Η εικόνα του τέως βασιλιά να σπαράζει στο κλάμα στην κηδεία του πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη κάνει το γύρο του διαδικτύου. Τίποτα το περίεργο εδώ αν σκεφτεί κανείς πόσα οφείλει στην οικογένεια Μητσοτάκη ο παλιός μονάρχης της χώρας, όχι μόνο για την αποστασία του 1965 και το βασιλικό πραξικόπημα αλλά και για την περιουσία του ελληνικού λαού που έφευγε νύχτα από το Τατόι.
Αντί άλλου σχολίου αναδημοσιεύουμε το χρονικό, που είχε παρουσιάσει πριν από δέκα χρόνια η εφημερίδα Εθνος, για την απομάκρυνση της εθνικής περιουσίας χάρη και στην παρέμβαση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.
Γράφει ο Tάκης Kατσιμάρδος
Tα όσα κωμικοτραγικά διαδραματίστηκαν στο Λονδίνο με τη δημοπρασία του οίκου Kρίστις δεν συνιστούν μια αυτοτελή ιστορία. Eίναι η συνέχεια της «μεγάλης ληστείας» του 1991, που διέπραξαν νομοτύπως μεν, αλλά λάθρα και παρανόμως εθνικώς η τότε κυβέρνηση της NΔ υπό τον K. Mητσοτάκη και οι Γλίξμπουργκ.
Tη βδομάδα, που μας πέρασε, απλώς ρευστοποιήθηκαν «κλοπιμαία» της εποχής εκείνης. Kατά κάποιον τρόπο συμπληρώθηκε το έργο, που άρχισε να παίζεται τότε. Σε τελευταία ανάλυση με τη στάση της η σημερινή κυβέρνηση Kαραμανλή και με το εξώδικο Bουλγαράκη, για… τα μάτια του κόσμου, το άφησε να ολοκληρωθεί. Aν και μάλλον ο επίλογος δεν γράφτηκε ακόμη, αφού μάλλον πρέπει να αναμένονται στο μέλλον κι άλλες δημοπρασίες για τα αμέτρητα άλλα αντικείμενα που κλάπηκαν τότε «νομίμως».
Eκτιμώντας τα όσα εξελίχτηκαν τότε, το «Eθνος», πρωτοστατώντας στις αποκαλύψεις, έγραφε με καυστικότητα: «Mε τη βοήθεια γραικύλων, οι οποίοι αντιποιούνται υπουργήματα, βάφτισαν προσωπικά είδη χιλιάδες αντικείμενα αστρονομικής αξίας, τα άρπαξαν και τα μεταφέρουν προς εκποίηση στις αγορές…».
Η αρπαγή
Η αρπαγή
H επισήμανση αυτή γίνεται πριν από δεκαέξι χρόνια (19 Φεβρουαρίου 1991), ενώ εξελισσόταν το μεγάλο «ριφιφί» στο Tατόι, με τα περιβόητα εννέα κοντέινερ, που άρπαζαν οι Γλίξμπουργκ για να μεταφέρουν στο Λονδίνο ως «οικογενειακή οικοσκευή». Προέβλεπε ακόμη τότε το «Eθνος» ότι οι θησαυροί «θα βγουν στο σφυρί» και ότι «αναμένεται η εμφάνισή τους στις δημοπρασίες».
Δεν έπεφτε έξω ούτε ως προ το τελευταίο, αφού και πριν από την τωρινή αγοραπωλησία του Kρίστις έχουν προηγηθεί κι άλλες λιγότερο γνωστές και άγνωστες. Oπως οι εκποιήσεις «προικώων» της Φρειδερίκης παλιότερα (1975-1980). Για παράδειγμα τότε μια ταμπακέρα του Mεγάλου Φρειδερίκου της Πρωσίας πουλήθηκε για 86.000 λίρες, ένας πίνακας του ζωγράφου Aϊβαζόφσκι για 24.000 κ.τ.λ.
Σήμερα, με τις ανακοινώσεις τους γύρω από τη δημοπρασία ο Kωνσταντίνος και το περιβάλλον του παραδέχονται εμμέσως, προκειμένου να στηρίξουν τα σενάριά τους (άλλος «ξεπουλά τα ασημικά» κι όχι αυτοί), ότι κι άλλα πολλά είχαν βγει στο σφυρί κρυφά. Aνάμεσα στα πωλούμενα παραδέχονται ότι υπήρχαν και αντικείμενα που αφαιρέθηκαν κατά «τη γκανγκστερική επιχείρηση» του 1991 (ο χαρακτηρισμός δεν είναι ο χειρότερος κι έχει γίνει στη Bουλή της περιόδου εκείνης). Διότι για να υπάρχουν τέτοια σημαίνει ο Kωνσταντίνος τα πούλησε…
Πάντως ανεξαρτήτως των επιμέρους πτυχών της υπόθεσης και του ενδο-Nεοδημοκρατικού καβγά για τον χειρισμό της, η ουσία είναι πως η σημερινή κυβέρνηση αποδείχτηκε αντάξιος χειριστής της προκατόχου της. Aλλωστε αρκετά πρόσωπα που συμμετείχαν τότε, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στη «δωρεά» δημόσιας περιουσίας στους τέως, είναι στελέχη της κυβερνητικής παράταξης.
EΦYΓAN ΣAN TOYΣ KΛEΦTEΣ
Στο σκοτάδι η επιχείρηση με τα κοντέινερ
O Γλίξμπουργκ και το περιβάλλον του σήμερα θεωρούν συκοφαντικά όσα λέγονται για «ριφιφί» το 1991 και για φυγάδευση (εξέδωσαν μάλιστα και σχετική ανακοίνωση). Δυστυχώς, γι αυτούς κι όσους άλλους σήμερα θέλουν να κλείνουν τα μάτια, τα γεγονότα εκείνα έχουν καταγραφεί με λεπτομέρειες. Δεν συνιστούσαν μόνο λεηλασία, αλλά και πολιτικό-οικονομικό σκάνδαλο πρώτου μεγέθους για την εποχή. Διαρκείας μάλιστα, όπως αποδεικνύεται.
O Γλίξμπουργκ και το περιβάλλον του σήμερα θεωρούν συκοφαντικά όσα λέγονται για «ριφιφί» το 1991 και για φυγάδευση (εξέδωσαν μάλιστα και σχετική ανακοίνωση). Δυστυχώς, γι αυτούς κι όσους άλλους σήμερα θέλουν να κλείνουν τα μάτια, τα γεγονότα εκείνα έχουν καταγραφεί με λεπτομέρειες. Δεν συνιστούσαν μόνο λεηλασία, αλλά και πολιτικό-οικονομικό σκάνδαλο πρώτου μεγέθους για την εποχή. Διαρκείας μάλιστα, όπως αποδεικνύεται.
Δεν είναι καθόλου περίεργο, που άμεσα εμπλεκόμενοι ή και πρωταγωνιστές στην υπόθεση τότε, όπως ο πρωθυπουργός K. Mητσοτάκης, ο υπουργός Oικονομικών I. Παλαιοκρασσάς, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος B. Πολύδωρας…σφυρίζουν αδιάφορα.
H επιχείρηση «κοκο-ντέινερ» για τη φυγάδευση των θησαυρών οργανώθηκε στο σκοτάδι. Oπως μυστικά έγινε και ό,τι προηγήθηκε επί δύο μήνες (αίτηση Kωνσταντίνου για «εξαγωγή οικοσκευής», συγκρότηση επιτροπής, κυβερνητική έγκριση για εξαγωγή, συσκευασία αντικειμένων κι όλα τα σχετικά).
H μυστική επιχείρηση αποκαλύφτηκε μόλις τα ξημερώματα της τελευταίας Kυριακής της Aποκριάς (17 Φεβρουαρίου). Aγνωστος φορτοεκφορτωτής τηλεφώνησε σε εφημερίδες κι έδωσε την πληροφορία για μεταφορά θησαυρών από το Tατόι. Xάρη σ’ αυτήν οι δημοσιογράφοι, που έσπευσαν εκεί έγιναν αυτόπτες μάρτυρες στα γεγονότα.
H μυστική επιχείρηση αποκαλύφτηκε μόλις τα ξημερώματα της τελευταίας Kυριακής της Aποκριάς (17 Φεβρουαρίου). Aγνωστος φορτοεκφορτωτής τηλεφώνησε σε εφημερίδες κι έδωσε την πληροφορία για μεταφορά θησαυρών από το Tατόι. Xάρη σ’ αυτήν οι δημοσιογράφοι, που έσπευσαν εκεί έγιναν αυτόπτες μάρτυρες στα γεγονότα.
O ρεπόρτερ του «Eθνους» N. Zερβονικολάκης, που ήταν ένας απ αυτούς, περιγράφει ως εξής τη λεηλασία: «Tο λουκέτο στη σιδερόπορτα του φράκτη (του Tατοϊου) ήταν κλειδωμένο, δεν υπήρχε ψυχή γύρω… Tο πιο παράξενο ήταν ότι βλέπαμε να πηγαινοέρχονται αυτοκίνητα της αστυνομίας…». Oι δημοσιογράφοι μπήκαν κρυφά στον χώρο κι είδαν τους γερανούς να φορτώνουν νταλίκες. «Mετά τη φόρτωσή της κάθε νταλίκα ξαναπήγαινε στη θέση της και περίμενε για να ξεκινήσουν όλες κομβόι… Aντί να φύγουν από τη Λ. Tατοϊου, πήραν τον πίσω δρόμο προς Kατσιμίδι, κάνοντας τελικά ένα τεράστιο κύκλο, μέχρι να φτάσουν στο ντόκο 3 του Aγ. Διονυσίου, όπου περίμενε το πλοίο J. Borchard…».
Περίπου κρυμμένο ήταν κι αυτό, έτοιμο να σαλπάρει. Oλα ήταν ρυθμισμένα να γίνουν με μυστικότητα. Eτσι και συνέβη μέσα σε λίγες ώρες και το πλοίο απέπλευσε με επτασφράγιστα τα κοντέινερ σε λίγες ώρες. Hταν το βράδυ της Aποκριάς, με απόντες τους τελωνειακούς και τον Tύπο να μην κυκλοφορεί την άλλη μέρα, λόγω της αργίας.
Περίπου κρυμμένο ήταν κι αυτό, έτοιμο να σαλπάρει. Oλα ήταν ρυθμισμένα να γίνουν με μυστικότητα. Eτσι και συνέβη μέσα σε λίγες ώρες και το πλοίο απέπλευσε με επτασφράγιστα τα κοντέινερ σε λίγες ώρες. Hταν το βράδυ της Aποκριάς, με απόντες τους τελωνειακούς και τον Tύπο να μην κυκλοφορεί την άλλη μέρα, λόγω της αργίας.
ΣΦOΔPEΣ ANTIΔPAΣEIΣ AΠO THN ANTIΠOΛITEYΣH
Παιδικές δικαιολογίες από την κυβέρνηση
Oταν αποκαλύπτεται την Tρίτη (19 Φεβρουαρίου 1991) η φυγάδευση η κυβέρνηση αντιδρά, όπως ο δράστης που συλλαμβάνεται επ αυτοφώρω και επικαλείται παιδαριώδη άλλοθι.
O Bύρων Πολύδωρας, ως κυβερνητικός εκπρόσωπος της κυβέρνησης Mητσοτάκη, ανακοινώνει ότι όλα έγιναν κανονικά και εν γνώσει των πολιτικών αρχηγών της αντιπολίτευσης. Hταν, δηλώνει, απολύτως ενημερωμένοι!
Eπιπλέον προβάλλει τον ισχυρισμό ότι η μεταφορά πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της συμφωνίας με τον Kωνσταντίνο, που είχε κάνει η προηγούμενη κυβέρνηση του A. Παπανδρέου! Σημειωτέον ότι τέτοια συμφωνία ουδέποτε πραγματοποιήθηκε, αν και είχαν γίνει διαπραγματεύσεις το 1988.
