του Θεόφραστου Ανδρεόπουλου
Bαριά και απανωτά κτυπήματα δέχεται το οικοδόμημα της ΕΕ μετά την απόφαση του βρετανικού Κοινοβουλίου για Brexit που το καθιστά οριστικό και αμετάκλητο και την επίσης οριστική απόφαση του Ιταλού πρωθυπουργού Μ.Ρέντσι να πραγματοποιήσει την δέσμευσή του για παραίτηση επειδή έχασε το δημοψήφισμα της Κυριακής στο οποίο είχε ταυτίσει την πολιτική του με το «Ναι».
Εξελίξεις που ευνοούν την Ελλάδα καθώς όχι μόνο κερδίζει χρόνο αλλά αναγκάζει Βερολίνο και Βρυξέλλες να είναι πολύ πιο διαλακτικοί απέναντι στην Αθήνα.
Η Βρετανία ενεργοποίησε το άρθρο 50 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ενωσης και στις 31 Μαρτίου του ερχόμενου έτους ξεκινά και τυπικά η διαπραγμάτευση με τις Βρυξέλλες για τους όρους της αποχώρησης.
Η Βρετανή πρωθυπουργός Τερέζα Μέϊ διασφάλισε μια ουσιαστική όσο και συμβολική νίκη στο βρετανικό Κοινοβούλιο καθώς υπερψηφίστηκε η πρότασή της για την ενεργοποίηση του άρθρου 50 με 461 ψήφους υπέρ και μόλις 89 κατά, κάτι που σημαίνει ότι η διαδικασία αποχώρησης της χώρας από την Ε.Ε. ξεκινά στις 31 Μαρτίου του 2017.
Η Βρετανή πρωθυπουργός έφερε το θέμα του Brexit στο Βουλή ζητώντας από τους βουλευτές να πάρουν θέση για το αν θα σεβαστούν την ετυμηγορία του βρετανικού λαού που αποφάσισε την έξοδο από την Ε.Ε. με το δημοψήφισμα της 23 Ιουνίου του 2016 και αποφάσισε να στηρίξει τις διαδικασίες εξόδου με πλειοψηφία 372 ψήφων.
Τώρα απομένει η επικύρωση από το βρετανικό Ανώτατο Δικαστήριο.
Ο Ματέο Ρέντσι υπέβαλε χθες την παραίτησή του, όπως άλλωστε είχε προαναγγείλει ήδη από την περασμένη Κυριακή, όταν και είδε την πρότασή του για τις συνταγματικές αλλαγές να απορρίπτεται από την πλειοψηφία των Ιταλών που συμμετείχαν στο δημοψήφισμα.
Είχε προηγηθεί η ψήφιση του προϋπολογισμού από τη Γερουσία με 173 «ναι» έναντι 108 «όχι». Αμέσως μετά, ο Ματέο Ρέντσι ανακοίνωσε, μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο Twitter, ότι θα μετέβαινε στο Κυρηνάλιο Μέγαρο, για να υποβάλει επισήμως την παραίτησή του.
«Ο προϋπολογισμός ψηφίστηκε. Στις 19.00 (τοπική ώρα) η επίσημη παραίτηση. Σας ευχαριστώ όλους και ζήτω η Ιταλία» έγραψε ο Ρέντσι.
Μετά την επίσημη παραίτησή του και από την ερχόμενη Παρασκευή θα ξεκινήσουν οι διαβουλεύσεις στην προεδρία της Ιταλίας, ώστε να αντιμετωπιστεί η κρίση και να σχηματιστεί μεταβατική κυβέρνηση έως τα Χριστούγεννα.
Τώρα στην Ιταλία οι Βρυξέλλες θέλουν να μην γίνουν εκλογές, διότι εάν αυτές γίνουν οι δημοσκοπήσεις βλέπουν το κόμμα των «5 αστέρων» να τις κερδίζει και τον Μπέπε Γκρίλο να διεξάγει κι αυτός μετη σειρά του δημοψήφισμα για το «Italexit».
