Αποστρατεύτηκε από τη θέση του λιμενάρχη του νησιού και αμέσως μετά προσλήφθηκε στον ιδιωτικό τομέα σε μεγάλη εταιρεία που δραστηριοποιείται στο λιμάνι του, εταιρεία που μέχρι πρότινος όφειλε από τη θέση που κατείχε να ελέγχει. Πρόκειται για μια από τις περιπτώσεις όπου προκύπτει το ερώτημα εάν το νόμιμο είναι και ηθικό.
Ο λόγος για τον Γιάννη Βαμβακούση, ο οποίος διατέλεσε υπολιμενάρχης Σύρου κατά τα έτη 2015 έως 2018 και στη συνέχεια λιμενάρχης Σύρου από τον Απρίλιο του 2018 έως τον Σεπτέμβριο του 2023. Δηλαδή, υπηρέτησε επί 5,5 χρόνια στην ηγεσία του Λιμεναρχείου Σύρου ως προϊστάμενος της υπηρεσίας που έχει τη βασική ελεγκτική αρμοδιότητα για τις ναυπηγοεπισκευαστικές δραστηριότητες και για τα θαλάσσια ρυπαντικά επεισόδια εντός του λιμένος της Ερμούπολης. Μιας υπηρεσίας που, μεταξύ άλλων, οφείλει να ελέγχει και τη ναυπηγική επιχείρηση ONEX Shipyards που κατέχει τα Ναυπηγεία Νεωρίου στη Σύρο, καθώς και τις τυχόν ευθύνες της για τα πολλά επεισόδια θαλάσσιας ρύπανσης αλλά και ηχορύπανσης (τουλάχιστον κατά τις ώρες κοινής ησυχίας) που συχνά παρατηρούνται και καταγγέλλονται από πολίτες στο νησί.
Το θέμα ανέδειξε ο δραστήριος περιβαλλοντικός σύλλογος Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου με αφορμή ρεπορτάζ της εφημερίδας «Καθημερινή» για τη Σύρο (11/6/2024), όπου ανάμεσα σε άλλους μιλά και ο κ. Βαμβακούσης, ενώ η λεζάντα που συνοδεύει τη φωτογραφία του αναφέρει: «Ο Γιάννης Βαμβακούσης, παλιός λιμενάρχης και νυν στέλεχος του Νεωρίου, μπροστά σε μία από τις δεξαμενές όπου επισκευάζεται ένα μεγάλο καράβι».
«Πέρυσι, από απάντηση του πρώην υπουργού Ναυτιλίας στη Βουλή (σ.σ.: έπειτα από ερώτηση που είχε καταθέσει η κοινοβουλευτική ομάδα του ΜέΡΑ25), είχαμε πληροφορηθεί ότι η λιμενική αρχή της Σύρου κατά την τριετία (2020-2023) έχει πραγματοποιήσει 1.069 (!) στοχευμένους ελέγχους προς εντοπισμό ρύπανσης της θάλασσας στον λιμένα Ερμούπολης Σύρου, με αρνητικά αποτελέσματα! Πέρσι επίσης μάθαμε ότι συνελήφθη από τη λιμενική αρχή Σύρου εν ενεργεία λιμενικός ο οποίος τόλμησε να αναφέρει ρυπαντικά περιστατικά που ενδεχομένως σχετίζονταν με το ναυπηγείο!», αναφέρει το Παρατηρητήριο.
Το περιστατικό είχε συμβεί τον Αύγουστο του 2023 όταν η λιμενική αρχή της Σύρου αξιολόγησε ως ψευδείς δύο αναφορές του λιμενικού για σοβαρά ρυπαντικά επεισόδια που έλαβαν χώρα στις εγκαταστάσεις του ναυπηγείου, το ένα στον χερσαίο χώρο και το άλλο σε πλοίο που είχε εισέλθει στο ναυπηγείο για επισκευή.
