Συνάντηση μεταξύ του εκπροσώπου της τουρκικής προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν και του συμβούλου της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν πραγματοποιήθηκε σήμερα, Κυριακή, στην Κωνσταντινούπολη. Στο επίκεντρο βρέθηκαν οι τουρκικές προκλήσεις στην ανατολική Μεσόγειο, καθώς και το πρόγραμμα προμήθειας των αμερικανικών F-16 από την Τουρκία.

Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της συνάντησης στο προεδρικό θέρετρο Mabeyn, συζητήθηκαν θέματα, όπως οι πολιτικές και οικονομικές σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ, οι τομείς συνεργασίας στην αμυντική βιομηχανία, ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι διαδικασίες ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ και οι εξελίξεις σε Αιγαίο, Μεσόγειο και Νότιο Καύκασο.

Μαζί με την εφαρμογή του Στρατηγικού Μηχανισμού, εκφράστηκε η προσδοκία να αυξηθούν οι τομείς συνεργασίας με βάση τα κοινά συμφέροντα.Επίσης, τονίστηκε ότι η ολοκλήρωση της διαδικασίας για το θέμα των F-16 θα εξυπηρετήσει τα στρατηγικά συμφέροντα των δύο χωρών.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, υπογραμμίστηκε ο βασικός ρόλος της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ και σημειώθηκε ότι οι σύμμαχοι πρέπει να ενεργούν με αρμονία και αλληλεγγύη κατά των κοινών κινδύνων για την ασφάλεια και όλων των τρομοκρατικών απειλών.

Σύμφωνα με πληροφορίες του τουρκικού Τύπου, ο Ιμπραήμ Καλίν ανέφερε στον Τζέικ Σάλιβαν ότι η Τουρκία δεν θα διστάσει να προστατεύσει τα δικαιώματα και τα συμφέροντά της στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο και δήλωσε ότι οι επιθετικές ενέργειες της Ελλάδας αντιβαίνουν του διεθνούς δικαίου και είναι απαράδεκτες.

Από την πλευρά του, ο Τζέικ Σάλιβαν, επισήμανε τη «σημασία του διαλόγου και της διπλωματίας για την επίλυση τυχόν διαφωνιών στην Ανατολική Μεσόγειο».

Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, οι δύο πλευρές συζήτησαν το ζήτημα της προόδου για την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, οι δύο πλευρές συζήτησαν τη συνεχιζόμενη υποστήριξή τους προς την Ουκρανία έναντι της επιθετικότητας της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένης της καταδίκης της παράνομης προσάρτησης ουκρανικών εδαφών από τη Ρωσία.

Ο κ. Σάλιβαν εξέφρασε την εκτίμησή του για τις προσπάθειες της Τουρκίας να βελτιώσει την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, βοηθώντας στη διευκόλυνση της εξαγωγής ουκρανικών σιτηρών και στο διπλωματικό της έργο για να εξασφαλίσει την απελευθέρωση Ουκρανών αιχμαλώτων πολέμου, καθώς και δύο Αμερικανών πολιτών που κρατούνται από τη Ρωσία.

«Μπλόκο» στα F-16

Πάντως, αν και οι συζητήσεις για το πρόγραμμα προμήθειας αμερικανικών F-16 από την Τουρκία συνεχίζονται, έχει καταστεί σαφές πως η Άγκυρα θα πρέπει να αλλάξει «τροπάρι» έναντι της Ελλάδας εάν επιθυμεί να έχει ελπίδες για νέα μαχητικά αεροσκάφη από τις ΗΠΑ.

Για του λόγου το αληθές, ο γερουσιαστής και Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ Ρόμπερτ Μενέντεζ συνόδευσε με αυστηρό μήνυμα προς την Τουρκία την τροπολογία του με την οποία θέτει σοβαρότατα εμπόδια στην προμήθεια F-16.

Λίγες ώρες μετά την κατάθεση της σχετικής τροπολογίας στην Γερουσία, ο Μενέντεζ βρέθηκε σε εκδήλωση των ομογενών στο Νιου Τζέρσεϊ σχολιάζοντας την πολιτική της Τουρκίας. Ο γερουσιαστής μέσω του ANT1 έστειλε το μήνυμα πως «οποιαδήποτε επιθετικότητα [εκ μέρους της Τουρκίας] θα έχει συνέπειες και δεν θα γίνει αποδεκτή».

