Αρκετό καιρό θα κάνει να επιστρέψει η κανονικότητα στη Ρόδο και τη Λήμνο, με τα δύο νησιά να κηρύσσονται χθες σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Αν και πρόκειται για δύο νησιά με διαφορετική γεωγραφία και ανάγλυφο, κοινό στοιχείο αποτελούν οι ισχυρές νεροποντές ύστερα από μία περίοδο παρατεταμένης ανομβρίας, που διέλυσαν απαρχαιωμένες υποδομές περασμένων δεκαετιών, κακοσυντηρημένες ή και πρακτικά εγκαταλειμμένες. Το «112» και η εκ των υστέρων κήρυξη σε κατάσταση «έκτακτης ανάγκης» δεν αρκεί για τους κατοίκους των ακριτικών νησιών, που δηλώνουν διαχρονικά ξεχασμένοι από το κεντρικό κράτος, με τους κατοίκους της Ρόδου να μιλούν για όψιμο ενδιαφέρον μόνο την... τουριστική σεζόν κι εκείνους της Λήμνου να αναφέρονται σε ένα καθεστώς μόνιμης «άγονης γραμμής».
Οπως μας περιέγραψε ο Χρίστος Μαλλιαράκης, κάτοικος Ιαλυσού και μέλος του κινήματος πολιτών «Ομπρέλα», η εικόνα χθες βράδυ ήταν αποκαρδιωτική: «Το χωριό είναι γεμάτο λάσπη, όλοι βγάζουν λάσπες και συνέχεια πηγαινοέρχονται φορτηγά από συνεργεία του δήμου και ιδιωτών που προσπαθούν να καθαρίσουν. Οι καταστροφές είναι μεγάλες σε παραλιακές επιχειρήσεις, όπως και σε αυτοκίνητα. Πιστεύω ότι η περιοχή θα κάνει μέρες να καθαρίσει».
Απαρχαιωμένες υποδομές
Για τους κατοίκους της Ιαλυσού, το ρέμα του «Τριαντενός», όπως και άλλα ρέματα της περιοχής, συμπυκνώνουν όλη την... ελληνική κακοδαιμονία. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα ποτάμι και ρέματα που έχουν μπαζωθεί, σε μια κλασική περίπτωση άναρχης δόμησης, και έχουν μετατραπεί σε δρόμο, με την περιοχή να ξαναπλημμυρίζει εξαιτίας τους και το 2013. Εργα δεν έχουν πραγματοποιηθεί πρόσφατα, δίκτυο φρεατίων για να φτάνουν τα νερά στη θάλασσα δεν υπάρχει και οι υποδομές είναι περασμένων δεκαετιών.
Πέρα από τα μπαζωμένα ρέματα -που δεν βρίσκονται μόνο στη Ρόδο-, αυτό που εξέπληξε δυσάρεστα τον κ. Μαλλιαράκη ήταν η έλλειψη ενημέρωσης και οδηγιών για το τι πρέπει να κάνουν οι πολίτες κατά τη διάρκεια των έντονων φαινομένων: «Το 112 ήρθε το μεσημέρι του Σαββάτου ενώ έβρεχε από το πρωί. Καμία άλλη, όμως, ενημέρωση δεν υπήρξε σε τοπικό επίπεδο. Αισθανόμασταν πολύ ανασφαλείς και μας είπαν αρχικά να συγκεντρωθούμε σε ένα Δημοτικό σχολείο που ήταν απροσπέλαστο. Η ενημέρωση ήταν κυρίως μεταξύ μας και από τα social media και όλα λειτουργούσαν εθελοντικά. Ετσι έγινε και στη φωτιά του 2023. Τα ίδια και αυτή τη φορά. Περίμενα κάτι πιο πρακτικό από τα μηνύματα του 112», αναφέρει στην «Εφ.Συν.» ο κ. Μαλλιαράκης.
Για την αυθαίρετη δόμηση μίλησε και ο πρώην δήμαρχος Ρόδου, Αντώνης Καμπουράκης (newsbomb.gr): «Η αλήθεια είναι ότι σε κάποιες περιπτώσεις το πρόβλημα οφείλεται και σε αυθαίρετες δομήσεις. Οταν κάποιος χτίζει μέσα σε ρέμα, πιστεύοντας ότι είναι μόνο πολεοδομικό το θέμα, προκαλεί ζημιές όχι μόνο στον εαυτό του, αλλά και σε παρακείμενους χώρους. Η κατάσταση είναι δύσκολη, αλλά πρέπει να γίνουν τα απαραίτητα έργα άμεσα για να αντιμετωπιστούν τόσο οι συνέπειες της κακοκαιρίας όσο και τα μακροχρόνια προβλήματα».
Χάθηκαν περιουσίες
Στη Λήμνο, σπίτια και επιχειρήσεις καταστράφηκαν ή υπέστησαν πολύ σοβαρές ζημιές. Οι κάτοικοι ακόμα προσπαθούν να περισώσουν ό,τι μπορούν και να απελευθερώσουν τις περιουσίες τους από τις λάσπες την ώρα που η ηλεκτροδότηση και η υδροδότηση δεν έχουν αποκατασταθεί πλήρως. Και σε αυτή την περίπτωση, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου, Κώστα Μουτζούρη, δεν είναι αμελητέες οι συνέπειες της άναρχης δόμησης: «Οι κοινότητες χτίστηκαν κοντά στους ποταμούς άναρχα και εμποδίζεται η ομαλή απορροή των υδάτων. Πέραν αυτού, δεν γίνονται και τα έργα που πρέπει να γίνονται γιατί είναι τεράστιος ο αριθμός των ρεμάτων και των ποταμιών», δήλωσε μεταξύ άλλων χθες στο Open.
Οι δημοτικές ενότητες Μύρινας, Ατσικής και Νέας Κούταλης κηρύχθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης Πολιτικής Προστασίας.
Το μεγαλύτερο πλήγμα ήρθε για την αγροτική οικονομία του νησιού, με μεγάλο μέρος του αγροτικού οδικού δικτύου να παραμένει κατεστραμμένο και αγρότες και κτηνοτρόφους να μην μπορούν να προσεγγίσουν τις καλλιέργειες και κυρίως τα κοπάδια τους. Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου προχώρησε στη συγκρότηση Επιτροπής Καταγραφής Ζημιών Επιχειρήσεων και το περιφερειακό συμβούλιο θα συνεδριάσει συμβολικά στο δοκιμαζόμενο νησί, αντί της Λέσβου, στις 13 Δεκεμβρίου, σε ένδειξη αλληλεγγύης. Οι εργασίες της Επιτροπής θα ξεκινήσουν σήμερα, με στόχο τη λεπτομερή καταγραφή των ζημιών και τη δρομολόγηση των απαραίτητων διαδικασιών για την υποστήριξη των πληγέντων.
Υπό κατάρρευση εδώ και χρόνια το κτίριο του ΟΑΕΔ
Χαρακτηριστικό παράδειγμα των αφημένων στην τύχη τους υποδομών στη Ρόδο είναι το κτίριο του ΟΑΕΔ, που σήμερα ανήκει στη ΔΥΠΑ. Το κτίριο, σε έναν από τους κεντρικούς δρόμους της πόλης της Ρόδου, παρέμενε κακοσυντηρημένο εδώ και πολλά χρόνια, με αρκετούς κατοίκους της περιοχής να απορούν πώς δεν είχε συμβεί κατάρρευση ή ατύχημα νωρίτερα. «Είναι μια περίοδος που αρκετοί εργαζόμενοι πηγαίνουν στον συγκεκριμένο χώρο για να λάβουν τα εποχικά επιδόματα. Ευτυχώς η είσοδος γίνεται από το πλάι και όχι από μπροστά που κατέρρευσε τμήμα του κτιρίου, κι έτσι δεν είχαμε κάποιο θύμα ή σοβαρό ατύχημα», αναφέρει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ρόδου, Παναγιώτης Εγγλέζος.
Οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης
ΣΥΡΙΖΑ: Ποια σχέδια αντιπλημμυρικής προστασίας;
Οπως καταγγέλλει ο Μίλτος Ζαμπάρας, τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ, η Γενική Διεύθυνση Υποδομών της Περιφέρειας, με επιστολή της προς το Περιφερειακό Συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου, γνωμοδότησε μόλις τον προηγούμενο μήνα αρνητικά για την 1η Αναθεώρηση του Σχεδίου Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας, αναφέροντας ότι:
Δεν λαμβάνεται υπόψη η γεωγραφική ιδιαιτερότητα των πολλών νησιών του Αιγαίου, δεν εξετάστηκαν τα προηγούμενα πλημμυρικά φαινόμενα, μεταφέρονται αρμοδιότητες στην περιφέρεια που αφορούν τους δήμους, ενώ η αρμοδιότητα συντήρησης και αποκατάστασης των έργων «φορτώνεται» μόνο στην περιφέρεια, ενώ συναρμόδια είναι και τα υπουργεία.
Η γνωμοδότηση καταλήγει ότι το σχέδιο είναι «μη εφαρμόσιμο, μη κοστολογημένο και χωρίς στοιχειώδη προτεραιοποίηση». Τα ίδια επισήμανε και ο τομεάρχης Πολιτικής Προστασίας του κόμματος, Συμεών Κεδίκογλου, κατά την επίσκεψή του στη Ρόδο.
ΠΑΣΟΚ: Αυτοψία
Κλιμάκιο του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ. με επικεφαλής τον βουλευτή Επικρατείας, Παναγιώτη Δουδωνή, επισκέφθηκε τις πληγείσες από την κακοκαιρία περιοχές της Λήμνου. «Υπάρχει και αυτή η Ελλάδα, η νησιωτική και ακριτική, και αυτή την Ελλάδα η κυβέρνηση την ξεχνάει. Πρέπει, λοιπόν, άμεσα να έχουμε τις αποζημιώσεις στους ανθρώπους που επλήγησαν και έργα υποδομής για να μην ξαναγίνει τέτοιο κακό», δήλωσε ο κ. Δουδωνής. Για το μεγάλο πλήγμα που δέχθηκε η Ρόδος μίλησε ο βουλευτής Δωδεκανήσου, Γιώργος Νικητιάδης, που ζήτησε να προχωρήσουν οι μελέτες και η υλοποίηση αναγκαίων εδώ και δεκαετίες έργων.
ΚΚΕ: Η πολιτική της Ν.Δ.
Τη λογική «κόστους-οφέλους» με την οποία λειτουργεί η κυβέρνηση υπενθυμίζει το ΚΚΕ. «Οι τεράστιες καταστροφές που σημειώθηκαν σε όλη τη χώρα, για μία ακόμη φορά, με το πρώτο έντονο καιρικό φαινόμενο του χειμώνα, έχουν αιτία και ένοχο: Είναι η πολιτική που βαφτίζει “κόστος” τα απαραίτητα μέτρα προστασίας του λαού, όπως είναι και τα αντιπλημμυρικά έργα, και τα θυσιάζει στον βωμό της κερδοφορίας, οι κατευθύνσεις της Ε.Ε., που εφαρμόζει η σημερινή κυβέρνηση της Ν.Δ. και εφάρμοσαν όλες οι προηγούμενες, με βάση τις οποίες τέτοια έργα δεν θεωρούνται “επιλέξιμα”».
Νέα Αριστερά: Αμεσα αποζημιώσεις
Στην καθυστέρηση των αποζημιώσεων και την απομάκρυνση 2.500 εποχικών πυροσβεστών στέκεται η Νέα Αριστερά: «Δυστυχώς, παρά το γεγονός ότι η κακοκαιρία αναμενόταν εδώ και ημέρες, το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας εμφανίστηκε για μια ακόμη φορά ανέτοιμο στην αντιμετώπισή της. Στο μόνο που έδειξε ετοιμότητα ήταν στην καταστολή και στις απολύσεις των εποχικών πυροσβεστών. Τουλάχιστον, μετά το πέρας των ισχυρών βροχοπτώσεων, η κυβέρνηση οφείλει να αποζημιώσει τους κατοίκους των περιοχών που επλήγησαν άμεσα, χωρίς καθυστερήσεις και γραφειοκρατικά προσκόμματα. Στις αντίστοιχες καταστροφές που είχε αντιμετωπίσει η Ρόδος το 2013, οι αποζημιώσεις ολοκληρώθηκαν το 2017», αναφέρει σε ανακοίνωσή της
