14 χρόνια σκλάβος της αλήθειας
Ο
πολύχρονος διωγμός του Τζούλιαν Ασάνζ γιατί αποκάλυψε «απόρρητα» αρχεία
για εγκλήματα πολέμου, συμπυκνώνει όλη την αντίφαση του αναπτυγμένου
δυτικού κόσμου, στον οποίο κατά τεκμήριο φυλάσσεται ως κόρην οφθαλμού η
ελευθερία του Τύπου: από τη μια πλευρά περίπλοκες και πολύχρονες
έρευνες, όπως αυτή του ιδρυτή των WikiLeaks, με καθοριστική επίδραση
στην κοινωνία και στην πολιτική σκηνή, χειροκροτούνται, επιδοκιμάζονται
και βραβεύονται. Αλλά την ίδια στιγμή διώκονται ανηλεώς, όπως επί 14
χρόνια συνέβη με τον Τζούλιαν Ασάνζ, που παρέμεινε σκλάβος της αλήθειας
που εξόρυξε και διέδωσε σε όλο τον κόσμο. Ο Ασάνζ εδώ και μερικούς μήνες είναι ένας «ελεύθερος άνθρωπος»,
αποδεχόμενος έναν συμβιβασμό: παραδέχθηκε ότι έκανε το έγκλημα να
ασκήσει ερευνητική δημοσιογραφία! Αυτή για την οποία έχει βραβευτεί!
Θεωρήσαμε αυτονόητο, λοιπόν, με την ευκαιρία της απελευθέρωσής του, να
αφιερώσουμε αυτή την επετειακή έκδοση της «Εφ.Συν.» στον ίδιο τον Ασάνζ,
αλλά και ευρύτερα στην ερευνητική δημοσιογραφία, της οποίας θέλουμε να
είμαστε αναπόσπαστο κομμάτι και φιλόξενο βήμα. Γιατί η δημοσιογραφία δεν
είναι έγκλημα, όπως χαρακτηριστικά διακήρυξε ο ίδιος ο Ασάνζ. Και δεν
μπορεί να αντιμετωπίζεται σαν έγκλημα, σαν στόχος ποινικού εκφοβισμού ή
οικονομικής εξόντωσης μέσω βροχής αγωγών και αποζημιώσεων από κάθε
μορφής εξουσία.
«Εφ.Συν.
Ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 Γιάνης Βαρουφάκης έχει μακρά σχέση με τον Τζούλιαν Ασάνζ και συνομιλούσε τακτικά μαζί του στα δύσκολα χρόνια του ανηλεούς διωγμού του για όσα αποκάλυψε για εγκλήματα των ΗΠΑ σε Αφγανιστάν και Ιράκ.
«Εκμεταλλευτήκαμε» αυτή τη σχέση ζητώντας από τον κ. Βαρουφάκη να αποσπάσει από τον εξουθενωμένο, έπειτα από 14 χρόνια εγκλεισμού και απομόνωσης, Ασάνζ ένα μήνυμα προς τους Ελληνες αναγνώστες, με την ευκαιρία της ειδικής έκδοσης για τα 12 χρόνια της «Εφ.Συν.», που είναι αφιερωμένη στην ανεξάρτητη, ερευνητική δημοσιογραφία, ελεύθερη από διώξεις και περιορισμούς.
«Η δημοσιογραφία δεν είναι έγκλημα» ήταν η θαυμάσια διακήρυξη στη διάρκεια της σύντομης παρουσίας του Ασάνζ στο Συμβούλιο της Ευρώπης πριν από έναν μήνα, την οποία επιλέξαμε να αναδείξουμε ως κεντρικό μήνυμα της επετειακής μας έκδοσης. Και στο μήνυμα που μας στέλνει από τη μακρινή Αυστραλία μέσω Γ. Βαρουφάκη λέει με λιτό αλλά περιεκτικό τρόπο ποιο είναι το διακύβευμα της υπεράσπισης της ελευθερίας της δημοσιογραφικής έρευνα.
