ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ
ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
ΑΡΘΡΟ 19 Καθένας έχει το δικαίωμα της ελευθερίας της γνώμης και της έκφρασης
Είναι απαραίτητο να υπάρξει «μείζων αλλαγή παραδείγματος» για να αποκατασταθεί η σχέση ανάμεσα στο κράτος της Τουρκίας και στην κουρδική μειονότητα της χώρας, μετά την ιστορική απόφαση του PKK να αφοπλιστεί και να διαλυθεί, έκρινε χθες Κυριακή ο φυλακισμένος ιδρυτής της παράταξης αυτής, ο Αμπντουλά Οτσαλάν.
Το μήνυμα του 76χρονου Αμπντουλά Οτσαλάν δημοσιοποιήθηκε από αντιπροσωπεία του κόμματος DEM, που τον επισκέφθηκε στο νησί-φυλακή Ίμραλι, κοντά στην Κωνσταντινούπολη, όπου εκτίει σε απόλυτη απομόνωση ποινή ισόβιας κάθειρξης από το 1999.
Επρόκειτο για την πρώτη επίσκεψη μετά την ανακοίνωση τη 12η Μαΐου πως το PKK διαλύεται, με σκοπό να γυρίσει η σελίδα του πολυαίμακτου κεφαλαίου που άνοιξε το 1984, όταν το Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν του «Άπο», όπως αποκαλείτο ο κ. Οτσαλάν, πήρε τα όπλα κι ακολούθησε σύρραξη με πάνω από 40.000 νεκρούς.
«Αυτό που κάνουμε συνεπάγεται μείζονα αλλαγή παραδείγματος», επιχειρηματολόγησε ο πρώην ηγέτης των ανταρτών.
«Η τουρκοκουρδική σχέση είναι σαν σχέση μεταξύ αδελφών που έχει διαρραγεί. οι αδελφοί και οι αδελφές συγκρούονται, αλλά δεν μπορούν να υπάρξουν ο ένας χωρίς τους άλλους», συνέχισε, καλώντας να υπάρξει «νέα συμφωνία βασισμένη στην έννοια της αδελφοσύνης».
«Πρέπει να εξαλείψουμε, τη μια μετά την άλλη, όλες τις παγίδες και τα ναρκοπέδια που εμποδίζουν τη σχέση», «πρέπει να αποκαταστήσουμε τους δρόμους και τις γέφυρες που υπέστησαν ζημιές», επέμεινε.
Αυτή τη φορά μόνο η Πέρβιν Μπούλνταν, βουλεύτρια του Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών (DEM, αριστερά, θεωρείται πως εν μέρει εκπροσωπεί την κουρδική μειονότητα) επισκέφθηκε τον κ. Οτσαλάν, συνοδευόμενη από τον δικηγόρο Εζγκιούρ Ερόλ, μετά τον θάνατο του Σερέ Σουρεγιά Εντέρ, βετεράνου των προσπαθειών αποκατάστασης της ειρήνης.
Ο Σερέ Σουρεγιά Εντέρ, ο πρώην αντιπρόεδρος του τουρκικού κοινοβουλίου, πέθανε την 3η Μαΐου, περίπου δύο εβδομάδες αφότου υπέστη καρδιακή ανακοπή και μερικές ημέρες πριν από την ανακοίνωση της ιστορικής απόφασης του PKK. Για χρόνια έκανε προσπάθειες για τον τερματισμό της ένοπλης σύρραξης με το κίνημα της κουρδικής μειονότητας στην Τουρκία· έχαιρε σεβασμού από όλες τις τουρκικές πολιτικές παρατάξεις.
Από τα τέλη Δεκεμβρίου ήταν μέλος της αντιπροσωπείας που βαφτίστηκε «Ίμραλι» και επισκέφθηκε επανειλημμένα τον Αμπντουλά Οτσαλάν.
Η Άγκυρα τονίζει πως θα παρακολουθήσει με προσοχή τη διαδικασία αφοπλισμού του PKK. Σε αντάλλαγμα, παρατηρητές αναμένουν ότι η κυβέρνηση του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα κάνει άνοιγμα στους Κούρδους, μειονότητα που αποτελεί περί το 20% του πληθυσμού.
Θεωρείται απίθανο να αποφυλακιστεί ο Αμπντουλά Οτσαλάν, καθώς η ζωή του θα μπορούσε να απειληθεί. Ωστόσο οι συνθήκες κράτησής του πιθανόν θα «χαλαρώσουν», σύμφωνα με αξιωματούχους.
Από τους πρώτους ηγέτες που έσπευσαν να συγχαρούν τον Νiκουσόρ Νταν για τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές στη Ρουμανία ήταν και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Θερμά συγχαρητήρια στον @NicusorDanRO για τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές της Ρουμανίας. Ανυπομονώ να συνεργαστώ μαζί σας για την περαιτέρω ενίσχυση των δεσμών μεταξύ Ελλάδας και Ρουμανίας για την ευημερία και τη σταθερότητα της περιοχής μας», έγραψε στην ανάρτησή του στο X.
Ο Νταν, 55 ετών, έλαβε σχεδόν το 54% των ψήφων, κατά τα σχεδόν τελικά αποτελέσματα της καταμέτρησης.
Ο ίδιος έκανε λόγο για «νίκη των χιλιάδων πολιτών που πίστεψαν ότι η Ρουμανία μπορεί να αλλάξει προς τη σωστή κατεύθυνση», όπως τόνισε σε υποστηρικτές του, με φόντο συνθήματα και τραγούδια που υμνούσαν την Ευρώπη ή ειρωνεύονταν τη Ρωσία.
Απευθυνόμενος σε όσους τον ψήφισαν τους κάλεσε να «πιάσουν δουλειά» και να οικοδομήσουν «ενωμένη Ρουμανία».
Ο Νταν επικράτησε του εθνικιστή Τζορτζ Σιμιόν ο οποίος είχε αναδειχθεί νικητής στον πρώτο γύρο των εκλογών..
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, εξέφρασε τα «θερμότερα» συγχαρητήριά της στον Νικουσόρ Νταν για τη νίκη του στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Ρουμανία, εξαίροντας την επιλογή των συμπολιτών του υπέρ της «ισχυρής Ευρώπης».
«Ο ρουμανικός λαός προσήλθε στις κάλπες μαζικά. Επέλεξε την υπόσχεση της ανοικτής, ευημερούσας Ρουμανίας σε μια ισχυρή Ευρώπη», ανέφερε η επικεφαλής της Κομισιόν μέσω X.
Τον Νταν για τη νίκη του στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που διεξήχθη συνεχάρη και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, υποσχόμενος πως θα ενισχύσει τη σχέση και θα συνεργαστεί μαζί του για να οικοδομηθεί «πιο ισχυρή Ευρώπη».
«Παρά τις πολυάριθμες προσπάθειες χειραγώγησης, οι Ρουμάνες και οι Ρουμάνοι έκαναν απόψε την επιλογή της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης», ανέφερε ο κ. Μακρόν μέσω X, προσθέτοντας πως «η Γαλλία θα σταθεί στο πλευρό σας για να ενισχυθεί η εταιρική σχέση μας και να συνεργαστούμε για μια Ευρώπη πιο ισχυρή, πιο κυρίαρχη και πιο ανεξάρτητη»
ΕΛΛΆΔΑ /Δευτέρα 19 Μαΐου 2025, 07:04:44 /Τελευταία Ενημέρωση: 07:05/ Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Αρχίζουν σήμερα Δευτέρα οι προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις στα λύκεια της επικράτειας.
Πιο αναλυτικά, οι ενδοσχολικές εξετάσεις για την Α' και Β' λυκείου θα διεξαχθούν από τη Δευτέρα 19 Μαΐου έως και την Παρασκευή 13 Ιουνίου 2025. Ως καταληκτική ημερομηνία έκδοσης αποτελεσμάτων των εξετάσεων έχει οριστεί η 20ή Ιουνίου.
Για τους μαθητές της Γ' λυκείου, οι απολυτήριες εξετάσεις (ονομαζόμενες και «ενδοσχολικές») θα διεξαχθούν κατά το διάστημα 19-26 Μαΐου, με καταληκτική ημερομηνία έκδοσης αποτελεσμάτων την Τετάρτη 28 Μαΐου 2025.
Στη συνέχεια, οι μαθητές της Γ' λυκείου θα «μπουν στο στίβο» των Πανελλαδικών. Οι υποψήφιοι των ΓΕΛ θα εξεταστούν στο πρώτο μάθημα Πανελλαδικών Εξετάσεων, τη Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία (Γενικής Παιδείας), στις 30 Μαΐου. Οι υποψήφιοι των ΕΠΑΛ θα εξεταστούν πρώτα στο μάθημα των Νέων Ελληνικών, μία ημέρα αργότερα, στις 31 Μαΐου 2025.
Όσον αφορά στα γυμνάσια, υπενθυμίζεται ότι η ημερομηνία λήξης μαθημάτων έχει οριστεί η 28η Μαΐου και έχει προγραμματιστεί η διεξαγωγή των προαγωγικών και απολυτήριων εξετάσεων στο διάστημα 3-16 Ιουνίου 2025.
Τα μαθήματα για τους πιο μικρούς μαθητές και μαθήτριες θα συνεχιστούν μέχρι τις 13 Ιουνίου 2025.
