Τι σηματοδοτεί για τα Κατεχόμενα και το γεωπολιτικό «παιχνίδι» της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, η απόφαση Ερντογάν για το άνοιγμα της περίκλειστης πόλης.
Κάθε πιθανότητα επανέναρξης των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό φέρεται να «τορπιλίζει» η ξαφνική ανακοίνωση, προ δύο 24ώρων, από τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και τον «πρωθυπουργό» του ψευδοκράτους, Ερσίν Τατάρ, ότι σήμερα Πέμπτη ανοίγει τμήμα, μήκους περίπου δύο χιλιομέτρων, του παραλιακού μετώπου των Βαρωσίων.
Αυτό τονίζουν στο Sputnik αναλυτές και διπλωματικές πηγές.
Η τουρκική απόφαση παραβιάζει τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός του 1974 και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που αναφέρονται στο καθεστώς της περίκλειστης και εγκαταλελειμμένης, από την ίδια χρονιά, πόλης της Αμμοχώστου.
Σε άλλο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με ισχύ από το 1984, αναγράφεται ρητά ότι η κατεχόμενη πόλη έχει τη δυνατότητα να εποικιστεί μόνο από τους «πραγματικούς» κατοίκους της, δηλαδή τους Ελληνοκύπριους.
Εν τω μεταξύ, τον Μάρτιο του 2012, σε ειδικό ψήφισμα για την Τουρκία, η κατοχική δύναμη καλείται να μεταφέρει τον έλεγχο της Αμμοχώστου στα Ηνωμένα Έθνη κάτι που επίσης εκκρεμεί έως σήμερα.
«Επιστέγασμα της τουρκικής προκλητικότητας το άνοιγμα της παραλίας στα Βαρώσια»
«Παραβιάζοντας αυτές τις κόκκινες γραμμές, η κίνηση έρχεται ως επιστέγασμα σε μια συνεχιζόμενη τουρκική προκλητικότητα τόσο όσον αφορά την ελληνική υφαλοκρηπίδα, αλλά και την κυπριακή ΑΟΖ. Ο Τούρκος πρόεδρος θέλει να δημιουργήσει τετελεσμένα επί του εδάφους, πέρα από τις προσπάθειες που κάνει στη θάλασσα» εξηγεί στο Sputnik o Αντώνης Στυλιανού, καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.
«Η κατάσταση περιπλέκεται περισσότερο επειδή η κατοχή και αλλαγή χρήσης του εδάφους θεωρείται ως μη αναστρέψιμη. Πριν στεγνώσει το μελάνι του κειμένου συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής που εξέφραζε -μεταξύ άλλων- θέσεις κυριαρχικών δικαιωμάτων Ελλάδας και Κύπρου, η Τουρκία φαίνεται ότι το πετάει στο καλάθι των αχρήστων» αναφέρει στο Sputnik ο διεθνολόγος Πάμπος Χρυσοστόμου, Διευθυντής Έρευνας και Διεθνών Σχέσεων στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Την ίδια στιγμή, σημειώθηκε η πτώση του κυβερνητικού συνασπισμού στα Κατεχόμενα μετά την αποχώρηση του Λαϊκού Κόμματος, ενώ οι εναπομείναντες κυβερνητικοί εταίροι σχηματίζουν μια άτυπη μεταβατική κυβέρνηση.
«Θα παραμείνει εν ενεργεία έως τις 11 Οκτωβρίου οπότε και έχουμε τις εκλογές. Μετά τις εκλογές στα Κατεχόμενα επρόκειτο να επανεκκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για το Kυπριακό. Θα δεχτεί να καθίσει η ελληνοκυπριακή πλευρά στο τραπέζι με νέα δεδομένα; Σίγουρα όχι» εκτιμά ο Α. Στυλιανού.
Οι τέσσερις στόχοι Ερντογάν με το άνοιγμα της παραλίας στα Βαρώσια
Τέσσερις φαίνεται ότι είναι οι στόχοι του Ερντογάν αναφορικά με αυτήν την κίνηση.
Ο πρώτος φαίνεται ότι είναι η προσπάθεια επηρεασμού των εκλογών στα Κατεχόμενα.
«Θέλει να επηρεάσει τις εκλογές σε βάρος του Μουσταφά Ακιντζί, του προέδρου των Κατεχομένων που έχει μεγάλη απήχηση στον λαό του ψευδοκράτους και είναι υπέρ της διζωνικής ομοσπονδίας» αναφέρει ο Π. Χρυσοστόμου.
Οι αναλυτές χαρακτηρίζουν τον Ακιντζί ως έναν μετριοπαθή Τουρκοκύπριο πολιτικό, με τον οποίο η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει συζητήσει στο παρελθόν για την εξεύρεση μιας λύσης.
«Σε σχέση με το Kυπριακό, δεν είναι εκείνος που εκφράζει έντονα τις τουρκικές θέσεις. Ωστόσο, το ενδεχόμενο της προσάρτησης του ψευδοκράτους φαίνεται να είναι σε κάποιο βαθμό στο μυαλό της τουρκικής πολιτικής ηγεσίας, κάτι που ο Ακιντζί δεν υποστηρίζει και αυτό τους έχει φέρει σε δημόσια σύγκρουση» υπογραμμίζει ο Α. Στυλιανού.
«Πρέπει να πω ότι είναι μεγάλο λάθος να χρησιμοποιούμε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα όπως τα Βαρώσια, που εμπίπτει στην αρμοδιότητα του προέδρου στην προεκλογική εκστρατεία πριν τις εκλογές. Πιστεύω ότι οι Τουρκοκύπριοι θα δώσουν την αναγκαία απάντηση σε αυτό που συμβαίνει στις εκλογές» δήλωσε πρόσφατα ο Ακιντζί.
Ο δεύτερος λόγος φαίνεται να είναι η συνειδητή επιθυμία του Ερντογάν να μην επανεκκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό.
«Ο Ερντογάν στηρίζει τον Τατάρ με σκοπό να μην ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Θέλει να βάλει "αγκάθια" στον δρόμο των συνομιλιών και σε οποιαδήποτε προσπάθεια» εξηγεί ο Π. Χρυσοστόμου.
Σύμφωνα με την κυπριακή εφημερίδα «Πολίτης» που επικαλείται στέλεχος του Τουρκικού Ρεπουπλικανικού Κόμματος, ο Τατάρ φαίνεται να μην περνά καν στον δεύτερο γύρο των εκλογών αφού βρίσκεται πίσω από τον Μουσταφά Ακκιντζί (24%) και τον Τουφάν Ερχιουμάν (22%) ακολουθώντας τρίτος με ποσοστό 20%.
«Ο Τατάρ είναι το απόλυτο φερέφωνο της πολιτικής της Γαλάζιας Πατρίδας και γι' αυτό ο Ερντογάν θα κάνει τα πάντα για να ανεβάσει τα ποσοστά του» προσθέτει, από την πλευρά του, ο Α. Στυλιανού.
Ο τρίτος λόγος φαίνεται ότι είναι η τοποθέτηση της λύσης του Κυπριακού σε νέα βάση.
«Η περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου είναι το μοναδικό κομμάτι που δεν έχει εποικιστεί. Επρόκειτο για περιοχή περιφραγμένη με συρματόπλεγμα που χρησιμοποιούταν για στρατιωτικούς σκοπούς. Ήταν το "διαπραγματευτικό χαρτί" που καθόριζε, μεταξύ άλλων, ότι βάση των διαπραγματεύσεων ήταν η "διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία". Τώρα όμως φαίνεται ότι αυτή η βάση αλλάζει από την τουρκική πλευρά και πηγαίνει στη λογική δύο χωριστών κρατών» προσθέτει ο Π. Χρυσοστόμου.
Ο τέταρτος λόγος φαίνεται ότι σχετίζεται με τουρκικά επιχειρηματικά συμφέροντα.
«Το άνοιγμα του παραλιακού μετώπου φαίνεται ότι συμβαδίζει με τη μεσοπρόθεσμη προσπάθεια επενδυτικής δραστηριότητας εταιρειών φίλων ή ακόμα και συγγενικών προσώπων του Ερντογάν. Με αυτές τις κινήσεις η Τουρκία φαίνεται ότι αχρηστεύει και τις αποφάσεις 414 (1977), 482 (1980), 550 (1984), 789 (1992) και 2483 (2019) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ πάνω στις οποίες προκρίνει τη λύση του Κυπριακού η Ρωσία -που διαθέτει την προεδρία του συμβουλίου ασφαλείας του ΟΗΕ- σε μια πάγια πολιτική θέση ετών. Η ίδια θέση εκφράστηκε και από την πλευρά Λαβρόφ κατά την τελευταία επίσκεψη στη Λευκωσία» καταλήγει ο καθηγητής.
Η Μόσχα, από την πλευρά, της θεωρεί απαράδεκτη την απόφαση των Τουρκοκυπρίων να ανοίξει εκ νέου το εγκαταλελειμμένο παραθαλάσσιο θέρετρο στα Βαρώσια στην πόλη της Αμμοχώστου, καθώς θα περιπλέξει περαιτέρω τη διαδικασία πολιτικής διευθέτησης στο νησί, διαμήνυσε το ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών, την Τετάρτη.
