Παρασκευή 19 Δεκεμβρίου 2025

Τι σημαίνει για την ΕΕ το δάνειο 90 δισ. ευρώ στην Ουκρανία – Το παρασκήνιο της συμφωνίας και το plan b της τελευταίας στιγμής

 


«Έχουμε μια απλή επιλογή», δήλωσε ο Ντόναλντ Τουσκ, ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, καθώς έμπαινε σε μια από τις πιο καθοριστικές Συνόδους Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης της τελευταίας γενιάς.

«Είτε χρήματα σήμερα είτε αίμα αύριο. Και δεν μιλάω μόνο για την Ουκρανία. Μιλάω για την Ευρώπη», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο Τουσκ εννοούσε ότι η ελευθερία των Ευρωπαίων διακυβεύεται στα λασπωμένα πεδία μάχης της Ουκρανίας: οι χώρες της ΕΕ μπορούν είτε να πληρώσουν για να σταματήσουν τον Βλαντίμιρ Πούτιν εκεί τώρα, είτε να πολεμήσουν όταν τα στρατεύματά του εισβάλουν σε αυτές αργότερα αναφέρει το Politico.

Η εξίσωση του Τουσκ — χρήματα ή θύματα — αποκαλύπτει τη σύγκρουση που βρίσκεται στο επίκεντρο όλων των αγώνων της ΕΕ για την υποστήριξη της Ουκρανίας. Τι ακριβώς είναι διατεθειμένα να συνεισφέρουν τελικά τα 27 μέλη του μπλοκ για να σώσουν την Ουκρανία και τους εαυτούς τους;

Η Σύνοδος Κορυφής της Πέμπτης το βράδυ στις Βρυξέλλες έδωσε την απάντηση: ιδανικά, τα χρήματα κάποιου άλλου.

Στις Βρυξέλλες οι ηγέτες της ΕΕ κατέληξαν σε συμφωνία για τη δανειοδότηση 90 δισεκατομμυρίων ευρώ από τις χρηματοπιστωτικές αγορές, προκειμένου να κρατήσουν την Ουκρανία στη ζωή για τα επόμενα δύο χρόνια. «Δεσμευτήκαμε και τηρήσαμε τη δέσμευσή μας», δήλωσε με υπερηφάνεια ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα.

Πέρα από τις δηλώσεις, το μοτίβο είναι σαφές. Μια διχασμένη ομάδα ευρωπαϊκών κρατών διαμάχη για μήνες, δημόσια και ιδιωτικά, σχετικά με το ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό, και πιθανότατα το θέμα δεν έχει ακόμη επιλυθεί.

Τι σημαίνει για την ΕΕ το δάνειο 90 δισ. ευρώ στην Ουκρανία – Το παρασκήνιο της συμφωνίας και το plan b της τελευταίας στιγμής
(AP Photo/Geert Vanden Wijngaert)

Η Ευρώπη βασίζεται στην αμερικανική στρατιωτική δύναμη για την άμυνά της από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Από τον Φεβρουάριο του 2022, βασίστηκε στα αμερικανικά χρήματα για την άμυνα της Ουκρανίας για τρία χρόνια. Αφού ο Ντόναλντ Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο και τερμάτισε τη χρηματοδότηση των ΗΠΑ φέτος, οι Ευρωπαίοι αύξησαν τις συνεισφορές τους, αλλά όχι αρκετά για να καλύψουν το κενό.

Έτσι, οι ισχυροί παράγοντες της ΕΕ έπρεπε να βρουν άλλη πηγή για να συγκεντρώσουν τα χρήματα για την Ουκρανία.

Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ήξεραν πώς ήθελαν να αποκτήσουν τα χρήματα — κατασχέοντας ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που ήταν κατατεθειμένα σε μια βελγική τράπεζα. Πέρασαν τους τελευταίους δύο μήνες προσπαθώντας να πείσουν τους συναδέλφους τους ηγέτες να συμμετάσχουν στο σχέδιό τους να χρησιμοποιήσουν τα παγωμένα κεφάλαια της Μόσχας για ένα τεράστιο δάνειο προς την Ουκρανία, τονίζει το Politico.

«Υπερίσχυσε το plan B για την Ουκρανία»

Ωστόσο, ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Μπαρτ Ντε Βέβερ, αρνήθηκε, φοβούμενος νομικές ενέργειες και άλλα αντίποινα από τον Πούτιν, εάν τα κρατικά περιουσιακά στοιχεία επαναχρησιμοποιούνταν για να βοηθήσουν το Κίεβο.

Αντ’ αυτού, ένα εφεδρικό σχέδιο, που αναφέρθηκε για πρώτη φορά από το POLITICO τον περασμένο μήνα, συντάχθηκε διακριτικά. Όταν ο Ντε Βέβερ απέρριψε και πάλι την ιδέα των περιουσιακών στοιχείων, ο Μερτς υποχώρησε και η εφεδρική επιλογή να χρησιμοποιηθεί το κοινό δάνειο της ΕΕ κέρδισε την υποστήριξη την τελευταία στιγμή στο τραπέζι της Συνόδου Κορυφής.

Σύμφωνα με αυτό το σχέδιο, το κοινό δάνειο της ΕΕ θα εγγυηθεί ο προϋπολογισμός της ΕΕ, ο οποίος χρηματοδοτείται από τα κράτη μέλη. Τελικά, τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή του δανείου, αν και αυτό δεν είναι ακόμη σαφές.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το Κίεβο χρειάζεται τα χρήματα. Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Ουκρανία αντιμετώπιζε έλλειμμα χρηματοδότησης ύψους 72 δισεκατομμυρίων ευρώ το επόμενο έτος.

«Δεν υπάρχει πιο σημαντική πράξη ευρωπαϊκής άμυνας από την υποστήριξη της άμυνας της Ουκρανίας», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν την παραμονή της συνόδου κορυφής.

Δυστυχώς για την πρόεδρο της Επιτροπής και άλλους που θέλουν να κάνουν το καλύτερο για την Ουκρανία, πολλοί Ευρωπαίοι εξακολουθούν να μην συμφωνούν με το επιχείρημά της.

Η διαφορά στις συνεισφορές των ευρωπαϊκών χωρών

Το Ινστιτούτο Kiel παρακολουθεί τη στήριξη προς την Ουκρανία από την αρχή της πλήρους εισβολής του Πούτιν το 2022. Η τελευταία ενημέρωσή του αποκαλύπτει τα κενά που αφήνουν οι ευρωπαϊκές χώρες στα οικονομικά του Κιέβου.

Σε μια έκθεση που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτό το μήνα, οι αναλυτές του Κιέλου ανέφεραν ότι οι νέες χορηγήσεις βοήθειας το 2025 ενδέχεται να μειωθούν στο χαμηλότερο επίπεδο από την έναρξη του πολέμου το 2022 και ότι είναι πιθανό να υπολείπονται κατά πολύ των αναγκών για την κάλυψη του κενού που άφησε η αποχώρηση των ΗΠΑ.

Ταυτόχρονα, η διαφορά στις συνεισφορές μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών διευρύνθηκε. Ενώ η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο αύξησαν σημαντικά τις συνεισφορές τους στην Ουκρανία, οι σκανδιναβικές χώρες όπως η Σουηδία, η Νορβηγία και η Δανία παρέμειναν πολύ μπροστά όσον αφορά το ποσοστό του ΑΕΠ που δαπανούν.