Γ.Β.: Θα ήθελες να στείλεις κάποιο μήνυμα στους ανθρώπους που, στα πέτρινα χρόνια της περιπέτειάς σου, όταν ακόμα και μεγάλο μέρος της Αριστεράς είτε δεν σήκωνε τα τηλέφωνα είτε συμμετείχε στη δαιμονοποίησή σου, δεν έπαψαν να σε στηρίζουν, στηρίζοντας μαζί σου την προσπάθεια να παραμείνει ζωντανή η προοπτική της ελεύθερης δημοσιογραφίας;
Είμαι ευγνώμων σ’ όλους τους πολιτικούς, στον Πάπα, αξιωματούχους και διπλωμάτες του ΟΗΕ, συνδικάτα, νομικούς και γιατρούς, πανεπιστημιακούς, ακτιβιστές ή πολίτες. Αλλά πιστεύω ακράδαντα ότι δεν έπρεπε ποτέ να έχει χρειαστεί να δημιουργηθεί ένα τέτοιο δίκτυο υποστήριξής μου. Δεν έπρεπε να ήταν απαραίτητη καμία από τις δηλώσεις, τα ψηφίσματα, τις εκθέσεις, τις ταινίες, τα άρθρα, τις εκδηλώσεις, τους εράνους, τις διαμαρτυρίες και τις επιστολές των τελευταίων 14 ετών. Ολα αυτά αποδείχτηκαν βέβαια απαραίτητα, διότι χωρίς αυτά δεν θα είχα δει ποτέ το φως της ημέρας. Γιατί έγιναν απαραίτητα; Επειδή τα δικαιώματα που έχουμε στα χαρτιά παραμερίστηκαν τόσο εύκολα από τη συντριπτική εξουσία των μυστικών υπηρεσιών, οι οποίες ήταν αποφασισμένες να σταματήσουν κάθε ακτίνα φωτός που μπορούσε να αποκαλύψει τι είχαν κάνει.
Θα ήθελες να εξηγήσεις στους αναγνώστες μας στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, γιατί η εξοντωτική δίωξή σου πρέπει να τους αφορά ως Ευρωπαίους πολίτες;
Το ποινικό μητρώο που απέκτησα, επειδή τόλμησα να ασκήσω ερευνητική δημοσιογραφία, συνεπάγεται το εξής: Οι Ευρωπαίοι στην Ευρώπη καλείστε να υπακούτε τον αμερικανικό νόμο περί απορρήτων χωρίς καμία δυνατότητα να ελέγξετε τις αμερικανικές αρχές. Ενας Αμερικανός που περνά κάποιον καιρό στην Ευρώπη μπορεί να δημοσιοποιεί τι σκαρώνει η κυβέρνηση των ΗΠΑ - καθώς προστατεύεται από την Πρώτη Τροπολογία του Αμερικανικού Συντάγματος (σ.σ. η οποία εγγυάται την ελευθερία της έκφρασης). Αλλά ένας Ευρωπαίος, που δημοσιοποιεί εντός της Ευρώπης τις ίδιες πληροφορίες, μπορεί ανά πάσα στιγμή να κατηγορηθεί από τις αμερικανικές αρχές και να εκδοθεί σε κάποια φυλακή υπερυψίστης ασφαλείας τύπου Γκουαντάναμο, όπου δεν θα έχει καν το δικαίωμα στην υπεράσπιση (καθώς στερείται την κάλυψη που παρέχει το Αμερικανικό Σύνταγμα σε πολίτες των ΗΠΑ)Οπότε, ποιο το μήνυμά σου σε εμάς, τους κατοίκους της Ευρώπης;
Αν η Ευρώπη επιθυμεί ένα μέλλον όπου η ελευθερία του λόγου και της δημοσιοποίησης της αλήθειας δεν θα είναι προνόμια που απολαμβάνουν λίγοι, αλλά δικαιώματα εγγυημένα για όλους, τότε οι Ευρωπαίοι πρέπει να δράσετε έτσι ώστε αυτό που συνέβη σε εμένα να μη συμβεί ποτέ σε κανέναν άλλο.