«Πρόπερσι γίναμε μάρτυρες παρεμπόδισης από τη λιμενική αρχή μιας ανεξάρτητης δειγματοληψίας από το ΕΛΚΕΘΕ, προκειμένου να προσδιοριστεί το μέγεθος της ρύπανσης του λιμανιού, με αστείες δικαιολογίες», συνεχίζει το Παρατηρητήριο. Πράγματι, το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, έπειτα από πρόσκληση του Παρατηρητηρίου Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου, είχε επιχειρήσει να πραγματοποιήσει δύο φορές δειγματοληψίες επιφανειακών ιζημάτων από το λιμάνι της Ερμούπολης τον Απρίλιο και τον Οκτώβριο του 2022 για τον προσδιορισμό του εύρους της ρύπανσης με βαρέα μέταλλα και άλλες ρυπαντικές ουσίες και τον εντοπισμό πιθανών ρυπαντικών πηγών. Και οι δύο απόπειρες για την πραγματοποίηση της μελέτης της ρύπανσης ματαιώθηκαν από το Λιμεναρχείο Σύρου με το αιτιολογικό της μη καταλληλότητας για έρευνα των σκαφών που θα χρησιμοποιούνταν.
«Πρόπερσι, επίσης, διαπιστώσαμε αξιοσημείωτη αδράνεια του λιμεναρχείου στην παράνομη σώρευση τεράστιων ποσοτήτων αποβλήτων αμμοβολής από την ONEX στον ανοιχτό χώρο του ναυπηγείου - μια τοξική βόμβα παρέμεινε για καιρό απασφαλισμένη στην καρδιά της πόλης, ενώ θα έπρεπε να επιβληθεί η απομάκρυνση ή, έστω, η στέγαση των αποβλήτων σε κλειστό χώρο», καταγγέλλει το Παρατηρητήριο (««Βούλιαξε» το… μεγαλύτερο περιβαλλοντικό έργο», «Εφ.Συν.», 23/5/2022). «Παλαιότερα, όταν είχε υποχωρήσει τοίχος του ναυπηγείου και τα παράνομα σωρευμένα απόβλητα αποκαλύφθηκαν σε κοινή θέα, ο κ. Βαμβακούσης είχε σπεύσει να μας καθησυχάσει ότι όλα ήταν υπό έλεγχο! Ασφαλώς, τα νέφη της αμμοβολής και οι βάρκες που ανάδευαν τα νερά ουδέποτε υπέπεσαν στην αντίληψη της λιμενικής αρχής», καταλήγει.
«Στον υπόλοιπο πλανήτη, το να προσλαμβάνεσαι από την εταιρεία που μέχρι προχθές όφειλες να ελέγχεις αποτελεί καραμπινάτη περίπτωση «σύγκρουσης συμφερόντων» (conflict of interest). Εχουν ακουστά αυτόν τον όρο ο κ. Βαμβακούσης και η ONEX Shipyards;», διερωτάται το Παρατηρητήριο και θέτει κάποια ερωτήματα που χρήζουν απάντησης:
● Μήπως τελικά οι αναφερόμενοι 1.069 έλεγχοι του Λιμενικού Σώματος ήταν ελλιπείς ή ετεροχρονισμένοι;
● Μήπως η επιλεκτική αχρωματοψία των ελεγκτικών οργάνων (που έβλεπαν τη θάλασσα μπλε όταν όλοι οι υπόλοιποι την έβλεπαν να έχει το ίδιο χρώμα με εκείνο του πλοίου στη δεξαμενή) είχε αιτίες που δεν άπτονται της αρμοδιότητας της ιατρικής επιστήμης;
● Μήπως ο λιμενικός που συνελήφθη συνελήφθη άδικα, προς παραδειγματισμό άλλων;
● Μήπως η ανεξάρτητη δειγματοληψία για τη ρύπανση του λιμανιού κατόπιν πρόσκλησης του Παρατηρητηρίου δεν ήταν επιθυμητή από τον σημερινό εργοδότη τού πρώην λιμενάρχη;