Τι σημαίνει για την ΕΕ το δάνειο 90 δισ. ευρώ στην Ουκρανία – Το παρασκήνιο της συμφωνίας και το plan b της τελευταίας στιγμής
(Photo by JOHN THYS / AFP)

Η Ιταλία και η Ισπανία, ωστόσο, «συνέβαλαν ελάχιστα», ανέφερε το Ινστιτούτο του Κιέλου. Η ίδια δυναμική παρατηρήθηκε και κατά την προετοιμασία της Συνόδου Κορυφής. Οι νότιες χώρες της ΕΕ ένωσαν τις δυνάμεις τους με το Βέλγιο για να αντιταχθούν στο σχέδιο δανείου αποζημιώσεων, ενώ η Γερμανία και οι σκανδιναβικές χώρες πίεσαν σκληρά για να προχωρήσει.

Σύμφωνα με τους όρους της τελικής συμφωνίας της συνόδου κορυφής, η Ουγγαρία, η Τσεχία και η Σλοβακία δεν θα συνεισφέρουν καθόλου στο σχέδιο χρηματοδότησης της Ουκρανίας. Η ΕΕ των 27 κρατών μελών μετατράπηκε σε μια συμμορία 24 κρατών.

Αναμφισβήτητα, δεν χρειαζόταν να είναι τόσο χαοτική η κατάσταση.

«Οι Ευρωπαίοι έχουν τους πόρους να νικήσουν τον Πούτιν, αν πραγματικά το θέλουν»

Οι χώρες της ΕΕ, τουλάχιστον στα χαρτιά, αντιπροσωπεύουν μια συλλογική οικονομική υπερδύναμη σε σύγκριση με τη Ρωσία. Το συνολικό ΑΕΠ των 27 χωρών της ΕΕ ανέρχεται σε 18 τρισεκατομμύρια ευρώ, ενώ το ΑΕΠ της Ρωσίας είναι 2 τρισεκατομμύρια ευρώ.

Ακόμη και χωρίς να συμπεριληφθούν η Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ευρωπαίοι σύμμαχοι της Ουκρανίας έχουν τους πόρους να νικήσουν τον Πούτιν, αν πραγματικά το θέλουν.

Ίσως το πιο ανησυχητικό για τους συμμάχους της Ουκρανίας είναι ότι οι ψηφοφόροι σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ ενδέχεται να χάνουν το ενδιαφέρον τους. Μια δημοσκόπηση του POLITICO σε 10.000 άτομα σε πέντε δυτικές χώρες διαπίστωσε ότι οι ερωτηθέντες στη Γερμανία και τη Γαλλία ήταν ακόμη πιο απρόθυμοι να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν την Ουκρανία από ό,τι οι πολίτες των Ηνωμένων Πολιτειών.

Στη Γερμανία, το 45% δήλωσε ότι θα υποστήριζε τη μείωση της οικονομικής βοήθειας προς το Κίεβο, ενώ μόνο το 20% δήλωσε ότι ήθελε να αυξηθεί η οικονομική βοήθεια. Στη Γαλλία, το 37% ήθελε να δοθεί λιγότερη βοήθεια και το 24% προτιμούσε να δοθεί περισσότερη.

Αντιμέτωποι με τις διαφωνίες μεταξύ των βόρειων χωρών, που έχουν κουραστεί να ξοδεύουν ατελείωτα δισεκατομμύρια για την Ουκρανία, και άλλων χωρών που δεν το έχουν κάνει ποτέ, οι ηγέτες της Ευρώπης επέλεξαν την ευκολότερη λύση αυτή την εβδομάδα. Και ακόμη και αυτό ήταν σχεδόν πολύ δύσκολο.

Πηγή: Politico

Θρήνος στην Εύβοια: «Έφυγε» ο Δήμαρχος Γιώργος Ψαθάς – Η άνιση μάχη και το μεγάλο κενό

 

Θρήνος στην Εύβοια: «Έφυγε» ο Δήμαρχος Γιώργος Ψαθάς – Η άνιση μάχη και το μεγάλο κενό

Πένθος βυθίζει την τοπική αυτοδιοίκηση και την κοινωνία της Εύβοιας. Ο Δήμαρχος Διρφύων – Μεσσαπίων άφησε την τελευταία του πνοή το μεσημέρι της Πέμπτης (18/12) μετά από σκληρή μάχη με τον καρκίνο.

Γιώργος Ψαθάς

Βαρύ είναι το κλίμα στην Εύβοια από την είδηση του θανάτου του Γιώργου Ψαθά. Ο εν ενεργεία Δήμαρχος Διρφύων – Μεσσαπίων έφυγε από τη ζωή το μεσημέρι της Πέμπτης 18 Δεκεμβρίου, νικημένος από τον καρκίνο, με τον οποίο έδινε μάχη το τελευταίο διάστημα.

Ο Γιώργος Ψαθάς υπήρξε μια εμβληματική φυσιογνωμία για την περιοχή, υπηρετώντας τα κοινά επί σειρά ετών, ενώ η θητεία του είχε ανανεωθεί πρόσφατα από τους πολίτες έως το 2028.

Μια ζωή αφιερωμένη στα Ψαχνά και την Αυτοδιοίκηση

Ο εκλιπών γεννήθηκε το 1962 στα Ψαχνά, τον τόπο όπου ζούσε μόνιμα και αγάπησε. Η πορεία του στην τοπική αυτοδιοίκηση ήταν μακρά και επιτυχημένη. Ξεκίνησε ως δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Μεσσαπίων την τετραετία 2006-2010 , ενώ στη συνέχεια διετέλεσε επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης στον καλλικρατικό Δήμο Διρφύων – Μεσσαπίων από το 2010 έως το 2014.

Η εμπιστοσύνη των συμπολιτών του αποτυπώθηκε στις κάλπες τρεις φορές:

  • Εκλέχτηκε πρώτη φορά Δήμαρχος το 2014.
  • Επανεκλέχτηκε στις εκλογές του 2019.
  • Ανανέωσε τη θητεία του θριαμβευτικά στις εκλογές του 2023, με ορίζοντα ολοκλήρωσης την 31η Δεκεμβρίου 2028.

Είχε ενεργή δράση στα συλλογικά όργανα της αυτοδιοίκησης, έχοντας διατελέσει μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας (2019-2023) και Πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτικής Προστασίας της ΚΕΔΕ (2014-2019). Επιπλέον, ήταν μέλος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) από το 2015.

Από την ΕΛ.ΑΣ. στα γήπεδα της Εύβοιας

Πριν ασχοληθεί ενεργά με την πολιτική, ο Γιώργος Ψαθάς είχε υπηρετήσει για 25 χρόνια στην Ελληνική Αστυνομία σε καίριες και νευραλγικές θέσεις. Συγκεκριμένα, διετέλεσε Προϊστάμενος στην Ειδική Ομάδα Πρόληψης Ατυχημάτων στη Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής, πριν συνταξιοδοτηθεί.

Η αγάπη του για τον αθλητισμό ήταν εξίσου μεγάλη. Υπήρξε αρχηγός της ποδοσφαιρικής ομάδας του Ηρακλή Ψαχνών για 15 χρόνια , ενώ από το 2007 κατείχε τη θέση του Αντιπροέδρου της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Σωματείων Ευβοίας.

Η απώλειά του αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό στην τοπική κοινωνία των Ψαχνών και ευρύτερα της Εύβοιας.

Δάνειο 90 δισ. ευρώ στην Ουκρανία με έκδοση κοινού ευρωπαϊκού χρέους

 ukraine_1020

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στις Βρυξέλλες στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. | Ap Photo


Μεγάλη ήττα της Κομισιόν και κυρίως της Γερμανίας που ήθελαν να αξιοποιήσουν τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια για τον δανεισμό της Ουκρανίας.

Σε συμφωνία για κοινό δανεισμό της ΕΕ ύψους 90 δισ. ευρώ για τα επόμενα δύο χρόνια κατέληξαν χθες οι ηγέτες των κρατών μελών στη Σύνοδο Κορυφής. 

«Με σκοπό την εξασφάλιση της απαραίτητης οικονομικής στήριξης για την Ουκρανία από το δεύτερο τρίμηνο του 2026, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών αναγκών της, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί να χορηγήσει στην Ουκρανία δάνειο ύψους 90 δισεκατομμυρίων ευρώ για τα έτη 2026-2027, με βάση τον δανεισμό της ΕΕ από τις κεφαλαιαγορές, με την υποστήριξη του προϋπολογισμού της ΕΕ», αναφέρουν τα συμπεράσματα της Συνόδου.Πρόκειται για μια ήττα της θέσης της Γερμανίας, αλλά και της Κομισιόν οι οποίες από την αρχή επέμειναν στη λύση του δανείου επανορθώσεων με βάση τα ρωσικά παγωμένα περιουσιακά στοιχεία. Και φυσικά είναι μια δικαίωση του Βελγίου που από την αρχή διαφωνούσε με τη νομική βάση για τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια.

Η ΕΕ στο σύνολό της πάντως είχε απώλειες: από τη συμφωνία για τον κοινό δανεισμό εξαιρέθηκαν η Τσεχία, η Ουγγαρία και η Σλοβακία, που πάντως δέχθηκαν να μην μπλοκάρουν τη διαδικασία, οπότε η λύση εξασφάλισε την απαραίτητη ομοφωνία. Επίσης, τα συμπεράσματα για την Ουκρανία δεν συνυπογράφονται από την Ουγγαρία και την Σλοβακία.

Στα χαρτιά, η συζήτηση για το δάνειο με βάση τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια δεν έχει τελειώσει ακόμα, αφού αποφασίστηκε ότι οι 27 χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να συμφωνήσουν.«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να συνεχίσουν να εργάζονται επί των τεχνικών και νομικών πτυχών των πράξεων που θεσπίζουν Δάνειο Αποζημιώσεων με βάση τα ταμειακά υπόλοιπα που σχετίζονται με τα ακινητοποιημένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας», καταγράφεται στα συμπεράσματα.

Πηγές της «Εφ.Συν.» ανέφεραν ότι το ενδεχόμενο δανείου επανορθώσεων έχει ουσιαστικά «πεθάνει» και αυτή η αναφορά στα συμπεράσματα συμπεριλήφθηκε ουσιαστικά για να... σώσουν την αξιοπιστία του Καγκελαρίου της Γερμανίας.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, εντύπωση προκάλεσε η δήλωση του Φρίντριχ Μερτς αμέσως μετά το τέλος της Συνόδου, ο οποίος τοποθετείτο εναντίον του κοινού δανεισμού της ΕΕ. Κι όμως, ισχυρίστηκε ότι εκείνος το είχε ζητήσει! «Το χρηματοδοτικό πακέτο για την Ουκρανία έχει οριστικοποιηθεί. Όπως είχα ζητήσει, η Ουκρανία λαμβάνει δάνειο 90 δισεκατομμυρίων ευρώ χωρίς επιτόκιο. Αυτά τα κεφάλαια επαρκούν για να καλύψουν τις στρατιωτικές και δημοσιονομικές ανάγκες της Ουκρανίας για τα επόμενα δύο χρόνια. Αυτό είναι ένα αποφασιστικό μήνυμα για τον τερματισμό του πολέμου, επειδή ο Πούτιν θα κάνει παραχωρήσεις μόνο όταν συνειδητοποιήσει ότι ο πόλεμός του δεν θα αποδώσει», δήλωσε μετά το τέλος της Συνόδου.

Το δάνειο θα δοθεί σε δύο δόσεις και δεν αναμένεται να επιβαρύνει τους εθνικούς προϋπολογισμούς των κρατών μελών. Παραμένει αδιευκρίνιστο ωστόσο αν θα επηρεαστούν οι οικονομικοί φάκελοι άλλων ευρωπαϊκών projects.

Το εν λόγω δάνειο θα αποπληρωθεί από την Ουκρανία μόνο μετά την είσπραξη των αποζημιώσεων. Μέχρι τότε, αυτά «τα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας θα παραμείνουν ακινητοποιημένα και η ΕΕ επιφυλάσσεται του δικαιώματός της να τα χρησιμοποιήσει για την αποπληρωμή του δανείου, σε πλήρη συμφωνία με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο».

Στο κείμενο των συμπερασμάτων αναφέρεται επίσης ότι για το δάνειο ενίσχυσης της Ουκρανίας, σημασία έχει η ενίσχυση των ευρωπαϊκών και ουκρανικών αμυντικών βιομηχανιών, η Ουκρανία να συνεχίσει να τηρεί το κράτος δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της διαφθορά, καθώς και ο ειδικός χαρακτήρας της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών και τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών μελών.

Το παρασκήνιο της Συνόδου

Το θέμα της χρηματοδότησης της Ουκρανίας αντιμετωπίστηκε ως ζήτημα αξιοπιστίας της ΕΕ. Στη Σύνοδο Κορυφής, οι ηγέτες άφησαν το θέμα της ενίσχυσης του Κιέβου τελευταίο, γνωρίζοντας ότι θα χρειαστεί τον περισσότερο χρόνο των ηγετών.

Στο τραπέζι αρχικά βρισκόταν η πρόταση της Κομισιόν για ένα δάνειο βασισμένο στα ρωσικά παγωμένα περιουσιακά στοιχεία. Η ΕΕ θα παρακρατούσε τους τόκους από τα κεφάλαια της Ρωσίας που βρίσκονται -κυρίως- στο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα Euroclear του Βελγίου και τα οποία έχουν «παγώσει» από την έναρξη του πολέμου και όταν τελειώσει ο πόλεμος, τα χρήματα θα αφαιρεθούν από τις αποζημιώσεις που θα κληθεί να πληρώσει η Ρωσία.

Ωστόσο, κανένας δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι η Ρωσία θα δεχθεί να πληρώσει τις επανορθώσεις στην Ουκρανία ή ότι δε θα προσφύγει σε δικαστήρια δικά της ή τρίτων χωρών κατά της απόφασης της ΕΕ. Αυτό το ενδεχόμενο ανησυχεί πρωτίστως το Βέλγιο στου οποίου το έδαφος βρίσκεται η Euroclear. Το Βέλγιο  ζητούσε λοιπόν αυξημένες εγγυήσεις από τα κράτη-μέλη ότι, σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά, θα μπορέσει άμεσα να απαντήσει στην πρόκληση της Μόσχας.

Ως plan B υπήρχε πάντα το σχέδιο του κοινού δανεισμού της ΕΕ με εγγύηση τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Η απόφαση χρειάζεται ομοφωνία και γι αυτό είχε καταρχάς απορριφθεί, αφού σε Γερμανία, Ολλανδία και άλλους «τσιγκούνηδες του Βορρά»  δεν αρέσει η ιδέα του ευρωομολόγου.

Η συζήτηση έφτασε σε αδιέξοδο όταν ένας νέος συμβιβασμός έφτασε στο τραπέζι των ηγετών. Σε αυτόν, καταγράφηκε μια βασική αλλαγή στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:  το σχέδιο απέρριπτε την πιθανότητα χρήσης του επόμενου προϋπολογισμού της ΕΕ (2028-2034) για την ανάληψη των εθνικών εγγυήσεων που θα πρότειναν τα κράτη μέλη για την προστασία του Βελγίου και του Euroclear.

Για την Επιτροπή, η υιοθέτηση του προϋπολογισμού της ΕΕ μετά το 2027 θα ήταν η πιο σταθερή και αξιόπιστη εγγύηση. Αλλά για να γίνει αυτό θα απαιτηθεί ομοφωνία κατά την έγκριση του νέου προϋπολογισμού. Φαίνεται ότι το Βέλγιο όμως φοβήθηκε ότι αυτή η ομοφωνία δεν θα λειτουργούσε και προτιμά να διατηρήσει τις εγγυήσεις σε εθνικό επίπεδο μετά το 2027, τουλάχιστον προς το παρόν.

