (669,90€) κατά το τέταρτο έτος φοίτησης.

ββ. Δόκιμος Αστυφύλακας και αντίστοιχοι λαμβάνουν το 33% του Μ.Κ. 28 της
Β΄ Κατηγορίας (325,05€) κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους φοίτησης και το 35% του Μ.Κ. 28
της Β΄ Κατηγορίας (344,75€) κατά τη διάρκεια του δεύτερου και τρίτου έτους φοίτησης.
Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά στις απολαβές, με υστέρηση
των Σπουδαστών των σχολών Ενόπλων Δυνάμεων σε σχέση με τους σπουδαστές των
Σωμάτων Ασφαλείας και πρέπει να επέλθει ένας σχετικός εξορθολογισμός

καταβάλλοντας αρχικά μία προσπάθεια για την δικαιότερη μεταχείριση του
προσωπικού των ΕΔ.
Άρθρο 3 «Αναπροσαρμογή βασικών μισθών»
Μισθολογικά Κλιμάκια στρατιωτικού προσωπικού προερχόμενο από τον θεσμό των
ΕΜΘ
Με το ν.4609/2019 δόθηκε η δυνατότητα στους στρατιωτικούς προέλευσης ΕΜΘ να
συνεχίσουν την σταδιοδρομία τους στο στράτευμα μέχρι τη συμπλήρωση 35ετούς συντάξιμης
υπηρεσίας και να εξελίσσονται βαθμολογικά μέχρι τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού και των
αντιστοίχων των άλλων Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων. Επίσης, ορίστηκαν οι
προϋποθέσεις για την απονομή αποστρατευτικού βαθμού Υπολοχαγού και αντιστοίχων
των άλλων κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων σε Εθελοντές και Εθελόντριες Μακράς Θητείας
(ΕΜΘ) βαθμού Ανθυπολοχαγού, που τίθενται σε αποστρατεία.
Με το ν.4472/17 καθορίστηκε το νέο μισθολόγιο των στρατιωτικών και η κατηγορία
στρατιωτικού προσωπικού των ΕΜΘ εντάχθηκε στην Γ’ κατηγορία μισθολογικής κατάταξης
στην οποία τα κλιμάκια ορίζονται με ανώτερο αυτό του Ανθυπασπιστή.
Με το ν.4609/2019 δεν προβλέφθηκε ταυτόχρονα και η τροποποίηση των μισθολογικών
κλιμακίων για την κατηγορία αυτών των στρατιωτικών (ΕΜΘ) για τους βαθμούς του
Ανθυπολοχαγού και Υπολοχαγού.
Υπάρχουν ΕΜΘ οι οποίοι έχουν προαχθεί στον βαθμό του Ανθυπολοχαγού, αλλά συνεχίζουν
να λαμβάνουν τον μισθό που αντιστοιχεί σε μισθολογικό κλιμάκιο Ανθυπασπιστή.
Λόγω του ότι υπάρχουν ΕΜΘ οι οποίοι κατατάχθηκαν με το ν.1513/1985 και έχει ήδη εκδοθεί
η αποστρατεία τους λόγω συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας ή 35ετίας και οι στρατιωτικοί αυτοί
δεν λαμβάνουν αποδοχές για τον πραγματικό βαθμό που φέρουν αλλά γι’ αυτόν του
Ανθυπολοχαγού, στη βάση των σχετικών διατάξεων του ν.5036/2023, με αρνητική επίδραση
στον υπολογισμό των μερισμάτων, της σύνταξης και του εφάπαξ, κρίνεται σκόπιμη η
τροποποίηση του ν.4472/2017 με την προσθήκη μισθολογικών κλιμακίων για τους
ανωτέρω στρατιωτικούς.

Με το ν.5018/2023 τροποποιήθηκε η βαθμολογική εξέλιξη των στρατιωτικών προέλευσης
ΕΜΘ μέχρι τον βαθμό του Υπολοχαγού και των αντιστοίχων των άλλων Κλάδων των
Ενόπλων Δυνάμεων και την απονομή αποστρατευτικού βαθμού Λοχαγού και αντιστοίχων
των άλλων κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων σε Εθελοντές και Εθελόντριες Μακράς Θητείας
(ΕΜΘ) βαθμού Υπολοχαγού, που τίθενται σε αποστρατεία.
Ως εκ τούτου, προτείνεται όπως στο άρθρο 125 «Βασικός Μισθός» του ν.4472/17, στους
μηνιαίους μισθούς των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, στην «ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Γ’»
προστεθούν δύο (2) μισθολογικά κλιμάκια (κλιμάκια 1 και 2), όπως σημειώνεται στον
παρακάτω πίνακα (α) και τα συνολικά μισθολογικά κλιμάκια της Γ’ κατηγορίας να ορισθούν
στον αριθμό των είκοσι τεσσάρων (24).

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ – ΠΡΟΣΘΗΚΗ

Στο Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τίτλο:
«Οργανωτικές και διαδικαστικές διατάξεις για την ανάπτυξη, παρεμβάσεις για την
ενίσχυση της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης και άλλες επείγουσες διατάξεις»,
προστίθενται τα άρθρα, ως εξής:

«Άρθρο …

Τροποποίηση ορίων ηλικίας αποστρατείας και συνταξιοδότηση ΕΠΟΠ

Οι Επαγγελματίες Οπλίτες (ΕΠ.ΟΠ.) για τους οποίους προβλέπεται αυτεπάγγελτη
αποστρατεία άνευ κρίσης λόγω κατάληψης των ηλικιακών ορίων ηλικίας του άρθρου 39 του
ν.δ.445/1974 (ΦΕΚ Α΄ 160), δύνανται να παραμείνουν στις Ένοπλες Δυνάμεις κατόπιν
αιτήσεώς τους, η οποία υποβάλλεται το αργότερο έξι (6) μήνες πριν την κατάληψη των
ανωτέρω ορίων. Οι Επαγγελματίες Οπλίτες (ΕΠ.ΟΠ.) που θα παραμείνουν στις Ένοπλες
Δυνάμεις εξελίσσονται κανονικά σύμφωνα με τις προβλέψεις του ν.2936/2001 (ΦΕΚ Α΄ 166).
Το αίτημα της πρώτης παραγράφου μεταβιβάζεται στην αρμόδια αρχή αμελλητί και δύναται
να απορριφθεί μόνο για τεκμηριωμένους ιατρικούς λόγους στο πλαίσιο των ν.2936/2001 (ΦΕΚ
Α΄ 166) και 3850/2010 (ΦΕΚ Α΄ 84), καθώς και του π.δ.11/2014 (ΦΕΚ Α΄ 17).
Για τους Επαγγελματίες Οπλίτες (ΕΠ.ΟΠ.) που καταλαμβάνουν το 60ό έτος της ηλικίας τους,
σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 20 του ν.3865/2010 (ΦΕΚ Α΄ 120) και δεν έχουν
συμπληρώσει 40 έτη εργάσιμου βίου, παρέχεται κατ’ εξαίρεση η δυνατότητα αναγνώρισης ως
πραγματική υπηρεσία των πέντε (5) ετών του άρθρου 23 ν. 4997/2022 (ΦΕΚ Α΄ 219) υπό τους
όρους και προϋποθέσεις που ισχύουν, πέραν της πρόβλεψης της παραγράφου 3 του άρθρου
4 του ν.3883/2010 (ΦΕΚ Α΄ 167).».

«Άρθρο …

Μισθολογική κατάταξη σπουδαστών Στρατιωτικών Σχολών

Η παράγραφος 6 του άρθρου 126 του ν.4472/17 τροποποιείται, ως εξής:
Μισθολογική κατάταξη σπουδαστών των Σχολών:
α. Ενόπλων Δυνάμεων:
αα. Σπουδαστές Ανώτατων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Σ.Ε.Ι.)
λαμβάνουν το 25% του Μ.Κ. 25 της Α’ Κατηγορίας (393,375€) κατά την διάρκεια όλης της
φοίτησής τους.
αβ. Σπουδαστές Σχολών Μονίμων Υπαξιωματικών λαμβάνουν το 20% του Μ.Κ. 17 της
Β΄ Κατηγορίας (297 €) κατά τη διάρκεια όλης της φοίτησής τους.
Έναρξη Ισχύος του παρόντος από 1 Ιανουαρίου 2021.
Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας με απόφασή του καθορίζει τις λεπτομέρειες εφαρμογής του
παρόντος άρθρου, εντός μηνός από δημοσίευσης του νόμου.».

