Η παρουσία στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. ενός ανθρώπου που διετέλεσε στενός συνεργάτης του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή αιφνιδίασε πολλούς. Ο Ευάγγελος Αντώναρος ωστόσο εδώ και πολύ καιρό έδινε τη δική του μάχη κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη με τον δικό του τρόπο, θεωρώντας πως είναι ακατάλληλη για τη χώρα. Στη συνέντευξη που ακολουθεί δίνει απαντήσεις για όλους και για όλα.
● Πώς κατάφερε ο Αλέξης Τσίπρας να πείσει έναν άνθρωπο που προέρχεται από τη συντηρητική παράταξη να συστρατευτεί μαζί του, όταν μάλιστα υπάρχει μια αρκετά σημαντική ιδεολογική διαφορά που τους χωρίζει;
Ας ξεκινήσουμε από την προσωπική σχέση. Με τον Αλέξη Τσίπρα γνωριζόμαστε από το 2007. Μετά το 2012 δεν θέλησα να είμαι ξανά υποψήφιος για τη Βουλή και ανέλαβα, έπειτα από διαγωνισμό, θέση συμβούλου στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Εκεί ξανασυναντηθήκαμε, ο Τσίπρας ήταν πλέον πρωθυπουργός, εγώ ασχολιόμουν με χρηματοδοτήσεις έργων σε Ελλάδα και Κύπρο. Είδα τότε έναν πρωθυπουργό που μοχθούσε και πάλευε για το καλό της χώρας. Λίγο μετά είχαμε τις εσωκομματικές εκλογές στη Ν.Δ. και την ανάδειξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ηγεσία του κόμματος.
Εγώ γνωρίζω τον πρωθυπουργό και δεν τον στήριξα τότε, τάχθηκα με τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη. Και δεν τον στήριξα επειδή γνώριζα τις ανεπαρκείς πλευρές της προσωπικότητάς του. Θεωρούσα ότι αυτός ο άνθρωπος δεν έχει τα εχέγγυα για να κυβερνήσει τον τόπο. Και δεν τα έχει, για να το πω απλά, επειδή αγαπάει περισσότερο τον εαυτό του απ’ ό,τι ένας πρωθυπουργός οφείλει να αγαπάει την κοινωνία που τον έχει εκλέξει. Το δικό του συμφέρον επικρατεί πάνω στο συμφέρον του κοινωνικού συνόλου.
Ερχόμαστε σε μένα: Μόνο συντηρητικός δεν είμαι. Είμαι άνθρωπος του Κέντρου και γι’ αυτό είχα ταχθεί στο πλευρό του Κώστα Καραμανλή. Ως άνθρωπος του μεσαίου χώρου λοιπόν βλέπω ότι ο Τσίπρας, ο οποίος έχει κυβερνήσει για μεγάλο διάστημα, είναι ο καταλληλότερος σήμερα για να αναλάβει ξανά, ειδικά τώρα, την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας.
Γιατί λοιπόν συντάχθηκα μαζί του; Επειδή βλέπω ότι τα διακυβεύματα είναι δύο με κοινό παρονομαστή: πρώτον, πρέπει να ηττηθεί ο Μητσοτάκης και, δεύτερον, πρέπει να αναληφθεί μια πολιτική πρωτοβουλία για την επάνοδο της χώρας σε δημοκρατική και προοδευτική τροχιά με κύριο μέλημα την αποκατάσταση της ισορροπίας στην κοινωνία.
Δεν πάει άλλο. Υπάρχουν άνθρωποι που φτωχαίνουν όλο και περισσότερο και στον αντίποδα κάποιοι λίγοι που πλουτίζουν περισσότερο. Υπάρχει ένα χάσμα ανισότητας που μεγαλώνει διαρκώς. Οταν π.χ. έχεις πιστοποιημένη ανεργία στους νέους στο 30%, όταν έχεις πρόσκαιρη απασχόληση μέσω συμβολαίων του ΟΑΕΔ για πολλούς ανθρώπους, δεν μπορείς να μιλάς για ισορροπία στην κοινωνία.
● Αμφισβητείτε, δηλαδή, το αφήγημα της κυβέρνησης πως έκανε δουλειά αυτά τα 4 χρόνια...
Ο Μητσοτάκης έταξε λαγούς με πετραχήλια και δεν έκανε τίποτε. Εχουμε αύξηση τιμών παντού, έχουμε ανεργία, έχουμε επενδύσεις που σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ αφορούν εξαγορές επιχειρήσεων και αγορές ακινήτων σε ποσοστό 65%. Αυτές οι επενδύσεις ούτε σε νέο παραγωγικό πλούτο οδηγούν ούτε θέσεις εργασίας δημιουργούν.
