Η ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ «ΕΦ.ΣΥΝ.»

AP Photo/Richard Drew

10.03.2020, 08:55

Ενας πλανήτης χωρίς δίχτυ ασφαλείας

ΕΦ.ΣΥΝ.

Δώδεκα χρόνια μετά την κορύφωση της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα εμφανίζεται πάλι με ένα διαλυμένο ανοσοποιητικό σύστημα, απόλυτα εκτεθειμένο σε κάθε διαταραχή, οικονομική, κερδοσκοπική, περιβαλλοντική, γεωπολιτική ή «φυσική», όπως η τωρινή επιδημία του κορονοϊού.
Η εμφάνιση μιας επιδημίας δεν είναι βέβαια πρωτόγνωρη, αλλά εξελίσσεται σε πρωτοφανείς για την ανθρωπότητα συνθήκες. Συνθήκες που έχει διαμορφώσει η παγκοσμιοποίηση, με τη διασύνδεση των πληθυσμών και την κινητικότητα των ανθρώπων στο υψηλότερο επίπεδο της Ιστορίας. Η ταχύτητα μετάδοσης του ιού είναι ευθέως ανάλογη με την ταχύτητα μετακίνησης των ανθρώπων και διακίνησης των αγαθών και των κεφαλαίων.
Από τη μέχρι τώρα πορεία των πραγμάτων αποδεικνύεται ότι, ενώ η αντιμετώπιση του ιού είναι πρωτίστως υπόθεση της ιατρικής και της βιοτεχνολογίας, η ανάσχεση της επιδημίας είναι υπόθεση κοινωνικής και οικονομικής μηχανικής.
Και αν στο πρώτο πεδίο, έστω και με καθυστερήσεις, τα κράτη ανταποκρίνονται σε γενικές γραμμές με το ίδιο πρωτόκολλο περιορισμών των μετακινήσεων και συναθροίσεων, στο δεύτερο πεδίο, των οικονομικών παρενεργειών της επιδημίας, έχει χαθεί ο έλεγχος. Οι αγορές, οι ίδιες που βύθισαν στο χάος την παγκόσμια οικονομία το 2008 και εξώθησαν την Ελλάδα, το 2010, σε μια οδυνηρή κρίση, για ακόμη μια φορά λειτουργούν ως επιταχυντές μιας νέας κρίσης, με επίκεντρο την επιδημία.
Το χθεσινό παγκόσμιο κραχ στα μεγαλύτερα χρηματιστήρια του κόσμου, δίπλα στην κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου που πυροδότησε η αντιπαράθεση Σαουδικής Αραβίας και Ρωσίας για τον έλεγχο της αγοράς μαύρου χρυσού, αποδεικνύει ότι η κρίση του 2008 δεν έχει αφήσει κανέναν μηχανισμό άμυνας, κανένα δίχτυ ασφαλείας, κανένα «πρωτόκολλο» ελέγχου στον σκοτεινό κόσμο των αγορών μετοχών, εμπορευμάτων, νομισμάτων, κεφαλαίων.
Ο πανικός με τον οποίο αντιδρούν οι αγορές εδώ και δύο εβδομάδες κονιορτοποιεί τις καθησυχαστικές αφηγήσεις των πολιτικών ηγεσιών και των διεθνών οργανισμών, ότι το καπιταλιστικό σύμπαν, έστω και με σκαμπανεβάσματα, έστω και με χαμηλές ταχύτητες, κινείται σε τροχιά «κανονικότητας».
Δυστυχώς, αυτή είναι η μόνη «κανονικότητα» που μπορεί να μας προσφέρει ένα οικονομικό σύστημα που βασίζεται στο «ο σώζων εαυτόν σωθήτω». Ακόμη χειρότερο είναι ότι δεν υπάρχει καμιά ενθαρρυντική ένδειξη πως το συνειδητοποιούν οι ηγέτες του κόσμου