5
«Άρθρο …

Αναπροσαρμογή βασικών μισθών

Μισθολογικά Κλιμάκια στρατιωτικού προσωπικού προερχόμενο από τον θεσμό των ΕΜΘ
«2. Το άρθρο 125 του ν.4472/17, μετά την προσθήκη δύο (2) μισθολογικών κλιμακίων
(κλιμάκια 1 και 2), όπως σημειώνεται στον πίνακα (α), ορίζοντας τον συνολικό αριθμό των
μισθολογικών κλιμακίων της κατηγορίας Γ’ στα είκοσι τέσσερα (24), διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 125
Βασικός μισθός

«3. Το άρθρο 126 του ν.4472/17, μετά την προσθήκη δύο (2) μισθολογικών κλιμακίων
(κλιμάκια 1 και 2), όπως σημειώνεται στον πίνακα (α), ορίζοντας τον συνολικό αριθμό των
μισθολογικών κλιμακίων της κατηγορίας Γ’ στα είκοσι τέσσερα (24), διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 126
Βασικός μισθός

β. Στο Άρθρο 126 «Μισθολογική κατάταξη και εξέλιξη» των στελεχών των Ενόπλων
Δυνάμεων της Κατηγορίας Γ’, στην παράγραφο 3 προστίθενται δύο νέες υποπαράγραφοι (Α
και Β), και οι υπόλοιπες υπάρχουσες αναριθμούνται (Γ έως Ζ), ως εξής:

Μισθολογική κατάταξη και εξέλιξη των στελεχών της Κατηγορίας Γ΄:
Α. Λοχαγός και αντίστοιχοι. Μέχρι δεκαπέντε (15) έτη υπηρεσίας στο 11ο
Κλιμάκιο, από δεκαπέντε (15) μέχρι δεκαέξι (16) στο 10ο Κλιμάκιο, από δεκαέξι (16) μέχρι
δεκαεπτά (17) στο 9ο Κλιμάκιο, από δεκαεπτά (17) μέχρι δεκαεννέα (19) στο 8ο Κλιμάκιο, από
δεκαεννέα (19) μέχρι είκοσι (20) στο 7ο Κλιμάκιο, από είκοσι (20) μέχρι είκοσι ένα (21) στο 6ο
Κλιμάκιο, από είκοσι ένα (21) μέχρι είκοσι τρία (23) στο 5ο Κλιμάκιο, από είκοσι τρία (23) μέχρι
είκοσι έξι (26) στο 4ο Κλιμάκιο, από είκοσι έξι (26) μέχρι τριάντα (30) στο 3ο Κλιμάκιο, από
τριάντα (30) μέχρι τριάντα πέντε (35) στο 2ο Κλιμάκιο, από τριάντα πέντε (35) μέχρι και από
τριάντα εννέα (39) και άνω στο 1ο Κλιμάκιο.

Β. Υπολοχαγός και αντίστοιχοι. Μέχρι δεκαπέντε (15) έτη υπηρεσίας στο 12ο
Κλιμάκιο, από δεκαπέντε (15) μέχρι δεκαέξι (16) στο 11ο Κλιμάκιο, από δεκαέξι (16) μέχρι
δεκαεπτά (17) στο 10ο Κλιμάκιο, από δεκαεπτά (17) μέχρι δεκαεννέα (19) στο 9ο Κλιμάκιο, από
δεκαεννέα (19) μέχρι είκοσι (20) στο 8ο Κλιμάκιο, από είκοσι (20) μέχρι είκοσι ένα (21) στο 7ο
Κλιμάκιο, από είκοσι ένα (21) μέχρι είκοσι τρία (23) στο 6ο Κλιμάκιο, από είκοσι τρία (23) μέχρι
είκοσι πέντε (25) στο 5ο Κλιμάκιο, από είκοσι πέντε (25) μέχρι είκοσι επτά (27) στο 4ο Κλιμάκιο,
από είκοσι επτά (27) μέχρι τριάντα ένα (31) στο 3ο Κλιμάκιο, από τριάντα ένα (31) μέχρι
τριάντα τέσσερα (34) στο 2ο Κλιμάκιο, από τριάντα τέσσερα (34) μέχρι και από τριάντα εννέα
(39) και άνω στο 1ο Κλιμάκιο.

Γ. Ανθυπολοχαγός και αντίστοιχοι. Μέχρι δεκαπέντε (15) έτη υπηρεσίας στο 13ο
Κλιμάκιο, από δεκαπέντε (15) μέχρι δεκαέξι (16) στο 12ο Κλιμάκιο, από δεκαέξι (16) μέχρι
δεκαεπτά (17) στο 11ο Κλιμάκιο, από δεκαεπτά (17) μέχρι δεκαεννέα (19) στο 10ο Κλιμάκιο,
από δεκαεννέα (19) μέχρι είκοσι (20) στο 9ο Κλιμάκιο, από είκοσι (20) μέχρι είκοσι ένα (21) στο
8ο Κλιμάκιο, από είκοσι ένα (21) μέχρι είκοσι τρία (23) στο 7ο Κλιμάκιο, από είκοσι τρία (23)
μέχρι είκοσι πέντε (25) στο 6ο Κλιμάκιο, από είκοσι πέντε (25) μέχρι είκοσι επτά (27) στο 5ο
Κλιμάκιο, από είκοσι επτά (27) μέχρι είκοσι εννέα (29) στο 4ο Κλιμάκιο, από είκοσι εννέα (29)
μέχρι τριάντα τρία (33) στο 3ο Κλιμάκιο, από τριάντα τρία (33) μέχρι τριάντα έξι (36) στο 2ο
Κλιμάκιο, από τριάντα έξι (36) μέχρι και από τριάντα εννέα (39) και άνω στο 1ο Κλιμάκιο.

Δ. Ανθυπασπιστής και αντίστοιχοι. ……………….

Έναρξη Ισχύος του παρόντος από 3 Μαΐου 2019.»

Οι προτείνοντες Βουλευτές
Μπιάγκης Δημήτριος
Γερουλάνος Παύλος
Γιαννακοπούλου Κωνσταντίνα
Μάντζος Δημήτριος
Μιχαηλίδης Σταύρος
Νικητιάδης Γεώργιος
Παρασκευαΐδης Παναγιώτης

Μητσοτάκης στο Υπουργικό: Τα μη κρατικά ΑΕΙ αποκαθιστούν μια ιστορική ανορθογραφία

«Αυστηρά τα ακαδημαϊκά κριτήρια για τα μη κρατικά πανεπιστήμια», τόνισε ο πρωθυπουργός. Τι είπε αναφορικά με τις παρεμβάσεις για την οπαδική βία.

6' 31" χρόνος ανάγνωσης

Ακούστε το άρθρο

μητσοτάκης-στο-υπουργικό-τα-μη-κρατικ-562793173

Φωτ. αρχείου: ΙΝΤΙΜΕ

Newsroom20.12.2023 • 11:38

«Με την τελευταία μας συνεδρίαση για το 2023 αφήνουμε πίσω μας μία χρονιά με πολλές και σύνθετες προκλήσεις, αλλά και μία χρονιά με σημαντικές κατακτήσεις, που σφραγίζει η επίτευξη του στόχου της επενδυτικής βαθμίδας. Κλείνει έτσι οριστικά ένας κύκλος κρίσεων και πιστεύω ότι ανοίγει οριστικά ο δρόμος της σταθερής και διατηρήσιμης ανάπτυξης», ανέφερε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στις πρώτες του κουβέντες στην εισαγωγική του τοποθέτηση στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου.

