ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Οι τελευταίοι σταθμοί πριν από τη γραμμή τερματισμού

tsipras

«Το πράσινο φως για την τελική έξοδο από τα μνημόνια σε μερικούς μήνες από σήμερα, το επόμενο καλοκαίρι, το καλοκαίρι του 2018, έχει δοθεί» ανέφερε ο Αλέξης Τσίπρας | AP Photo/Thanasis Stavrakis

24.12.2017, 09:36 | Ετικέτες:  Αλέξης Τσίπρας, Μνημόνιο, οικονομία, ΑΕΠ

Συντάκτης: 

Νίκος Σβέρκος

«Οι αγορές έχουν ήδη τοποθετήσει την ελληνική οικονομία στα προ κρίσης επίπεδα και το πράσινο φως για την τελική έξοδο από τα μνημόνια σε μερικούς μήνες από σήμερα, το επόμενο καλοκαίρι, το καλοκαίρι του 2018, έχει δοθεί» ανέφερε ο Αλέξης Τσίπρας σε άρθρο του στο περιοδικό «European Business Review». Ωστόσο η πορεία για το επόμενο εξάμηνο του 2018 δεν αναμένεται να είναι «ρόδινη».

• Τον Ιανουάριο θα πρέπει να ολοκληρωθεί τυπικά η τρίτη αξιολόγηση, ύστερα από την ψήφιση των υπόλοιπων προαπαιτουμένων στις πρώτες ημέρες του νέου έτους. Η τυπική επικύρωση από το Eurogroup θα συνοδευθεί από την απόφαση για το ύψος του ποσού που θα εκταμιευθεί τον Φεβρουάριο για το περίφημο «μαξιλαράκι». Οι αρχικοί υπολογισμοί προβλέπουν ότι θα δοθούν 5 δισ. ευρώ, ώστε μέχρι το τέλος του προγράμματος να έχουν χορηγηθεί συνολικά 18,4 δισ. ευρώ. Παράγοντες των Βρυξελλών αφήνουν όμως ανοικτό το ενδεχόμενο τα ποσά αυτά να είναι υψηλότερα, καθώς οι πόροι που έχουν εκταμιευθεί είναι πολύ χαμηλότεροι από το διαθέσιμο ποσό του τρίτου προγράμματος.

Ξανά στις αγορές

• Επόμενο βήμα αναμένεται να είναι μία νέα δοκιμαστική έξοδος στις αγορές, καθώς οικονομικοί αναλυτές προβλέπουν πως τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων θα μειωθούν περαιτέρω λόγω της επίσημης ολοκλήρωσης της τρίτης αξιολόγησης. Υπενθυμίζεται πως οι αποδόσεις των ομολόγων διαμορφώθηκαν την περασμένη εβδομάδα στο 4,7% για την 25ετία, στο 4,57% για την 20ετία, στο 3,91% για τη 10ετία (έφτασε στο επίπεδο του 2006) και στο 3,20% για την 5ετία. Πέραν αυτής του Φεβρουαρίου αναμένεται να υπάρξει ακόμα μία δοκιμαστική έξοδος μέχρι τον Αύγουστο.

• Τις ίδιες ημέρες θα ξεκινήσουν και τα «stress tests» για τις ελληνικές τράπεζες, τα αποτελέσματα των οποίων θα ανακοινωθούν τον Μάιο. Οι ιθύνοντες των τραπεζών αλλά και η κυβέρνηση δηλώνουν αισιόδοξοι πως δεν πρόκειται να δημιουργηθεί καμία «σκιά» για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα.

• Στο αμιγώς πολιτικό πεδίο, δεν αποκλείεται τον Φεβρουάριο να πραγματοποιηθεί και ανασχηματισμός, καθώς η προοπτική ολοκλήρωσης του προγράμματος θα μοιάζει πιο πιθανή. Οι αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα δεν αναμένεται να αγγίξουν το οικονομικό επιτελείο και προκρίνεται η επιλογή του «τεχνικού» ανασχηματισμού, της αλλαγής δηλαδή προσώπων σε χαρτοφυλάκια «περιφερειακά». Δεν πρέπει να αναμένει κάποιος αλλαγές υπουργών που έχουν αναλάβει την νομοθέτηση «εμβληματικών» νομοσχεδίων και κινήσεων, όπως αυτό της απλής αναλογικής στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, των αλλαγών στη Δημόσια Διοίκηση και την αδειοδότηση Μέσων Ενημέρωσης.

• Η άνοιξη θα είναι όμως ιδιαίτερα κρίσιμη για τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές. Το ΔΝΤ θα πρέπει τον Μάρτιο να αποφασίσει εάν θα ενεργοποιήσει το πρόγραμμά του εκταμιεύοντας χρήματα. Το πιθανότερο είναι πως γι’ ακόμα μια φορά θα αναβάλει τη λήψη των σχετικών αποφάσεων, καθώς δεν αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί οι συζητήσεις για το χρέος, παρά την αντίθετη επιθυμία του. Ετσι, οι αποφάσεις του θα αναβληθούν και είναι πιθανόν να ληφθούν τελικά όταν θα πλησιάζει η ολοκλήρωση του προγράμματος. Αν ισχύσει αυτό, τότε ουσιαστικά δεν θα υπάρχει λόγος να εκταμιευθούν χρήματα προς την Ελλάδα.

• Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί επιθυμούν τον Μάιο ή το αργότερο τον Ιούνιο να ολοκληρωθούν οι συζητήσεις για την παραμετροποίηση των μέτρων για το χρέος. Συζητήσεις και αναλύσεις ήδη διεξάγονται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και προς αυτή την κατεύθυνση πιέζουν οι περισσότερες ηγεσίες κρατών μελών της ευρωζώνης. Το μείγμα αναμένεται να αποτελέσει πεδίο σύγκρουσης, καθώς η Γαλλία και οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου στηρίζουν τη θέσπιση ενός μηχανισμού που θα μοιάζει με ρήτρα ανάπτυξης.

Η διάδοχη κατάσταση

• Την ίδια εποχή, όμως, αναμένεται να ληφθούν και οι αποφάσεις για το διάδοχο σχήμα εποπτείας και στήριξης της Ελλάδας μετά το πρόγραμμα, όπως προβλέπεται από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς. Για τις αποφάσεις θα ληφθούν υπόψη τα τρέχοντα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων, ο βαθμός ολοκλήρωσης των 82 τελευταίων προαπαιτουμένων (πρέπει να υλοποιηθούν το διάστημα Μάρτιος - Ιούνιος), ο επιτευχθείς ρυθμός ανάπτυξης, η κατάσταση των ελληνικών τραπεζών και φυσικά η προοπτική για τα δημοσιονομικά.

• Το δύσκολο πακέτο διαπραγματεύσεων του Ιουνίου περιλαμβάνει και το τι θα συμβεί με τα ήδη ψηφισμένα μέτρα για το 2019 και το 2020. Βάσει των συμφωνιών, η ίδια η υλοποίηση των μέτρων και των αντιμέτρων αλλά και ο χρόνος εφαρμογής τους θα καθορισθούν από το εάν οι θεσμοί θα προβλέψουν πως θα υλοποιηθεί ο δύσκολος στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.
• ΕΦ. ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