● Για να κάνω λίγο τον δικηγόρο του διαβόλου, ο πρωθυπουργός λέει ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του αντιμετώπισε πρωτόγνωρες κρίσεις όπως ήταν η πανδημία, ο πόλεμος στην Ουκρανία και πως δεδομένων των συνθηκών τα πήγε πολύ καλά. Αν μη τι άλλο, έδωσε επιδόματα.
Η ακρίβεια ξεκίνησε πριν από τον πόλεμο. Από τον Σεπτέμβριο του 2020 είχαμε καταγραφές μεγάλης αύξησης τιμών. Σε σχέση με τα όσα εισπράττει η κυβέρνηση -φέρνω ως παράδειγμα τον φόρο στα καύσιμα που είναι ενδεικτικός καθώς έχουμε μια απ’ τις υψηλότερες τιμές- δεν έκανε όσα έπρεπε. Τι μας έλεγαν π.χ. για την πανδημία; Οτι δεν χρειαζόμαστε εντατικές. 16.000 άνθρωποι πέθαναν όμως εκτός εντατικής.
Τι θέλω να πω με αυτά; Οτι ο κ. Μητσοτάκης με έναν κύκλο ΜΜΕ που τον στηρίζει παρουσιάζουν μια εξωραϊσμένη εικόνα που δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Αν ξεκοκαλίσει κανείς αυτή την εικόνα θα δει τις άπειρες αστοχίες ενός κράτους που παρουσιάστηκε ως επιτελικό και αποδείχθηκε τελικά παρακράτος. Γιατί όταν δημιουργείς παράλληλες δομές ελέγχου της εξουσίας, μιλάμε για παρακράτος.
● Εσείς δηλαδή είστε πεπεισμένος ότι οι υποκλοπές -μιας και αναφερθήκατε στο παρακράτος- ήταν σε γνώση του πρωθυπουργού;
Απολύτως. Τον θεωρώ εμπνευστή, σχεδιαστή και εφαρμοστή αυτού του σχεδίου. Ο άνθρωπος διακατέχεται από μια παράνοια, υποπτεύεται τους πάντες, τους φίλους του, ακόμα και τους δικούς του ανθρώπους. Αυτό είναι ίδιον όλων των καταστάσεων που ρέπουν προς τον αυταρχισμό. Ο Μητσοτάκης πάσχει από μια απίθανη αίσθηση ανασφαλούς ναρκισσισμού. Από τη μια του αρέσει να αυτοθαυμάζεται και απ’ την άλλη δεν δέχεται μύγα στο σπαθί του.
Γι’ αυτό και δεν τολμά να του πει κανείς οτιδήποτε αρνητικό. Εχουμε συνεπώς έναν πρωθυπουργό που ήρθε στην εξουσία με το φωτοστέφανο του έντιμου και άριστου και αποδείχτηκε ότι είναι ο εμπνευστής της πιο παρακρατικής και παραβατικής συμπεριφοράς που έζησε η χώρα στα κοντά 50 χρόνια της Μεταπολίτευσης.
● Είδαμε δύο πρώην πρωθυπουργούς, προερχόμενους από τη Ν.Δ., να παρεμβαίνουν για το σκάνδαλο των υποκλοπών. Είδαμε και βουλευτές της Ν.Δ. να διαφοροποιούνται. Ωστόσο όταν ήρθε ο νόμος για την ΕΥΠ, που ουσιαστικά «θάβει» κάθε έρευνα για το θέμα, ψηφίστηκε από το σύνολο της κυβερνώσας παράταξης. Αρα, εκ του αποτελέσματος κάλυψαν όλοι τον πρωθυπουργό...
Οποιος ανήκει σ’ ένα κόμμα οφείλει κατά κανόνα να σέβεται αυτό που λέμε «κομματική γραμμή». Ωστόσο, η λεγόμενη «κομματική πειθαρχία» δεν σημαίνει ότι πρέπει να κυριαρχεί πάνω στην προσωπική συνείδηση του καθενός. Νομίζω ότι αυτό εννοούσε και ο Κώστας Καραμανλής με την παρέμβασή του. Δεν θέλω να σχολιάσω πρώην πρωθυπουργούς, ωστόσο αυτό που ξέρω είναι ότι ο ένας θα είναι υποψήφιος στις εκλογές, ενώ ο άλλος όχι.
