Σε ένα αποκαλυπτικό άρθρο του Politico εμφανίζεται η Κίνα να διεισδύει στην Βαλκανική Χερσόνησο από την «πίσω πόρτα», εκτοπίζοντας την... Γερμανία. Μετά την ένταξη της Ελλάδας, μέσω του λιμανιού του Πειραιά και της Cosco, στο νέο «δρόμο του Μεταξιού», η Κίνα χρησιμοποιεί την «παρθένα» αγορά της Σερβίας προκειμένου να εδραιώσει την παρουσία της στα Βαλκάνια, δίνοντας τεράστια σημασία στους βαλκανικούς οδικούς και σιδηροδρομικούς διαδρόμους.
Με άλλα λόγια, η Σερβία «αποτελεί» την «πίσω πόρτα» για τη διεύσδυση αυτή της Κίνας και αυτός είναι ο λόγος που τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει, μέσω ιδιωτικών εταιρειών, σε ένα «όργιο» επενδύσεων κυρίως σε μεγάλα έργα υποδομής στη συγκεκριμένη χώρα των Βαλκανίων, αλλά και σε άλλες χώρες με προοπτική ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η κατασκευή τεράστιας γέφυρας στον ποταμό Δούναβη από την κινεζική εταιρεία China Road and Bridge Corporation, που συνδέει τις συνοικίες του Βελιγραδίου Ζέμουν και Μπόρτσα. Η γέφυρα έχει μήκος 1.507 μέτρων, 29,1 μέτρα πλάτος και 22,8 μέτρα ύψος, ενώ διαθέτει 6 λωρίδες κίνησης οχημάτων και διαδρόμους για τη διέλευση πεζών και ποδηλάτων.
Μάλιστα, σημειώνεται ότι η δήλωση του πρέσβη της Κίνας στο Βελιγράδι κατά την τελετή των εγκαινίων ήταν: «η κατασκευή της γέφυρας Ζέμουν-Μπόρτσα είναι παράδειγμα της επιτυχημένης συνεργασίας στον τομέα των υποδομών».
Οι δεσμοί που ενώνουν τις δυο χώρες χάνονται στα βάθη των αιώνων, σε συνδυασμό δε και με την γεωπολιτική θέση της Σερβίας, έχουν μετατρέψει το Βελιγράδι σε πόλη-εφαλτήριο για τις οικονομικές επιδιώξεις του Πεκίνου.
Όπως τονίζει το δημοσίευμα του Politico στόχος του Πεκίνου είναι «να θέσει γερά θεμέλια στα Βαλκάνια που είναι η νοτιοανατολική είσοδος για όλη την Ευρώπη, ενώ δεν παραβλέπει το γεγονός πως η Σερβία ενδέχεται μελλοντικά να γίνει μέλος της Ε.Ε.» και μάλιστα η Κίνα γίνεται ιδιαίτερα ανταγωνιστική σε σχέση με ΔΝΤ, ΕΕ κλπ, καθώς είναι διατεθειμένη να επενδύσει σε διάφορα πρότζεκτ με τιμές… κάτω του κόστους. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τη στιγμή που η Ε.Ε. δεν θα συζητούσε καν μια επένδυση πάνω από 200 εκατ. ευρώ στην κατασκευή μιας γέφυρας στο Βελιγράδι… έρχεται η Κίνα και προσφέρει πχ. 225 εκατ. ευρώ.
Οι ευνοϊκές ρυθμίσεις που προεσφέρει η Κίνα είναι ασύγκριτες, καθώς τα όποια δάνεια τους, οι κινεζικές εταιρείες τα δίνουν με χαμηλά επιτόκια του ύψους των 2-2.5%, δηλαδή πολύ χαμηλότερα σε σχέση με τα υπόλοιπα που κυκλοφορούν… στην αγορά.
Επισημαίνεται, ότι οι καλές σχέσεις Σερβίας - Κίνας φαίνονται και από το γεγονός της αναγόρευσης του προέδρου της Σερβικής Δημοκρατίας, Τόμισλαβ Νίκολιτς, ως επίτιμου δημότη του Πεκίνου από τον Κινέζο ομόλογο του Σι Τζινπινγκ, σε πρόσφατη επίσκεψή του στην Κίνα
Υπενθυμίζεται ότι από το 2012 η Κίνα έχει δημιουργήσει την πρωτοβουλία «16+1», δηλαδή 16 κράτη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και η δική της συμμετοχή, μια πολιτική και επεκτατική πλατφόρμα που περιλαμβάνει κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας αλλά και βαλκανικά κράτη, την Αλβανία, τα Σκόπια, το Μαυροβούνιο, τη Βοσνία και τη Σερβία. Σε αυτήν ακριβώς την πλατφόρμα στηρίζεται το σχέδιο «One Belt One Road» (OBOR) που προωθεί η Κίνα για τον έλεγχο του νέου «Δρόμου του Μεταξιού» και της μεταφοράς προϊόντων προς τη Δύση, διαμέσου των Βαλκανίων.
Σύμφωνα με τον ερευνητή του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων «Clingendael» της Ολλανδίας, Φρανς Πολ φαν ντερ Πούτεν, το μεγαλύτερο βάρος η Κίνα το προδίδει στην Ελλάδα και τη Σερβία, οι οποίες και κατέχουν τις πρώτες θέσεις μεταξύ των χωρών για επενδύσεις.
Άλλη μια σημαντική επένδυση στη Σερβία είναι η εξαγορά από την κινεζική εταιρεία HBIS (Hebei Iron and Steel Group Company Limited) της μεγαλύτερης σερβικής χαλυβουργίας «Zelezara Smederevo» έναντι του ποσού των 46 εκατομμυρίων ευρώ.
Παράλληλα, η ίδια εταιρεία έγινε ιδιοκτήτης και των 98 μονάδων παραγωγής της σερβικής χαλυβουργίας ενώ δεσμεύτηκε ότι θα επενδύσει 300 εκατομμύρια ευρώ, θα αυξήσει την παραγωγή στους 2,1 εκατομμύρια τόνους και θα κρατήσει τους 5050 εργαζόμενους, ενώ μια άλλη κινεζική εταιρεία ανέλαβε την αποκατάσταση και την κατασκευή ενός νέου μπλοκ μονάδας παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος Κόστολατς, αξίας περισσότερο από 650 εκατ. ευρώ.
Κινεζικά επιχειρηματικά κονσόρτιουμ, όμως, επιθυμούν διείσδυση και στη βουλγαρική αγορά, καθώς μέσω του κολοσσού China Railway Rolling Stock Corp. (CRRC) έχουν καταθέσει πρόταση για την εξαγορά των υπερχρεωμένων Βουλγαρικών Σιδηροδρόμων (BZD Holding).
Τέλος, το Politico τονίζει ότι «ο απώτερος στόχος της Κίνας, με αυτές τις κινήσεις, είναι μελλοντικά να αμφισβητήσει την οικονομική πρωτοκαθεδρία της Γερμανίας στην Ευρώπη. Κι αυτό μπορεί να το κάνει μόνο βελτιώνοντας τις υποδομές στην περιοχή των Βαλκανίων».
Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης
