Για όλα τα φλέγοντα ζητήματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μίλησε στο Sputnik ο πρέσβης της Τουρκίας στην Αθήνα, Μπουράκ Οζουγκέργκιν. Τι είπε για τα θαλάσσια σύνορα, το μεταναστευτικό, τη συνεργασία με το Yπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας και την προσευχή στην Αγία Σοφία.
«Το καθήκον συνεργασίας στo πλαίσιo του διεθνούς δικαίου δεν είναι μονόπλευρη υποχρέωση» δηλώνει ο Τούρκος πρέσβης στην Αθήνα, Μπουράκ Οζουγκέργκιν, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Sputnik, στη σκιά των αιτήσεων της κρατικής εταιρείας πετρελαίου (ΤPAO) για έρευνες και γεωτρήσεις σε σημεία που φτάνουν σε απόσταση έξι μιλίων από τη Ρόδο, την Κάρπαθο και την Κρήτη.
«Η Τουρκία» λέει μεταξύ άλλων «είναι σήμερα έτοιμη, όπως ήταν και στο παρελθόν, να καταλήξει σε δίκαιες, έντιμες και ειρηνικές λύσεις σε όλα τα εκκρεμή ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της δίκαιης οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών» κάνοντας λόγο για προτάσεις εκ μέρους της Τουρκίας προς την ελληνική πλευρά που έχουν μείνει «αναπάντητες».
«Δεν είναι ποτέ αργά για διάλογο» σημειώνει, ενώ αναφορικά με το μεταναστευτικό ασκεί κριτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπογραμμίζει την ανάγκη «συλλογικής προσπάθειας» στην «κοινή πρόκληση», επισημαίνοντας παράλληλα πως «δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να επιβαρύνουμε τις αντοχές μας».
Σχετικά με τη συνεργασία της τουρκικής πρεσβείας με το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας, ο κ. Οζουγκέργκιν μιλά για «άρτια καθιερωμένους διαύλους», λέει πως οι Έλληνες διπλωμάτες «είναι πλεονέκτημα για τη χώρα τους» και τονίζει πως «θα καλύψουμε πολύ μεγαλύτερη απόσταση αν αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε ο ένας τον άλλον ως γείτονες και όχι ως ανταγωνιστές ή ακόμη και ως αντίπαλους».
Τέλος, σε ό,τι αφορά την προσευχή που διαβάστηκε πρόσφατα στην Αγία Σοφία με αφορμή τον εορτασμό της επετείου της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης ο ίδιος σχολιάζει μεταξύ άλλων ότι «η Αγία Σοφία είναι ένας σημαντικός θησαυρός της Τουρκίας και της ανθρωπότητας», δηλώνει ότι «χάρη στη δέουσα μέριμνα, επιμέλεια και προσοχή της Τουρκίας, οι ιστορικοί χώροι στην Ιστανμπούλ ή οπουδήποτε αλλού στην επικράτειά μας επιβιώνουν μέχρι σήμερα ως μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς».
Ολόκληρη η συνέντευξή του όπως παραχωρήθηκε από τον πρέσβη της Τουρκίας στην Αθήνα, Μπουράκ Οζουγκέργκιν, στο Sputnik:
Τους τελευταίους μήνες υπάρχει κλιμάκωση της έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Τελευταίο παράδειγμα είναι η δημοσίευση του αιτήματος της Ανώνυμης Εταιρείας Πετρελαίων Τουρκίας (TPAO) για έρευνες σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Τουρκίας. Η Ελλάδα διαμαρτύρεται ότι παραβιάζονται τα δικαιώματά της, ενώ η Τουρκία θέλει να προχωρήσει σε έρευνες, βασιζόμενη σε μία συμφωνία που έχει καταδικαστεί. Η Τουρκία σκοπεύει να προχωρήσει παρόλα αυτά;
«Οι θέσεις μας σχετικά με τα θέματα της Ανατολικής Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένου και του ζητήματος της οριοθέτησης, της Κύπρου, της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, της Λιβύης, αλλά και ολόκληρης της περιοχής, είναι γνωστές και ξεκάθαρες. Έχουμε, σε διάφορες περιπτώσεις και επίπεδα, γνωστοποιήσει ότι σχεδιάζουμε δραστηριότητες έρευνας και γεώτρησης στην υφαλοκρηπίδα μας, τα όρια της οποίας καθορίζονται σύμφωνα με τις αρχές του διεθνούς δικαίου και την ισχύουσα σχετική νομολογία. Οι συντεταγμένες της υφαλοκρηπίδας μας έχουν ήδη κατατεθεί στον ΟΗΕ.