«Η Τουρκία, υπό τον Ερντογάν, έχει μια οικονομία που πασιφανέστατα καταρρέει. Οι Τούρκοι πολίτες υποφέρουν εξαιτίας του Ερντογάν και των οικονομικών πολιτικών του. Ενόσω πλησιάζει σε εκλογές του χρόνου, είναι μια επικίνδυνη περίοδος για να προσπαθήσει να προκαλέσει ένα επεισόδιο προκειμένου να αποσπάσει την προσοχή των Τούρκων πολιτών από την πολύ κακή οικονομική τους κατάσταση. Όμως εμείς πρέπει να ξεκαθαρίσουμε - και πιστεύω ότι το έχουμε κάνει - πως οποιαδήποτε επιθετικότητα θα έχει συνέπειες και δεν θα γίνει αποδεκτή. Νομίζω, στο τέλος της ημέρας, ότι παρότι θα ήθελε να το κάνει αυτό για να αποσπάσει την προσοχή των Τούρκων, θεωρώ ότι όπως είναι ο κόσμος και με τις διαμάχες που υπάρχουν αλλά και με τις συνέπειες για αυτούς που έχουν προκαλέσει επεισόδια, όπως ο Πούτιν στην Ρωσία, δεν είμαι σίγουρος ότι θα το κάνει», τόνισε ο Μενέντεζ και πρόσθεσε:

«Το μήνυμα είναι η αλληλεγγύη προς τους Έλληνες και τους Κύπριους. Η εκτίμηση για την εκπληκτική συνεισφορά τους προς την χώρα μας και το πόσο απίστευτοι σύμμαχοι είναι για τις ΗΠΑ, μέσω του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Όπως επίσης και ότι έχουν την υποστήριξή μας, στο τέλος της ημέρας και ότι η σχέση μας εμβαθύνεται. Θεωρώ ότι βρισκόμαστε στο υψηλότερο σημείο των σχέσεων της Ελλάδας και των ΗΠΑ», δήλωσε.

Μετά την τροπολογία Μενέντεζ, και δεύτερη τροπολογία αυτή τη φορά από τον γερουσιαστή Κρις Βαν Χόλεν βάζει εμπόδια στην Τουρκία για την προμήθεια F-16 από τις ΗΠΑ.

Η τροπολογία αναφέρει ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν μπορεί να πουλήσει ή να εγκρίνει άδεια για την εξαγωγή νέων αεροσκαφών F-16 ή τεχνολογία αναβάθμισης ή κιτ εκσυγχρονισμού F-16 σε οποιαδήποτε αρχή, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Νόμου περί Ελέγχου Αμυντικών Εξαγωγών, στην κυβέρνηση της Τουρκίας ή σε οποιονδήποτε οργανισμό ή όργανο της Τουρκίας, εκτός εάν ο Πρόεδρος πιστοποιήσει στην Επιτροπή Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας και στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων και στις Επιτροπές Άμυνας του Κογκρέσου ότι:

  • μια τέτοια πώληση είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ
  • περιλαμβάνεται λεπτομερής περιγραφή των συγκεκριμένων μέτρων που έχουν ληφθεί για να διασφαλιστεί ότι τέτοια F-16 δεν θα χρησιμοποιηθούν από την Τουρκία για τις επαναλαμβανόμενες μη εξουσιοδοτημένες υπερπτήσεις πάνω από την Ελλάδα και εναντίον στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά συμμάχων των ΗΠΑ συμπεριλαμβανομένου του SDF για την εκστρατεία κατά του ISIS
  • καμία εξαγωγή νέων αεροσκαφών F-16 ή τεχνολογία αναβάθμισης ή κιτ εκσυγχρονισμού F-16 δεν δύναται να πραγματοποιηθεί πριν από την ημερομηνία που η Τουρκία επικυρώσει την ένταξη Σουηδιας και Φινλανδιας στο ΝΑΤΟ.