Σχόλια πρωτοφανούς αυστηρότητας επεφύλασσαν ανώτεροι αξιωματούχοι της ΕΕ για τον ιταλικό προϋπολογισμό που αψηφά τους ευρωπαϊκούς κανόνες, προειδοποιώντας ότι η Ιταλία είναι υπερβολικά μεγάλη για να διασωθεί από τον ESM, και διακινδυνεύει αναδιάρθρωση χρέους και απώλεια ιδιωτικών καταθέσεων.
Όταν ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών Τζιοβάνι Τρία προσήλθε την Δευτέρα στο Eurogroup και ανακοίνωσε σχέδιο για έλλειμμα 2,4% τα επόμενα τρία χρόνια, «όλοι έμειναν με το στόμα ανοιχτό» δήλωσε αξιωματούχος στο Reuters.
«Γενική αίσθηση ήταν ότι πρόκειται για πραγματικά φρικτό σήμα» πρόσθεσε.
Ο αυξημένος δανεισμός που συνεπάγεται το έλλειμμα θα διοχετευόταν στην υλοποίηση προεκλογικών υποσχέσεων της λαϊκίστικης ιταλικής κυβέρνησης, όπως μείωση των ορίων συνταξιοδότησης, μείωση φόρων και ενίσχυση του κοινωνικού κράτους.
Αυτό όμως θα παραβίαζε τους ευρωπαϊκούς κανόνες που υποχρεώνουν την Ιταλία να περιορίσει σταδιακά το έλλειμμα και να το μετατρέψει σε πλεόνασμα, όπως συνέβη και με την περίπτωση της Ελλάδας.
Το ιταλικό χρέος των 2,3 τρισ. δολαρίων είναι μακράν μεγαλύτερο σε σχέση με το ελληνικό, ενώ η αναλογία του σε σχέση με το ΑΕΠ, που φτάνει το 133%, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στην Ευρώπη μετά της Ελλάδας.
«Υπνοβατούμε στην επόμενη κρίση»
Δεύτερος αξιωματούχος προειδοποίησε στο Reuters ότι «τα σχέδια για τον προϋπολογισμό της επόμενης τριετίας σημαίνει ότι η Ιταλία, και μαζί της η Ευρωζώνη» υπνοβατούν προς την επόμενη κρίση».
Ο λόγος είναι ότι ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (ESM) ο οποίος συμμετείχε στα τρία ελληνικά προγράμματα διάσωσης, ύψους 250 δισ. ευρώ, θα ήταν αδύνατο να καλύψει τις ανάγκες της Ιταλίας.
Σύμφωνα με στοιχεία του Reuters, οι ανάγκες αναχρηματοδότησης της Ιταλίας θα έφταναν τα 277 δισ. το 2019, τα 197 δισ. το 2020 και τα 181 δισ. το 2021.
«Γενική συμφωνία είναι ότι η Ιταλία είναι υπερβολικά μεγάλη για να διασωθεί μέσω του ESM» δήλωσε τρίτος αξιωματούχος. Το πρόβλημα, είπε, δεν είναι μόνο τα τεχνικά θέματα, αλλά και η απροθυμία της Βόρειας Ευρώπης να ενεργοποιήσει τον ESM για την περίπτωση της Ιταλίας.
«Επομένως, μια τεράστια αναδιάρθρωση χρέους θα ήταν η μόνη λύση».
Αυτό αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για τις ιταλικές τράπεζες και τους καταθέτες, δεδομένου ότι, σε αντίθεση με την Ελλάδα, της οποίας το χρέος ανήκε σε ξένους πιστωτές, το μεγαλύτερο μέρος του ιταλικού χρέους διακρατείται από ιταλικά ιδρύματα και ιδιώτες.
«Αν η κατάσταση επιδεινωθεί θα πρέπει να ακολουθήσει αναδιάρθρωση, και αυτό θα διαγράψει τις οικονομίες ενός μεγάλου μέρους του ιταλικού λαού» προειδοποίησε ο πρώτο αξιωματούχος.
Με την ιταλική οικονομία να βρίσκεται σε στασιμότητα, το σχέδιο του προϋπολογισμού προκαλεί ανησυχία και μεταξύ των επενδυτών, με αποτέλεσμα την άνοδο της απόδοσης των ιταλικών ομολόγων σε υψηλό 4,5 ετών νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Οι αποδόσεις έπεσαν όταν η Ρώμη άφησε να εννοηθεί ότι θα περιορίσει το έλλειμμα στο 2,2% το 2020 και στο 2,0% το 2021.
Ωστόσο ένα τέταρτος Ευρωπαίος αξιωματούχος χαρακτήρισε «γελοία» και «ψευδαίσθηση» τη θετική αντίδραση των αγορών.
«Ο κόσμος υποτιμά την κλίμακα, την απόλυτη παραφροσύνη της απόκλισης. Και οι ιταλικές υποθέσεις για την ανάπτυξη είναι γελοίες. Η ανάπτυξη, ειδικά με αυτή την κυβέρνηση, θα επιδεινωθεί αντί να βελτιωθεί» είπε.
Προειδοποίησε μάλιστα ότι η Ιταλία θα έρθει σε σφοδρή αντιπαράθεση όχι μόνο με τις Βρυξέλλες αλλά και με ιταλικές επιχειρήσεις.
«Το μέγεθος της αντιπαράθεσης βρίσκεται πολύ πέρα από αυτό που φαντάζονται» είπε ο τέταρτος αξιωματούχος.
«Ζουν στη Σελήνη. Αυτό που συμβαίνει είναι τελείως ανεύθυνο».