Κούρδος διαδηλωτής κρατά σημαία με το πορτρέτο του φυλακισμένου Κούρδου ηγέτη Αμπντουλάχ Οτσαλάν
AP Photo/Hussein Malla
Μήνυμα για την ανάγκη να αποκατασταθεί η σχέση ανάμεσα στο κράτος της Τουρκίας και στην κουρδική μειονότητα της χώρας, μετά την ιστορική απόφαση του PKK να αφοπλιστεί και να διαλυθεί απηύθυνε ο φυλακισμένος ηγέτης του, Αμπντουλάχ Οτσαλάν.
Είναι απαραίτητο να υπάρξει «μείζων αλλαγή παραδείγματος» έκρινε την Κυριακή (18/5) ο φυλακισμένος ιδρυτής της παράταξης αυτής, ο Αμπντουλά Οτσαλάν.Το μήνυμα του 76χρονου Αμπντουλάχ Οτσαλάν δημοσιοποιήθηκε από αντιπροσωπεία του κόμματος DEM, που τον επισκέφθηκε στο νησί-φυλακή Ίμραλι, κοντά στην Κωνσταντινούπολη, όπου εκτίει σε απόλυτη απομόνωση ποινή ισόβιας κάθειρξης από το 1999.Επρόκειτο για την πρώτη επίσκεψη μετά την ανακοίνωση τη 12η Μαΐου πως το PKK διαλύεται, με σκοπό να γυρίσει η σελίδα του πολυαίμακτου κεφαλαίου που άνοιξε το 1984, όταν το Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν του «Άπο», όπως αποκαλείτο ο κ. Οτσαλάν, πήρε τα όπλα κι ακολούθησε σύρραξη με πάνω από 40.000 νεκρούς.
«Αυτό που κάνουμε συνεπάγεται μείζονα αλλαγή παραδείγματος», επιχειρηματολόγησε ο πρώην ηγέτης των ανταρτών.
«Η τουρκοκουρδική σχέση είναι σαν σχέση μεταξύ αδελφών που έχει διαρραγεί. οι αδελφοί και οι αδελφές συγκρούονται, αλλά δεν μπορούν να υπάρξουν ο ένας χωρίς τους άλλους», συνέχισε, καλώντας να υπάρξει «νέα συμφωνία βασισμένη στην έννοια της αδελφοσύνης».
«Πρέπει να εξαλείψουμε, τη μια μετά την άλλη, όλες τις παγίδες και τα ναρκοπέδια που εμποδίζουν τη σχέση», «πρέπει να αποκαταστήσουμε τους δρόμους και τις γέφυρες που υπέστησαν ζημιές», επέμεινε.
Αυτή τη φορά μόνο η Πέρβιν Μπούλνταν, βουλεύτρια του Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών (DEM, αριστερά, θεωρείται πως εν μέρει εκπροσωπεί την κουρδική μειονότητα) επισκέφθηκε τον κ. Οτσαλάν, συνοδευόμενη από τον δικηγόρο Εζγκιούρ Ερόλ, μετά τον θάνατο του Σερέ Σουρεγιά Εντέρ, βετεράνου των προσπαθειών αποκατάστασης της ειρήνης.
Ο Σερέ Σουρεγιά Εντέρ, ο πρώην αντιπρόεδρος του τουρκικού κοινοβουλίου, πέθανε την 3η Μαΐου, περίπου δύο εβδομάδες αφότου υπέστη καρδιακή ανακοπή και μερικές ημέρες πριν από την ανακοίνωση της ιστορικής απόφασης του PKK. Για χρόνια έκανε προσπάθειες για τον τερματισμό της ένοπλης σύρραξης με το κίνημα της κουρδικής μειονότητας στην Τουρκία· έχαιρε σεβασμού από όλες τις τουρκικές πολιτικές παρατάξεις.
Από τα τέλη Δεκεμβρίου ήταν μέλος της αντιπροσωπείας που βαφτίστηκε «Ίμραλι» και επισκέφθηκε επανειλημμένα τον Αμπντουλά Οτσαλάν.
Η Άγκυρα τονίζει πως θα παρακολουθήσει με προσοχή τη διαδικασία αφοπλισμού του PKK. Σε αντάλλαγμα, παρατηρητές αναμένουν ότι η κυβέρνηση του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα κάνει άνοιγμα στους Κούρδους, μειονότητα που αποτελεί περί το 20% του πληθυσμού.
Θεωρείται απίθανο να αποφυλακιστεί ο Αμπντουλά Οτσαλάν, καθώς η ζωή του θα μπορούσε να απειληθεί. Ωστόσο οι συνθήκες κράτησής του πιθανόν θα «χαλαρώσουν», σύμφωνα με αξιωματούχους
Η Nissan εξετάζει σχέδια για το κλείσιμο δύο εργοστασίων συναρμολόγησης αυτοκινήτων στην Ιαπωνία και εργοστασίων στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένου του Μεξικού, στο πλαίσιο ενός σχεδίου μείωσης του κόστους, αναφέρει το Reuters.
Η ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία εξετάζει το ενδεχόμενο να κλείσει το εργοστάσιο Oppama της Ιαπωνίας, όπου η Nissan ξεκίνησε την παραγωγή το 1961 και το εργοστάσιο Shonan που λειτουργεί η Nissan Shatai, στο οποίο η Nissan συμμετέχει κατά 50%. Αν κλείσουν αυτά τα δυο εργοστάσια, η Nissan θα έχει μόνο τρία εργοστάσια συναρμολόγησης οχημάτων στην ΙαπωνίαΣτο εξωτερικό, η Nissan εξετάζει το ενδεχόμενο να τερματίσει την παραγωγή σε εργοστάσια στη Νότια Αφρική, την Ινδία και την Αργεντινή, και να μειώσει τον αριθμό των εργοστασίων στο Μεξικό.
Η τρίτη μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της Ιαπωνίας ανακοίνωσε σαρωτικές νέες περικοπές κόστους, λέγοντας ότι θα μειώσει το εργατικό δυναμικό της κατά περίπου 15% και τα εργοστάσια παραγωγής σε 10 από 17 παγκοσμίως, καθώς επιδιώκει να προωθήσει ενα νέο προγραμμα αναδιαρθρωσης.
Η εφημερίδα Yomiuri, η οποία πρώτη ανέφερε το πιθανό κλείσιμο εργοστασίων των αυτοκινητοβιομηχανιών στην Ιαπωνία και στο εξωτερικό, ανέφερε ότι εξετάζεται η κατασκευή δύο εργοστασίων στο Μεξικό. Η Nissan σε ανακοίνωσή της στον ιστότοπό της σημείωσε ότι οι αναφορές για πιθανό κλείσιμο ορισμένων εργοστασίων ήταν εικασίες και δεν βασίζονται σε καμία επίσημη πληροφορία της εταιρείας.
Τα πιο επιθετικά βήματα ανάκαμψης που αποκάλυψε ο νέος διευθύνων σύμβουλος Ivan Espinosa σηματοδοτούν μια απότομη ρήξη με τη στρατηγική της Nissan υπό τον προκάτοχό του Makoto Uchida, ο οποίος είχε μεγάλες ελπίδες για επέκταση της παγκόσμιας παραγωγής και είχε αρνηθεί να κλείσει εγχώρια εργοστάσια.
Οι πωλήσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας για το οικονομικό έτος 2024 ανήλθαν σε 3,3 εκατομμύρια οχήματα, μειωμένες κατά 42% από το οικονομικό έτος 2017.
Η Nissan ανακοίνωσε τον Μάρτιο ότι η γαλλική συμμαχία Renault θα εξαγόραζε το μερίδιό της στην κοινή τους ινδική επιχείρηση, Renault Nissan Automotive India Private Ltd (RNAIPL).
Η Nissan έχει κλείσει το εργοστάσιο της στο Murayama το 2001.
Η διατήρηση ανοιχτών μόνο τριών εγχώριων εργοστασίων - του εργοστασίου στο Τοτσίγκι και των εργοστασίων της Nissan Motor Kyushu και της Nissan Shatai Kyushu στη νότια περιφέρεια Φουκουόκα - θα ήταν υπεραρκετή για την εξυπηρέτηση της εγχώριας αγοράς και τη διατήρηση των εξαγωγών από την Ιαπωνία, ανέφερε μια πηγή.
Το εργοστάσιο στην Oppama έχει ετήσια δυναμικότητα περίπου 240.000 αυτοκινήτων και απασχολούσε περίπου 3.900 εργαζόμενους στα τέλη Οκτωβρίου. Το 2010, έγινε το πρώτο εργοστάσιο της Nissan που ξεκίνησε την παραγωγή του Leaf, το οποίο θεωρείται ευρέως το πρώτο ηλεκτρικό όχημα μαζικής παραγωγής στον κόσμο. Το εργοστάσιο Shonan, το οποίο παράγει επαγγελματικά βαν, έχει ετήσια δυναμικότητα περίπου 150.000 μονάδων και απασχολεί περίπου 1.200 άτομα.Στο εξωτερικό, η Nissan εξετάζει το ενδεχόμενο να τερματίσει την παραγωγή σε εργοστάσια στη Νότια Αφρική, την Ινδία και την Αργεντινή, και να μειώσει τον αριθμό των εργοστασίων στο Μεξικό.
Η τρίτη μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της Ιαπωνίας ανακοίνωσε σαρωτικές νέες περικοπές κόστους, λέγοντας ότι θα μειώσει το εργατικό δυναμικό της κατά περίπου 15% και τα εργοστάσια παραγωγής σε 10 από 17 παγκοσμίως, καθώς επιδιώκει να προωθήσει ενα νέο προγραμμα αναδιαρθρωσης.
Η εφημερίδα Yomiuri, η οποία πρώτη ανέφερε το πιθανό κλείσιμο εργοστασίων των αυτοκινητοβιομηχανιών στην Ιαπωνία και στο εξωτερικό, ανέφερε ότι εξετάζεται η κατασκευή δύο εργοστασίων στο Μεξικό. Η Nissan σε ανακοίνωσή της στον ιστότοπό της σημείωσε ότι οι αναφορές για πιθανό κλείσιμο ορισμένων εργοστασίων ήταν εικασίες και δεν βασίζονται σε καμία επίσημη πληροφορία της εταιρείας.
Τα πιο επιθετικά βήματα ανάκαμψης που αποκάλυψε ο νέος διευθύνων σύμβουλος Ivan Espinosa σηματοδοτούν μια απότομη ρήξη με τη στρατηγική της Nissan υπό τον προκάτοχό του Makoto Uchida, ο οποίος είχε μεγάλες ελπίδες για επέκταση της παγκόσμιας παραγωγής και είχε αρνηθεί να κλείσει εγχώρια εργοστάσια.
Οι πωλήσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας για το οικονομικό έτος 2024 ανήλθαν σε 3,3 εκατομμύρια οχήματα, μειωμένες κατά 42% από το οικονομικό έτος 2017.
Η Nissan ανακοίνωσε τον Μάρτιο ότι η γαλλική συμμαχία Renault θα εξαγόραζε το μερίδιό της στην κοινή τους ινδική επιχείρηση, Renault Nissan Automotive India Private Ltd (RNAIPL).
Η Nissan έχει κλείσει το εργοστάσιο της στο Murayama το 2001.
Η διατήρηση ανοιχτών μόνο τριών εγχώριων εργοστασίων - του εργοστασίου στο Τοτσίγκι και των εργοστασίων της Nissan Motor Kyushu και της Nissan Shatai Kyushu στη νότια περιφέρεια Φουκουόκα - θα ήταν υπεραρκετή για την εξυπηρέτηση της εγχώριας αγοράς και τη διατήρηση των εξαγωγών από την Ιαπωνία, ανέφερε μια πηγή.
Το εργοστάσιο στην Oppama έχει ετήσια δυναμικότητα περίπου 240.000 αυτοκινήτων και απασχολούσε περίπου 3.900 εργαζόμενους στα τέλη Οκτωβρίου. Το 2010, έγινε το πρώτο εργοστάσιο της Nissan που ξεκίνησε την παραγωγή του Leaf, το οποίο θεωρείται ευρέως το πρώτο ηλεκτρικό όχημα μαζικής παραγωγής στον κόσμο. Το εργοστάσιο Shonan, το οποίο παράγει επαγγελματικά βαν, έχει ετήσια δυναμικότητα περίπου 150.000 μονάδων και απασχολεί περίπου 1.200 άτομα.
ΕΛΛΆΔΑ /Δευτέρα 19 Μαΐου 2025, 05:59:33 // Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Σεισμική δόνηση 4,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, που χαρακτηρίζεται «ασθενής», καταγράφτηκε κατά τη διάρκεια της νύχτας της Κυριακής προς Δευτέρα -στις 03:23- τρία χιλιόμετρα ανατολικά από το χωριό Προκόπι της Εύβοιας, ή 86 χιλιόμετρα βόρεια-βορειοδυτικά της πρωτεύουσας, κατά δεδομένα του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου της Αθήνας.
Ο χορός εκτελέσεων γυναικών τη μαύρη περίοδο του Εμφυλίου στη χώρα είχε ανοίξει στις 20 Ιουλίου 1946 στα Γιαννιτσά με τον τουφεκισμό της 24χρονης Σλαβομακεδόνισσας δασκάλας, Ειρήνης Γκίνη. Εκείνη τη χρονιά δεν υπήρξε εκτέλεση γυναίκας στον «συνήθη τόπο» του Γεντί Κουλέ, αν και εκεί είχαν γίνει τον Ιούλιο του 1946 οι δύο πρώτες στην Ελλάδα εκτελέσεις του Εμφυλίου, των αγροτών από το Κιλκίς Γεωργίου Καλέμου και Θεοχάρη Σαπρανίδη.
Δεκάδες γυναίκες στήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα στον «κρανίου τόπο» πίσω από το Γεντί Κουλέ, στα πέτρινα χρόνια του Εμφυλίου, πληρώνοντας με την ίδια τους τη ζωή τα υψηλά ιδανικά και το όραμα που είχαν για έναν καλύτερο κόσμο και μια ανεξάρτητη και δημοκρατική Ελλάδα.
Στον σχεδόν πλήρη κατάλογο με τα ονόματα των 400 εκτελεσμένων στο Επταπύργιο, που δημοσιεύουμε στο βιβλίο μας «Γεντί Κουλέ, η Βαστίλη της Θεσσαλονίκης», ξεχωριστή θέση κατέχουν οι 38 γυναίκες, στελέχη και απλά μέλη του ΚΚΕ, που τουφεκίστηκαν για τις ιδέες τους, πληρώνοντας με θάνατο την επιλογή για καλύτερη ζωή. Θα μπορούσαν να γλιτώσουν την εκτέλεση υπογράφοντας μια απλή δήλωση «μετανοίας». Αρνήθηκαν να απαρνηθούν τις ιδέες τους, βαδίζοντας με λεβεντιά, τόλμη και αξιοπρέπεια στο ραντεβού με τον Χάρο.
Ο χορός των εκτελέσεων γυναικών τη μαύρη περίοδο του Εμφυλίου στη χώρα είχε ανοίξει στις 20 Ιουλίου 1946 στα Γιαννιτσά με τον τουφεκισμό της 24χρονης Σλαβομακεδόνισσας δασκάλας Ειρήνης Γκίνη. Εκείνη τη χρονιά δεν υπήρξε εκτέλεση γυναίκας στον «συνήθη τόπο» του Γεντί Κουλέ, αν και εκεί είχαν γίνει τον Ιούλιο του 1946 οι δύο πρώτες στην Ελλάδα εκτελέσεις του Εμφυλίου, των αγροτών από το Κιλκίς Γεωργίου Καλέμου και Θεοχάρη Σαπρανίδη.
Οι μεγάλες ομαδικές εκτελέσεις στον χώρο όπου πρόσφατα ανακαλύφθηκαν οι ομαδικοί τάφοι με τους 33 σκελετούς, άρχισαν το 1947, οπότε στήνονται στο εκτελεστικό απόσπασμα και γυναίκες μαζί με τους άντρες συναγωνιστές τους. Είναι αξιοσημείωτοι τη χρονιά εκείνη οι τουφεκισμοί της 22χρονης ηρωίδας της Εθνικής Αντίστασης Κούλας Ελευθεριάδου στις 6 Μαΐου, της 32χρονης μοδίστρας Μαρίκας Βασιλειάδου στις 18 Ιουνίου, της Ευθυμίας Πατσιά-Γουσοπούλου στις 23 Οκτωβρίου και της Σοφίας Κουγιουμτζή στις 3 Δεκεμβρίου 1947.
Για τη Βασιλειάδου, που ήταν σύντροφος του διοικητή του ΕΛΑΝ Θερμαϊκού, Θανάση Στράντζαλη, είναι ενδεικτικό ότι καταδικάστηκε σε θάνατο από το Εκτακτο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης με την κατηγορία ότι μετέφερε στην τσάντα της σημειώματα με πληροφορίες, τυλιγμένα σε… καραμέλες «Φλόκα», για να τα παραδώσει σε άγνωστο άνδρα που δεν συνελήφθη και για τον οποίο δεν έγινε ποτέ γνωστή η ταυτότητά του. Τόσο τρανταχτά τα στοιχεία ενοχής.
Η στάση της Ευθυμίας Πατσιά, που εκτελέστηκε μαζί με άλλα 23 άτομα, μέλη της «Μαζικής Αυτοάμυνας», τον Οκτώβριο του 1947, είχε προκαλέσει ιδιαίτερη εντύπωση στους δημοσιογράφους που παρακολούθησαν τη σχετική διαδικασία. Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ των τοπικών εφημερίδων, λίγο πριν ο επικεφαλής του εκτελεστικού αποσπάσματος διατάξει πυρ, «αυτή γελούσε, έκανε καλαμπούρια, άρχιζε τα τραγούδια που τραγουδούσαν οι μελλοθάνατοι κατά τη μεταφορά τους».
Με την ευκαιρία να συμπληρώσουμε ότι δεν ήταν μόνο ο κίνδυνος εκτέλεσης, τον οποίο αντιμετώπιζαν οι αγωνίστριες της Εθνικής Αντίστασης που συνέχιζαν στρατευμένες στην Αριστερά, αλλά και η εκδικητική μανία των δωσίλογων, πρώην συνεργατών των κατακτητών, που πλέον, έχοντας λάβει «άφεση αμαρτιών» από το επίσημο κράτος και ενδεδυμένοι με την προβιά του «εθνικόφρονα», συνέχιζαν να σκορπούν τον τρόμο στην ύπαιθρο δολοφονώντας, βιάζοντας, λεηλατώντας. Η Βόρεια Ελλάδα γνώρισε ιδιαίτερα τη δράση των παρακρατικών συμμοριών της Ακροδεξιάς, που μετά τη Βάρκιζα είχαν επιδοθεί σε μια γενικευμένη ομαδική αιματηρή βία. Με πολλά χωριά, όπως η Ξηρόβρυση, το Μεταλλικό, η Κρύα Βρύση να γνωρίζουν τα δικά τους ολοκαυτώματα.
Τραγικό παράδειγμα στον νομό Θεσσαλονίκης η σφαγή στα Στεφανινά, μια όμορφη κοινότητα κοντά στον Σοχό. Ενοπλοι παρακρατικοί με τη βοήθεια της Χωροφυλακής εισέβαλαν στο χωριό, συγκέντρωσαν όλες τις γυναίκες στην πλατεία και αφού απήγαγαν δεκαπέντε από αυτές, τις οδήγησαν στο βουνό. Εκεί, με το πρόσχημα ότι οι άντρες και τα αδέλφια τους έλειπαν από το χωριό, άρα ήταν ύποπτοι συνεργασίας με τους αντάρτες, δολοφόνησαν τις πέντε και τις υπόλοιπες δέκα, άλλες τις κακοποίησαν και άλλες τις τραυμάτισαν σοβαρά. Οι δολοφονημένες ήταν οι: Χρύσα Τζαβέλλα, 50 χρόνων, η κόρη της Στεριανή, 20 χρόνων, Μελαχροινή Μπεσικιώτη, 20 χρόνων, Κωνσταντίνα Γουλαρίτη, 35 χρόνων, Μάρθα Κρατούνη, 19 χρόνων.
Οι εκτελέσεις γυναικών, ακόμα και στις περιπτώσεις ασήμαντων κατηγοριών όπως η κατοχή προκηρύξεων, η συγκέντρωση χρημάτων και τροφίμων για τις οικογένειες των φυλακισμένων και εξόριστων αγωνιστών και η περίθαλψη διωκόμενων, με μοναδικό κριτήριο την άρνησή τους να προδώσουν τους συγγενείς ή τις ιδέες τους, αποτελούν ίσως την πιο μελανή και βάρβαρη σελίδα του Εμφυλίου. Οι εκτελέσεις εκείνες συνοδεύονταν και από απύθμενη υποκρισία. Δεν εκτελούσαν εγκύους ή μωρομάνες. Μόλις όμως το παιδί τους γινόταν δύο χρόνων, την επόμενη κιόλας μέρα χωρίς δισταγμό τις οδηγούσαν στο απόσπασμα. Οπως συνέβη με τη Λέλα Λεύκου-Πλουμπίδη που τουφεκίστηκε στο Γεντί Κουλέ στις 3 Ιουνίου 1949, μόλις δύο μήνες πριν από το τέλος της εμφύλιας σύρραξης.
-Η ομαδική εκτέλεση 24 θανατοποινιτών, μεταξύ των οποίων και η Ευθυμία Πατριά
Πολλές γυναίκες κατά την ανώμαλη εκείνη περίοδο συνελήφθησαν, βασανίστηκαν ή εκτελέστηκαν, πολλές φορές χωρίς ενοχοποιητικά στοιχεία. Η Χρυσούλα Συνοδινού βασανίστηκε ούσα έγκυος σε σηµείο να αποβάλει το έμβρυο. Οι δεκαεπτάχρονες μαθήτριες Ευπραξία Νικολαΐδου από το Σιδηρόκαστρο Σερρών και Εύα Κουρουζίδου από το Κιλκίς, μετά την καταδίκη τους στο Εκτακτο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης, εκτελέστηκαν παρά το νεαρό της ηλικίας τους, φορώντας τη μαθητική ποδιά. Μητέρα ανήλικου παιδιού η Αµαλία Καλαϊδοπούλου, 25 ετών τότε, εκτός των όσων υπέστη στην Ασφάλεια, εκτελέστηκε χωρίς να της απονεµηθεί χάρη λόγω μητρότητας ανηλίκου.