● Δηλαδή η απόφαση Καραμανλή να μην είναι υποψήφιος είχε σχέση με τις υποκλοπές;
Δεν έχω μιλήσει με τον Κώστα Καραμανλή. Αρα οποιαδήποτε ερμηνεία είναι δική μου - και λέει ότι συμπλήρωσε 34 χρόνια στο Κοινοβούλιο, έκανε δηλαδή τον κύκλο του, και πως ταυτόχρονα με αυτή του την απόφαση πραγματοποίησε μια απελευθερωτική κίνηση.
● Που μπορεί να σηματοδοτήσει παρέμβαση μετά τις εκλογές; Το «απελευθερωτική» έτσι μου ακούγεται.
Δεν το ξέρω αυτό. Προσωπικά βλέπω ότι αυτή η κίνηση απελευθερώνει τον ίδιο αλλά και πάρα πολλούς ανθρώπους που βρίσκονται κοντά του και πολύ περισσότερους που εξακολουθούν να τον πιστεύουν. Αλλωστε ο Καραμανλής έχει δηλώσει ότι παραμένει παρών στην πολιτική ζωή. Η αποχώρησή του από το Κοινοβούλιο είναι κομβική και ουσιαστική. Είναι άνθρωπος πολύ ζωντανός, πολύ ορεξάτος για τη ζωή και δεν μπορώ να διανοηθώ ότι απλώς θα κάνει βόλτες στην περιοχή που μένει.
● Για όλα τα κομβικά ζητήματα για τα οποία επικρίθηκε έντονα η κυβέρνηση, ο πρωθυπουργός δηλώνει ανήξερος. Εσείς έχετε μια ιδιαίτερη εμπειρία καθώς βρεθήκατε στο πλευρό ενός πρωθυπουργού. Γίνεται, κατά την άποψή σας, ένας πρωθυπουργός να μη γνωρίζει;
Αυτή είναι η τεράστια αντίφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ακριβώς επειδή έχει τον χαρακτήρα που σας είπα πιο πριν, θέλει να τα ξέρει όλα, να ενημερώνεται για τα πάντα. Θέλει να έχει κεντρικό, προσωπικό έλεγχο. Το παράδοξο λοιπόν είναι ότι αυτός ο άνθρωπος σε ό,τι αφορά κομβικά ζητήματα για τα οποία έχει κατηγορηθεί η κυβέρνησή του, λέει πως δεν ξέρει τίποτα και την ίδια ώρα, σε ό,τι προβάλλεται ως καλό απ’ την ίδια κυβέρνηση, ξέρει όχι μόνο τα πάντα, αλλά ταυτόχρονα εμφανίζεται ως αυτός που το έκανε. Αυτό λοιπόν είναι μια τεράστια αντίφαση και κατά συνέπεια δεν είναι καθόλου πειστικός όταν λέει πως δεν γνώριζε.
● Παρ’ όλα αυτά στις δημοσκοπήσεις εξακολουθεί να εμφανίζεται ως «καταλληλότερος» για πρωθυπουργός, παρά το γεγονός ότι ειδικά μετά τα Τέμπη η κυβέρνηση παρουσιάζει κάθοδο στις μετρήσεις.
Η κυβέρνηση έχει φθορά. Κι εγώ που συζητώ με πολύ κόσμο αυτό διαπιστώνω. Σηκώνει μεγάλη συζήτηση και δεν νομίζω ότι μας φτάνει ο χώρος σήμερα να αναλύσουμε πώς γίνονται οι δημοσκοπήσεις. Εννοώ με ποια μεθοδολογία, με ποια εργαλεία, με ποια χαρακτηριστικά.
Αυτό που ξέρω είναι ότι η διενέργεια μιας καλής δημοσκόπησης πέρα από την απαραίτητη τεχνογνωσία προϋποθέτει και πολλά λεφτά για να γίνει και δεν ξέρω κατά πόσο συμβαίνει αυτό στην Ελλάδα. Από εκεί και πέρα εξακολουθώ να πιστεύω ότι όλα τα θέματα λειτουργούν σωρευτικά στη συνείδηση του κόσμου.
Οσο περνάει ο χρόνος και αποκαλύπτονται οι τεράστιες αστοχίες, οι ύποπτοι σχεδιασμοί της κυβέρνησης, η ανικανότητά της να διαχειριστεί θέματα, τόσο η οργή φουντώνει. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ μπορέσει να περάσει το πρόγραμμά του στον κόσμο, για να το πω πιο λαϊκά, να το κάνει πενηνταράκια, και πιστεύω ότι θα το πετύχει, εκτιμώ ότι μπορεί να υπάρξει ανατροπή. Π.χ. το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για την πρώτη κατοικία και τη στέγη είναι εξαιρετικό, ωστόσο χρειάζεται να το μάθει ο κόσμος, καθώς αφορά εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες μας.
