Καλή σας μέρα και καλή εβδομάδα, φίλες αναγνώστριες και φίλοι αναγνώστεςΤο θέμα των τελευταίων ημερών είναι ο γάμος των ομοφύλων και στην ουσία η συζήτηση γίνεται στη βάση της κυβερνητικής ατζέντας, που μπήκε με μια τοποθέτηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη σε τηλεοπτική συνέντευξή του – δεκαετίες τώρα έτσι βάζουν την ατζέντα τους οι κυβερνήσεις. Χωρίς να υπάρχει η επίσημη κυβερνητική θέση, το νομοσχέδιο δηλαδή, και αφού βγήκαν οι λαγοί, μπήκαν οι διαχωριστικές γραμμές «πρόοδος» και «συντήρηση», με τη ΝΔ να χωρίζεται ανάμεσά τους. Αμέσως το πρόβλημα της ΝΔ εξαφανίστηκε και όλοι ασχολήθηκαν με την εκκλησία και τους βυζαντινισμούς. Και η αντιπολίτευση; Είχε λόγο; Μέχρι και ο Δημήτρης Κουτσούμπας θύμισε ιερατείο με τη δήλωσή του για «γονέα 1» και «γονέα 2». Και τι θα έπρεπε να γίνει, θα αναρωτηθείτε, όπως μου είπε στην κουβέντα που είχαμε γύρω από κρασί και κοψίδια ο καλός φίλος και συνάδελφος Δημήτρης Κούλαλης. Πολιτικός δεν είμαι, την πολιτική όμως παρακολουθώ και εάν ήμουν οργανωμένος σε πολιτικό κόμμα θα απαιτούσα μια στάση διακριτή στην κοινή γνώμη. Ξεκάθαρες θέσεις, ακόμη και με τη μορφή νομοσχεδίου θα πρότεινα, απαιτώντας από την κυβέρνηση να τοποθετηθεί σε αυτό, κι όχι να σερνόμουν πίσω της σε μια καταστροφική συναίνεση. Θα ξεσκόνιζα τα διατάγματα της επαναστατικής κυβέρνησης των μπολσεβίκων για την οικογένεια, τα οποία τιμωρούσαν την παιδοφιλία, και θα κρατούσα τις επεξεργασίες του Φρίντριχ Ένγκλες για την οικογένεια. Θα κατακεραύνωνα την εμπορευματοποίηση της μήτρας με την παρένθετη μητρότητα –κατά περίπτωση σε εξαιρετικές περιπτώσεις– όπως έκαναν φεμινιστικές οργανώσεις καθώς η υπόθεση των Χανίων αποκάλυψε μια φάρμπικα εκμετάλλευσης γυναικών, και θα ζητούσα ισότητα: ό,τι ισχύει για τα ετερόφυλα ζευγάρια να ισχύσει και για τα ομόφυλα. Φυσικά η κυβέρνηση και τα «παπαγαλάκια» της θα έβγαιναν στην επίθεση. Λες και τώρα δεν κάνουν, προβάλλοντας τον Άδωνι Γεωργιάδη ο οποίος ενώ του ζητούν να τοποθετηθεί για τη στάση Βορίδη, αμέσως μιλάει για τη στάση του ΣυΡιζΑ που ο ίδιος ανακαλύπτει ότι πρόκειται να υπαναχωρήσει και κανείς δεν τον στριμώχνει να περιοριστεί στα του κόμματός του και να μη στρίβει διά του αρραβώνος και πού στο καλό είδε αλλαγή στάσης. Τώρα τι ξέρουμε για τη στάση της αντιπολίτευσης; Την ατυχέστατη δήλωση Κουτσούμπα και την εντολή Κασσελάκη για κομματική πειθαρχία. Ο Βορίδης επέπλευσε, η ΝΔ σώθηκε. Δις, τρις εξαμαρτείνΕίναι η πρώτη φορά που συμβαίνει; Όχι, και ειλικρινά προκαλεί πολλές απορίες πώς πολιτεύεται η αντιπολίτευση. Για το ΠαΣοΚ του κυβερνητισμού και του σοσιαλφιλελευθερισμού το περιμέναμε, το