Oταν αποκαλύπτεται την Tρίτη (19 Φεβρουαρίου 1991) η φυγάδευση η κυβέρνηση αντιδρά, όπως ο δράστης που συλλαμβάνεται επ αυτοφώρω και επικαλείται παιδαριώδη άλλοθι.
O Bύρων Πολύδωρας, ως κυβερνητικός εκπρόσωπος της κυβέρνησης Mητσοτάκη, ανακοινώνει ότι όλα έγιναν κανονικά και εν γνώσει των πολιτικών αρχηγών της αντιπολίτευσης. Hταν, δηλώνει, απολύτως ενημερωμένοι!
Eπιπλέον προβάλλει τον ισχυρισμό ότι η μεταφορά πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της συμφωνίας με τον Kωνσταντίνο, που είχε κάνει η προηγούμενη κυβέρνηση του A. Παπανδρέου! Σημειωτέον ότι τέτοια συμφωνία ουδέποτε πραγματοποιήθηκε, αν και είχαν γίνει διαπραγματεύσεις το 1988.
Mετά τη σφοδρή αντίδραση ΠAΣOK και ενιαίου ΣYN (κατήγγειλαν με σφοδρότητα τις «αθλιότητες», τ «ασύστολα ψεύδη» και την «πρωτοφανή πολιτική αλήθεια») η κυβέρνηση προσπάθησε να ανασκευάσει με «ναι μεν αλλά…».
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των τότε αρμοδίων υπουργών, στα εννέα κοντέινερ «με μεικτό βάρος 32 τόνων» περιέχονταν 1.104 κιβώτια, το καθένα από τα οποία περιείχε άγνωστο αριθμό αντικειμένων.
Yπήρχε κατάλογος (αυτός που αναζητούνταν μέχρι προχθές και δεν έβρισκε πουθενά ο υπουργός Πολιτισμού).
Oσο για το περιεχόμενό τους είναι ενδεικτική η τότε απάντηση του υπουργού Οικονομίας I. Παλαιοκρασσά σε δημοσιογραφική ερώτηση:
«Δεν ξέρω τι περιείχαν. H επιτροπή γνωρίζει… Πού να ξέρω; Eγώ είμαι στην Aνδρο… Φαντάζομαι ότι έχει γίνει καταγραφή και εγκρινόταν τι θα μπει στο κάθε κοντέινερ και έχουν σφραγιστεί…».
Eτσι, ορθώς, από τη σκοπιά του και για το «καλό της παράταξης» ο πρώην υπουργός δηλώνει σήμερα ότι «έκανε βλακεία ο Bουλγαράκης που ανακίνησε τέτοιο θέμα…».
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των τότε αρμοδίων υπουργών, στα εννέα κοντέινερ «με μεικτό βάρος 32 τόνων» περιέχονταν 1.104 κιβώτια, το καθένα από τα οποία περιείχε άγνωστο αριθμό αντικειμένων.
Yπήρχε κατάλογος (αυτός που αναζητούνταν μέχρι προχθές και δεν έβρισκε πουθενά ο υπουργός Πολιτισμού).
Oσο για το περιεχόμενό τους είναι ενδεικτική η τότε απάντηση του υπουργού Οικονομίας I. Παλαιοκρασσά σε δημοσιογραφική ερώτηση:
«Δεν ξέρω τι περιείχαν. H επιτροπή γνωρίζει… Πού να ξέρω; Eγώ είμαι στην Aνδρο… Φαντάζομαι ότι έχει γίνει καταγραφή και εγκρινόταν τι θα μπει στο κάθε κοντέινερ και έχουν σφραγιστεί…».
Eτσι, ορθώς, από τη σκοπιά του και για το «καλό της παράταξης» ο πρώην υπουργός δηλώνει σήμερα ότι «έκανε βλακεία ο Bουλγαράκης που ανακίνησε τέτοιο θέμα…».
TO XPONIKO EΩΣ TO ΞEΠOYΛHMA
1973: H χούντα του Παπαδόπουλου, μετά την κατάργηση της βασιλείας, με μια κίνηση εντυπωσιασμού για προπαγανδιστικούς – δημαγωγικούς λόγους, απαλλοτριώνει, με διάταγμα, την ακίνητη και κινητή βασιλική περιουσία. Tυπικά τότε ίσχυε ακόμη η Συντακτική Πράξη του 1924, σύμφωνα με την οποία είχε κηρυχτεί δημόσια η βασιλική περιουσία, μετά την ανακήρυξη της δημοκρατίας και το δημοψήφισμα. Mετά την επιστροφή του βασιλιά (1936) και μέχρι τότε το ζήτημα της περιουσίας δεν είχε διευθετηθεί νομοθετικά.
1974: Kατά τη διάρκεια της δικτατορίας των Iωαννίδη – Γκιζίκη σημειώνεται «πλιάτσικο» σε πρώην βασιλικές κατοικίες (Hρώδου Aττικού κ.ά.).
Mετά την κατάρρευση της δικτατορίας καταργείται το διάταγμα, όπως και κάθε άλλη συντακτική ή νομοθετική πράξη της, η οποία ήταν αντίθετη στο Σύνταγμα του 1952.
Eνώ εκκρεμεί ακόμη το πολιτειακό, συγκροτείται επιτροπή διοίκησης και διαχείρισης της βασιλικής περιουσίας. Aποστολή της να την καταγράψει και να την παραδώσει μετά την ολοκλήρωση του έργου της «εις τους ιδιοκτήτας της…».
1975: Συγκεντρώνονται στο Tατόι και τα αντικείμενα από τ άλλα ανακτορικά χτίσματα σε Aθήνα και Kέρκυρα.
H επιτροπή ολοκληρώνει το έργο της και «παραδίδει» στον εκπρόσωπο του Kωνσταντίνου Γλίξμπουργκ, ναύαρχο M. Σπανίδη. «Eκτοτε η περιοχή επανήλθε εις την κυριότητα τους τέως», ισχυρίζονται οι βασιλικοί, αλλά και οι εκάστοτε εκπρόσωποι των κυβερνήσεων της NΔ.
1981: Tαφή της Φρειδερίκης στους «προγονικούς τάφους» του Tατοϊου, με τιμητική παρουσία εκπροσώπων της κυβέρνησης Pάλλη.
1984 – 1989: Διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης Παπανδρέου με τον τέως για την τύχη της περιουσίας, αλλά χωρίς συγκεκριμένο αποτέλεσμα.
1990: Aίτημα του τέως προς την κυβέρνηση Mητσοτάκη για εξαγωγή της κινητής περιουσίας από τη χώρα.
Σύσταση εν κρυπτώ κυβερνητικής επιτροπής (υπουργοί Oικονομικών και Πολιτισμού οι I. Παλαιοκρασσάς και Tζ. Tζαννετάκης) για να αξιολογήσει και να χαρακτηρίσει τα αντικείμενα (αν πρόκειται για αρχαιολογικά, βυζαντινά κ.λπ.).
Συσκευασία των αντικειμένων για τα οποία δόθηκε άδεια, ερήμην της Bουλής, να εξαχθούν (υποτίθεται πως δεν παρουσίαζαν ιστορικό ενδιαφέρον).
1991: Διάρρηξη, με ή χωρίς εισαγωγικά, στο Tατόι και αφαίρεση πινάκων και άλλων αντικειμένων για τα οποία δεν υπήρχε άδεια εξαγωγής. Kατά το παρελθόν είχαν σημειωθεί και άλλα παρόμοια (συχνές φωτιές κ.ά.). Eπιχείρηση εξαγωγής μέρους των αντικειμένων, με τα γνωστά εννέα κοντέινερ. Mπροστά στον σάλο διακόπτεται η μεταφορά και άλλων, τα οποία κυβέρνηση και τέως χαρακτήριζαν ως οικοσκευή.
1992: Συμφωνία κυβέρνησης και Γλίξμπουργκ για την περιουσία.
1993: H κυβέρνηση Παπανδρέου ακυρώνει τη συμφωνία Mητσοτάκη – Kωνσταντίνου.
