Η Σφαγή του Διστόμου

Οι Γερμανικές δυνάμεις χάνουν το πόλεμο σε όλα τα μέτωπα του πολέμου, και προσπαθούν να συγκροτήσουν την άμυνα τους στο πεδίο της Νορμανδίας, με αποτέλεσμα οι μονάδες στην Ελλάδα να πρέπει να μετατεθούν, αλλά η παρουσία του αντάρτικου να τις καθηλώνει. Η περιοχή της Βοιωτίας δεν δημιούργησε τάγματα ασφαλείας αλλά αντιθέτως στήριζε τον ΕΛΑΣ. Οι μονάδες των Γερμανών στη περιοχή της Βοιωτίας είχαν ιστορικό σφαγών αιχμαλώτων στο Ανατολικό μέτωπο του πολέμου^[1].

Παράλληλα στις άλλες κατεχόμενες χώρες, 14 μέρες πριν τη σφαγή στο Δίστομο, στρατεύματα από την 7η Prinz Eugen Division των SS εκτέλεσαν 834 σέρβους ως υποστηρικτές του γιουγκοσλάβικου παρτιζάνικου κινήματος. Δυο ημέρες πριν τη σφαγή στο Δίστομο 135 Καναδοί στρατιώτες αιχμάλωτοι εκτελούνται και γερμανικά παντζερ πέρασαν πάνω από τα πτώματα τους, ενώ την επόμενη ημέρα στη πόλη Tulle κρεμάστηκαν 99 άτομα. Την ίδια ημέρα με τη σφαγή στο Δίστομο στο Οραντούρ Συρ Γκλάν^[2] στη Γαλλία επ'αφορμής μικρών συγκρούσεων -χωρίς απώλειες- με αντάρτικες δυνάμεις, οι Γερμανικές δυνάμεις σκότωσαν 648 αμάχους (247 γυναίκες 205 παιδιά). Όλα αυτά δείχνουν ότι υπήρχε μια ευρεία στρατηγική αντιμετώπισης της υποστήριξης των αντάρτικων στρατευμάτων με αντίποινα στον άμαχο πληθυσμο.

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 10 Ιουνίου του 1944 ο Fritz Laufenbach, λοχαγός των SS του 2ου λόχου του 1ου τάγματος του 7ου τεθωρακισμένου συντάγματος της αστυνομίας SS, έλαβε διαταγή να μετακινήσει τον λόχο του από την Λειβαδιά προς το Δίστομο, Στείρι καιΚυριάκι με σκοπό τον εντοπισμό ανταρτών στην δυτική πλευρά του Ελικώνα. Σαν δόλωμα οι Γερμανοί είχαν 2 επιταγμέναΕλληνικά φορτηγά γεμάτα με άνδρες των SS μεταμφιεσμένους σε χωρικούς, που προπορεύονταν της κύριας φάλαγγας. Ταυτόχρονα ο 10ος και 11ος λόχος του 3ου τάγματος από την Άμφισσα κατευθυνόταν προς το Δίστομο για να συναντήσουν τον 2ο λόχο. Οι 3 λόχοι συναντήθηκαν χωρίς να έχουν εντοπίσει αντάρτες εκτός από 18 παιδιά που κρύβονταν σε γύρω στάνες. Έξι από τα παιδιά που προσπάθησαν να δραπετεύσουν εκτελέστηκαν. Οι Γερμανοί μπήκαν στο Δίστομο και εκφοβίζοντας τους χωρικούς έμαθαν ότι υπήρχαν αντάρτες στο Στείρι. Ο 2ος λόχος κατευθύνθηκε προς τα εκεί και στην θέση Λιθαράκι, περιοχή του Στειρίου, έπεσε σε ενέδρα των ανταρτών του 11ου λόχου του 3ου τάγματος του 34ου συντάγματος τουΕΛΑΣ. Η μάχη του Στειρίου ήταν σκληρή και κράτησε περίπου μέχρι τις δύο το μεσημέρι αναγκάζοντας τους Γερμανούς σε οπισθοχώρηση.

