Η
επίσκεψη του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας στην Αθήνα ξεκινά
στις 5 Οκτωβρίου. Τι αναφέρουν στο Sputnik ειδικοί επί του ζητήματος.
Όλα έτοιμα για την επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών
Μάικ Πομπέο στις 5 Οκτωβρίου στην Αθήνα.
Βασικός σκοπός της επίσκεψης φαίνεται ότι είναι
η αναθεώρηση και επικαιροποίηση της διμερούς Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας (Mutual Defense Cooperation Agreement – MDCA).
Αναλυτές τον υποδέχονται με… «θερμά λόγια»
«Τίποτα καλό δεν μπορούμε να περιμένουμε από την αφιξη Πομπέο. Το
προσωπικό του προφίλ καθώς και η χώρα την οποία εκπροσωπεί έχουν δείξει
επανειλημμένως ότι δεν τρέφουν κανέναν απολύτως σεβασμό στο διεθνές
δίκαιο»,
δηλώνει στο Sputnik, o Δηµήτρης Καλτσώνης, επίκουρος καθηγητής θεωρίας κράτους και δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήµιο.
«Η επίσκεψη του Πομπέο στην Ελλάδα σηματοδοτεί τη γεωπολιτική
στρατηγική της Αμερικής στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Ανεξάρτητα
από την απόδεσμευσή της ή όχι από τις βάσεις της στην Τουρκία προσπαθεί
να δημιουργήσει νέες βάσεις την Ελλάδα»,
επισημαίνει στο
Sputnik, ο Υποπτέραρχος εν αποστρατεία και αντιπρόεδρος της Ένωσης
Απόστρατων Αξιωματικών Αεροπορίας, Παύλος Χρήστου.
«Ο Πομπέο θα ξαναμιλήσει για τη στρατηγική συμμαχία, για το πόσο
καλές είναι οι σχέσεις με αυτήν αλλά και την προηγούμενη κυβέρνηση, για
το πόσο ελπίζει αυτή η κυβέρνηση να είναι ακόμα πιο υποτακτική από την
προηγούμενη», αναφέρει
στο Sputnik, o Δημήτρης Πατέλης,
αναπληρωτής καθηγητής φιλοσοφίας στο Πολυτεχνείο Κρήτης, διδάκτωρ
φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Λομονόσοφ της Μόσχας και μέλος της Διεθνούς
Ερευνητικής Ομάδας «Η Λογική της Ιστορίας».
«Θα υπάρξουν συμφωνίες για στρατιωτικές υποδομές και παραχωρήσεις
εξοπλισμών. Οι υποδομές σχετίζονται με συζητήσεις για εγχώρια αμυντική
βιομηχανία της Ελλάδας στο μέλλον, ενώ οι εξοπλισμοί για παρουσία
Aμερικανών στην Αλεξανδρούπολη ως σημείο ελέγχου του ΝΑΤΟ για τις
κοντινές χώρες- μέλη του (Βουλγαρία, Ρουμανία, Σλοβακία). Επιπροσθέτως, η
Ανατολική Μεσόγειος ενδιαφέρει σε μεγάλο βαθμό τις ΗΠΑ, αρχικώς επειδή
επιθυμούν την κατασκευή αγωγού EastMed στην περιοχή, έπειτα επειδή
προσεγγίζουν τη τριμερή συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και τέλος διότι
επιθυμούν "σταθερότητα" στην περιοχή μέσω επίλυσης του Κυπριακού»,
τονίζει στο Sputnik ο διεθνολόγος Ανδρέας Ρισβάς.
Την ίδια στιγμή, ο
Δημήτρης Καλτσώνης επισημαίνει ότι από την πλευρά της η ελληνική κυβέρνηση θα παρουσιάσει ψευδώς ότι
θα λάβει εγγυήσεις που παρέχουν οι ΗΠΑ για την ασφάλεια της χώρας μας απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα:
«Από την άλλη, η κυβέρνηση προβάλει ότι θα
λάβει δήθεν εγγυήσεις που παρέχουν οι ΗΠΑ για την υπογραφή της
συμφωνίας. Αυτό είναι ένα παραμύθι. Φαίνεται και από την προ ολίγων
ημερών δήλωση του Τζέφρι Πάιατ, του Αμερικανού Πρέσβη στην Αθήνα ο
οποίος δήλωσε ότι δεν μπορεί να αφήσει την Τουρκία να απομακρυνθεί από
το δυτικό κόσμο. Για μια ακόμα φορά, βλέπουμε μια υποχώρηση των ΗΠΑ όσον
αφορά την τουρκική προκλητικότητα. Δεν έγινε κοινή δήλωση των υπουργών
Ελλάδας-ΗΠΑ για την προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας. Οι ΗΠΑ μπορεί
να διακηρύσσουν στην Ελλάδα ότι είναι μαζί της σε αυτό το ζήτημα, αλλά
εκ του αποτελέσματος δεν θέλουν να πάρουν θέση ανοιχτά υπέρ της χώρας
μας και κατά της τουρκικής προκλητικότητας. Συνεχίζουν την πολιτική της
ανοχής απέναντι στις ενέργειες της Τουρκίας, όπως κάνουν εδώ και τόσα
χρόνια».
Σε παρόμοιο μήκος κύματος, ο
Δ. Πατέλης εκτιμά θα υπάρξει και συζήτηση για τη δράση της «κακιάς» Τουρκίας.
«Ο Πομπέο θα πει και το άλλο: Αφού οι Ρώσοι
συνεργάζονται με τους Τούρκους, ελάτε Έλληνες εσείς που είστε καλά
παιδιά, να συνεργαστούμε για να χτυπήσουμε αυτή τη συνεργασία», τονίζει
χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, ο Δημήτρης Καλτσώνης, εκφράζει την άποψη ότι ενδέχεται
η συμφωνία επέκτασης της χρήσης των βάσεων να είναι αντισυνταγματική και εξηγεί τους λόγους:
«Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να προσέχει τα σενάρια ότι με μια
απλή απόφαση των αρμοδίων Ελλήνων υπουργών, θα παρέχονται κάθε φορά και
νέες εγκαταστάσεις στις ΗΠΑ. Αν τελικά ακολουθήσει αυτήν την πρακτική η
ελληνική κυβέρνηση είναι κάτι εντελώς αντίθετο στο άρθρο 27 παράγραφος 2
του Συντάγματος.
Αυτό το άρθρο προβλέπει ότι οποιαδήποτε
συμφωνία που αφορά ζήτημα παραχώρησης εθνικής κυριαρχίας, εδάφους, με
οποιαδήποτε χώρα, κάθε φορά οποιαδήποτε πρέπει πρώτα να ψηφιστεί από τη
Βουλή. Με άλλα λόγια, θα είναι αντισυνταγματική η πιθανή παραχώρηση
άλλων εγκαταστάσεων πέραν των αναφερομένων μόνο με μια απλή απόφαση των
αρμόδιων υπουργών».
Και συμπληρώνει:
«Όπως διαβάζω, οι Αμερικανοί διεκδικούν ένα
τέτοιο μοντέλο, ευλύγιστο, έτσι ώστε να χρειάζονται μετά από ένα χρόνο
μια βραχονησίδα ώστε να εγκαταστήσουν για παράδειγμα ένα ραντάρ, να το
κάνουν αυτόματα και όχι με τη σύμφωνη γνώμη της ελληνικής βουλής. Κάτι
που θα τους γλιτώσει από πολύ χρόνο, όμως θα αντιτίθεται στο ελληνικό
Σύνταγμα».
Από την πλευρά του, ο Δ. Πατέλης επισημαίνει ότι ο Μάικ Πομπέο
αναμένεται να επιχειρήσει «μια συσπείρωση των υποτακτικών ελληνικών
κυβερνήσεων εν όψει της επικείμενης προγραμματισμένης αναθεώρησης της
ελληνοαμερικανικής συμφωνίας για τις βάσεις».
Και προσθέτει την άποψη ότι μπορεί «να υπάρχει η εναλλαγή από το ένα
κυβερνητικό σχήμα στο άλλο, ωστόσο η ουσία της πολιτικής παραμένει η
ίδια».