● Πόσο εύκολο είναι να επικοινωνήσεις ένα πρόγραμμα όταν η κρίση του πολιτικού φαινομένου είναι έντονη, όταν ο κόσμος αποστασιοποιείται όλο και περισσότερο από τα κόμματα και όταν την ίδια ώρα τα σχήματα της Ακροδεξιάς δείχνουν σημάδια ανάκαμψης;
Υπήρχε πάντα ένας πυρήνας ακροδεξιάς σκέψης και συμπεριφοράς, άλλοτε μικρότερος, άλλοτε μεγαλύτερος. Γιατί έχουμε πάλι ανάκαμψη; Αυτό που λένε ότι συμβαίνει στην Ελλάδα γίνεται επειδή συμβαίνει παντού; Νομίζω ότι το φαινόμενο έχει διαφορετική ανάγνωση σε κάθε χώρα. Π.χ. στη Γερμανία το AfD εκφράζει σχεδόν αποκλειστικά αντιμεταναστευτικό λόγο. Στην Ιταλία το πράγμα είναι πιο σύνθετο. Στην Ελλάδα θα έλεγα ότι η κίνηση αυτή έχει σχεδόν πρωτόγονα χαρακτηριστικά, είναι πιο ακραία στη συμπεριφορά της. Δεν νομίζω ότι πρέπει να μας φοβίζει η ύπαρξή τους αυτή καθ’ αυτή.
Πρέπει να μας ανησυχεί όμως ότι πολλοί άνθρωποι αισθάνονται παραμερισμένοι στην κοινωνία. Είναι άνθρωποι που έχουν μια πιο απλή προσέγγιση στα θέματα και γίνονται πιο εύκολα θύματα μιας τέτοιας προπαγάνδας από την Ακροδεξιά. Προφανώς, ξαναλέω, αυτοί οι άνθρωποι αισθάνονται αδικημένοι, πεινασμένοι, οργισμένοι, ότι βρίσκονται στο περιθώριο και αναζητούν μια έκφραση που θεωρούν ότι τους παρέχει η Ακροδεξιά. Τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου έχουν υποχρέωση να πλησιάσουν αυτόν τον κόσμο, να τον ακούσουν και να του δώσουν λύσεις.
● Η λέξη «λούμπεν», που χρησιμοποίησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σας ενόχλησε;
Δεν νομίζω πως την είπε για μένα, αλλά κι αν αυτό συνέβη δεν με απασχολεί. Ο κ. Μητσοτάκης θεωρεί ότι ανήκει σε μια ψευτοελίτ της οποίας προΐσταται. Τι σημαίνει «λούμπεν»; Είναι μια γερμανική λέξη που σημαίνει «κουρέλια», μια λέξη από την αριστερή φρασεολογία. Είναι δυνατόν ένας πρωθυπουργός να θεωρεί συμπολίτες του που κατεβαίνουν υποψήφιοι πως είναι κουρέλια, παρακατιανοί, υπήκοοί του; Αυτό δεν είναι απλώς ένα ολίσθημα, είναι λεκτικό έγκλημα σε βάρος της κοινωνίας.
● Αν σε κάποια από τις ομιλίες σας το επόμενο διάστημα, κάποιος ψηφοφόρος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. σας πλησιάσει και σας πει «γεια σου σύντροφε», τι θα του πείτε;
Θα του πω χαίρομαι που σε γνωρίζω, αγαπητέ φίλε μου ή φίλη μου, κι απολαμβάνω τη συντροφιά σου. Προέρχομαι από αριστερή οικογένεια, ο πατέρας μου, ο σκιτσογράφος Αρχέλαος, ήταν ενεργό μέλος του ΕΛΑΣ και η λέξη «σύντροφος» δεν μου είναι καθόλου άγνωστη.
● Υπάρχει ένα κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ που το ξενίζει η παρουσία σας στα ψηφοδέλτια του κόμματος...
Εγώ ανήκω σταθερά στον μεσαίο χώρο και όλες μου οι θέσεις διαχρονικά αποπνέουν αυτή την αύρα. Αντιλαμβάνομαι αυτό που λέτε, ωστόσο πιστεύω πως ένα κόμμα μεγάλο, πολυσυλλεκτικό, με ευρύτατη λαϊκή βάση, όπως είναι σήμερα πια ο ΣΥΡΙΖΑ, πρέπει να έχει στις τάξεις του ανθρώπους οι οποίοι συμπορεύονται μαζί του συνειδητά σε μια μάχη για να πετύχουμε όλοι μαζί την πρόοδο, να αποκαταστήσουμε δημοκρατία και δικαιοσύνη για όλους, να εξασφαλίσουμε την κοινωνική ισορροπία.
