Οι ενεργειακές εξελίξεις που τρέχουν με γοργούς ρυθμούς αγγίζουν και επίσημα την Ελλάδα καθώς έπεσαν οι υπογραφές για εκμετάλλευση των κοιτασμάτων νότια της Κρήτης και παραχώρησης τεμαχίων σε ExxonMobil και TOTAL.

Είναι σχεδόν σίγουρο πως το επόμενο διάστημα το θερμόμετρο θα «χτυπήσει» κόκκινο και οι Τούρκοι, λυσσασμένοι από την ενεργειακή και γεωπολιτική απομόνωση, θα επιχειρήσουν να δημιουργήσουν νέα κρίση στο τρίγωνο Κρήτη-Καστελόριζο-κυπριακή ΑΟΖ.
Η ελληνική κυβέρνηση – όποια και αν είναι αυτή – οφείλει να προετοιμαστεί για κάθε ενδεχόμενο και να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε βαθμό επεισόδιο στην ελληνική υφαλοκρηπίδα καθώς οι σύμμαχοί μας θα εμπλακούν μέχρι εκεί που τους συμφέρει.
Οι συμβάσεις για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές «Δυτικά Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά Κρήτης», υπογράφησαν σήμερα σε εκδήλωση στην Αθήνα, παρουσία του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα και του Αμερικανού πρέσβη στην Αθήνα.
Πριν την υπογραφή των συμβάσεων, χαιρετισμό απηύθυναν ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας και ο Αμερικανός πρέσβης, Τζέφρι Πάιατ, οι οποίοι αναφέρθηκαν στην ευκαιρία ανάδειξης της χώρας σε σημαντικό ευρωπαϊκό ενεργειακό κόμβο.

Πρόκειται για θαλάσσιες περιοχές έκτασης 20.058,4 τετρ.χλμ. δυτικά και 19.868,37 τετρ.χλμ. νοτιοδυτικά της Κρήτης, οι οποίες προκηρύχθηκαν το 2017, ύστερα από ενδιαφέρον που εκδήλωσαν οι ίδιες οι εταιρείες.
Στην ανάδοχο κοινοπραξία μετέχουν οι Total (40%), ExxonMobil (40%) και Ελληνικά Πετρέλαια (20%), εκπρόσωποι των οποίων θα υπογράψουν τις συμβάσεις, ενώ από την πλευρά του Δημοσίου οι υπογράφοντες είναι ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) Γιάννης Μπασιάς.
Η ερευνητική περίοδος διαρκεί 8 χρόνια (με δυνατότητα παράτασης), διάστημα στο οποίο προβλέπεται υποχρεωτικά η διεξαγωγή σεισμικών και γεωχημικών ερευνών καθώς και μιας γεώτρησης βάθους 4.000 μέτρων (συμπεριλαμβανομένου του βάθους νερού).
Στα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος περιλαμβάνονται:
– Υποβολή μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε κάθε φάση.
– Προβλέπεται η δημιουργία διακριτής Μονάδας Περιβάλλοντος η οποία λειτουργεί με ευθύνη των εταιρειών. Στόχος της είναι η ολοκληρωμένη μέριμνα για την πρόληψη, τον περιορισμό και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων στο περιβάλλον κάθε περιοχής. Επιπλέον, η Μονάδα Περιβάλλοντος θα αποτελεί το σύνδεσμο επί όλων των περιβαλλοντικών θεμάτων με τις τοπικές κοινωνίες, με τα σχετικά με τους υδρογονάνθρακες και το περιβάλλον τα παρατηρητήρια και με τις αρμόδιες υπηρεσίες της δημόσιας διοίκησης.
– Οι σεισμικές έρευνες, θα διεξάγονται υπό λεπτομερές πλέγμα μέτρων προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος το οποίο θα περιγραφεί σε κατάλληλο περιβαλλοντικό σχέδιο δράσης (ΠΣΔ ή Environmental Action Plan – EAP). Η αποδοχή του ΠΣΔ, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την εφαρμογή του και κατά συνέπεια για την έναρξη των ερευνών πραγματοποιείται κατόπιν σύμφωνης γνώμης της διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
– Απαιτείται πλήρης ανταπόκριση σε δεσμεύσεις και κατευθύνσεις διακρατικών συμβάσεων που έχει συνυπογράψει η Ελλάδα, όπως ιδίως η ACCOBAMS (Μεγάλα Κητώδη).
– Συντάσσεται περιβαλλοντική έκθεση βάσης η οποία συνυποβάλλεται μαζί με το ετήσιο πρόγραμμα εργασιών
– Σε κάθε εκμετάλλευση προβλέπεται η ύπαρξη του Παρατηρητηρίου Υδρογονανθράκων στο οποίο συμμετέχουν άτομα από την τοπική αυτοδιοίκηση και τοπικούς παράγοντες.
Το Ελληνικό Δημόσιο θα εισπράξει σε κάθε περιοχή:
– κατά τη φάση έρευνας:
1.500.000 ευρώ με την υπογραφή της σύμβασης (Signature Bonus)
στρεμματικές αποζημιώσεις (surface fees) περί τα 2.500.000 ευρώ κατά τις τρεις φάσεις έρευνας (σε διάρκεια 8 ετών)
– κατά τη φάση εκμετάλλευσης:
o καθ’ όλη τη διάρκεια αποδίδονται στο Δημόσιο μισθώματα (royalties)
o καταβάλλονται 200 ευρώ / τετρ.χλμ. της περιοχής εκμετάλλευσης ανά έτος
o επιπλέον ποσά ανάλογα με την παραγωγή μετρούμενη σε βαρέλια ισοδύναμου πετρελαίου (μπόνους παραγωγής).
Επιπλέον, τόσο κατά τη φάση έρευνας, όσο και κατά τη φάση εκμετάλλευσης, ο ανάδοχος υποχρεούται να εκπαιδεύσει και να παρέχει τεχνική υποστήριξη στο προσωπικό του Δημοσίου και της ΕΔΕΥ. Για το σκοπό αυτό καταβάλλει το ποσό των 140.000 ευρώ ετησίως για κάθε εκμετάλλευση.