Κατά το έτος 1948, όταν ο Εμφύλιος βρίσκεται στο κρισιμότερο σημείο του, τετραπλασιάζεται και ο αριθμός των κρατούμενων στο Γεντί Κουλέ γυναικών που οδηγούνται στο εκτελεστικό απόσπασμα. Και από τέσσερις που ήταν το 1947, ανέρχονται τώρα σε δεκατρείς. Ετσι εκτελούνται οι: Μαρίκα Μπακιρτζή από την Επτάλοφο Θεσσαλονίκης στις 18-1-1948, Δέσποινα Ρωμανίδου, 22 χρόνων, στις 6-4-1948, η δικηγόρος Αλίκη Βέττα, 28 χρόνων, στις 6-5-1948, Θεοδώρα Μαυρίτσου, 26 χρόνων, στις 12-7-1948, Αννα Φασούλκου, 18 χρόνων, στις 28-8-1948, Ελένη Θεοχαρίδου, 36 χρόνων, στις 3-11-1948, Κυριακή Ηλιάδου στις 4-11-1948, Μαγδαληνή Ευσταθίου, Χρυσούλα Στεφάνου και Σοφία (Φιφή) Μπεζεκτσίδου από τη Νεάπολη Θεσσαλονίκης ομαδικά στις 7-12-1948. Επίσης η Κατερίνα Πίσσα, η Μαγδαληνή Δημητρίου από τη Θεσσαλονίκη και η μαθήτρια από το Σιδηρόκαστρο Ευπραξία (Εύφρω) Νικολαΐδου στις 10-12-1948. Νέες γυναίκες, όπως διαπιστώνει κανείς.
Η Αλίκη Βέττα, που είχε χαρακτηριστεί ως «η αμαζόνα της Αντίστασης», μαχήτρια του ΕΛΑΣ την περίοδο της Κατοχής, ήταν η πρώτη αντάρτισσα που είχε εισέλθει στη Θεσσαλονίκη στις 30 Οκτωβρίου 1944, τη μέρα της απελευθέρωσής της από τους ναζί, καβάλα στο άλογο, επικεφαλής του πεζοπόρου γυναικείου ένοπλου τμήματος της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας του ΕΛΑΣ.
Είναι συγκινητική η περίπτωση της Σεβαστής Θεοφανίδου, η οποία παρέμεινε επί πολλούς μήνες με πολύ υψηλό το ηθικό ως μελλοθάνατη στο Γεντί Κουλέ, ντυμένη νύφη κάθε φορά που της ανακοίνωναν ότι πρόκειται να εκτελεστεί. Κι όταν ένα πρωί την οδήγησαν στο γραφείο του διευθυντή, σίγουρη ότι επίκειται ο τουφεκισμός της, εκείνος της ανακοίνωσε ότι έγινε λάθος καθώς στο εκτελεστικό απόσπασμα επρόκειτο να στηθεί η συγκρατούμενή της στο ίδιο κελί. Η οποία της ζήτησε και φόρεσε αυτή το νυφικό.
Οι ομαδικές εκτελέσεις πολιτικών κρατουμένων στην Ελλάδα, κυρίως γυναικών, είχαν ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριών σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και συνεχείς ήταν οι εκκλήσεις ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης που ζητούσαν να σταματήσουν οι βάρβαρες αυτές ενέργειες, αν και οι ελληνικές κυβερνητικές αρχές δεν φαίνεται να έδιναν μεγάλη σημασία. Είναι αξιοσημείωτος ο ομαδικός τουφεκισμός στο Γεντί Κουλέ στις 7 Απριλίου 1949 των Τριανταφυλλιάς Βασιλείου, Αμαλίας Καλαϊδοπούλου, Ευπραξίας Κατσαμάκη και Αγάπης Παπουλίδου. Ενώ ακόμη εκτελέστηκαν εκείνη τη χρονιά οι: Μαρία Καλαϊτζή στις 19 Ιανουαρίου, Μαγδαληνή Σαρακίνου από τον Σοχό, μητέρα έξι παιδιών, στις 28 Φεβρουαρίου, Ουρανία Φωτίου στις 3 Μαΐου, Μαίρη Χυτήρη την 1η Ιουνίου, Ελένη Λεύκου στις 3 Ιουνίου και Κωνσταντούλα Χατζοπούλου-Γουσοπούλου από τη Θεσσαλονίκη τον Αύγουστο 1949.
Το βιβλίο του Σπύρου Κουζινόπουλου «Γεντί Κουλέ, η Βαστίλη της Θεσσαλονίκης» θα παρουσιαστεί στην Αθήνα την Τετάρτη 21 Μαΐου, ώρα 7.30 μ.μ. στο βιβλιοπωλείο ΙΑΝΟΣ (Σταδίου). Θα μιλήσουν για το βιβλίο οι: Γιώργος Μαργαρίτης, καθηγητής Νεότερης Ιστορίας στο ΑΠΘ, Παντελής Μπουκάλας, δημοσιογράφος-ποιητής, Μάριος Κώστογλου, μουσικός, γιος εκτελεσμένης στο Γεντί Κουλέ, και ο συγγραφέας.