Τούτων δοθέντων, η Τουρκία είναι σήμερα έτοιμη, όπως ήταν και στο παρελθόν, να καταλήξει σε δίκαιες, έντιμες και ειρηνικές λύσεις σε όλα τα εκκρεμή ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της δίκαιης οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών δικαιοδοσίας με όλα τα εμπλεκόμενα παράκτια κράτη που αναγνωρίζει και με τα οποία συνάπτει διπλωματικές σχέσεις.
Στην πραγματικότητα, στην ελληνική πλευρά ανακοινώθηκε στα υψηλότερα επίπεδα ότι είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε διάλογο για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Ωστόσο, οι προτάσεις μας έχουν παραμείνει αναπάντητες μέχρι και σήμερα. Σας υπενθυμίζω ότι το καθήκον συνεργασίας στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου δεν είναι μονόπλευρη υποχρέωση».
Η Ελλάδα έχει διαμηνύσει ότι θα αντιδράσει σφοδρά αν προχωρήσουν οι γεωτρήσεις. Μάλιστα, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Έλληνα πρωθυπουργού δήλωσε τις προηγούμενες μέρες πως «αν χρειαστεί, θα απαντήσουμε και στρατιωτικά στην Τουρκία». Ανησυχείτε για θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο;
«Δεν είναι ποτέ πολύ αργά για τους γείτονες όχι μόνο να κάνουν διάλογο, αλλά και να ακούν ο ένας τον άλλον. Το κλειδί είναι να μπορεί να συζητάει ο ένας "με" τον άλλο και όχι ο ένας "για" τον άλλο.
© ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : YOUTUBE / OPEN
Ειλικρινά, επιθυμούμε να έχουμε σχέσεις καλής γειτονίας με την Ελλάδα. Δεν υπάρχει πρόβλημα τόσο μεγάλο που τα δύο έθνη δεν μπορούν να ξεπεράσουν.
Άλλωστε, πριν από την υπογραφή του Μνημονίου Συνεννόησης με τη Λιβύη, η Τουρκία είχε επανειλημμένως προσκαλέσει όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές σε διαπραγματεύσεις για μια συναίνεση βασισμένη στην ισότητα και παραμένει ακόμη έτοιμη για διαπραγματεύσεις. Δεν μπορείς να παραμένεις σιωπηλός στις εκκλήσεις για συνεργασία και στη συνέχεια να εκφράζεις δυσαρέσκεια όταν κράτη λαμβάνουν αναπόφευκτα βήματα για την προστασία του εθνικού τους συμφέροντος. Όπως είπα μόλις, αυτό ακριβώς συνέβη και σε αυτή την περίπτωση».
Ένα μέτωπο που άνοιξε πρόσφατα είναι ο Έβρος. Μάλιστα, τις τελευταίες ημέρες υπάρχει μια κινητικότητα που θυμίζει τα όσα συνέβησαν τον περασμένο Φεβρουάριο-Μάρτιο στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Υπάρχουν ακόμα και πληροφορίες για χιλιάδες μετανάστες που συγκεντρώνονται στην Αδριανούπολη. Πώς σχολιάζετε αυτές τις πληροφορίες και τις ανησυχίες;
«Είναι κρίμα που ορισμένοι στην ΕΕ αγνοούν με άνεση τη δυστυχία των ατυχών και δυστυχισμένων ανθρώπων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους λόγω πολέμου ή άλλων καταστροφών.