«Είναι, βέβαια, μία επιλογή που εγκρίθηκε εμφατικά και από τους πολίτες πριν από πέντε μήνες, στις εκλογές. Εγκρίθηκε και πάλι μόλις πρόσφατα με την υπερψήφιση του Προϋπολογισμού. Είναι μία επιλογή που υπηρετεί και η σημερινή μας ατζέντα, με θέματα που προτάσσουν την παιδεία, την υγεία και την καθημερινότητα», πρόσθεσε.

Ο πρωθυπουργός στη συνέχεια αναφέρθηκε στο νομοσχέδιο του υπουργείου παιδείας : «Ξεκινώ, λοιπόν, με μία -πιστεύω- πραγματικά ιστορική μεταρρύθμιση στην παιδεία και ειδικά στην ανώτατη εκπαίδευση. Ενισχύουμε ακόμα περισσότερο το δημόσιο πανεπιστήμιο και ταυτόχρονα διαμορφώνουμε το πλαίσιο ώστε να λειτουργήσουν επιτέλους και στην Ελλάδα μη κερδοσκοπικά, μη κρατικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Κρατικό «μάτι» στη λειτουργία ιδιωτικών ΑΕΙ

Το νομοσχέδιο, που θα παρουσιάσει σε λίγο ο αρμόδιος Υπουργός, δίνει την προοπτική ο τόπος μας να καταστεί κέντρο προσέλκυσης φοιτητών από το εξωτερικό, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει έτσι ώστε να μείνουν στην πατρίδα, να σπουδάσουν και να εργαστούν πολλοί από τους 40.000 νέους οι οποίοι αναζητούν κάθε χρόνο σπουδές στο εξωτερικό, αυτοί είναι οι φοιτητές που επιλέγουν να φύγουν, να πάνε σε πανεπιστήμια του εξωτερικό. Φυσικά, οι νέες ρυθμίσεις απευθύνονται και στην πολύ μεγάλη, στην παγκόσμια ελληνική ακαδημαϊκή κοινότητα, που τώρα αποκτά μία ευνοϊκή οδό επιστροφής.

Προτεραιότητά μας -και θέλω να το τονίσω και πάλι- είναι το δημόσιο πανεπιστήμιο, που θα έχει ακόμα μεγαλύτερη ευελιξία, με ακόμα πιο ενισχυμένο το αυτοδιοίκητό του, σε συνέχιση των σημαντικών μεταρρυθμίσεων που έγιναν την πρώτη τετραετία. Ενώ, με πρόσθετη χρηματοδότηση μέσω πολλών διαφορετικών χρηματοδοτικών εργαλείων, θα μπορεί να διευρύνει και τις συνεργασίες με κορυφαία διεθνή ιδρύματα.

Την ίδια ώρα που η δημόσια τριτοβάθμια εκπαίδευση απελευθερώνεται από τη γραφειοκρατία, τα μη κρατικά πανεπιστήμια έρχονται ουσιαστικά να αποκαταστήσουν μία ιστορική εκπαιδευτική ανορθογραφία. Κι αυτό γιατί παραμένουμε μία από τις ελάχιστες χώρες του πλανήτη που συνεχίζουμε να υψώνουμε τέτοια τείχη στην εκπαίδευση.

Τα μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά ιδρύματα θα μπορούν να λειτουργούν ως παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων, από τα οποία πρέπει να σας πω ότι ήδη έχει εκδηλωθεί μεγάλο ενδιαφέρον, ενώ τα προγράμματα σπουδών τους θα εγκρίνονται με βάση αυστηρά ακαδημαϊκά κριτήρια και οι εγκαταστάσεις τους θα πρέπει κι αυτές με τη σειρά τους να τηρούν πολύ συγκεκριμένες, αυστηρές προϋποθέσεις.

Από την άλλη πλευρά, θέλω να σημειώσω και την οικονομική διάσταση αυτής της πρωτοβουλίας. Αν αναλογιστεί κανείς τα πολύ μεγάλα ποσά που ξοδεύουν σήμερα οι ελληνικές οικογένειες για να σπουδάσουν τα παιδιά τους εκτός συνόρων, αυτά τα ποσά θα μπορούσαν να παραμείνουν στη χώρα και να συνεισφέρουν στην εθνική οικονομία.

Θα μπορούσα να επισημάνω και το παράδειγμα της Κύπρου, στην οποία φοιτούν -αν δεν κάνω λάθος- κοντά στους 20.000 από την Ελλάδα. Στη Μεγαλόνησο, μάλιστα, η ιδιωτική τριτοβάθμια εκπαίδευση καλύπτει ένα πολύ σοβαρό μέρος του ΑΕΠ της χώρας, γι’ αυτό και εκεί η αντίστοιχη μεταρρύθμιση υπήρξε ένα σημείο στο οποίο συμφώνησαν όλες οι δυνάμεις.

Σήμερα, λοιπόν, κάνουμε ένα πρώτο αλλά πολύ θεμελιώδες βήμα στον δρόμο και για την αναθεώρηση του Αρθρου 16, με έναν τρόπο που θα ανταποκρίνεται πια στα δεδομένα του 21ου αιώνα. Θα έχει, συνεπώς, μεγάλο ενδιαφέρον και ο διάλογος που θα ακολουθήσει για να φανεί ποιος είναι στην πράξη και όχι στα λόγια ο ειλικρινά προοδευτικός, ο ειλικρινά εκσυγχρονιστής».

Μητσοτάκης στη Βουλή: Νόμος του κράτους τα μη κρατικά ΑΕΙ εντός Ιανουαρίου

Ο πρωθυπουργός πέρασε μετά στα θέματα της υγείας: «Από την παιδεία να περάσουμε στην υγεία. Το δεύτερο θέμα το οποίο θα εξετάσουμε σήμερα είναι μία ακόμα κρίσιμη μεταρρύθμιση: η θεσμοθέτηση ενός Εθνικού Συστήματος Τραύματος στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Ένα «ανάχωμα» στα πολύ υψηλά επίπεδα θνησιμότητας και αναπηρίας που δυστυχώς έχουμε στη χώρα μας από τραυματισμούς, ειδικά από τροχαία. Έτσι, σε δημόσια νοσοκομεία θα δημιουργηθούν μέσα σε ένα ορισμένο χρονικό διάστημα συγκεκριμένα κέντρα τραύματος, με ειδικό εξοπλισμό, με καταρτισμένο προσωπικό.

Ξέρω και το ξέρουμε ότι στην υγεία πρέπει να γίνουν ακόμα πολλά. Το μήνυμά μας, όμως, είναι ότι επενδύουμε περισσότερο στην υγεία. Ήταν χαρακτηριστικά και τα στοιχεία που δώσαμε με αφορμή τη συζήτηση στον Προϋπολογισμό.

Και βέβαια, να προσθέσουμε στις μισθολογικές αναβαθμίσεις των γιατρών την αύξηση κατά 20% στις αποζημιώσεις των εφημεριών, την οποία εξήγγειλα στη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό, όπως και τα κίνητρα για να κατευθυνθούν περισσότεροι γιατροί στην περιφέρεια».

Ο κ. Μητσοτάκης ανοίγοντας μια παρένθεση αναφέρθηκε ενδεικτικά στον τρόπο που οι μεταρρυθμίσεις τις οποίες υλοποιεί η κυβέρνηση μπορεί ήδη να έχουν οικονομικό αποτύπωμα: «Μόνο με την κατάργηση της παρακράτησης του 30% για τους συνταξιούχους οι οποίοι εργάζονται, με τις συντάξεις που θα καταβληθούν σήμερα, γύρω στους 50.000 συνταξιούχους -αυτοί δηλαδή οι οποίοι έχαναν ένα μέρος της σύνταξής τους- θα δουν μια σημαντική αύξηση στη σύνταξη, διότι αυτή η παρακράτηση ουσιαστικά σταματά να ισχύει».