Το Βέλγιο εξακολουθούσε να ζητεί «απεριόριστες εγγυήσεις» κάτι που δέχθηκε Γερμανία, Πολωνία και χώρες της Βαλτικής, αλλά καμία άλλη χώρα. Επίσης, στο κείμενο αναφερόταν ότι οι εγγυήσεις θα είναι «νομικά δεσμευτικές, άνευ όρων, αμετάκλητες και κατόπιν αιτήματος», αναφέρει το κείμενο. Η παροχή εγγυήσεων παρέμενε προαιρετική, αλλά η συμμόρφωσή τους θα είναι υποχρεωτική.

Ωστόσο ούτε αυτό το σχέδιο προχώρησε. Πηγές της «ΕφΣυν» ανέφεραν ότι το κείμενο που κατέθεσε η Κομισιόν «ήταν πολύ τεχνικό και τελικά κακό», προκαλώντας καταρχάς την παρέμβαση της Πρωθυπουργού της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι και τελικά των υπολοίπων χωρών.

Και τότε ήταν που οι ηγέτες ξεκίνησαν να μιλάνε για τον κοινό δανεισμό της ΕΕ με βάση το περιθώριο του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού.

Τι είπε ο Έλληνας Πρωθυπουργός για την απόφαση

«Θεωρώ ότι η λύση η οποία προκρίθηκε, ένα δάνειο δηλαδή από το περιθώριο του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι αυτό δεν έχει πρακτικά δημοσιονομικές συνέπειες για καμια ευρωπαϊκή χώρα, ήταν η ενδεδειγμένη λύση λαμβάνοντας υπόψη την συνθετότητα και τις νομικές δυσκολίες του εγχειρήματος να αξιοποιηθούν αυτή τη στιγμή οι παγωμένοι ρωσικοί πόροι, ένα ενδεχόμενο το οποίο δεν αποκλείστηκε στα συμπεράσματα τα οποία συμφωνήσαμε αλλά το οποίο ακόμα χρειάζεται περισσότερο χρόνο επεξεργασίας σε περίπτωση που καταλήξουμε σε αυτή τη λύση», σχολίασε ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Σε κάθε περίπτωση το μήνυμα το οποίο εκπέμπεται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι ότι η Ουκρανία μπορεί να καλύψει για το άμεσο μέλλον τις χρηματοδοτικές της ανάγκες και ότι η Ευρώπη στέκεται έμπρακτα στο πλευρό της Ουκρανίας χρησιμοποιώντας, όπως είπα, το περιθώριο του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού χωρίς δηλαδή να υπάρχουν πρακτικά δημοσιονομικές συνέπειες για τα κράτη μέλη», συμπλήρωσε.

Σε ερώτηση για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και αν βλέπει κίνδυνο οι πόροι για την άμυνα και την Ουκρανία  να «θυσιάσουν» κάποιους άλλους, ο Πρωθυπουργός απάντησε: «Νομίζω ότι προτρέχουμε λίγο. Ουσιαστικά οι συζητήσεις για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο ξεκινούν μόλις τώρα. Αυτό το οποίο επί της αρχής έχει συμφωνηθεί είναι η βασική αρχιτεκτονική του αλλά δεν έχει γίνει καμία συγκεκριμένη πρόταση ακόμα πέραν της αρχικής τοποθέτησης της Επιτροπής σχετικά με τα ποσά και το πώς αυτά κατανέμονται στις διάφορες κατηγορίες του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Ένα είναι βέβαιο και αυτό διαφάνηκε και από τη σημερινή συζήτηση, είναι ότι υπάρχει μια κρίσιμη μάζα χωρών, θα τους χαρακτήριζα φίλους της συνοχής και της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, που δεν πρόκειται ουσιαστικά να δεχθούν περικοπές στα δύο αυτά προγράμματα τα οποία αποτελούν και τους βασικούς δύο πυλώνες πάνω στους οποίους χτίστηκε τις τελευταίες δεκαετίες όλο το πλαίσιο της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης. Όμως εκτιμώ ότι οι διαπραγματεύσεις αυτές θα είναι σύνθετες και δύσκολες, η κυπριακή προεδρία η οποία αναλαμβάνει σε δώδεκα μέρες από τώρα θα παρουσιάσει εικάζω τις πρώτες προτάσεις της για τις συγκεκριμένες κατανομές των πόρων και ελπίζουμε και ευχόμαστε ότι σε ένα χρόνο από τώρα θα μπορούμε να συμφωνήσουμε στο επόμενο δημοσιονομικό πολυετές πλαίσιο».

Δήλωση Κύπριου Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη 

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε ότι «η συζήτηση για το συγκεκριμένο θέμα διήρκησε έξι ώρες και αφορούσε την νομική ευκρίνεια που πρέπει να χαρακτηρίζει μια τέτοια απόφαση. Είχαν εκφραστεί ανησυχίες από αρκετά κράτη-μέλη και μέσα σε αυτό το πλαίσιο αποφασίστηκε να συνεχιστεί η συζήτηση σε επίπεδο μόνιμων αντιπροσώπων για αξιοποίηση των συγκεκριμένων ρωσικών κεφαλαίων. Στο μεταξύ, η Επιτροπή είχε βάλει ενώπιον Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και την επιλογή να δανειστεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Υπήρξε συμφωνία για αυτή την επιλογή. Για την άλλη επιλογή θα συνεχιστεί η συζήτηση». 

Ο ίδιος διευκρίνισε ότι «το 70% των χρημάτων θα είναι για θέματα άμυνας και ασφάλειας, και ένα 30% για τις δημοσιονομικές ανάγκες της Ουκρανίας. Θα υπάρχει ασφαλιστική δικλείδα για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε σχέση με τις αγορές και από που γίνονται». 

Τι είπε ο πρωθυπουργός για τις αγροτικές κινητοποιήσεις

Ερωτηθείς για τις κινητοποιήσεις των αγροτών στην Ελλάδα ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε:

«Κάποιοι αγρότες αισθάνονται την ανάγκη να διαφωνήσουν με τις προτάσεις που έχουν γίνει από την κυβέρνηση. Η κυβέρνηση παραμένει ανοιχτή σε διάλογο. Λέμε «ναι» στο διάλογο λέμε όμως «όχι» - με κάθε τρόπο και σε κάθε τόνο – στην αχρείαστη ταλαιπωρία της κοινωνίας και στις επιπτώσεις που ένα ενδεχόμενο παρατεταμένο μπλόκο θα έχει στη λειτουργία της οικονομίας. Έρχονται Χριστούγεννα, νομίζω ότι όλοι αντιλαμβάνονται ότι ο κόσμος θέλει να μετακινηθεί, κάποιοι θέλουν να γυρίσουν στα χωριά τους, οι χειμερινοί προορισμοί θέλουν να λειτουργήσουν. Και νομίζω ότι αυτό είναι κάτι το οποίο θα λάβουν όλοι πάρα πολύ σοβαρά υπόψη τους. Από εκεί και πέρα η κυβέρνηση έχει σκύψει με προσοχή πάνω στα προβλήματα των αγροτών. Θεωρεί ότι έχει αντιμετωπίσει πολλά από τα δικαιολογημένα αιτήματά. Αλλά προφανώς δεν πρόκειται να ενδώσουμε σε κανέναν, θα έλεγα, μαξιμαλισμό ο οποίος να μας βγάζει από το ευρωπαϊκό πλαίσιο το οποίο είναι πάρα πολύ καθορισμένο και να μας οδηγεί τελικά σε λύσεις οι οποίες δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές ούτε από την κυβέρνηση αλλά ούτε και από την Ευρώπη. Από εκεί και πέρα θέλω να τονίσω και να επαναλάβω με κάθε τρόπο ότι η εξυγίανση, η ενσωμάτωση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, για την οποία θα υπάρχει ονομαστική ψηφοφορία αύριο, μάλλον σήμερα γιατί είναι ήδη 4 το πρωί ώρα Ελλάδος, αποτελεί μια δοκιμασία και μια πρόκληση για όλα κόμματα αν πραγματικά εννοούν αυτό το οποίο λένε ότι θέλουν να πάμε σε ένα σύστημα αδιάβλητων επιδοτήσεων και να παίρνουν τις επιδοτήσεις αυτοί οι οποίοι πραγματικά τις δικαιούνται. Οφείλουν να στηρίξουν αυτή τη μεταρρύθμιση και να μη στρουθοκαμηλίζουν και να κρύβουν το κεφάλι τους στην άμμο. Ήδη αυτή η μεταρρύθμιση έχει οδηγήσει σε εξοικονομήσεις πόρων. Πόροι οι οποίοι θα ανακατανεμηθούν όπως έχουμε πει στους κτηνοτρόφους μας, οι οποίοι έχουν πραγματική ανάγκη, στους παραγωγούς, στους βαμβακοπαραγωγούς. Και με αυτό τον τρόπο αποδεικνύουμε τελικά στην πράξη αυτό το οποίο λέμε, ότι όχι απλά δεν χάνονται ευρωπαϊκοί πόροι, αλλά τελικά τα χρήματα τα οποία θα περισσέψουν από την εξυγίανση του συστήματος θα τα καρπωθούν αυτοί που τα έχουν πραγματικά ανάγκη».

Τέλος για το ρόλο της Ελλάδας μας ως «γέφυρα» στην Ανατολική Μεσόγειο και για έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής στάσης για τη Μέση Ανατολή,  ενόψει και της επίσκεψή του τη Δευτέρα στην Ιερουσαλήμ και τη Ραμάλα, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε:

«Καταρχάς θεωρώ σημαντικό ότι θα επισκεφτώ τη Δευτέρα στα πλαίσια της τριμερούς συνάντησης Ελλάδος – Κύπρου – Ισραήλ και τη Ραμάλα αλλά προφανώς και την Ιερουσαλήμ. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που παραδοσιακά διατηρεί στρατηγική σχέση με το Ισραήλ αλλά και εξαιρετικές σχέσεις με την παλαιστινιακή αρχή, οπότε θα μας δοθεί η ευκαιρία να συζητήσουμε τον τρόπο με τον οποίο θα περάσουμε από τη φάση της πρώτης πολυπόθητης ανακωχής στα επόμενα στάδια του σχεδίου όπως αυτό τουλάχιστον έχει συμφωνηθεί από όλους τους εμπλεκόμενους και να διερευνήσουμε και τον ρόλο τον οποίο μπορεί η Ελλάδα να παίξει σε αυτή την κατεύθυνση. Σε κάθε περίπτωση θέλω να επαναλάβω ότι το τριμερές σχήμα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ φέρνει κοντά χώρες που αποτελούν, θα έλεγα, παράγοντες και πυλώνες σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και εκτιμώ ότι οι συζητήσεις οι οποίες θα γίνουν σε αυτήν την συγκυρία, λαμβάνοντας υπόψη και το τι έχει διαμειφθεί στη Γάζα τα τελευταία χρόνια θα είναι εξαιρετικά σημαντικές».

Τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων (19 Δεκεμβρίου)

 


Τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων (19 Δεκεμβρίου)
EUROKINISSI

Διαβάστε εδώ τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων.

Διαβάστε εδώ όλες τις πολιτικές εφημερίδες της ημέρας.Διαβάστε εδώ όλες τις οικονομικές εφημερίδες της ημέρας.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν σε δάνειο 90 δισ. στην Ουκρανία - Μητσοτάκης: «Ενδεδειγμένη λύση»

 


Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν σε δάνειο 90 δισ. στην Ουκρανία - Μητσοτάκης: «Ενδεδειγμένη λύση»

Σε συμφωνία για  δάνειο 90 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Ουκρανία  κατέληξαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες μετά από μαραθώνιο διαβουλεύσεων 15 ωρών.

Ήταν η «ενδεδειγμένη λύση» δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης καθώς, όπως εξήγησε, πρόκειται για «ένα δάνειο από το περιθώριο του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι αυτό δεν έχει πρακτικά δημοσιονομικές συνέπειες για καμιά ευρωπαϊκή χώρα».Επιτεύχθηκε συμφωνία στη σύνοδο κορυφής για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας τη διετία 2026-2027, ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα μέσω Χ.

«Η απόφαση για τη χορήγηση ποσού 90 δισ. ευρώ ώστε να υποστηριχθεί η Ουκρανία για το 2026-2027 εγκρίθηκε. Τηρήσαμε τη δέσμευση μας», τόνισε ο Αντόνιο Κόστα.

Οι ηγέτες δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία για τη χρήση παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων σε μορφή δανείου προς την Ουκρανία ωστόσο κατέληξαν σε ομόφωνη συμφωνία για δάνειο 90 δισ. ευρώ στην Ουκρανία.

Νωρίτερα οι 27 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσπαθούσαν να γεφυρώσουν τις διαφορές τους για ένα πακέτο στήριξης που θα καλύψει τις ανάγκες του Κιέβου για το 2026-2027, σε μια στιγμή που η Ουκρανία αντιμετωπίζει σοβαρό δημοσιονομικό έλλειμμα και συνεχείς στρατιωτικές πιέσεις από τη ρωσική εισβολή.

Ωστόσο, τα σενάρια εναλλάσσονταν ώρα με την ώρα. Κάθε φορά που μοιάζει να προκρίνεται μια πρόταση προκύπτουν ενστάσεις από διαφορετικές πλευρές. Έτσι, έχουμε σε εξέλιξη μια σύνοδο ηγετών με συνεχείς ανατροπές. Μόνη κοινή συνισταμένη είναι η πρόθεση όλων να υπάρξει μια απόφαση και να μη δοθεί σήμα αποτυχίας συνεννόησης.

Το Βέλγιο, όπου φιλοξενούνται τα περισσότερα από τα παγωμένα περιουσιακά ρωσικά περιουσιακά στοιχεία μέσω της Euroclear, ζήτησε πλήρεις εγγυήσεις από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη για τυχόν νομικές ή οικονομικές συνέπειες από ενδεχόμενη ρωσική αντίδραση. Παρά τις διαβεβαιώσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις προσπάθειες για κοινή ανάληψη κινδύνων, οι διαπραγματεύσεις κόλλησαν σε μια λέξη αναφορικά με το ύψος των εγγυήσεων, με τους ηγέτες να διακόπτουν προσωρινά χωρίς τελική απόφαση για το σχέδιο αυτό.

Σε αυτό το πλαίσιο, αναδύεται ως εναλλακτική λύση ένα προσωρινό «δάνειο-γέφυρα» μέσω κοινής δανειοδότησης της ΕΕ από τις κεφαλαιαγορές, “backed by the EU budget headroom», δηλαδή από έναν μηχανισμό χρηματοδότησης που χρησιμοποιεί η Ευρωπαϊκή Ένωση για να δανειστεί χρήματα από τις κεφαλαιαγορές με ευνοϊκούς όρους, χωρίς να επιβαρύνει άμεσα τους εθνικούς προϋπολογισμούς των κρατών-μελών.

Τεχνικά, ο προϋπολογισμός της ΕΕ έχει ένα ανώτατο όριο (own resources ceiling), που είναι το μέγιστο ποσό που μπορεί να ζητήσει η ΕΕ από τα κράτη-μέλη ως συνεισφορές (βασισμένο κυρίως στο Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα κάθε χώρας). Από αυτό το όριο, ένα μέρος χρησιμοποιείται για τις πραγματικές δαπάνες του προϋπολογισμού (π.χ. επιδοτήσεις, προγράμματα). Το υπόλοιπο, η διαφορά μεταξύ του ανώτατου ορίου και των πραγματικών δαπανών, ονομάζεται headroom (αποθεματικό ή margin).

Αυτό το headroom λειτουργεί ως εγγύηση. Επιτρέπει στην ΕΕ να εκδίδει ομόλογα (να δανείζεται) στις αγορές, με την εγγύηση ότι, σε περίπτωση που δεν μπορεί να αποπληρώσει (π.χ. λόγω κρίσης), θα καλυφθεί από μελλοντικές συνεισφορές των κρατών-μελών μέχρι το ανώτατο όριο. Έτσι, η ΕΕ παίρνει χαμηλά επιτόκια λόγω της υψηλής πιστοληπτικής αξιολόγησης, και τα δανεισμένα χρήματα μπορούν να δοθούν ως δάνειο σε τρίτους, όπως στην Ουκρανία.

Μητσοτάκης: Ήταν η ενδεδειγμένη λύση

«Θεωρώ ότι η λύση η οποία προκρίθηκε, ένα δάνειο δηλαδή από το περιθώριο του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι αυτό δεν έχει πρακτικά δημοσιονομικές συνέπειες για καμιά ευρωπαϊκή χώρα, ήταν η ενδεδειγμένη λύση λαμβάνοντας υπόψη την συνθετότητα και τις νομικές δυσκολίες του εγχειρήματος να αξιοποιηθούν αυτή τη στιγμή οι παγωμένοι ρωσικοί πόροι, ενδεχόμενο το οποίο δεν αποκλείστηκε στα συμπεράσματα τα οποία συμφωνήσαμε αλλά το οποίο ακόμα χρειάζεται περισσότερο χρόνο επεξεργασίας σε περίπτωση που καταλήξουμε σε αυτή τη λύση» ανέφερε από την πλευρά του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στις δηλώσεις του μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφής.

«Σε κάθε περίπτωση, το μήνυμα το οποίο εκπέμπεται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι ότι η Ουκρανία μπορεί να καλύψει για το άμεσο μέλλον τις χρηματοδοτικές της ανάγκες και ότι η Ευρώπη στέκεται έμπρακτα στο πλευρό της Ουκρανίας χρησιμοποιώντας, όπως είπα, το περιθώριο του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, χωρίς δηλαδή να υπάρχουν πρακτικά δημοσιονομικές συνέπειες για τα κράτη μέλη» πρόσθεσε.

Ερωτηθείς, δε, για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και το αν βλέπει κίνδυνο οι πόροι για την άμυνα και την Ουκρανία να «θυσιάσουν» άλλους, ο πρωθυπουργός απάντησε: «Νομίζω ότι προτρέχουμε λίγο. Ουσιαστικά οι συζητήσεις για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο ξεκινούν μόλις τώρα. Αυτό το οποίο επί της αρχής έχει συμφωνηθεί είναι η βασική αρχιτεκτονική του, αλλά δεν έχει γίνει καμία συγκεκριμένη πρόταση ακόμη, πέραν της αρχικής τοποθέτησης της Επιτροπής σχετικά με τα ποσά και το πώς αυτά κατανέμονται στις διάφορες κατηγορίες του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Ένα είναι βέβαιο, κι αυτό διαφάνηκε και από τη σημερινή συζήτηση: ότι υπάρχει μια κρίσιμη μάζα χωρών, θα τις χαρακτήριζα φίλους της συνοχής και της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, που δεν πρόκειται ουσιαστικά να δεχτούν περικοπές στα δύο αυτά προγράμματα, τα οποία αποτελούν και τους βασικούς δύο πυλώνες πάνω στους οποίους χτίστηκε τις τελευταίες δεκαετίες όλο το πλαίσιο της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης. Όμως εκτιμώ ότι οι διαπραγματεύσεις αυτές θα είναι σύνθετες και δύσκολες, η κυπριακή προεδρία η οποία αναλαμβάνει σε δώδεκα μέρες από τώρα θα παρουσιάσει εικάζω τις πρώτες προτάσεις της για τις συγκεκριμένες κατανομές των πόρων και ελπίζουμε και ευχόμαστε ότι σε ένα χρόνο από τώρα θα μπορούμε να συμφωνήσουμε για το επόμενο δημοσιονομικό πολυετές πλαίσιο».

Φον ντερ Λάιεν: Η συμφωνία ανταποκρίνεται στις «πιεστικές χρηματοδοτικές ανάγκες» τα «επόμενα δύο χρόνια»

Την ικανοποίησή της διότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατάφερε να εξασφαλίσει συμφωνία η οποία ανταποκρίνεται στις «πιεστικές χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας για τα επόμενα δύο χρόνια», εξέφρασε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Τα κράτη-μέλη συμφώνησαν να χρηματοδοτήσουν την Ουκρανία μέσω δανεισμού της ΕΕ στις κεφαλαιαγορές, χορηγώντας ποσό 90 δισεκατομμυρίων ευρώ τα επόμενα δύο χρόνια. Αυτό θα γίνει μέσω «ενισχυμένης συνεργασίας», που υποστηρίζεται από το περιθώριο του προϋπολογισμού της ΕΕ και βάσει ομόφωνης συμφωνίας για την τροποποίηση του τρέχοντος Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, εξήγησε η κ. φον ντερ Λάιεν.

Όπως και με το δάνειο επανορθώσεων, η Ουκρανία θα χρειαστεί να αποπληρώσει το δάνειο μόνο αν λάβει πολεμικές επανορθώσεις από τη Ρωσία. Μέχρι τότε, τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν ακινητοποιημένα και η ΕΕ συνεχίζει να επιφυλάσσεται του δικαιώματος να χρησιμοποιήσει τα ταμειακά διαθέσιμα από τα ρωσικά κεφάλαια για τη χρηματοδότηση του δανείου.

Η χρηματοδότηση της Ουκρανίας μετά το 2027 θα αποτελέσει μέρος της συνεχιζόμενης συζήτησης για το προσεχές Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (2028-2034).

Κόστα: «Η Ευρώπη στο πλευρό της Ουκρανίας όσο χρειαστεί»

«Τον Οκτώβριο αποφασίσαμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καλύψει τις επείγουσες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας για το 2026 και το 2027. Την περασμένη εβδομάδα αποφασίσαμε ότι η Ρωσία δεν θα ανακτήσει τα περιουσιακά της στοιχεία έως ότου τερματίσει την επιθετική της δράση. Σήμερα εγκρίναμε τη χορήγηση 90 δισ. ευρώ στην Ουκρανία για τα επόμενα δύο έτη», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ως επείγον μέτρο η ΕΕ θα χορηγήσει δάνειο προς την Ουκρανία, το οποίο θα εξασφαλίζεται από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, προκειμένου να καλυφθούν άμεσα οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας. Όπως διευκρίνισε, «η Ουκρανία θα αποπληρώσει το δάνειο αυτό μόνο όταν η Ρωσία καταβάλει αποζημιώσεις».

Παράλληλα, η Ένωση διατηρεί το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την αποπληρωμή του δανείου, ενώ ανατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συνεχίσει τις εργασίες για τη δημιουργία δανείου αποζημίωσης που θα βασίζεται στα δεσμευμένα ρωσικά assets.

Στο ίδιο πλαίσιο, οι «27» συμφώνησαν και στην παράταση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Όπως υπογράμμισε ο Αντόνιο Κόστα, «στόχος μας δεν είναι να παρατείνουμε τον πόλεμο», τονίζοντας ότι οι σημερινές αποφάσεις αποσκοπούν στην επίτευξη «μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης για την Ουκρανία».