Η Σφαγή του Διστόμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Μαυσωλείο

Αν και από το χωριό Δίστομο τα Γερμανικά στρατεύματα δεν δέχθηκαν κάποια πρόκληση (παρόλο που μεταπολεμικά το ισχυρίστηκαν οι Γερμανοί κατηγορούμενοι της σφαγής), για λόγους αντεκδίκησης ο 2ος λόχος του 8ου Συντάγματος της 4ης Αστυνομικής Τεθωρακισμένης Μεραρχίας Γρεναδιέρων των Ες Ες ^[3] άρχισε την σφαγή όσων κατοίκων έβρισκαν στο χωριό. Η μανία τους ήταν τόσο μεγάλη, ώστε δεν ξεχώριζαν από το μακελειό ούτε τα γυναικόπαιδα ούτε τους ηλικιωμένους. Τον ιερέα του χωριού τον αποκεφάλισαν, βρέφη εκτελέστηκαν και γυναίκες βιάστηκαν πριν θανατωθούν. Η σφαγή σταμάτησε μόνον όταν νύχτωσε και αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στηνΛειβαδιά, αφού πρώτα έκαψαν τα σπίτια του χωριού. Οι εκτελέσεις συνεχίστηκαν και κατά την επιστροφή των Γερμανών στην βάση τους, καθώς σκότωναν όποιον άμαχο έβρισκαν στον δρόμο τους. Οι νεκροί του Δίστομου έφτασαν τους 228, εκ των οποίων οι 117 γυναίκες και 111 άντρες, ανάμεσά τους 53 παιδιά κάτω των 16 χρόνων. Η μαρτυρία του απεσταλμένου του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού Eλβετού George Wehrly ο οποίος έφτασε στο Δίστομο μετά λίγες μέρες μιλάει για 600 νεκρούς στην ευρύτερη περιοχή.

Ένας από τους επκεφαλής που θεωρήθηκε υπεύθυνος για την σφαγή στο Δίστομο Χανς Τσάμπελ (Hans Zampel) μετά το τέλος του πολέμου συνελήφθη στην Γαλλία και εκδόθηκε στην Ελλάδα. Στην πορεία ζητήθηκε η μεταφορά του στην Γερμανία για τις εκεί έρευνες όπου και παρέμεινε. Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες ζει ως σήμερα ελεύθερος.^[4]

Ο λοχαγός των SS Φριτς Λάουτενμπαχ (Fritz Lautenbach) είναι ο άνθρωπος που εκτέλεσε την εντολή και συνέταξε την σχετική ψευδή αναφορά. Η αναφορά του Lautenbach αμφισβητήθηκε άμεσα από τον επίσης αυτόπτη μάρτυρα της μυστικής αστυνομίας, Georg Koch, o οποίος συνόδευε την αποστολή.

Τις 24 Ιουνίου 1944, οι Γερμανοί επανήλθαν και έκαψαν τα σπίτια και τις θημωνιές στα αλώνια του Στειρίου, χωρίς ανθρώπινες απώλειες αφού οι κάτοικοι του είχαν προλάβει να κρυφτούν σε γειτονικές δύσβατες περιοχές του χωριού.

Μέλη του ίδιου συντάγματος είχαν πραγματοποιήσει ένα μήνα μόλις πριν, την Σφαγή της Κλεισούρας με 273 αμάχους νεκρούς ανάμεσα τους παιδιά και βρέφη.

Σημειώσεις, παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

1. Άλμα πάνω↑ Τα ιστορικά αίτια της Σφαγής του Δίστομου. Η ομιλία του Μιχάλη Λυμπεράτου κατά την παρουσίαση του βιβλίου ΔΙΣΤΟΜΟ 10 ΙΟΥΝΙΟΥ 1944 - ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ανακτήθηκε στις 17/6/2014
2. Άλμα πάνω↑ 70 χρόνια από τις σφαγές σε Δίστομο και Οραντούρ, Christian Ignatzi / Άρης Καλτιριμτζής http://www.dw.de/, ανακτήθηκε στις 18/6/2014
3. Άλμα πάνω↑ Μάγερ, Χέρμαν Φρανκ, Αιματοβαμμένο Έντελβαϊς. Η 1η Ορεινή Μεραρχία, το 22ο Σώμα Στρατού και η εγκληματική δράση τους στην Ελλάδα, 1943-1944, Τόμος Β', Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2009, σελ. 167
4. Άλμα πάνω↑ Δήμος Διστόμου, Σφαγή του Διστόμου

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]