Ακολούθως μίλησε για τα μέτρα για την οπαδική βία: «Να περάσουμε τώρα στη δύσκολη μάχη με την οπαδική βία, η οποία δυστυχώς διεξάγεται στη σκιά ενός ακόμα σοβαρού τραυματισμού ενός αστυνομικού μας. Θα έχει την ευκαιρία ο Αναπληρωτής Υπουργός Αθλητισμού να παρουσιάσει το συγκροτημένο σχέδιο της κυβέρνησης, πώς θα προχωρήσουμε ουσιαστικά στην άμεση εφαρμογή και προβλέψεων οι οποίες μπορεί να ίσχυαν και στο παρελθόν αλλά δεν είχαν εφαρμοστεί από τις ΠΑΕ, όπως οι κάμερες ή η άμεση καθιέρωση μητρώου με τα μέλη μιας και μόνο λέσχης ανά Σύλλογο, το ηλεκτρονικό εισιτήριο με τη συνεργασία του αρμόδιου Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, που θα επιτρέπει την άμεση ταυτοποίηση του κατόχου του εισιτηρίου μέσω μιας εφαρμογής στα κινητά.

Και βέβαια, μία ακόμη σημαντική παρέμβαση: η δυνατότητα της πολιτείας να παρεμβαίνει άμεσα, με ένα αυτοματοποιημένο πλαίσιο διοικητικών ποινών, όποτε εντοπίζονται περιστατικά όπως ρίψη κροτίδας ή άναμμα φωτοβολίδας σε γήπεδα. δηλαδή αντικειμενικά γεγονότα, τα οποία θα επισύρουν πια αυτοματοποιημένες ποινές διεξαγωγής αγώνων κεκλεισμένων των θυρών.

Είναι σημαντικό, επίσης, ότι η σχετική έρευνα έχει αναβαθμιστεί, με την Εισαγγελία να ερευνά πια στο ανώτατο επίπεδο την τυχόν διασύνδεση της βίας στα γήπεδα με τη δράση εγκληματικών οργανώσεων.

Αλλά δεν μένουμε με σταυρωμένα τα χέρια, εμείς οι ίδιοι έχουμε αναγνωρίσει ότι έχουν υπάρξει καθυστερήσεις. Δεν θα ξαναπώ το κοινότοπο, ότι «ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι», αλλά αυτό το οποίο μπορώ να πω είναι ότι πια υπάρχει μία απαίτηση, καθολική απαίτηση να ξαναγίνουν τα γήπεδα χώροι αθλητικής άμιλλας, αλλά και αρμονικής συνάντησης όσων αγαπούν τα σπορ και να μην αναγκαζόμαστε να «καταναλώνουμε» σημαντικούς ανθρώπινους πόρους από την Αστυνομία κάθε Κυριακή για να εξασφαλίζουμε ότι δεν θα γίνονται επεισόδια στα γήπεδα».

Ο πρωθυπουργός μίλησε και για τη χωροταξική μεταρρύθμιση: «Ενας ολοκληρωμένος χωροταξικός σχεδιασμός, ο οποίος είχε να γίνει ουσιαστικά εδώ και 100 χρόνια. Με τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια να επεκτείνονται σε όλη την επικράτεια, αλλά και με μια σειρά από παρεμβάσεις που λύνουν εκκρεμότητες που αφορούν την εκτός σχεδίου δόμηση, ωσότου τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια επισημοποιηθούν με την έκδοση των σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων. Και βέβαια, ο Υπουργός Περιβάλλοντος θα μας μιλήσει και για το πώς η τεχνολογία μπορεί να μας βοηθήσει στην καταπολέμηση της νέας αυθαίρετης δόμησης, όπου πιστεύω ότι μπορούμε πραγματικά να έχουμε αποτελέσματα πολύ σύντομα».

Οπαδική βία: «Αρση απορρήτου και ό,τι χρειαστεί»

Ολοκληρώνοντας την εισήγησή του ο πρωθυπουργός υπογράμμισε: «Κλείνω με τα ετήσια σχέδια δράσης, με 500 επενδυτικά και μεταρρυθμιστικά ορόσημα τα οποία θα υπηρετούν τον εκσυγχρονισμό και τη σύγκλιση της χώρας μας με την Ευρώπη. Θα έχουμε και πάλι για το 2024 έναν πολύ καθαρό οδικό χάρτη, με σημαντικές επενδύσεις, σημαντικές μεταρρυθμίσεις τις οποίες και θα εγκρίνουμε σήμερα.

Τελειώνοντας, να εκφράσω και την ικανοποίησή μου, καθώς μόλις πληροφορήθηκα ότι επήλθε επιτέλους σε ευρωπαϊκό επίπεδο μία συμφωνία, σημαντική ευρωπαϊκή συμφωνία, για το άσυλο και τη μετανάστευση. Μία συμφωνία στην οποία η Ελλάδα είχε πρωτοστατήσει, όπου λαμβάνονται υπόψη και οι εθνικές ιδιαιτερότητες αλλά και οι ιδιαιτερότητες όλων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα. Μια σημαντική ευρωπαϊκή απάντηση στη μεγάλη εθνική προσπάθεια για την εφαρμογή μιας αυστηρής αλλά δίκαιης πολιτικής στο μεταναστευτικό ζήτημα»

ΤτΕ: Ανάπτυξη 2,5% το 2024 και το 2025 – Οι προκλήσεις και οι προτάσεις

Υποβλήθηκε σήμερα στον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων και το Υπουργικό Συμβούλιο η Ενδιάμεση Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική 2023.

17' 25" χρόνος ανάγνωσης

Ακούστε το άρθρο

ττε-ανάπτυξη-25-το-2024-και-το-2025-οι-προκλήσε-562793374

Newsroom20.12.2023 • 13:14

Σύμφωνα με τις τρέχουσες προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος, ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2023 αναμένεται να διαμορφωθεί στο 2,4%, να αυξηθεί οριακά στο 2,5% το 2024 και το 2025 και να υποχωρήσει ελαφρά στο 2,3% το 2026. Συνεπώς, η ελληνική οικονομία προβλέπεται να αναπτυχθεί με ταχύτερους ρυθμούς σε σύγκριση με την ευρωζώνη.

Η προς τα κάτω αναθεώρηση του ρυθμού μεγέθυνσης για το 2024 σε σχέση με την πρόβλεψη του Ιουνίου (3,0%) αντανακλά την προς τα κάτω αναθεώρηση του ρυθμού μεγέθυνσης στην ευρωζώνη και την αναμενόμενη διατήρηση των επιτοκίων νομισματικής πολιτικής σε υψηλό επίπεδο για μεγαλύτερο διάστημα. Βασικές κινητήριες δυνάμεις της οικονομίας τα επόμενα έτη θα συνεχίσουν να είναι η ιδιωτική κατανάλωση, οι επενδύσεις και οι εξαγωγές, ενώ η καθαρή συμβολή του εξωτερικού τομέα θα είναι οριακά αρνητική. Η νομισματική πολιτική εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να επιδρά συσταλτικά στην οικονομική δραστηριότητα, ενώ θετικά στην ανάπτυξη θα συμβάλουν οι επενδύσεις χάρη στους πόρους του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Ο πληθωρισμός, βάσει του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, εκτιμάται ότι θα συνεχίσει την καθοδική του πορεία. Το 2023 αναμένεται να υποχωρήσει σε 4,1%, από 9,3% το 2022, αντανακλώντας τη μεγάλη μείωση των τιμών των ενεργειακών αγαθών. Μέχρι το τέλος της περιόδου πρόβλεψης (2026), ο πληθωρισμός θα συγκλίνει προς το στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (2%). Στην καθοδική πορεία του πληθωρισμού θα συμβάλουν όλες οι συνιστώσες του. O πυρήνας του πληθωρισμού προβλέπεται στο 5,3% το 2023, ενώ θα μειωθεί έντονα το 2024 και στη συνέχεια θα αποκλιμακώνεται σταθερά.

Μεγάλα περιθώρια μείωσης φοροδιαφυγής βλέπει ο Γ. Στουρνάρας

Κίνδυνοι και αβεβαιότητες

Οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος για την ανάπτυξη είναι κυρίως καθοδικοί. Αναλυτικότερα, κινδύνους για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας αποτελούν: (α) τυχόν επιδείνωση της γεωπολιτικής κρίσης στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή και οι συνεπαγόμενες επιπτώσεις στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον, (β) ο χαμηλότερος του αναμενομένου ρυθμός απορρόφησης και αξιοποίησης των κονδυλίων του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, (γ) η καθυστέρηση υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων, που θα επιβράδυνε τη διαδικασία ενίσχυσης της παραγωγικότητας της οικονομίας και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, και (δ) ακραία καιρικά φαινόμενα (πλημμύρες και πυρκαγιές, όπως συνέβη το 2023). Η ελληνική οικονομία θα επηρεαστεί θετικά σε περίπτωση που η ανάκτηση της επενδυτικής κατηγορίας στην πιστοληπτική αξιολόγηση του Ελληνικού Δημοσίου προκαλέσει ισχυρότερες ευνοϊκές επιδράσεις από τις αναμενόμενες ή σε περίπτωση που τα έσοδα από τον τουρισμό υπερβούν ξανά τις προσδοκίες.

Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας αποτελεί ευκαιρία για την περαιτέρω βελτίωση των επιδόσεων της ελληνικής οικονομίας που πρέπει να αξιοποιηθεί
Η παγκόσμια οικονομία επιβραδύνθηκε το 2023. Ωστόσο, αποδεικνύεται ανθεκτικότερη σε σχέση με ό,τι προβλεπόταν στην αρχή του έτους. Παρατηρείται όμως σημαντική ανομοιομορφία στις οικονομικές εξελίξεις. Η οικονομική δραστηριότητα εξασθενεί στις ανεπτυγμένες οικονομίες και κυρίως στη ζώνη του ευρώ, ενώ οι αναπτυσσόμενες και αναδυόμενες οικονομίες εμφανίζουν οριακή μόνο υποχώρηση. Η αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής, η σταδιακή απόσυρση της δημοσιονομικής στήριξης, ο επίμονα υψηλός πληθωρισμός, αν και μειούμενος, το υψηλό χρέος, οι επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, ο γεωοικονομικός κατακερματισμός και η εκ νέου αύξηση της αβεβαιότητας από τον Οκτώβριο λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων στη Μέση Ανατολή επιδρούν αρνητικά στην οικονομική δραστηριότητα και στις προσδοκίες. Ο παγκόσμιος πληθωρισμός, αν και συνεχίζει να υποχωρεί ως αποτέλεσμα της αύξησης των επιτοκίων νομισματικής πολιτικής και της υποχώρησης των διεθνών τιμών των βασικών εμπορευμάτων, παραμένει σε υψηλά επίπεδα και οι δευτερογενείς επιδράσεις φαίνεται ότι ενσωματώνονται σταδιακά στον πυρήνα του. Οι κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομική μεγέθυνση παραμένουν σημαντικοί. Πιο συγκεκριμένα, η έντονη γεωπολιτική αβεβαιότητα, η διάβρωση των πραγματικών εισοδημάτων από τον πληθωρισμό και το υψηλό κόστος εξυπηρέτησης δανείων ενδέχεται να εξακολουθήσουν να έχουν αρνητική επίδραση στην οικονομική δραστηριότητα το 2024.

Στην Ελλάδα, η οικονομία συνέχισε κατά τη διάρκεια του 2023 να αναπτύσσεται με ικανοποιητικό αλλά επιβραδυνόμενο ρυθμό, πολύ πιο ισχυρό πάντως από ό,τι στην ευρωζώνη. Ο γενικός πληθωρισμός σημείωσε σημαντική επιβράδυνση, πρωτίστως λόγω της συνεχιζόμενης υποχώρησης των τιμών των ενεργειακών αγαθών. Ωστόσο, οι ανοδικές πιέσεις στις τιμές των επεξεργασμένων τροφίμων, των μη ενεργειακών βιομηχανικών αγαθών και των υπηρεσιών, διατήρησαν τον πυρήνα του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα. Οι σταθερά βελτιούμενες δημοσιονομικές επιδόσεις και η δέσμευση για την έγκαιρη υλοποίηση ενός φιλόδοξου επενδυτικού και μεταρρυθμιστικού προγράμματος συνέβαλαν καθοριστικά στην ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας αξιολόγησης του Ελληνικού Δημοσίου. Η εξέλιξη αυτή έχει συγκρατήσει τις ανοδικές επιδράσεις που ασκούν οι αυξήσεις των επιτοκίων στο κόστος δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου.

Εκτός αγοράς θα βγουν οι μικροί «παίκτες» στα κόκκινα δάνεια

Πραγματική οικονομία: Ικανοποιητική αλλά επιβραδυνόμενη αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας

Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2023 η οικονομική δραστηριότητα επιβραδύνθηκε έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2022, αλλά παρέμεινε ανθεκτική (+2,2%), ιδίως σε σύγκριση με τις επιδόσεις της ευρωζώνης. Βασικές συνιστώσες της ανάπτυξης παρέμειναν η ιδιωτική κατανάλωση, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών και ο ακαθάριστος σχηματισμός πάγιου κεφαλαίου, αν και η επιβράδυνση του διεθνούς εμπορίου και ο υψηλός πληθωρισμός επέδρασαν καθοδικά στις εν λόγω συνιστώσες του ΑΕΠ. Η αύξηση των εισαγωγών, η οποία αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην άνοδο της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων, συνέβαλε αρνητικά στη δυναμική του ΑΕΠ. Τέλος, η βελτίωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας, λόγω της υποχώρησης του ποσοστού ανεργίας, της ικανοποιητικής ανόδου της απασχόλησης και της αύξησης των ονομαστικών μισθών, συνέβαλε στη στήριξη των εισοδημάτων των νοικοκυριών.

Ο εναρμονισμένος πληθωρισμός κατά τη διάρκεια του 2023 επιβραδύνθηκε σημαντικά, κυρίως λόγω της μεγάλης υποχώρησης των τιμών των ενεργειακών αγαθών. Ειδικότερα, αποκλιμακώθηκε από 7,3% τον Ιανουάριο σε 2,9% το Νοέμβριο. Ωστόσο, ο γενικός δείκτης χωρίς την ενέργεια κατέγραψε υψηλούς ρυθμούς, λόγω των ανοδικών πιέσεων τόσο στα διατροφικά αγαθά όσο και στα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά και τις υπηρεσίες. Ο πληθωρισμός των διατροφικών αγαθών, μετά την κορύφωσή του το Δεκέμβριο του 2022 (12,9%), ακολουθεί καθοδική πορεία, η οποία ωστόσο παραμένει εύθραυστη λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία και της νέας κρίσης στη Μέση Ανατολή.

Αναμένεται περαιτέρω αποκλιμάκωση του εναρμονισμένου πληθωρισμού μέσα στο επόμενο έτος, καθώς όλες οι συνιστώσες του προβλέπεται ότι θα κινηθούν πλέον καθοδικά, με εξαίρεση την ενέργεια. Το διεθνές περιβάλλον όμως και ιδιαιτέρως οι γεωπολιτικές εξελίξεις δημιουργούν κλίμα αβεβαιότητας με έντονους ανοδικούς κινδύνους.

Χρηματοπιστωτικές εξελίξεις: Η αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης του Ελληνικού Δημοσίου στην επενδυτική κατηγορία μετριάζει τις επιπτώσεις της αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής στις αποδόσεις των ομολόγων

Οι αυξήσεις των επιτοκίων νομισματικής πολιτικής από τις κεντρικές τράπεζες ασκούν αυξητική επίδραση στις αποδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων, αλλά και των ομολόγων των ελληνικών τραπεζών και επιχειρήσεων. Ωστόσο, οι ανοδικές πιέσεις στις αποδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους αντισταθμίστηκαν από τις θετικές εξελίξεις της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδος. Συγκεκριμένα, ο οίκος Scope Ratings τον Αύγουστο, ο οίκος DBRS στις αρχές Σεπτεμβρίου, ο οίκος S&P τον Οκτώβριο και ο οίκος Fitch στις αρχές Δεκεμβρίου 2023 αναβάθμισαν την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδος στην επενδυτική κατηγορία.

Ως αποτέλεσμα, οι αποδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων παρουσιάζουν σημαντική μείωση σε σχέση με τις αρχές του 2023, όπως και οι διαφορές των αποδόσεών τους έναντι άλλων κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης. Αντίστοιχα, οι αποδόσεις των ελληνικών εταιρικών ομολόγων παρουσίασαν ήπια μεταβλητότητα από την αρχή του έτους, καθώς τα οφέλη από τις διαδοχικές θετικές εξελίξεις στην πιστοληπτική αξιολόγηση των ελληνικών κρατικών ομολόγων αντιστάθμισαν σε μεγάλο βαθμό τις αυξητικές πιέσεις επί των αποδόσεων στην αγορά ομολόγων.

Οι τιμές των μετοχών στο Χρηματιστήριο Αθηνών (ΧΑ) σημείωσαν πολύ ισχυρή άνοδο, από την αρχή του 2023 μέχρι το Νοέμβριο, καταγράφοντας σημαντικά καλύτερη επίδοση από ό,τι οι μετοχές στις ΗΠΑ και στην ευρωζώνη. Οι τραπεζικές μετοχές παρουσίασαν υψηλότερες αποδόσεις σε σύγκριση με το γενικό δείκτη του ΧΑ, σε συνάφεια κυρίως με την αναβάθμιση της κρατικής πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδος στην επενδυτική κατηγορία, την κερδοφορία και τις αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής αξιολόγησης των τραπεζών και την ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας.

Η ΤτΕ αναθεωρεί προς τα κάτω την ανάπτυξη το επόμενο έτος

Τραπεζικός τομέας: Άνοδος των επιτοκίων, επιβράδυνση της πιστωτικής επέκτασης, σταθεροποίηση των καταθέσεων

Τα τραπεζικά επιτόκια εξακολούθησαν να αυξάνονται κατά το πρώτο δεκάμηνο του 2023, σε συνέπεια με την αυστηροποίηση της κατεύθυνσης της ενιαίας νομισματικής πολιτικής. Κατά την ίδια περίοδο, οι συνολικές τραπεζικές καταθέσεις του εγχώριου ιδιωτικού τομέα κατέγραψαν μικρή μόνο αύξηση κατά 0,3 δισεκ. ευρώ (δεκάμηνο 2022: +3,6 δισεκ. ευρώ), καθώς η αύξηση των καταθέσεων των νοικοκυριών αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από την υποχώρηση των επιχειρηματικών καταθέσεων.

Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης της τραπεζικής χρηματοδότησης προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις (ΜΧΕ) τους πρώτους δέκα μήνες του 2023 επιβραδύνθηκε, γεγονός που συνδέεται με την άνοδο των δανειακών επιτοκίων την επισκοπούμενη περίοδο, αλλά και με την επιβράδυνση του ρυθμού μεγέθυνσης του ΑΕΠ. Η χορήγηση τραπεζικών δανείων προς τις επιχειρήσεις συνέχισε να στηρίζεται το 2023 από τα προγράμματα του Ομίλου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας και του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Τα δάνεια προς τα νοικοκυριά εμφάνισαν εντονότερους, σε σχέση με τις ΜΧΕ, ρυθμούς μείωσης κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023.

Τραπεζικό σύστημα: Θετικές προοπτικές λόγω της αναβάθμισης της κρατικής πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδος στην επενδυτική κατηγορία

Η σημαντικότερη εξέλιξη το εννεάμηνο του 2023, που επιδρά θετικά στις προοπτικές των ελληνικών τραπεζών, είναι η αναβάθμιση της κρατικής πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδος στην επενδυτική κατηγορία. Συγκεκριμένα, η αναβάθμιση αναμένεται να οδηγήσει σε περαιτέρω αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής αξιολόγησης των ελληνικών τραπεζών, επομένως συντελεί στη συγκράτηση του αυξημένου κόστους δανεισμού τους από τις αγορές ομολόγων λόγω της αυστηροποίησης των νομισματικών και χρηματοπιστωτικών συνθηκών διεθνώς. Επίσης, τα άμεσα οφέλη της αναβάθμισης αφορούν τη βελτίωση της ποιότητας του χαρτοφυλακίου τίτλων των τραπεζών, μέρος του οποίου αποτελείται από ελληνικά κρατικά ομόλογα, την αύξηση της διαθέσιμης ρευστότητας (εφόσον αυτά πλέον θα μπορούν να χρησιμοποιούνται ως εξασφαλίσεις για την αναχρηματοδότηση των τραπεζών από το Ευρωσύστημα χωρίς να χρειάζεται παρέκκλιση από τα σχετικά κριτήρια επιλεξιμότητας) και τη μείωση του κινδύνου αγοράς των τραπεζών, καθώς αναμένεται ότι θα μειωθεί ο συντελεστής ευαισθησίας των ελληνικών τίτλων στις διακυμάνσεις του διεθνούς επενδυτικού κλίματος. Αναμένεται επίσης ότι η πρόσβαση στις διεθνείς κεφαλαιαγορές και στη διατραπεζική αγορά θα καταστεί ευκολότερη για τις ελληνικές τράπεζες, και ήδη η αναβάθμιση έχει ασκήσει σημαντική μειωτική επίδραση στο κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών από τις κεφαλαιαγορές. Τέλος, αναμένονται σημαντικές μακροχρόνιες θετικές επιδράσεις στην εγχώρια οικονομική δραστηριότητα, στο βαθμό που ενισχύεται η κερδοφορία των τραπεζών, μειώνεται ο πιστωτικός κίνδυνος και βελτιώνεται η ποιότητα του χαρτοφυλακίου δανείων των τραπεζών. Σημειώνεται ότι η αναβάθμιση και οι παράγοντες οι οποίοι οδήγησαν σε αυτή την εξέλιξη, όπως η βελτίωση της κερδοφορίας των τραπεζών και η ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας, έχουν επιδράσει υποστηρικτικά στη διαδικασία αποεπένδυσης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) από τις ελληνικές τράπεζες.

Η κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών αυξήθηκε το εννεάμηνο του 2023, λόγω της σημαντικής αύξησης των καθαρών εσόδων από τόκους και της μείωσης των προβλέψεων για τον πιστωτικό κίνδυνο. Οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας σε ενοποιημένη βάση παρουσίασαν οριακές μεταβολές το Σεπτέμβριο του 2023 έναντι του Δεκεμβρίου του 2022, παραμένοντας χαμηλότεροι από τον αντίστοιχο μέσο όρο σε επίπεδο ευρωζώνης, ενώ o δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) σε ατομική βάση μειώθηκε το Σεπτέμβριο του 2023 σε σύγκριση με το Δεκέμβριο του 2022, παραμένοντας όμως υψηλότερος από τον αντίστοιχο της ευρωζώνης. Επισημαίνεται πάντως ότι κατά τη διάρκεια του εννεαμήνου παρατηρήθηκε καθαρή εισροή νέων ΜΕΔ σε όλα τα χαρτοφυλάκια δανείων. Τέλος, ο δείκτης κάλυψης ρευστότητας (Liquidity Coverage Ratio – LCR) και ο δείκτης καθαρής σταθερής χρηματοδότησης (Net Stable Funding Ratio – NSFR) αυξήθηκαν το Σεπτέμβριο του 2023 σε σχέση με το Δεκέμβριο του 2022, παραμένοντας αμφότεροι σε υψηλότερο επίπεδο από τους αντίστοιχους δείκτες των τραπεζών της ευρωζώνης.