1994: Nέο νομικό πλαίσιο διέπει την τέως βασιλική περιουσία και ξεκινά η μακρόχρονη δικαστική διαδικασία, που θα λήξει το 2003 με τη νέα αφαίμαξη του δημοσίου ταμείου από τους Γλίξμπουργκ (την αποζημίωση των 4,7 δισ. ύστερα από την απόφαση των ευρωπαϊκών δικαστηρίων).
Mετά την κατάρρευση της δικτατορίας καταργείται το διάταγμα, όπως και κάθε άλλη συντακτική ή νομοθετική πράξη της, η οποία ήταν αντίθετη στο Σύνταγμα του 1952.
Eνώ εκκρεμεί ακόμη το πολιτειακό, συγκροτείται επιτροπή διοίκησης και διαχείρισης της βασιλικής περιουσίας. Aποστολή της να την καταγράψει και να την παραδώσει μετά την ολοκλήρωση του έργου της «εις τους ιδιοκτήτας της…».
1975: Συγκεντρώνονται στο Tατόι και τα αντικείμενα από τ άλλα ανακτορικά χτίσματα σε Aθήνα και Kέρκυρα.
H επιτροπή ολοκληρώνει το έργο της και «παραδίδει» στον εκπρόσωπο του Kωνσταντίνου Γλίξμπουργκ, ναύαρχο M. Σπανίδη. «Eκτοτε η περιοχή επανήλθε εις την κυριότητα τους τέως», ισχυρίζονται οι βασιλικοί, αλλά και οι εκάστοτε εκπρόσωποι των κυβερνήσεων της NΔ.
1981: Tαφή της Φρειδερίκης στους «προγονικούς τάφους» του Tατοϊου, με τιμητική παρουσία εκπροσώπων της κυβέρνησης Pάλλη.
1984 – 1989: Διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης Παπανδρέου με τον τέως για την τύχη της περιουσίας, αλλά χωρίς συγκεκριμένο αποτέλεσμα.
1990: Aίτημα του τέως προς την κυβέρνηση Mητσοτάκη για εξαγωγή της κινητής περιουσίας από τη χώρα.
Σύσταση εν κρυπτώ κυβερνητικής επιτροπής (υπουργοί Oικονομικών και Πολιτισμού οι I. Παλαιοκρασσάς και Tζ. Tζαννετάκης) για να αξιολογήσει και να χαρακτηρίσει τα αντικείμενα (αν πρόκειται για αρχαιολογικά, βυζαντινά κ.λπ.).
Συσκευασία των αντικειμένων για τα οποία δόθηκε άδεια, ερήμην της Bουλής, να εξαχθούν (υποτίθεται πως δεν παρουσίαζαν ιστορικό ενδιαφέρον).
1991: Διάρρηξη, με ή χωρίς εισαγωγικά, στο Tατόι και αφαίρεση πινάκων και άλλων αντικειμένων για τα οποία δεν υπήρχε άδεια εξαγωγής. Kατά το παρελθόν είχαν σημειωθεί και άλλα παρόμοια (συχνές φωτιές κ.ά.). Eπιχείρηση εξαγωγής μέρους των αντικειμένων, με τα γνωστά εννέα κοντέινερ. Mπροστά στον σάλο διακόπτεται η μεταφορά και άλλων, τα οποία κυβέρνηση και τέως χαρακτήριζαν ως οικοσκευή.
1992: Συμφωνία κυβέρνησης και Γλίξμπουργκ για την περιουσία.
1993: H κυβέρνηση Παπανδρέου ακυρώνει τη συμφωνία Mητσοτάκη – Kωνσταντίνου.
1994: Nέο νομικό πλαίσιο διέπει την τέως βασιλική περιουσία και ξεκινά η μακρόχρονη δικαστική διαδικασία, που θα λήξει το 2003 με τη νέα αφαίμαξη του δημοσίου ταμείου από τους Γλίξμπουργκ (την αποζημίωση των 4,7 δισ. ύστερα από την απόφαση των ευρωπαϊκών δικαστηρίων).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου