Η κυβέρνηση κατηγορείται για τις «πιο σκοτεινές πρακτικές» στο σκάνδαλο υποκλοπών που θυμίζει τις χειρότερες μέρες της στρατιωτικής διακυβέρνησης της χώρας
Ένα σκάνδαλο υποκλοπών που βλέπει τον επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών της Ελλάδας και τον επικεφαλής του προσωπικού του γραφείου να παραιτούνται μέσα σε λίγα λεπτά. ζητά περαιτέρω παραιτήσεις εν μέσω αποκαλύψεων για «σκοτεινές πρακτικές» και μια κρίση κατασκοπείας που παρομοιάζεται με το Γουότεργκεϊτ.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, βρίσκεται αντιμέτωπος με την πιο δύσκολη ώρα της θητείας του μετά την ανακάλυψη ότι το κινητό τηλέφωνο του πολιτικού του αντιπάλου, του ηγέτη του τρίτου μεγαλύτερου κόμματος της χώρας, υποκλάπηκε με εντολή της ΕΥΠ, της υπηρεσίας πληροφοριών που αναφέρεται απευθείας στο γραφείο του.
«Δεν περίμενα ποτέ ότι η ελληνική κυβέρνηση θα με κατασκόπευε χρησιμοποιώντας τις πιο σκοτεινές πρακτικές», δήλωσε ο επικεφαλής του κόμματος Πασόκ, Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος είναι επίσης μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σε τηλεοπτικό του διάγγελμα αργά την Παρασκευή, καθώς η έκταση της κατασκοπείας έγινε εμφανής. «Είναι δημοκρατικό μας καθήκον να προστατεύσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες των Ελλήνων πολιτών. Σήμερα είναι μια στιγμή αλήθειας για εκείνους των οποίων η αλαζονεία και η αίσθηση της ατιμωρησίας τους καθιστούν ικανούς για οτιδήποτε».
Το γραφείο του πρωθυπουργού Μαξίμου, λίγες ώρες νωρίτερα, είχε αποκαλύψει την παραίτηση του Παναγιώτη Κοντολέων, μέχρι τότε του πολύ σεβαστού επικεφαλής της ΕΥΠ, για «λανθασμένες ενέργειες».
Η είδηση είχε ακολουθήσει την ανακοίνωση σοκ ότι ο ανιψιός του Μητσοτάκη και πιο έμπιστος βοηθός, Γρηγόρης Δημητριάδης, είχε επίσης παραιτηθεί - παίρνοντας μια σφαίρα για το αφεντικό του που ελπίζαμε ότι θα έβαζε το σκάνδαλο στο κρεβάτι. Θεωρούμενος ως ένας επιφανής γρύλος με ευρείες εξουσίες, ο Δημητριάδης ήταν ο πόιντ φορ του Κοντολέων στο Μαξίμου.
Αλλά μέχρι την Κυριακή, καθώς ο Μητσοτάκης αναγνώρισε ότι η υποκλοπή καλωδίων ήταν ένα «τεράστιο και ασυγχώρητο λάθος», οι παραιτήσεις ερμηνεύτηκαν ως παραδοχή ενοχής.
Παρομοιάζοντας το σκάνδαλο κατασκοπείας με το ίδιο το Γουότεργκεϊτ της Ελλάδας «που προσβάλλει βάναυσα τη δημοκρατία μας», ο αριστερός πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας δεσμεύθηκε να μην αφήσει καμία πέτρα αναπάντητη στην αποκάλυψη των αδικημάτων.
Ήταν, είπε, καθήκον της κεντροδεξιάς κυβέρνησης όχι μόνο να ξεκαθαρίσει τον Ανδρουλάκη – το τηλέφωνο του οποίου παρακολουθήθηκε για μια περίοδο τριών μηνών ενόψει της εκλογής του ως ηγέτη του Πασόκ τον περασμένο Σεπτέμβριο – αλλά και άλλους που φημολογείται ότι είχαν επίσης στοχοποιηθεί.
«Αντί για υποκριτικές συγγνώμες και ψέματα, ο κ. Μητσοτάκης θα έπρεπε να πει ποιοι άλλοι πολιτικοί και δημοσιογράφοι έχουν ακολουθηθεί», είπε ο Τσίπρας, ο οποίος ηγείται του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ΣΥΡΙΖΑ. «Δεν πρόκειται για ένα τεράστιο και ασυγχώρητο λάθος. Είναι ένα τεράστιο σκάνδαλο [που αντιπροσωπεύει] την ασυγχώρητη αλαζονεία ενός καθεστώτος, ενός πρωθυπουργού που πίστευε ότι κανείς δεν θα μπορούσε να τον ελέγξει».
Το σκάνδαλο, το οποίο έχει προκαλέσει τις πιο σκοτεινές μέρες της στρατιωτικής διακυβέρνησης, όταν οι αντίπαλοι του καθεστώτος των Συνταγματαρχών του 1967-74 κατασκοπεύονταν τακτικά, ξέσπασε για πρώτη φορά όταν ο Ανδρουλάκης αποκάλυψε ότι είχε ενημερωθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για μια απόπειρα να ενοχλήσει το κινητό του τηλέφωνο με κακόβουλο λογισμικό Predator.
Ο ευρωβουλευτής έκανε την ανακοίνωση αφού χρησιμοποίησε μια υπηρεσία κυβερνοασφάλειας που δημιουργήθηκε από το κοινοβούλιο με έδρα το Στρασβούργο για τους νομοθέτες για να διασφαλίσει ότι τα τηλέφωνά τους δεν παρακολουθούνται παράνομα. Μεταξύ των πιο εξελιγμένων διαθέσιμων spyware, το Predator είναι σε θέση να ξεκλειδώνει την πρόσβαση σε κρυπτογραφημένα μηνύματα και να ενεργοποιεί κάμερες και μικρόφωνα σε κινητές συσκευές.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Ανδρουλάκης υπέβαλε μήνυση στους εισαγγελείς του ανώτατου δικαστηρίου της χώρας, αναφέροντας λεπτομερώς την απόπειρα υποκλοπής τηλεφωνικών συνδιαλέξεων.
Δύο Έλληνες δημοσιογράφοι – ο ένας καλύπτει τη μετανάστευση, ο άλλος χρηματοδοτεί – έχουν επίσης αναλάβει νομική δράση μετά από καταγγελίες για παρόμοια παράνομη παρακολούθηση από μια κυβέρνηση που έχει επικριθεί έντονα διεθνώς για τον περιορισμό της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης.
Στις 29 Ιουλίου, ο επικεφαλής της κατασκοπείας Κοντολέων παραδέχθηκε σε ακρόαση κοινοβουλευτικής επιτροπής κεκλεισμένων των θυρών ότι η ελληνική υπηρεσία πληροφοριών είχε παρακολουθήσει τον Θανάση Κουκάκη, τον οικονομικό ρεπόρτερ, κατ' εντολή ξένης υπηρεσίας πληροφοριών, σύμφωνα με βουλευτές που ήταν παρόντες.
Αρχικά κυβερνητικοί αξιωματούχοι αρνήθηκαν ότι οι αποκαλύψεις κακόβουλου λογισμικού Predator έπαιξαν οποιονδήποτε ρόλο στις παραιτήσεις. Στη συνέχεια, όμως, πηγές φέρονται να λένε ότι το κινητό τηλέφωνο του Ανδρουλάκη είχε πράγματι υποκλαπεί κατόπιν αιτήματος των υπηρεσιών πληροφοριών του εξωτερικού – και με την άδεια εισαγγελέα – αλλά, ενώ ήταν νόμιμο και διεξαγόταν με τη χρήση συμβατικού λογισμικού, ο πρωθυπουργός δεν είχε καμία γνώση της παρακολούθησης και «θα την είχε σταματήσει».
Τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης το Σαββατοκύριακο αναγνώρισαν τις ξένες υπηρεσίες κατασκοπείας ως ουκρανικές και αρμενικές, με ορισμένα μέσα ενημέρωσης να αποδίδουν το αίτημα στις διασυνδέσεις του ηγέτη του Πασόκ με «σκιερά πρόσωπα που ενεργούν για λογαριασμό κινεζικών συμφερόντων».
Η γραμμή άμυνας αποδοκιμάστηκε αμέσως ως ένας περίπλοκος ιστός ψεμάτων από μια κυβέρνηση που εμπλέκεται στη μεγαλύτερη κρίση της από τότε που ανέλαβε την εξουσία τον Ιούλιο του 2019.
Την Παρασκευή ο Ανδρουλάκης προέτρεψε το ελληνικό κοινοβούλιο να συγκροτήσει ανακριτική επιτροπή για να εξετάσει πιθανές πολιτικές ευθύνες.
Ο Μητσοτάκης, ο οποίος έθεσε αμφιλεγόμενα την ΕΥΠ υπό τον έλεγχο του Μαξίμου σε μια από τις πρώτες του πράξεις στο αξίωμα, δήλωσε ότι θα μιλήσει δημόσια στο έθνος τη Δευτέρα. Το Βήμα της Κυριακής τον περιέγραψε λέγοντας: «Χρωστάω στον Νίκο Ανδρουλάκη μια συγγνώμη».
Ο εκπαιδευμένος από το Χάρβαρντ ηγέτης, που θεωρείται από ορισμένους ως μια ανάσα καθαρού αέρα μετά από χρόνια εξουθενωτικής οικονομικής αναταραχής στην Ελλάδα, έχει κερδίσει επαίνους με μια μεταρρυθμιστική ατζέντα και διευθυντικό στυλ που συνδέεται περισσότερο με τις ΗΠΑ παρά με τη Μεσόγειο. Από τότε που ανέλαβε, φάνηκε να απολαμβάνει την πρόκληση πολλαπλών κρίσεων.
Αλλά ο Μητσοτάκης, ο οποίος αντιμετωπίζει επανεκλογή το επόμενο έτος βάσει ενός νέου εκλογικού νόμου που θα καταστήσει σχεδόν αδύνατο για το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας να σχηματίσει κυβέρνηση – ακόμη και αν, όπως προβλέπεται, έρχεται πρώτο – έχει επίσης δεχθεί αυξανόμενα πυρά για ένα στυλ ηγεσίας που δεν αφήνει πολλά περιθώρια κριτικής.
«Η απόλυτη εξουσία διαφθείρει», δήλωσε ο ευρωβουλευτής Γιώργος Κύρτσος, ο οποίος εκδιώχθηκε από τη Νέα Δημοκρατία επειδή επέκρινε ανοιχτά την κυβέρνηση και τη μεταχείριση των μέσων ενημέρωσης νωρίτερα φέτος.
«Ο Μητσοτάκης κυβερνά μέσω του Μαξίμου, όχι του υπουργικού συμβουλίου, σε ένα σύστημα στο οποίο υπάρχουν ελάχιστοι έλεγχοι και ισορροπίες. Η επιθυμία του να ελέγχει έχει καταλήξει εκτός ελέγχου. Αυτό το σκάνδαλο κατασκοπείας είναι μια πολύ μεγάλη κρίση και θα εγείρει περαιτέρω ερωτήματα σχετικά με την πραγματική έκταση των ευρωπαϊκών φιλελεύθερων διαπιστευτηρίων του».
... καθώς είστε μαζί μας σήμερα από την Ελλάδα, έχουμε μια μικρή χάρη να ζητήσουμε. Δεκάδες εκατομμύρια έχουν εμπιστευτεί την ατρόμητη δημοσιογραφία του Guardian από τότε που ξεκινήσαμε να δημοσιεύουμε πριν από 200 χρόνια, στρεφόμενοι σε εμάς σε στιγμές κρίσης, αβεβαιότητας, αλληλεγγύης και ελπίδας. Περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο υποστηρικτές, από 180 χώρες, μας τροφοδοτούν πλέον οικονομικά – κρατώντας μας ανοιχτούς σε όλους και έντονα ανεξάρτητους.
Σε αντίθεση με πολλούς άλλους, ο Guardian δεν έχει μετόχους και κανέναν δισεκατομμυριούχο ιδιοκτήτη. Μόνο η αποφασιστικότητα και το πάθος για την παροχή παγκόσμιων αναφορών υψηλού αντίκτυπου, πάντα απαλλαγμένες από εμπορική ή πολιτική επιρροή. Τέτοιες αναφορές είναι ζωτικής σημασίας για τη δημοκρατία, για τη δικαιοσύνη και για την απαίτηση καλύτερης απαίτησης από τους ισχυρούς.
Και όλα αυτά τα παρέχουμε δωρεάν, για να τα διαβάσουν όλοι. Το κάνουμε αυτό επειδή πιστεύουμε στην ισότητα των πληροφοριών. Μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων μπορεί να παρακολουθεί τα γεγονότα που διαμορφώνουν τον κόσμο μας, να κατανοήσει τον αντίκτυπό τους στους ανθρώπους και τις κοινότητες και να εμπνευστεί να αναλάβει ουσιαστική δράση. Εκατομμύρια μπορούν να επωφεληθούν από την ανοικτή πρόσβαση σε ποιοτικές, αληθινές ειδήσεις, ανεξάρτητα από την ικανότητά τους να πληρώσουν για αυτό.
Κάθε συνεισφορά, όσο μεγάλη ή μικρή κι αν είναι, ενισχύει τη δημοσιογραφία μας και συντηρεί το μέλλον μας. Υποστηρίξτε τον Guardian από μόλις 1 € - διαρκεί μόνο ένα λεπτό. Εάν μπορείτε, σκεφτείτε να μας υποστηρίξετε με ένα κανονικό ποσό κάθε μήνα. Ευχαριστώ.