έχει ξανακάνει. Πολλές φορές. Μάλιστα η ΝΔ τού έχει πάρει στελέχη και ψηφοφόρους επειδή δεν φαίνεται κάτι διαφορετικό στην πολιτική του με αυτή της ΝΔ. Το έδειξε τώρα και με τη στάση του με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Πέφτει στη λούμπα των «μη κρατικών» που έχει ρίξει σαν σουπιά ο Μητσοτάκης για να θολώσει τα νερά. Όπως θα διαβάσατε χθες στην παραπολιτική στήλη του Documento, στις Σπέτσες εμφανίστηκε η πρόθεση από κάποιον ή κάποιους (δεν αναφέρονται) να συναινέσει το κόμμα στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, μόνο που ο τομεάρχης Ανδρέας Παναγιωτόπουλος το ξέκοψε υπό τα χειροκροτήματα των υπολοίπων. Γιατί αυτή η πρεμούρα να συμπαραχτεί ο ΣυΡιζΑ με τη στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη; Είναι τόσο αντιλαϊκό το μέτρο που ακόμη και σοβαροί –όχι «λαδωμένοι» με θέσεις και αξιώματα στη νέα εποχή– συντηρητικοί καθηγητές πανεπιστημίου και πρυτάνεις, με τους οποίους έχω μιλήσει στο πλαίσιο ρεπορτάζ, δεν υποστηρίζουν τα ιδιωτικά διότι έρχονται για να υποβαθμίσουν τα δημόσια. Στόχος της κυβέρνησης δεν είναι η βελτίωση των δημοσίων πανεπῖστημίων όπως προπαγανδίζει με κάθε τρόπο και μέσο. Ο Άδ. Γεωργιάδης είπε φωναχτά σε ραδιοφωνικό σταθμό της Θεσσαλονίκης αυτὀ που λένε στα μουλωχτά στα υπουργικά συμβούλια και στα think tanks· τον στόχο τους δηλαδή: «Με τον νόμο αυτό κάπου τελειώνει το τελευταίο άπαρτο κάστρο της άκρας Αριστεράς, στην Ελλάδα. Δεν τους έχει μείνει άλλο». Ό,τι είχε εκφράσει ο Μάκης Βορίδης το 2018 για την υποτιθέμενη ιδεολογική ηγεμονία της Αριστεράς και τη «λύση» που πρότεινε να μην ξαναέρθει η Αριστερά στην εξουσία, «γιατί οι ιδέες της είναι ελαττωματικές», με τις… κατάλληλες «προσαρμογές» στους θεσμούς. Ο Βορίδης λοιπόν κίνησε τις διαδικασίες παντοκρατορίας της Δεξιάς ως υπουργός Εσωτερικών με την ψήφο των ομογενών, τώρα πέρασε και η επιστολική ψήφος τους με τη συναίνεση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Με τη Δεξιά δεν συναινείς: στο τσακ δεν πέρασε η τροπολογία για καθολική επιστολική ψήφο που δεν είχε συζητηθεί καν. Ετοιμάζει το σύγχρονο σχέδιο «Περικλής» για να ψηφίζουν και οι νεκροί και τα δέντρα. Η ΝΔ λοιπόν διαμορφώνει αυταρχικό κράτος χωρίς ούτε για τα προσχήματα να έχει αποδεχτεί μια ρύθμιση της αντιπολίτευσης, να την απαξιώνει συνεχώς, να την πολεμά. Κι αυτή να επιμένει να συναινεί στις πιο κρίσιμες και στρατηγικές επιλογές. Η Νέα Αριστερά βρέθηκε να ψηφίζει άρθρα του νόμου για τους servicers και τα funds επειδή υποτίθεται ότι ήταν σε σωστή κατεύθυνση. Κοιτάζουν το δέντρο και χάνουν το δάσος, όπως ψήφιζαν μνημονιακά μέτρα και τα