«Ο μόνος τρόπος για να φέρουμε τη Ρωσία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είναι να ενισχύσουμε την Ουκρανία», σημείωσε, προσθέτοντας ότι οι αποφάσεις αυτές θα παράσχουν στο Κίεβο τα αναγκαία μέσα «για να υπερασπιστεί τον εαυτό του και να στηρίξει τον ουκρανικό λαό».

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έστειλε παράλληλα σαφές μήνυμα προς τη Μόσχα, λέγοντας: «Πρώτον, δεν έχετε επιτύχει τους στόχους σας στην Ουκρανία. Δεύτερον, η Ευρώπη στέκεται στο πλευρό της Ουκρανίας σήμερα, αύριο και για όσο διάστημα χρειαστεί. Τρίτον, η Ρωσία πρέπει να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με σοβαρότητα και να αποδεχθεί ότι δεν θα κερδίσει αυτόν τον πόλεμο».

Όπως κατέληξε, «ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός είναι η κατάπαυση του πυρός και η ειρήνη μέσω διαπραγματεύσεων», ξεκαθαρίζοντας ότι η πολιτική και οικονομική στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ουκρανία δεν θα κλονιστεί, με στόχο την οικοδόμηση «μιας ελεύθερης και ευημερούσας Ουκρανίας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Μακρόν: Θα μπορούσε να ξαναγίνει «ωφέλιμος» ο διάλογος με τον πρόεδρο της Ρωσίας Πούτιν

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εκτίμησε τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα, μετά τη συμφωνία που κλείστηκε στην ΕΕ για τη χορήγηση άτοκου δανείου 90 εκατομμυρίων ευρώ στην Ουκρανία, πως θα μπορούσε να «ξαναγίνει ωφέλιμο» για τους Ευρωπαίους να διεξαγάγουν διάλογο με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.

«Πρέπει τις επόμενες εβδομάδες να εξευρεθούν επίσης τρόποι και μέσα προκειμένου οι Ευρωπαίοι, με καλή οργάνωση, να ξαναρχίσουν πλήρη διάλογο με τη Ρωσία, με πλήρη διαφάνεια», έκρινε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις Βρυξέλλες.

Τα 16 σημεία στο κείμενο συμπερασμάτων

Στην ανακοίνωση για την Ουκρανία την οποία υπογράφουν οι 25 από τους 27 ηγέτες της ΕΕ αναφέρονται τα εξής:

  1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προχώρησε σε ανταλλαγή απόψεων με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, Πρόεδρο της Ουκρανίας.
  1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει τη συνεχή και αταλάντευτη υποστήριξή του στην ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να παρέχει, σε συντονισμό με ομοϊδεάτες εταίρους και συμμάχους, ολοκληρωμένη πολιτική, οικονομική, ανθρωπιστική, στρατιωτική και διπλωματική υποστήριξη στην Ουκρανία και τον λαό της. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει την εκτίμησή του για την αποφασιστικότητα και την ανθεκτικότητα του ουκρανικού λαού και της ηγεσίας του στην αντίσταση κατά της ρωσικής επιθετικότητας, που εμπόδισαν τη Ρωσία να επιτύχει τους στρατιωτικούς της στόχους.
  1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει την αταλάντευτη υποστήριξη της ΕΕ στην πορεία της Ουκρανίας προς την ένταξη στην ΕΕ και χαιρετίζει τη σημαντική πρόοδο που έχει επιτύχει μέχρι στιγμής η Ουκρανία υπό τις πιο δύσκολες συνθήκες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να συνεργάζεται στενά με την Ουκρανία και να την υποστηρίζει στις προσπάθειές της να πληροί πλήρως όλες τις προϋποθέσεις, σύμφωνα με την προσέγγιση που βασίζεται στην αξία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία στην οικοδόμηση ενός ειρηνικού και ευημερού μέλλοντος εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
  1. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία, με βάση τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου. Υπενθυμίζοντας τις αρχές που έθεσε στις 6 Μαρτίου 2025, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει τις συνεχιζόμενες διπλωματικές προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου και καλεί τη Ρωσία να συμφωνήσει σε πλήρη, άνευ όρων και άμεση κατάπαυση του πυρός, στην οποία η Ουκρανία εξακολουθεί να είναι προσηλωμένη, και να συμμετάσχει σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις με στόχο μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη. Για να είναι η ειρήνη δίκαιη και διαρκής, τα σύνορα δεν πρέπει να αλλάξουν με τη βία και οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία πρέπει να σέβεται την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας και να εγγυάται τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια και την ικανότητα της Ουκρανίας να αμυνθεί.
  1. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της θα συνεχίσουν να συμμετέχουν ενεργά στις ειρηνευτικές προσπάθειες, σύμφωνα με τον στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προάγει την ειρήνη, όπως κατοχυρώνεται στις Συνθήκες. Η πορεία προς την ειρήνη στην Ουκρανία δεν μπορεί να αποφασιστεί χωρίς την Ουκρανία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αποφασίζει για θέματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά της ή επηρεάζουν την ασφάλειά της.
  1. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη είναι έτοιμα να συμβάλουν σε ισχυρές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία, ιδίως μέσω της Συμμαχίας των Προθυμών και σε συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό θα περιλαμβάνει τη στήριξη της ικανότητας της Ουκρανίας να αποτρέπει επιθετικές ενέργειες και να αμύνεται αποτελεσματικά. Η συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών θα βασίζεται στις αντίστοιχες αρμοδιότητες και δυνατότητές τους και θα είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο.
  1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει την κρίσιμη ανάγκη να διασφαλιστεί ότι η Ουκρανία θα παραμείνει ανθεκτική και θα διαθέτει τα δημοσιονομικά και στρατιωτικά μέσα για να συνεχίσει να ασκεί το εγγενές δικαίωμά της στην αυτοάμυνα και να αντιμετωπίζει και να αποτρέπει την επιθετικότητα της Ρωσίας, επίσης μακροπρόθεσμα.

  1. Υπενθυμίζοντας τη δέσμευση του Οκτωβρίου 2025 να αντιμετωπιστούν οι επείγουσες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας για την περίοδο 2026-2027, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών και αμυντικών προσπαθειών της, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προέβη σε απολογισμό των εν εξελίξει εργασιών για την υλοποίηση της δέσμευσης αυτής.

Σύμφωνα με τα προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τα οποία υπογραμμίζουν ότι, με την επιφύλαξη του δικαίου της ΕΕ, τα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας θα πρέπει να παραμείνουν δεσμευμένα έως ότου η Ρωσία τερματίσει τον πόλεμο επιθετικής εισβολής κατά της Ουκρανίας και αποζημιώσει την τελευταία για τις ζημίες που προκάλεσε ο πόλεμος, η Ευρωπαϊκή Ένωση, δεδομένης της άνευ προηγουμένου κατάστασης, ενέκρινε, βάσει του άρθρου 122 ΣΛΕΕ, έκτακτα, προσωρινά και δεόντως αιτιολογημένα μέτρα έκτακτης ανάγκης που δεσμεύουν τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία σε πιο διαρκή βάση. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο λαμβάνει υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής που έγινε κατά την έγκριση της εν λόγω πράξης.

Στη συνέχεια των πρόσφατων προτάσεων της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να συνεχίσουν να εργάζονται επί των τεχνικών και νομικών πτυχών των μέσων για τη σύσταση δανείου αποζημίωσης με βάση τα ταμειακά διαθέσιμα που συνδέονται με τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας.

Εν τω μεταξύ, με σκοπό να εξασφαλιστεί η απαραίτητη χρηματοδοτική στήριξη για την Ουκρανία από το δεύτερο τρίμηνο του 2026, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών της αναγκών, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί να χορηγήσει στην Ουκρανία δάνειο ύψους 90 δισ. ευρώ για τα έτη 2026-2027, με βάση δανεισμό της ΕΕ στις κεφαλαιαγορές, ο οποίος θα καλύπτεται από το περιθώριο του προϋπολογισμού της ΕΕ. Μέσω της ενισχυμένης συνεργασίας (άρθρο 20 ΣΕΕ) όσον αφορά το μέσο που βασίζεται στο άρθρο 212 ΣΛΕΕ, η κινητοποίηση πόρων του προϋπολογισμού της Ένωσης ως εγγύηση για το δάνειο αυτό δεν θα έχει αντίκτυπο στις δημοσιονομικές υποχρεώσεις της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας. Το δάνειο αυτό θα αποπληρωθεί από την Ουκρανία μόνο μετά τη λήψη αποζημιώσεων. Μέχρι τότε, τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν δεσμευμένα και η Ένωση διατηρεί το δικαίωμα να τα χρησιμοποιήσει για την αποπληρωμή του δανείου, σε πλήρη συμμόρφωση με το δίκαιο της ΕΕ και το διεθνές δίκαιο.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία των ακόλουθων στοιχείων σε σχέση με το δάνειο που θα χορηγηθεί στην Ουκρανία:

α) ενίσχυση των ευρωπαϊκών και ουκρανικών αμυντικών βιομηχανιών,

β) τη συνέχιση της προάσπισης του κράτους δικαίου από την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της διαφθοράς

γ) τον ειδικό χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών και τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών μελών.

  1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία της εντατικοποίησης των προσπαθειών των κρατών μελών για την αντιμετώπιση των επείγοντων στρατιωτικών και αμυντικών αναγκών της Ουκρανίας, ιδίως όσον αφορά τα συστήματα αεροπορικής άμυνας και αντι-drone και τα πυρομαχικά μεγάλου διαμετρήματος. Στο πλαίσιο αυτό, η περαιτέρω στήριξη, ανάπτυξη και επένδυση στην αμυντική βιομηχανία της Ουκρανίας παραμένει ζωτικής σημασίας, μεταξύ άλλων μέσω της δημιουργίας ουκρανικής αμυντικής παραγωγής στα κράτη μέλη. Είναι επίσης σημαντικό να ενισχυθεί περαιτέρω η συνεργασία και η ολοκλήρωση μεταξύ της αμυντικής βιομηχανίας της Ουκρανίας και της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, αξιοποιώντας τη μοναδική εμπειρία και τεχνογνωσία της Ουκρανίας. Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει την ένταξη της συνεργασίας με την Ουκρανία στα επενδυτικά σχέδια των κρατών μελών στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας στο πλαίσιο του μέσου «Δράση για την Ασφάλεια στην Ευρώπη» (SAFE).
  1. Όλη η στρατιωτική υποστήριξη καθώς και οι εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία θα παρέχονται με πλήρη σεβασμό της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών και λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών μελών.
  1. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει αποφασισμένη να διατηρήσει και να αυξήσει την πίεση προς τη Ρωσία, ώστε να σταματήσει τον βίαιο πόλεμο επιθετικότητας και να συμμετάσχει σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις για την ειρήνη. Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί το Συμβούλιο να συνεχίσει τις εργασίες για ένα νέο πακέτο κυρώσεων, με στόχο την έγκρισή του το συντομότερο δυνατόν μετά την παρουσίασή του στις αρχές του 2026. Τονίζει επίσης τη σημασία της περαιτέρω συντονισμού με την G7 και άλλους ομοϊδεάτες εταίρους όσον αφορά τις κυρώσεις, καθώς και της περαιτέρω ενίσχυσης των μέτρων κατά της παράκαμψης.
  1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αξιολόγησε τις προσπάθειες για τον περιορισμό των δραστηριοτήτων του σκιώδους στόλου της Ρωσίας, οι οποίες έχουν μειώσει αποτελεσματικά τα έσοδα της Ρωσίας από την ενέργεια, και χαιρετίζει την πρόσφατη έγκριση νέων κυρώσεων προς τον σκοπό αυτό. Καλεί τα κράτη μέλη να αναλάβουν περαιτέρω συντονισμένη δράση και να συνεργαστούν με τους εταίρους της G7, επίσης σε σχέση με τα λιμενικά και παράκτια κράτη και έναντι των κρατών σημαίας τρίτων χωρών και όλων των φορέων που εμπλέκονται στο οικοσύστημα του σκιώδους στόλου, προκειμένου να μειωθούν περαιτέρω τα έσοδα της Ρωσίας από την ενέργεια και να συνεχίσει να αντιμετωπίζονται οι σημαντικοί κίνδυνοι που ενέχει ο σκιώδης στόλος.
  1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει απερίφραστα τη στήριξη τρίτων χωρών, καθώς και φορέων και οντοτήτων σε αυτές, που επιτρέπουν στη Ρωσία να συνεχίσει τον πόλεμο επιθετικής εισβολής κατά της Ουκρανίας. Καταδικάζει ιδίως τη συνεχιζόμενη στρατιωτική στήριξη που παρέχουν, μεταξύ άλλων, το Ιράν, η Λευκορωσία και η ΛΔΚ. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί όλες τις χώρες να σταματήσουν αμέσως κάθε μορφή στήριξης προς τη Ρωσία στον πόλεμο επιθετικής εισβολής κατά της Ουκρανίας, είτε άμεση είτε έμμεση, ιδίως μέσω της παροχής αγαθών ή εξαρτημάτων διπλής χρήσης.
  1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει απερίφραστα τις συνεχιζόμενες μεγάλης κλίμακας επιθέσεις της Ρωσίας εναντίον αμάχων και πολιτικών στόχων στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων υποδομών, νοσοκομείων, ιατρικών εγκαταστάσεων και του ενεργειακού συστήματος. Καλεί για την άμεση παύση όλων των στρατιωτικών δραστηριοτήτων κοντά στις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ουκρανίας, οι οποίες αποτελούν σοβαρή απειλή για την ασφάλεια και την προστασία τους. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί επίσης να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για να υποστηριχθεί η Ουκρανία στην επισκευή, την ανοικοδόμηση και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του ενεργειακού της συστήματος. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της, σε συνεργασία με τους εταίρους τους, θα εντείνουν την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και βοήθειας για την πολιτική προστασία, καθώς και ενέργειας και σχετικού εξοπλισμού, στην Ουκρανία.
  1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει την επείγουσα έκκλησή του προς τη Ρωσία και τη Λευκορωσία να εξασφαλίσουν αμέσως την ασφαλή και άνευ όρων επιστροφή στην Ουκρανία όλων των παράνομα απελαθέντων και μεταφερθέντων ουκρανικών παιδιών και άλλων αμάχων. Άλλες προσπάθειες ανθρωπιστικής βοήθειας και μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, ιδίως η ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου, πρέπει να αποτελούν μέρος της πορείας προς την ειρήνη.

  1. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει σταθερά προσηλωμένη στη διασφάλιση της πλήρους λογοδοσίας για τα εγκλήματα πολέμου και τα άλλα σοβαρότατα εγκλήματα που διαπράχθηκαν σε σχέση με τον πόλεμο επιθετικότητας της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί να καταβληθούν συνεχείς προσπάθειες για την έναρξη λειτουργίας του Ειδικού Δικαστηρίου για τα Εγκλήματα Επιθετικότητας κατά της Ουκρανίας, στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης. Χαιρετίζει επίσης την υπογραφή της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη σύσταση Διεθνούς Επιτροπής Αξιώσεων για την Ουκρανία και καλεί να συνεχιστούν οι εργασίες.