Μερική αποκλιμάκωση της έντασης στην γειτονική ΠΓΔΜ παρατηρείται από το απόγευμα της Παρασκευής μετά τα αιματηρά γεγονότα της Πέμπτης που έφεραν στην επιφάνεια τα εθνοτικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η χώρα, αλλά και το πολιτικό αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει τους τελευταίους μήνες.
Στον απόηχο της χθεσινής εισβολής εκατοντάδων οπαδών του κόμματος του Νίκολα Γκρουέφσκι στο κοινοβούλιο και τον τραυματισμό του ηγέτη της αντιπολίτευσης Ζόραν Ζάεφ και βουλευτών του κόμματός του, ο πρόεδρος της χώρας Γκιόργκι Ιβάνοφ κάλεσε έκτακτη σύσκεψη πολιτικών αρχηγών.
Στη σύσκεψη αρνήθηκε να παραβρεθεί ο Ζόραν Ζάεφ, όπως και οι αρχηγοί των αλβανικών κομμάτων, ενώ ο Νίκολα Γκρουέφσκι είχε δηλώσει πως θα δώσει το παρόν. Τελικά προκειμένου να μην εξελιχθεί σε φιάσκο, η συνάντηση αναβλήθηκε.
Ο Ζόραν Ζάεφ σε συνέντευξη Τύπου περιέγραψε την επίθεση εναντίον του ως απόπειρα δολοφονίας, σημειώνοντας ότι ήταν εκ προμελέτης και καλά σχεδιασμένη, ενώ κατηγόρησε ευθέως τόσο τον Νίκολα Γκρουέφσκι όσο και τον πρόεδρο της χώρας.
Οι σημερινές διαδηλώσεις εθνικιστών υποστηρικτών του κόμματος του Γκρουέσφκι πραγματοποιήθηκαν υπό ασφυκτικό αστυνομικό κλοιό χωρίς, ωστόσο, να σημειωθούν έκτροπα. Οι διαδηλωτές διαμαρτυρήθηκαν και έξω από το Κέντρο Πληροφόρησης της ΕΕ καταγγέλλοντας τις Βρυξέλλες, οι οποίες είχαν χαρακτηρίζει την εκλογή του Αλβανού Ταλάτ Τζαφέρι στην προεδρία της Βουλής ως θετική εξέλιξη.
Αρνείται εμπλοκή ο Ράμα
Στην γειτονική Αλβανία ο πρωθυπουργός, Έντι Ράμα, απάντησε στην κριτική που δέχεται σημειώνοντας ότι είναι δεδομένη η ανησυχία της κυβέρνησής του, αλλά ο ίδιος πήρε αποστάσεις.
Αρνήθηκε ότι έχει παίξει ρόλο στις εξελίξεις και μίλησε για πολιτική διαμάχη εξουσίας με την πλατφόρμα των αλβανικών κομμάτων να είναι απλά η αφορμή για την διένεξη.
Καταδίκη από ΗΠΑ, Βερολίνο
Θέση πήραν και οι ΗΠΑ με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να καταδικάζει τις βίαιες επιθέσεις και να κάνει έκκληση στις αρχές της ΠΓΔΜ να εγγυηθούν την ασφάλεια όλων των μελών του κοινοβουλίου και να ερευνήσουν διεξοδικά την επίθεση και να κάνουν να λογοδοτήσουν τα πρόσωπα που διέπραξαν τις βίαιες ενέργειες.
Από την πλευρά του το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών καταδίκασε με έντονο τρόπο τα επεισόδια, όπως αναφέρει η Deutsche Welle.
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Μάρτιν Σέφερ δήλωσε «Αυτό που συνέβη χθες είναι απαράδεκτο». Αφού χαρακτήρισε αυτούς που εισέβαλαν στη βουλή ως «προφανώς τραμπούκους», ο κ. Σέφερ κατέστησε σαφές ότι αυτή η συμπεριφορά δεν συνάδει με τις ευρωπαϊκές αξίες.
Ασκώντας κριτική στην παθητική στάση της αστυνομίας κατά την εισβολή, ζήτησε να διασφαλίσουν οι αρχές την «κανονική δημοκρατική διαδικασία της εκλογής ενός προέδρου της βουλής». «Ελπίζουμε», δήλωσε ο εκπρόσωπος του γερμανικού ΥΠΕΞ, «ότι επί τη βάσει του συντάγματος της ΠΓΔΜ θα συγκροτηθεί πλέον μία νέα κυβέρνηση». Το Βερολίνο «αναμένει» από την υπηρεσιακή κυβέρνηση «να φροντίσει για την τάξη και την ασφάλεια στη χώρα».
Οι δηλώσεις περί αφοσίωσης στην Ευρώπη «θα πρέπει να τεκμηριωθούν με πράξεις» πρόσθεσε. Αυτό σημαίνει την «αναγνώριση του αποτελέσματος των εκλογών» και την «υλοποίησή» του στη συνέχεια – με άλλα λόγια, την ψήφιση μιας νέας κυβέρνησης από την πλειοψηφία των βουλευτών.
Αντιδράσεις από Ε.Ε., Μόσχα, Άγκυρα
Η κατάσταση στα Σκόπια είναι ανησυχητική, δήλωσε σήμερα από τη Μάλτα η ύπατη εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής της Ε.Ε., Φεντερίκα Μογκερίνι και πρόσθεσε: «Θεωρούμε ότι η άσκηση βίας είναι απαράδεκτη, ιδιαίτερα όταν συμβαίνει στον χώρο της δημοκρατίας, το Κοινοβούλιο. Πιστεύουμε ότι στα Σκόπια θα πρέπει να σεβαστούν όλοι τις θεσμικές αρχές της Δημοκρατίας και να αποφευχθούν τέτοιες καταστάσεις ιδιαίτερα επικίνδυνες».
Από τη Μάλτα και η δήλωση του υπουργού Εξωτερικών της Ουγγαρίας, που τόνισε ότι το παράδειγμα της ΠΓΔΜ δείχνει με σαφήνεια τους κινδύνους της ξένης επέμβασης στη ζωή μιας χώρας.
H θέση αυτή της Ουγγαρίας φαίνεται να συνάδει με την αντίστοιχη θέση που έχει η Μόσχα, η οποία με ανακοίνωση του ρωσικού υπ. Εξωτερικών κατηγορεί την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ για την πολιτική αναταραχή.
«Η χειραγώγηση της βούλησης του λαού της ΠΓΔΜ έχει στόχο την απομάκρυνση μιας νόμιμης κυβέρνησης από την εξουσία», αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση του Κρεμλίνου.
«Μια τόσο ακαριαία συντονισμένη αντίδραση αναμφισβήτητα επιβεβαιώνει ότι αυτό που συνέβη σχεδιάστηκε εκ των προτέρων, με την σιωπηρή έγκριση ξένων συμβούλων της σκοπιανής αντιπολίτευσης και επιβεβαιώνει εκ νέου την θέση που λέει ότι κύρια αιτία της παρούσας πολιτικής εσωτερικής κρίσης στην ΠΓΔΜ είναι ωμή παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις αυτής της χώρας», υπογραμμίζει η Μόσχα, επισημαίνοντας ότι «ενώπιον μας βλέπουμε μια απροκάλυπτη χειραγώγηση της βούλησης των πολιτών, με στόχο να ανατρέψουν την νόμιμη κυβέρνηση».
Τη βαθιά ανησυχία της για το ξέσπασμα βίας στην ΠΓΔΜ εξέφρασε και η Τουρκία, παροτρύνοντας μάλιστα τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης με δημοκρατικές αρχές(!)
Συγκεκριμένα, σε γραπτή ανακοίνωσή της η τουρκική προεδρία εκφράζει την ελπίδα «οι διαφορές γνώμης« να λυθούν με διάλογο και ανεκτικότητα.
Προειδοποιεί το ΝΑΤΟ
Οπως τόνισε ο Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ οι αρχές της ΠΓΔΜ, χώρας υποψήφιας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, «έχουν την ευθύνη να διαφυλάξουν το κράτος δικαίου και να διασφαλίσουν την ασφάλεια του Κοινοβουλίου και όλων των μελών του... Οι πράξεις βίας όπως αυτές που είδαμε χθες (πέμπτη) δεν πρέπει να επιτραπεί να ξανασυμβούν».
Ο Στόλτενμπεργκ ζήτσε «από όλες τις πολιτικές δυνάμεις να επιδείξουν ψυχραιμία, αυτοσυγκράτηση και σεβασμό στη δημοκρατική διαδικασία».
Ανησυχία στα Βαλκάνια
Την ίδια ώρα, με ανησυχία παρακολουθούν τις εξελίξεις οι γειτονικές της ΠΓΔΜ χώρες.
Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε αργά χθες βράδυ ανακοίνωση, με την οποία διαπιστώνει «με λύπη και και ανησυχία ότι η ΠΓΔΜ διολισθαίνει σε βαθιά πολιτική κρίση» και δηλώνει την διάθεση της Αθήνας να συμβάλει -όποτε της ζητηθεί- στην αποκλιμάκωση της κρίσης στη βάση των αρχών του διεθνούς δικαίου και του σεβασμού της ανεξαρτησίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της ΠΓΔΜ».
Στη Σερβία προγραμματίζεται έκτακτη σύσκεψη των υπηρεσιών ασφαλείας, ενώ ο Σέρβος πρωθυπουργός Αλεξάντερ Βούτσιτς έχει -σύμφωνα με τοπικά ΜΜΕ- συνομιλίες για το θέμα και με άλλους ηγέτες των Βαλκανίων.
«Οποιαδήποτε αστάθεια στην ΠΓΔΜ θα επηρεάσει ολόκληρα τα Βαλκάνια», προειδοποιεί ο ίδιος.
Να σημειωθεί ότι τη Δευτέρα αναμένεται στα Σκόπια ο αναπληρωτής βοηθός ΥΠΕΞ των ΗΠΑ για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας, Χόιτ Μπράιαν Γι.
Πόποσκι στην «ΕΦ.ΣΥΝ.»: Πρέπει να έχουμε νομιμότητα αν θέλουμε να προχωρήσουμε
Κατά τις συζητήσεις στη Μάλτα όλα τα φώτα έπεσαν, όπως ήταν αναμενόμενο, στον υπουργό Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, Νίκολα Πόποσκι, μετά τις τελευταίες εξελίξεις.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους ο κ. Πόποσκι επισήμανε ότι πρέπει οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας του να καταδικάσουν τη χρήση βίας , προσθέτοντας ότι πρέπει οι πολιτικοί να σεβαστούν τις νόμιμες διαδικασίες γιατί αυτός είναι και ο μόνος τρόπος για τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας.
«Μόνη διέξοδος είναι ο διάλογος και αν θέλουμε να ξεπεράσουμε την πολιτική κρίση η οποία δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους, καθώς η ΠΓΔΜ είναι μία πολύ σημαντική χώρα για τη σταθερότητα της περιοχής, πρέπει να διαλέξουμε το μονοπάτι του διαλόγου» είπε ο Νίκολα Πόποσκι.
Ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ σε ερώτηση της «ΕΦ.ΣΥΝ.» για το αν αποδέχεται η κυβέρνηση την χθεσινή εκλογή προέδρου του Κοινοβουλίου, απάντησε ότι «δεν ακολουθήθηκε η νόμιμη διαδικασία και το κοινοβούλιο δεν ήταν σύμφωνο με το νομικό πλαίσιο της χώρας». «Δεν πιστεύουμε ότι προσέφερε περισσότερη σταθερότητα αλλά το αντίθετο. Πρέπει να έχουμε νομιμότητα αν θέλουμε να προχωρήσουμε μπροστά, σε κάθε περίπτωση ό,τι συνέβη θα πρέπει να καταδικαστεί σε σχέση με τη χρήση βίας και από την άλλη πλευρά ο διάλογος είναι η μόνη οδός που έχουμε μπροστά μας» είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε «Πρέπει να επαναφέρουμε τη σταθερότητα ακολουθώντας τις νόμιμες διαδικασίες αλλιώς ο καθένας θα αρχίσει να λαμβάνει τις αποφάσεις του έξω από τους θεσμούς. Πιστεύω ότι έχουμε πολύ σοβαρές διαφωνίες σε πολλά ζητήματα αλλά όλα αυτά τα θέματα θα πρέπει να συζητούνται μέσα στο νόμιμο πλαίσιο».
Ο Νίκολα Πόποσκι δήλωσε αναφορικά με τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης ότι «αυτό πρέπει να είναι σε αντιστοιχία με τους νόμους και τις διαδικασίες του κοινοβουλίου. Μέχρι χθες το κοινοβούλιο ακολουθούσε τις νόμιμες διαδικασίες. Δεν χρειάζεται να έχουμε περισσότερες μονομερείς ενέργειες».
«Θα κάνουμε κυβέρνηση»
Την ίδια στιγμή η αντιπρόεδρος της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης, Ραντμίλα Σεκερίνσκα τονίζει σε συνέντευξή της στο ΑΠΕ-μΠΕ ότι το κόμμα της είναι αποφασισμένο να σχηματίσει κυβέρνηση.
«Θα επιμείνουμε στον σεβασμό των νόμων, των διαδικασιών και των θεσμών", αλλά "αν αποφασίσουν να τους παραβούν, τότε θα αντιδράσουμε και θα προχωρήσουμε ακόμη και χωρίς την εντολή (του Προέδρου για σχηματισμό κυβέρνησης)» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η κ. Σεκερίνσκα αποκλείει νέα προσφυγή στις κάλπες, αναρωτώμενη «ποιες είναι οι εγγυήσεις ότι μετά τις εκλογές δεν θα ξαναβρεθούμε στην ίδια θέση», ενώ χαρακτηρίζει ένα από τα πιο αδύναμα σημεία στη ρητορική των πολιτικών αντιπάλων του SDSM τις κατηγορίες περί ενίσχυσης του αλβανικού παράγοντα μέσω της ανάδειξης του κ. Τζαφέρι στην προεδρία της Βουλής.
EUROKINISSI