Τα κτυπήματα όμως για την ΕΕ δεν σταματούν εδώ. Το Bloomberg σήμερα προέβλεψε νίκη της Μ.Λεπέν στην Γαλλία και Frexit. Επειδή πέρσι αντιστοίχως το ειδησεογραφικό πρακτορείο προέβλεψε τόσο το Brexit, όσο και την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ οι προβλέψεις αυτές έχουν κάποια σημασία.
Ακόμα όμως κι αν επικρατήσει και ο Φ.Φιγιόν που θεωρείται και το επικρατέστερο σενάριο με βάση την πολιτική λογική, ο Φ.Φιγιόν είναι δηλωμένος ρωσόφιλος και φίλος προσωπικός του Β.Πούτιν.
Ακόμα κι αν κρατήσει την Γαλλία στην ΕΕ δεν θα είναι όπως την θέλει το Βερολίνο δηλ. πειθήνια, υπάκουη και «φτωχός συγγενής».
Το Βερολίνο ανησυχεί διότι βλέπει αυτό που έφτιαξε μια «γερμανική» Ευρώπη τα μέλη-«επαρχίες» να επιλέγουν την ελευθερία τους και όσα μένουν να αμφισβητούν την γερμανική κυριαρχία.
Η που γνωρίζουμε οδεύει προς διάλυση. Θα αντικατασταθεί πιθανότατα με κάτι άλλο, πιο μικρό, πιο ομοιογενές.
Κερδισμένη από αυτές τις εξελίξεις είναι σαφώς η Ελλάδα από την απόφαση μείωσης του χρέους, μέσω επέκτασης του χρόνου αποπληρωμής και μείωσης των επιτοκίων. Γιατί; Επειδή κέδρισε ΧΡΟΝΟ μέχρι την επιβολή νέων εισπρακτικών μέτρων.
Πήρε ένα «πακέτο» πολύ πιο τολμηρό και γενναίο από τις αρχικές προσδοκίες και εκτιμήσεις, οδηγώντας σε μια ελάφρυνση περίπου 22% του ΑΕΠ ως το 2060.
Επαιξε μεγάλο ρόλο το αποτέλεσμα του ιταλικού δημοψηφίσματος και η ενίσχυση της σκληρής δεξιάς στην Αυστρία (στις εκλογές της ερχόμενης χρονιάς φαντάζει βέβαια νικήτρια στις βουλευτικές εκλογές).
Το πιο σημαντικό για την κυβέρνηση σε εσωτερικό επίπεδο, είναι ότι πήρε ένα 22% μείωση χρέους, όταν η προηγούμενη κυβέρνηση του Α.Σαμαρά είχε πάρει μόνο μια δήλωση.
Το πιο σημαντικό γεγονός ότι παρά την μόχλευση που επιφέρει μείωση των κατ΄έτος δόσεων που πρέπει να πληρώνει η χώρα κέρδισε το γεγονός ότι νέα εισπρακτικά μέτρα θα συζητηθούν πάλι την άνοιξη του 2018, σε 18 μήνες από σήμερα. Μέχρι τότε «ποιος ζει και ποιος πεθαίνει» ειδικά σε αυτή την ΕΕ που κλυδωνίζεται.
Η εγχώρια οικονομία έχει χάσει προ πολλού την φοροδοτική ικανοτητά της, τουλάχιστον στα μεσαία και λαϊκά στρώματα, δηλαδή στο 90% των πολιτών της. Νέα μέτρα ή νέα μείωση των αμοιβών στο δημόσιο (δηλαδή περαιτέρω μείωση της κατανάλωσης) θα φέρουν μόνο επιπλέον κατάρρευση της φοροδοτικής ικανότητας. Τόσο απλά...
Ομως, μέχρι τον Μάϊο του 2018, πολλά θα έχουν αλλάξει στην Ευρώπη. Πρακτικά θα μιλάμε για μια "άλλη ΕΕ".
Οι επικείμενες εκλογές σε Γαλλία, Ολλανδία, Αυστρία και Ιταλία θα αλλάξουν τους συσχετισμούς στο Eurogroup, με συνέπεια ούτε ο Μ. Σαπέν, να βρίσκεται στην ίδια θέση, ούτε ο Γ. Ντάισελμπλουμ (που αναμένεται να δώσει τη θέση του στον Ισπανό Ντε Γκίντος, ο οποίος θεωρείται άνθρωπος του Β. Σόιμπλε), ούτε ο Π.Κ. Πάντοαν και ίσως ούτε ο Β.Σόιμπλε: Η Μέρκελ πολυ πιθανό να χάσει από τους σοσιαλιστές (σήμερα όλες οι δημοσκοπήσεις την φέρνουν να χάνει λόγω ανόδου του AfD).
Μόνο αν δεν κερδίσει αυτοδυναμία το σοσιαλιστικό κόμμα, εκτός απροόπτου, θα παραμένει στη θέση του ο Β. Σόιμπλε.
Στην Ιταλία, οι "αεριτζήδες" των Βρυξελλών, κατάφεραν οι τράπεζες της χώρας να έχουν στα βιβλία τους 360 δισ. ευρώ προβληματικών δανείων, έναντι 225 δισ. ευρώ κεφαλαίου, λόγω στάσιμης οικονομίας και απατηλών χρηματοδοτήσεων από διάφορους οργανισμούς.
Η Ε.Ε. όμως έχει μπει για τα καλά σε ένα παρατεταμένο, εξαιρετικά δύσκολο τεστ κοπώσεως και η δομή της Ένωσης, που δεν επιτρέπει ταχύτητα στη λήψη των αποφάσεων, πολλαπλασιάζει τους κινδύνους των ατυχημάτων.
Στην Αυστρία θα έχουν εκλογές και το δεξιό , αντί-ΕΕ, "κύμα" αυτή την φορά δεν θα έχει αντίπαλο.
Αυτό το "κύμα" μπορεί να γίνει ασυγκράτητα ορμητικό αν στις προσεχείς εκλογές του Μαρτίου στην Ολλανδία σαρώσει τις κατεστημένες συστημικές δυνάμεις το κόμμα του δεξιού Γκέερτ Βίλντερς, που είναι σταθερά πρώτο στις δημοσκοπήσεις.
Ετσι ή αλλιώς η Ολλανδία κρύβει στα σπλάχνα της σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Το 80% των ενυπόθηκων δανείων είναι εγγυημένα από το Δημόσιο - οπότε, εάν οι πολίτες δεν πληρώνουν τις δόσεις τους, τότε είναι υποχρεωμένο το κράτος να τις αναλαμβάνει: μία πραγματική βόμβα μεγατόνων στα θεμέλια της οικονομίας της χώρας. Η Ολλανδία αντιμετωπίζει επίσης τεράστια προβλήματα - ειδικά στον τομέα της ακίνητης περιουσίας.
Στα τέλη του 2000 το συνολικό χρέος των νοικοκυριών της ήταν της τάξης των 440 δισ. ευρώ - φτάνοντας μερικά χρόνια αργότερα, τέλη του 2008, στα 770 δισ. ευρώ. Η μέση ετήσια αύξηση του συγκεκριμένου χρέους υπολογίζεται στο 7%, που σημαίνει ότι η βόμβα αγγίζει το τρισεκατομμύριο.
Έστω και έτσι η Ελλάδα ευνοείται από τις συγκυρίες, γιατί τίποτα δεν μένει μόνιμο και όταν οι Έυρωπαίοι κάνουν σχέδια για τους Έλληνες ο Θεός τα βλέπει και γελά.