Προκλήσεις

Πληθωρισμός: Για όσο διάστημα είναι απαραίτητη η περιοριστική νομισματική πολιτική της ΕΚΤ με στόχο τη μείωση του πληθωρισμού στο στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα, η κατεύθυνση της δημοσιονομικής πολιτικής θα πρέπει να είναι περιοριστική, ώστε να μην δημιουργείται πλεονάζουσα ζήτηση που θα μπορούσε να ενισχύσει περαιτέρω τις τρέχουσες πληθωριστικές πιέσεις και κατ’ επέκταση τις πληθωριστικές προσδοκίες. Είναι κρίσιμο οι εθνικές πολιτικές να συμβάλουν στη συγκράτηση των πληθωριστικών προσδοκιών, ώστε να αποφευχθεί ένα σπιράλ αυξητικής δυναμικής των τιμών, που θα οδηγούσε σε εντονότερη και μεγαλύτερης διάρκειας αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής.

Υψηλό δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ: Παρά την αύξηση των επιτοκίων κατά τη διάρκεια του 2023, οι κίνδυνοι για τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους παραμένουν οριοθετημένοι μεσοπρόθεσμα. Ωστόσο, μακροπρόθεσμα εκτιμάται αυξημένη αβεβαιότητα, καθώς η σταδιακή αναχρηματοδότηση των δανειακών υποχρεώσεων προς τον επίσημο τομέα με όρους αγοράς θα αυξήσει την έκθεση του Ελληνικού Δημοσίου στον επιτοκιακό κίνδυνο.

Μη εξυπηρετούμενα δάνεια και υψηλό ιδιωτικό χρέος: Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ), παρά την αξιοσημείωτη αποκλιμάκωσή του, παραμένει υψηλότερος από το μέσο όρο των τραπεζών της ευρωζώνης και είναι αναγκαία η μείωσή του σε ένα περιβάλλον αυξημένων επιτοκίων για μακρότερο χρονικό διάστημα. Ταυτόχρονα, το ιδιωτικό χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα και αποτελεί τροχοπέδη για την ανάπτυξη.

Χρόνιες αδυναμίες στην αγορά εργασίας: Παρά την αισθητή μείωση της ανεργίας χάρη στις μεταρρυθμίσεις που υλοποιούνται τα τελευταία έτη, αρκετές στρεβλώσεις συνεχίζουν να υφίστανται, καθώς τα ποσοστά ανεργίας των γυναικών και των νέων παραμένουν σημαντικά υψηλότερα του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Η επιθυμητή περαιτέρω μείωση της ανεργίας συναρτάται και με το πόσο εύκολα μπορούν οι επιχειρήσεις να προσλάβουν προσωπικό σύμφωνα με τις ανάγκες τους. Η αναντιστοιχία μεταξύ ζητούμενων και προσφερόμενων θέσεων εργασίας καθυστερεί την ταχεία αποκλιμάκωση της ανεργίας και, σε συνδυασμό με το χαμηλό ποσοστό συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό, επιβραδύνει το δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης.

Χαμηλή διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα: Η κατάταξη της Ελλάδος σε όρους διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας παρουσιάζει στασιμότητα ή και υποχώρηση το 2023, μετά την αποτύπωση μεγάλης προόδου την περίοδο 2020-2022. Συγκριτικά μειονεκτήματα της ελληνικής οικονομίας, σύμφωνα με το δείκτη ανταγωνιστικότητας του IMD (Ιούνιος 2023), θεωρούνται η έλλειψη ανταγωνιστικού φορολογικού πλαισίου, το αναποτελεσματικό νομικό πλαίσιο και η χαμηλή ποιότητα εταιρικής διακυβέρνησης. Πρόσθετα παραδείγματα εγγενών αδυναμιών αποτελούν η φοροδιαφυγή, η γραφειοκρατία και η αναποτελεσματικότητα που εξακολουθεί να υπάρχει στις μεταβιβάσεις ακινήτων, στο χωροταξικό σχεδιασμό, στην ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου και στον ψηφιακό μετασχηματισμό της δημόσιας διοίκησης. Ειδική μνεία θα πρέπει να γίνει στη χαμηλή αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (The 2023 EU Justice Scoreboard), o χρόνος που χρειάζεται για την επίλυση αστικών διαφορών σε πρωτοβάθμια δικαστήρια συνέχισε να αυξάνεται, σε 728 ημέρες το 2021 από 637 ημέρες το 2019.

Προτάσεις πολιτικής

Σε ένα περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού, χαμηλότερων ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης, υψηλών επιτοκίων και αυξημένης αβεβαιότητας λόγω των διαδοχικών κρίσεων, με αυξημένους γεωπολιτικούς κινδύνους και με τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης να γίνονται ολοένα πιο έκδηλες και αισθητές σε ευρύτερα τμήματα του πληθυσμού, η αξιοπιστία της οικονομικής πολιτικής ως προς το μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό αποκτά καθοριστική σημασία. Στο πλαίσιο αυτό, και προκειμένου να βελτιωθεί η ανθεκτικότητα της οικονομίας και να αντιμετωπιστούν οι μεσομακροπρόθεσμες προκλήσεις και χρόνιες αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας, η οικονομική πολιτική οφείλει να δώσει έμφαση στους παρακάτω τομείς:

1ον Διατηρήσιμη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να περιορίσουν, όπου είναι εφικτό, το περιθώριο κέρδους τους ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο του “πληθωρισμού κερδών”. Βραχυπρόθεσμα απαιτείται εντατικοποίηση των ελέγχων των αρμόδιων ελεγκτικών μηχανισμών και της Επιτροπής Ανταγωνισμού ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα αισχροκέρδειας και ολιγοπωλιακές πρακτικές. Μεσομακροπρόθεσμα απαιτείται η ενίσχυση του ανταγωνισμού στις αγορές προϊόντων, με άρση των πάσης φύσεως ρυθμιστικών εμποδίων στον ανταγωνισμό ώστε να διευκολυνθεί η είσοδος νέων επιχειρήσεων. Παράλληλα, οι μισθολογικές αυξήσεις, οι οποίες εντείνονται λόγω της στενότητας στην αγορά εργασίας, θα πρέπει να είναι τέτοιες ώστε να καλύπτουν την απώλεια αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων, χωρίς όμως να δημιουργούν ένα σπιράλ αυξήσεων μισθών-τιμών που θα οδηγούσε και σε χειροτέρευση της ανταγωνιστικότητας.

2ον Επιτάχυνση της απορρόφησης και αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων του ευρωπαϊκού μέσου ανάκαμψης NGEU και του ΕΣΠΑ 2021-2027. Οι πόροι αυτοί θα πρέπει να κατευθυνθούν σε οικονομικά και περιβαλλοντικά βιώσιμους τομείς υψηλής τεχνολογίας, οι οποίοι έχουν εξαγωγικό προσανατολισμό, καθώς και στη βελτίωση των υποδομών.

3ον Συνέχιση και ενίσχυση των μεταρρυθμίσεων, ιδιαίτερα σε τομείς με χρόνιες δυσλειτουργίες, όπως για παράδειγμα η απονομή της δικαιοσύνης. Συνεπώς απαιτούνται δράσεις (κάποιες από τις οποίες περιλαμβάνονται στο σχέδιο Ελλάδα 2.0) που στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό και την επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης, μέσω της αναβάθμισης των δεξιοτήτων των δικαστών, καθώς και των συστημάτων τήρησης αρχείων και πληροφορικής στα δικαστήρια, και μέσω της υιοθέτησης νομοθεσίας για την παρακολούθηση και βελτίωση της απόδοσης των δικαστικών υπαλλήλων και την αναθεώρηση του δικαστικού χάρτη για όλους τους κλάδους της δικαιοσύνης.