© SPUTNIK / MIKHAIL VOSKRESENSKIY
Το μεταναστευτικό είναι μια κοινή πρόκληση που απαιτεί συλλογική προσπάθεια. Η Τουρκία έχει κάνει περισσότερα από το δίκαιο μερίδιό της την τελευταία δεκαετία. Δεν πρέπει να μας ζητείται να συνεχίσουμε να επιβαρύνουμε τις αντοχές μας, τη στιγμή που άλλοι δεν έχουν κάνει πολλά περισσότερα από το να προσφέρουν μόνο λόγια για το πρόβλημα.
Ιδανικά, η διεθνής κοινότητα πρέπει να εργάζεται συλλογικά για να αντιμετωπίσει τις δυσμενείς συνθήκες στις χώρες προέλευσης. Εάν αυτό δεν είναι εφικτό βραχυπρόθεσμα, θα πρέπει τουλάχιστον να συμπεριφερόμαστε στους πρόσφυγες με ανθρώπινη αξιοπρέπεια, όταν εμφανίζονται στο κατώφλι μας. Αυτό είναι που κάνει η Τουρκία. Θεωρούμε ότι έχουμε το δικαίωμα να περιμένουμε το ίδιο από την ΕΕ.»
Πώς είναι η συνεργασία σας με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια; Πρόσφατα κληθήκατε και στο υπουργείο όπου σας επιδόθηκε διάβημα. Υπάρχουν ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας με την ελληνική κυβέρνηση;
«Ο διάλογος της Πρεσβείας μας με το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας καθώς και με όλους τους ελληνικούς θεσμούς είναι στενός και τακτικός. Η ελληνική υπηρεσία εξωτερικού και οι συνάδελφοί μας είναι πλεονέκτημα για τη χώρα τους με τον επαγγελματισμό που τους διέπει. Ελπίζω να βλέπουν την Πρεσβεία μου ως εξίσου αξιόπιστο συνομιλητή.
Καταφέραμε να συνεργαστούμε με τις ελληνικές αρχές σε διάφορα τεχνικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων πολλών προξενικών υποθέσεων κατά την περίοδο του lockdown για τον COVID-19 με πολύ εποικοδομητικό τρόπο.
Από την άλλη πλευρά, είναι αλήθεια ότι υπάρχουν μακροχρόνιες διαφορές μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας σε διάφορους τομείς. Αλλά έχουμε, επίσης, άρτια καθιερωμένους διαύλους για να συζητάμε αυτά τα ζητήματα, εντός των πλαισίων του διεθνούς δικαίου. Πιστεύω πραγματικά ότι θα καλύψουμε πολύ μεγαλύτερη απόσταση εάν αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε ο ένας τον άλλον ως γείτονες και όχι ως ανταγωνιστές ή ακόμη και ως αντίπαλους.
Όσον αφορά το ζήτημα των χερσαίων συνόρων, έχω δηλώσει ήδη ότι δεν πρόκειται για πολιτικό, αλλά τεχνικό ζήτημα και απαιτεί τη συμβολή εμπειρογνωμόνων. Ευελπιστούμε ότι μπορούμε να κάνουμε τις ομάδες εμπειρογνωμόνων μας να κάνουν τη δουλειά τους χωρίς όλη αυτή τη φασαρία».
Η μουσουλμανική προσευχή που διαβάστηκε στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας πρόσφατα προκάλεσε την έντονη αντίδραση του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών αλλά και της αντιπολίτευσης. Τι απαντάτε σε αυτές τις αντιδράσεις; Ο υφυπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης μίλησε μάλιστα για «αναίτια πρόκληση». Δεν ήταν πράγματι αναίτια;
«Η Αγία Σοφία είναι ένας σημαντικός θησαυρός της Τουρκίας και της ανθρωπότητας στο σύνολό της. Μην ξεχνάτε ότι ακριβώς χάρη στη δέουσα μέριμνα, επιμέλεια και προσοχή της Τουρκίας, οι ιστορικοί χώροι στην Ιστανμπούλ ή οπουδήποτε αλλού στην επικράτειά μας επιβιώνουν μέχρι σήμερα ως μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Είναι αυτονόητο ότι θα συνεχίσουμε να τους προστατεύουμε. Ωστόσο, δεν περιμένουμε τίποτα λιγότερο από την Ελλάδα»