στηρίζουν ακόμη και τώρα που ο Μητσοτάκης αφαίρεσε τα υποτιθέμενα φιλολαϊκά αντίμετρα και μόλις έπεσαν οι μάσκες εφαρμόζει το πιο αγνό και καθαρό μνημόνιο. Όπως και ο Βαρουφάκης στήριζε την υποτιθέμενη αλλά ατελέσφορη διαπραγμάτευσή του. Αυτή την πιο αυταρχική ΝΔ στηρίζουν με ορισμένες επιλογές τους στον ΣυΡιζΑ, και ο ενιαίος ΣυΡιζΑ είχε ξεχάσει τι σημαίνει αντιπολίτευση εν μέσω πανδημίας. Στα κανάλια τούς στήνουν στον τοίχο για να δηλώσουν συναίνεση στα κυβερνητικά μέτρα και να φανούν ότι «αφού είναι ίδιοι γιατί δεν ψηφίζετε Μητσοτάκη που ξέρει και πολύ καλά αγγλικά;». Είναι ένα έργο που το έχουμε ξαναδεί. Ως πότε όμως; Τα ψέματα ΠιερρακάκηΗ προπαγάνδα καλά κρατεί: από την «υπεροχή» στον δημόσιο διάλογο με σύμμαχο τα «πετσωμένα», η κυβέρνηση θορυβήθηκε βλέποντας τους φοιτητές να ψηφίζουν μαζικά καταλήψεις, που το έριξε στην τρομοκρατία ότι θα χάσουν το εξάμηνο, το γύρισε στη θυματοποίηση ότι δήθεν απειλούν «κουκουλοφόροι» τους ΔΑΠίτες που (μόνο αυτούς) βγάζουν τα κανάλια και κατέληξε στην καταστολή επιστρατεύοντας εισαγγελείς για μαθητές και φοιτητές. Κάπου δεν τους βγαίνει το αφήγημα. Πριν από μία εβδομάδα μιλήσαμε για τις στοχεύσεις και τους μύθους της προπαγάνδας των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Είναι άχρηστα, με μόνο σκοπό τη λεηλασία του εισοδήματος των φτωχότερων γονιών και των ονείρων των παιδιών μας. Σε όλο τον κόσμο απαξιώνονται γιατί για να βγάλουν κέρδη βυθίζονται στη διαφθορά. Ας δούμε πώς ο πανεπιστημιακός Δ.Α. που διαπρέπει στο εξωτερικό πετσόκοψε τα επιχειρήματα του δήθεν επιτυχημένου Πιερρακάκη, ο οποίος προκλητικά κάνει λόγο για «ελεύθερα πανεπιστήμια» λες και μέχρι τώρα ήταν σκλαβωμένα: Δεν θα το κάνει αλλά δεν θα επιχειρηματολογήσω γι' αυτό επειδή έχουν γραφτεί τόσα. Σήμερα ίσως το πιο επιτυχημένο παράδειγμα «ελεύθερων» (βλ. ιδιωτικών) πανεπιστημίων στην Ευρώπη είναι στην Κύπρο. Από τα 6 και πλέον ιδιωτικά μόνο το ιδιωτικό Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας συγκαταλέγεται από τα ιδιωτικά στη 1000άδα του The Times Higher Education. Το περίφημο Central European University (CEU) που ιδρύθηκε το 1991 στην Ουγγαρία ελκύοντας τις αυριανές πολιτικές και οικονομικές ελίτ κυρίως από την Ανατολική Ευρώπη ήταν και είναι ένα πολύ μικρό ίδρυμα με 1.500 φοιτητές (1.200 μεταπτυχιακοί, διδακτορικοί και μεταδιδακτορικοί φοιτητές) εστιάζοντας σε ανθρωπιστικές σπουδές (π.