4ον Βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος ώστε να ενισχυθούν οι επενδύσεις και η παραγωγικότητα της εργασίας. Δράσεις προς αυτή την κατεύθυνση περιλαμβάνουν την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της δημόσιας διοίκησης, αλλά και τη βελτίωση της φορολογικής διοίκησης και την απλοποίηση του φορολογικού συστήματος που θα μπορούσε να ενισχύσει την ασφάλεια δικαίου για τους επενδυτές και να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του επενδυτικού κενού. Παράλληλα, απαιτείται η άρση των κανονιστικών περιορισμών στην πρόσβαση και την άσκηση ορισμένων επαγγελματικών υπηρεσιών, οι οποίοι παραμένουν υψηλότεροι από ό,τι κατά μέσο όρο στην ΕΕ, η αύξηση των επιχειρηματικών δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη, οι οποίες υπολείπονται του ευρωπαϊκού μέσου όρου, και η βελτίωση του επιπέδου ψηφιοποίησης της οικονομίας.

5ον Αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα δημιουργήσει επιπλέον δημοσιονομικό χώρο, ικανό για μια ευρύτερη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος και την προώθηση της φορολογικής δικαιοσύνης.

6ον Μείωση του λόγου δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ. Παρότι δεν υπάρχουν άμεσοι κίνδυνοι για το δημόσιο χρέος από την άνοδο των επιτοκίων, εξαιτίας των ευνοϊκών χαρακτηριστικών της διάρθρωσης του χρέους, θα πρέπει να τονιστεί ότι αυτά δεν είναι μόνιμα. Παρέχουν μόνο ένα σημαντικό παράθυρο ευκαιρίας προκειμένου το δημόσιο χρέος να παραμείνει βιώσιμο κατά την επερχόμενη σταδιακή λήξη και αντικατάσταση των ευνοϊκών δανείων, που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο των μνημονίων, με νέο δανεισμό σε όρους αγοράς. Προκειμένου να αξιοποιηθεί αυτό το παράθυρο ευκαιρίας, απαιτείται η επίτευξη δημοσιονομικών πλεονασμάτων με σκοπό τη διατήρηση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας.

7ον Αντιμετώπιση των προκλήσεων των φυσικών καταστροφών εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Η πρόσφατη εμπειρία των καταστροφικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής κατέδειξε την ανάγκη πρόβλεψης ειδικών κονδυλίων για έργα προσαρμογής και για την παροχή έκτακτης βοήθειας, πέρα από τις απαραίτητες επενδύσεις για έργα μετριασμού των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα. Το αυξημένο κόστος των φυσικών καταστροφών θα πρέπει να καλύπτεται είτε από ευρωπαϊκά κονδύλια, είτε από πρόσθετες πηγές εθνικών εσόδων, ενώ κρίνεται επιβεβλημένη και η προώθηση της ιδιωτικής ασφάλισης περιουσιακών στοιχείων ώστε να περιοριστεί το δημοσιονομικό κόστος.

8ον Αντιμετώπιση του προβλήματος της αναντιστοιχίας μεταξύ ζητούμενων και προσφερόμενων θέσεων εργασίας και αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό. Για να αντιμετωπιστεί η αναντιστοιχία μεταξύ ζητούμενων και προσφερόμενων θέσεων εργασίας, απαιτούνται, μεταξύ άλλων, η συνέχιση και η αναβάθμιση της τεχνικής εκπαίδευσης, η κατάρτιση των μακροχρόνια ανέργων στις νέες δεξιότητες, αλλά και η συνεχής ανάπτυξη και χρήση των δεξιοτήτων των εργαζομένων σε όλη τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου. Εξίσου απαραίτητες παραμένουν οι παρεμβάσεις για την ένταξη και παραμονή στην αγορά εργασίας των γυναικών, που θα συντελέσει στην οικονομική ανάπτυξη και στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής.

9ον Περαιτέρω ενίσχυση της ανθεκτικότητας του τραπεζικού τομέα. Οι τράπεζες οφείλουν να ενισχύσουν περαιτέρω τα κεφαλαιακά τους αποθέματα αξιοποιώντας την αυξημένη κερδοφορία, η οποία διαμορφώνει ευνοϊκές συνθήκες για την εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου. Επίσης, απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση της διασύνδεσης των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής με το χρηματοπιστωτικό σύστημα.

10ον Αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους που είναι εκτός τραπεζικού τομέα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την παροχή διατηρήσιμων λύσεων ρύθμισης για τους “βιώσιμους” πιστούχους και τη ρευστοποίηση των εμπράγματων εξασφαλίσεων για τις υπόλοιπες περιπτώσεις. Στην αντιμετώπιση του προβλήματος αναμένεται να βοηθήσουν και οι βελτιώσεις στον εξωδικαστικό μηχανισμό και ιδίως η λειτουργία του φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης ακινήτων.

11ον Προσέλκυση ξένων επενδυτικών κεφαλαίων, η οποία θα βοηθήσει στην περαιτέρω μείωση του επενδυτικού κενού. Προς το σκοπό αυτό, απαιτείται η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ώστε να διευκολυνθεί η εισροή ξένων άμεσων επενδύσεων. Ταυτόχρονα όμως απαιτείται και η αναβάθμιση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης των ελληνικών επιχειρήσεων μέσω διεθνών επενδύσεων χαρτοφυλακίου (υπό τη μορφή εκδόσεων χρέους και μετοχικών συμμετοχών) ώστε να επιταχυνθεί η υλοποίηση νέων ιδιωτικών επενδύσεων, ιδίως στον τομέα της τεχνολογίας. Ωστόσο, κάτι τέτοιο απαιτεί και βελτίωση της ποιότητας των λογιστικών καταστάσεων και συνολικά της εταιρικής διακυβέρνησης, ώστε να ξεπεραστούν προβλήματα ασύμμετρης πληροφόρησης που εμποδίζουν την είσοδο δυνητικά ενδιαφερόμενων διεθνών επενδυτών.

Όπως επισημαίνει η ΤτΕ, η εδραίωση της εμπιστοσύνης των διεθνών επενδυτών στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας επισφραγίστηκε με την αναβάθμιση του αξιόχρεου του Ελληνικού Δημοσίου στην επενδυτική κατηγορία. Επιπλέον, παρά τις αλλεπάλληλες διεθνείς κρίσεις και την υψηλή αβεβαιότητα εξαιτίας των γεωπολιτικών εντάσεων, η ελληνική οικονομία προβλέπεται να αναπτυχθεί με ταχύτερους ρυθμούς σε σύγκριση με την ευρωζώνη εφέτος αλλά και τα επόμενα χρόνια, ενισχύοντας τη διαδικασία σύγκλισης του πραγματικού κατά κεφαλήν ΑΕΠ με τα μέσα επίπεδα της ευρωζώνης. Ωστόσο, οι θετικές προοπτικές δεν πρέπει να οδηγούν σε εφησυχασμό, καθώς η τρέχουσα διαβάθμιση του Ελληνικού Δημοσίου υπολείπεται αισθητά της πιστοληπτικής αξιολόγησης που είχε το 2009, αλλά και της μέσης πιστοληπτικής αξιολόγησης που έχουν σήμερα οι χώρες της ευρωζώνης. Συνεπώς απαιτείται υπευθυνότητα και συνέχιση της προσπάθειας ώστε να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη των διεθνών επενδυτών στην ασκούμενη οικονομική πολιτική και να συνεχιστούν οι αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής αξιολόγησης του Ελληνικού Δημοσίου.

Βασικοί πυλώνες αυτής της προσπάθειας θα πρέπει να είναι η συνέχιση της συνετής δημοσιονομικής διαχείρισης, η αξιοποίηση των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων σε στρατηγικούς τομείς της οικονομίας και η υλοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων. Οι δράσεις αυτές θα επιτρέψουν την ταχεία υποχώρηση του λόγου δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ, την αύξηση των επενδύσεων σε τομείς που σχετίζονται με την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της ελληνικής οικονομίας και τη βελτίωση της παραγωγικότητας και της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας. Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει σε υψηλότερο δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης, σε ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και σε επιτάχυνση της πραγματικής σύγκλισης με την ευρωζώνη.

Πηγή: Money Review