Το αντιΝΑΤΟικό ρεύμα
Ο διεθνολόγος Ανδρέας Ρισβάς περιγράφει στο Sputnik για ποιους λόγους
η επικείμενη επίσκεψη και συνάντηση του Αμερικανού αξιωματούχου με τους
Έλληνες έχει φέρει κύμα αντιδράσεων στην Ελλάδα:
«Αυτό συμβαίνει επειδή είναι αρκετοί που θεωρούν πως οι ΗΠΑ είναι
υπεύθυνες για πολλούς πολέμους, ειδικά στην περιοχή των Βαλκανίων αλλά
και ευρύτερα. Για τον λόγο αυτό, υπάρχει η άποψη περί κλεισίματος βάσεων
του ΝΑΤΟ στην Ελλάδα, καμία αποστολή της χώρας σε κανέναν πόλεμο ή
στρατιωτική επιχείρηση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας και γενικώς καμία
συμμετοχή της Ελλάδας σε οποιοδήποτε
ιμπεριαλιστικό/πολεμικό/εθνικιστικό/αμερικανικών συμφερόντων σχεδιασμό.
Συγκεκριμένα, είναι πολλοί που θεωρούν την Ελλάδα υποχείριο των ΗΠΑ στις
Νατοϊκές της επιχειρήσεις, καθώς αποτελεί ένα ορμητήριο ανάμεσα σε
Βαλκάνια, Μαύρη Θάλασσα, Ανατολική Μεσόγειο και Εύξεινο Πόντο».
Την ίδια στιγμή, ο Παύλος Χρήστου εκτιμά ότι η συμφωνία για την επέκταση των βάσεων θα βυθίσει στην υποτέλεια την Ελλάδα:
«Οποιαδήποτε αύξηση των αμερικανικών βάσεων
στην Ελλάδα μειώνει την εθνική μας ανεξαρτησία, εγκυμονεί κινδύνους για
την περιοχή και οπωσδήποτε η ελληνική εθνική στρατηγική θα είναι
περισσότερο εξαρτημένη από τον αμερικανικό παράγοντα».
Αναφορικά με την συμφωνία που ενδέχεται να υπογραφεί μεταξύ ελληνικής
η αμερικανικής και αμερικανικής κυβέρνησης, ο ίδιος τονίζει ότι
«αποτελεί θέση υποτέλειας, δεν βοηθάει τα εθνικά μας συμφέροντα και δεν
προκρίνει μια ειρηνική περίοδο για την περιοχή. Δεν γίνεται ξένες
δυνάμεις να εγκαθιστούν ανεξέλεγκτα βάσεις που θα αποτελέσουν ορμητήρια
απέναντι σε χώρες τις περιοχής».
Από την πλευρά του, ο Ανδρέας Ρισβάς αναφέρει:
«Αξίζει να τονιστεί ότι δεν είναι λίγες οι
επιχειρούμενες μελλοντικές επιρροές της Αμερικής στην Ελλάδα στον τομέα
της Άμυνας: ενίσχυση της βάσης της Σούδας, Αεροπορική βάση στη Λάρισα
με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV), εγκατάσταση μόνιμων αμερικανικών
ελικοπτέρων στην κεντρική Ελλάδα (συγκ. στη Μαγνησία) και εκμετάλλευση
της Αλεξανδρούπολης για αμερικανική "κατασκοπεία". Όλα αυτά σηματοδοτούν
τη συνέχιση της σχέσης Ελλάδας και ΗΠΑ που είχαν στρώσει προηγούμενες
κυβερνήσεις και η τωρινή τείνει να τη συνεχίζει».
«Το κύριο ζήτημα ως προς όλα αυτά είναι όμως κατά πόσο μπορεί να
βοηθήσει τη χώρα μια υπερδύναμη που ως μόνιμο σκοπό της έχει τη
διαφύλαξη των δικών της συμφερόντων. Δηλαδή στο βωμό της διατήρησης της
"Σταθερότητας" της "Άμυνας & Ασφάλειας" και των "νέων αναπτυξιακών
ευκαιριών" πόσα από όλα αυτά μπορούν να γίνουν και ακόμα πιο σημαντικό
πόσα έχουν αγνό σκοπό. Ο σκοπός, λένε, αγιάζει τα μέσα. Αρκεί, όμως, να
είναι άγιος και ο σκοπός...», καταλήγει.