χ. ιστορία, φιλοσοφία) και κοινωνικές επιστήμες συμπεριλαμβανομένων πολιτικής επιστήμης οικονομικών και business. Η «αποστασία» του Ορμπάν από το φιλελεύθερο στρατόπεδο στο στρατόπεδο του illiberal democracy έφερε σε σύγκρουση των ιδρυτή του Τζορτζ Σόρος (προικοδότηση 800 εκατ. δολαρίων) με τον Ορμπάν το 2017 και είχε ως αποτέλεσμα να μετακομίσει το μεγαλύτερο μέρος της δραστηριότητας στη Βιέννη της Αυστρίας. Τα δίδακτρα για τα προγράμματα master του CEU είναι €12.000 ετησίως και τα δίδακτρα για τα διδακτορικά του προγράμματα είναι €15.000 ετησίως. To ελληνικό ΑΕΠ είναι περίπου 214 δισ. δολάρια. Το 1% του ΑΕΠ σημαίνει περίπου 2,1 δισ. δολ. που θα προέλθουν από την ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Σήμερα ο τζίρος των ιδιωτικών κολεγίων είναι 50-100 εκατ. δολάρια. Μια αύξηση κατά $2 δισ. με μέση ετήσια δαπάνη ανά φοιτητή περίπου 10.000 δολάρια θα σήμαινε ότι περίπου 200.000 φοιτητές θα φοιτούσαν σε ελληνικά «μη κερδοσκοπικά» «ελεύθερα» κ.λπ. πανεπιστήμια. Ναι, 200 χιλιάδες φοιτητές! Από πού θα έρθουν αυτοί οι φοιτητές; Πιθανόν η απάντηση του υπουργού να είναι κάποιοι από το εσωτερικό, κάποιοι από το εξωτερικό. Γι’ αυτό κόπηκαν οι 20 και πλέον σχολές στο μηχανογραφικό του 2020 (και η Νομική Πατρών), γι’ αυτό μπήκε η ελάχιστη βάση εισαγωγής (ΕΒΕ). Υπάρχει όμως κάποιος στα σοβαρά που θεωρεί ότι υπάρχουν πάνω από 20.000 ελληνικές οικογένειες που θα έδιναν €9.200 ή $10.000 για να πάει το παιδί τους σε ένα από τα ιδιωτικά νεοσύστατα; (Στους 20.000 βάζω υποθετικά και περίπου 10.000 από τις 40.000 που θα πήγαιναν σε άλλη περίπτωση εκτός της χώρας.) Υπάρχει λοιπόν ένα αξεπέραστο πλαφόν των 200 εκατ. δολαρίων ή μια αύξηση περίπου 0,1% του ΑΕΠ. Τα υπόλοιπα δολάρια θα έπρεπε να έρθουν απέξω. Ας δούμε το τοπίο στην Ευρώπη και ιδιαίτερα σε χώρες που χρησιμοποιούνται ως παράδειγμα, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα του Unesco Institute for Statistics, τα περισσότερα για το 2021. Η Κύπρος με τα άνω των 6 ιδιωτικά πανεπιστήμια δέχεται 11.681 φοιτητές από το εξωτερικό, αλλά στέλνει 26.178 φοιτητές στο εξωτερικό (15.066 στην Ελλάδα). Αρνητικό ισοζύγιο. Από πού έρχονται οι φοιτητές κανονικής εγγραφής; 4.215 από Ελλάδα 2.782 από Ινδία 1.614 από Νεπάλ 458 από Νιγηρία 269 από Μπανγκλαντές 186 από Ρωσία κ.λπ. Είναι όλοι αυτοί στα ιδιωτικά πανεπιστήμια με δίδακτρα; Σίγουρα όχι. Ο κύριος όγκος, μετά την Ελλάδα, είναι από Ινδία και Νεπάλ (πρώην βρετανικές αποικίες). Ένα ποσοστό πάνω από το 50% αυτών θα είναι σε ιδιωτικά, με ένα μέσο ετήσιο κόστος 8.000 δολαρίων. Ο τζίρος δηλαδή είναι περίπου 40-50 εκατ. δολάρια. Παρόμοια είναι η κατάσταση στην Πορτογαλία που αναφέρεται συχνά ως παράδειγμα. Η Πορτογαλία φιλοξενεί 47.072 φοιτητές και στέλνει στο εξωτερικό 23.808 φοιτητές. Θετικό ισοζύγιο. Από πού έρχονται οι φοιτητές κανονικής εγγραφής; Βραζιλία 17.629 Πράσινο Ακρωτήρι 5.344 Γουινέα Μπισάου 4.730 Ανγκόλα 3.552 Γαλλία 2.563 Μοζαμβίκη 1.545 Ιταλία 1.075 Δηλαδή οι ξένοι φοιτητές στην Πορτογαλία ελκύονται από την κοινή πορτογαλική γλώσσα ή τους ιστορικούς πολιτικούς δεσμούς ή συγγενή γλώσσα (γαλλικά, ιταλικά). Είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν ο κύριος όγκος αυτών των ξένων φοιτητών πηγαίνει στα δεύτερα ιδιωτικά πανεπιστήμια της χώρας (δεν υπάρχει κανένα εντός της 1000άδας στις διεθνείς κατατάξεις). Συμπέρασμα: Ακόμα και μια εσωτερική αναδιάρθρωση σε βάρος των δημόσιων ΑΕΙ και σε όφελος των ιδιωτικών πανεπιστημίων έχει ένα πλαφόν 0,1%. Ακόμα και μια Ελλάδα-El Dorado ιδιωτικών πανεπιστημίων, κόμβο στην Ανατολική Μεσόγειο δεν θα μπορούσε σε ένα ορίζοντα 10 χρόνων να ελκύσει πάνω από 10.000 πρόσθετους ξένους φοιτητές που θα σήμαινε μια αύξηση 0,05% στο ετήσιο ΑΕΠ. Ο ισχυρισμός δηλαδή του υπουργού Παιδείας είναι εντελώς εξωπραγματικός και ανεδαφικός φουσκωμένος πάνω από 10 φορές. Soft power λοιπόν. Για όσους έχουν διαβάσει το ομώνυμο επιδραστικό βιβλίο του Joseph Nye (2002), soft power είναι το Harvard, το Hollywood, η Microsoft, o Michael Jordan (τα παραδείγματα είναι του Nye). Soft power για την Ελλάδα είναι ο Παρθενώνας, η αθηναϊκή δημοκρατία, τα νησιά του Αιγαίου και θα μπορούσαν να είναι και τα δημόσια πανεπιστήμια της χώρας εάν η κυβέρνηση της χώρας τα διαφήμιζε επαρκώς και δεν τα υποβάθμιζε με την υποχρηματοδότηση, εξυπηρετώντας ευτελή ιδιοτελή σχέδια κολεγιαρχών κ.ά. που ούτε αξιοσημείωτο αριθμό φοιτητών από το εξωτερικό θα φέρουν, ούτε συνάλλαγμα θα διακρατήσουν, ούτε ιδιαίτερη αύξηση στο ΑΕΠ της χώρας θα φέρουν (οποιαδήποτε αύξηση στην καλύτερη περίπτωση θα έχει ένα πλαφόν το 0,1%). Tο τίμημα θα είναι όμως βαρύ. Ταξική αναδιάρθρωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, λεηλασία των μεσαίων στρωμάτων, περαιτέρω υποχρηματοδότηση των δημόσιων πανεπιστημίων, υποβάθμιση ή αφανισμό των περιφερειακών δημόσιων πανεπιστημίων, οικονομική υποβάθμιση της επαρχίας. ΥΓ.: Πρέπει να σημειωθεί ότι η Γαλλία που έχει 250-300 χιλιάδες φοιτητές από το εξωτερικό σε δημόσια πανεπιστήμια και ελάχιστα ιδιωτικά έχει ένα συνάλλαγμα περίπου 5 δισ. ευρώ. Δίνει όμως 3,7 δισ. ευρώ σε επιπλέον υποδομές, εργαστήρια καθηγητές κ.λπ. Ο θετικός οικονομικός αντίκτυπος είναι 1,35 δισ. ευρώ. Δηλαδή συνάλλαγμα δεν σημαίνει αυτόματα καθαρό οικονομικό όφελος. Στη συζήτηση αυτό αποσιωπάται. Μια χαρά τα είπε, δεν συμφωνείτε; Περιμένουμε τις απόψεις και επικρίσεις σας στο hellodocumento@gmail.com. Θα τα ξαναπούμε την επόμενη Δευτέρα. Μέχρι τότε να προσέχετε. Στην υγειά σας Θανάσης | 
