Κίνημα Αλλαγής: Συνέδριο μηχανισμών ΠΑΣΟΚ

in Πολιτικη / by epohi / on March 12, 2018 at 10:11 am /

Του Ορέστη Αθανασίου

Σε ένα συνέδριο αναβάπτισης των πάλαι ποτέ κραταιών, αλλά ακόμη υπαρκτών μηχανισμών του ΠΑΣΟΚ, οδηγείται το Κίνημα Αλλαγής. Η απόφαση της Φώφης Γεννηματά να διοριστούν σύνεδροι «όλοι όσοι εξέφρασαν τη βούληση να στρατευτούν και να παραστούν στο Ιδρυτικό Συνέδριο, καταθέτοντας την σχετική υποψηφιότητα» το πιστοποιεί. Έτσι κι αλλιώς, το Κίνημα Αλλαγής οδηγείται σε ένα τυπικό συνέδριο, καθώς όλα τα επίμαχα ζητήματα (με πρώτο αυτό της αρχηγού) έχουν κριθεί εκ των προτέρων. Την Κυριακή είχε προγραμματιστεί να αναδειχθεί μόνο το 50% των συνέδρων με εκλογές, καθώς οι υπόλοιποι θα ορισθούν από τα κόμματα και τις πολιτικές κινήσεις που συμμετέχουν στο νέο φορέα. Αλλά και αυτή η ρύθμιση είχε προκαλέσει αντιδράσεις, κυρίως από το Ποτάμι που ζητούσε να οριστούν όλοι οι σύνεδροι αναλογικά με τη δύναμη του κάθε κόμματος. Μάλιστα, είχε προγραμματιστεί συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου, ώστε να ληφθεί η τελική απόφαση, καθώς ο Στ. Θεοδωράκης είχε δηλώσει πως το Ποτάμι δεν θα συμμετείχε σε «διαδικασίες που πασοκοποιούν πλήρως το εγχείρημα», όπως γράφτηκε σε σχετικό ρεπορτάζ που επικαλείται πηγές της Σεβαστουπόλεως. Αντί της συνεδρίασης του Πολιτικού Συμβουλίου, ήρθε η ανακοίνωση της Φώφης Γεννηματά, στην οποία αναφέρεται σαφώς πως η αλλαγή της διαδικασίας εκλογής είναι δική της απόφαση «μετά από σχετική συνεννόηση με τα μέλη του Πολιτικού Συμβουλίου». Τέτοιες αρχηγικές πρακτικές πράγματι θυμίζουν το παλιό καλό ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου.

Αναγέννηση αρχηγοκεντρισμού;

Γιατί όσο και αν εκ πρώτης όψεως φαίνεται πως η κυρία Γεννηματά έκανε το χατήρι του Στ. Θεοδωράκη σε μια προσπάθεια να καλλιεργήσει προς τα έξω μια εικόνα ενότητας και συνεννόησης, στην πράξη ο διορισμός συνέδρων λειτουργεί προς όφελος αποκλειστικά των ισχυρότερων μηχανισμών, που στην περίπτωση του Κινήματος Αλλαγής είναι μόνο ένας: το ΠΑΣΟΚ. Το μόνο που απομένει να διευθετηθεί σ’ αυτό το συνέδριο θα είναι η εκλογή (ή μήπως θα γίνει και εκεί διορισμός;) των 126 από τα 251 συνολικά μέλη της Κεντρικής Επιτροπής. Έχει ήδη συμφωνηθεί πως τα υπόλοιπα 125 μέλη θα υποδειχθούν από τα κόμματα και τις κινήσεις.

Αναμφίβολα όλα αυτά δεν συνιστούν «ανοιχτό, μαζικό, δημοκρατικό Συνέδριο αναγέννησης» όπως αναφέρει στη δήλωσή της η Φώφη Γεννηματά. Αν κάτι μπορεί να αναγεννηθεί μέσα από τέτοιες διαδικασίες αυτό είναι το μοντέλο ενός αρχηγοκεντρικού κόμματος, όπως το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου. Μόνο που όπως παρατηρεί εύστοχα ένας αρθρογράφος, η έλλειψη δημοκρατικών διαδικασιών στο παλιό ΠΑΣΟΚ οφειλόταν «στην καταλυτική παρουσία του Ανδρέα Παπανδρέου που σε τελευταία ανάλυση δικαιολόγησε την καταστατική παραβίαση, οδηγώντας το Κίνημα στην εξουσία το 1981». Δηλαδή, με άλλα λόγια, ο αρχηγοκεντρισμός είχε ως νομιμοποιητική βάση μια ισχυρή προσωπικότητα που όχι μόνο επαγγελόταν αλλά πραγμάτωσε μια υπόσχεση εξουσίας. Δηλαδή, προϋποθέσεις που κάθε άλλο παρά υπάρχουν σήμερα για το Κίνημα Αλλαγής.

Σε μειονεκτική θέση

Σήμερα στη θέση του παλιού δικομματισμού ΝΔ-ΠΑΣΟΚ υπάρχει η πόλωση ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ που ακόμη και αν δεν την ήθελε ο ΣΥΡΙΖΑ, η Νέα Δημοκρατία κάνει το παν για να την εδραιώσει μέσα από την ακροδεξιά ρητορεία πότε του Αντώνη Σαμαρά, πότε του Άδωνι Γεωργιάδη ή του Αθανάσιου Δαβάκη. Σ’ αυτήν την αντιπαράθεση το ΠΑΣΟΚ δεν βρίσκεται ούτε καν στη μέση, όπου και εκεί βέβαια θα κινδύνευε να συνθλιβεί. Ένα τμήμα του συγκλίνει προγραμματικά με τη Νέα Δημοκρατία (Βενιζέλος) και έχει υιοθετήσει παρόμοια ρητορική (Λοβέρδος). Το Ποτάμι στερείται εξ ορισμού μιας συγκεκριμένης πολιτικής στόχευσης και φυσιογνωμίας και παρότι σε ζητήματα της τρέχουσας επικαιρότητας προσπαθεί να μιλήσει με άλλη γλώσσα (π.χ. στο θέμα της Νοvartis όπου ο Σταύρος Θεοδωράκης απέφυγε να υιοθετήσει τη γραμμή της Φώφης Γεννηματά περί πολιτικής σκευωρίας), τελικά συντάσσεται με τη γραμμή του ισχυρότερου εταίρου. Η Φώφη Γεννηματά προσπαθεί με κάποιες διατυπώσεις να μην ταυτίζεται με τη Νέα Δημοκρατία, αλλά είναι φανερό πως δεν το καταφέρνει και αυτό φαίνεται από τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που δείχνουν μείωση του ποσοστού του νέου φορέα στην πρόθεση ψήφου.

Ρήξη και αποστράτευση

Στη συνέντευξη που έδωσε το περασμένο Σάββατο στα «Νέα», η Φώφη Γεννηματά ενώ αναφέρεται ρητά στην «καταστροφική τριετία ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ», και αφού καταλογίσει στην κυβέρνηση πως πάνω σε ένα «υπαρκτό, διεθνές, πολιτικό σκάνδαλο προσπαθεί να στήσει ένα μηχανισμό εξόντωσης πολιτικών αντιπάλων» δεν κάνει το ίδιο προς την άλλη πλευρά. Υπερασπίζεται τη συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, λέγοντας ότι είχε «μόνο γνώμονα το εθνικό συμφέρον», αφαιρώντας έτσι κάθε νόημα από την προϋπόθεση, την οποία η ίδια θέτει για μια μελλοντική κυβερνητική συνεργασία: «προγραμματική συμφωνία για μια προοδευτική πρόταση διακυβέρνησης της χώρας».  

Προγραμματική συμφωνία για προοδευτική διακυβέρνηση με ποιόν; Αυτό είναι το ερώτημα στο οποίο καλείται να απαντήσει ο νέος φορέας και σ’ αυτό αποφεύγει επισήμως να απαντήσει, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για τη σύμπλευση με τη Νέα Δημοκρατία. Μια άλλου τύπου απάντηση σε αυτό το ερώτημα προϋποθέτει ρήξη με το υπαρκτό ΠΑΣΟΚ, όχι μόνο σε επίπεδο πολιτικής, αλλά και αποστράτευση σχεδόν όλου του πολιτικού προσωπικού που σήμερα το απαρτίζει. Και αυτό, όπως έδειξε η τελευταία απόφασή της, η Φώφη Γεννηματά δεν έχει καμιά πρόθεση να το κάνει.