Αφορολόγητο και συντάξεις καθορίζουν τα επόμενα βήματα της διαπραγμάτευσης
«Θα κάνουμε τον Ιούνιο τον απολογισμό της δημοσιονομικής κατάστασης και των πολιτικών που θα χρειαστούν για να επιτευχθεί ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ με τρόπο βιώσιμο και φιλικό προς την ανάπτυξη, με βάση τα διαθέσιμα εκείνη τη στιγμή δεδομένα». Αυτή είναι η απάντηση που δίνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο όταν ερωτάται για το τι θα ισχύσει με το χρόνο μείωσης του αφορολογήτου, δηλαδή για το εάν θα μειωθεί από το 2019 ή το 2020 όπως ήδη προβλέπεται.
Πρέπει να σημειωθεί πως στο Συμπληρωματικό Μνημόνιο Κατανόησης (Supplemental Memorandum of Understanding) που έχουν συνομολογήσει Ελλάδα και θεσμοί ήδη από το τέλος της τρίτης αξιολόγησης, προβλέπεται ο οδικός χάρτης για τις σχετικές αποφάσεις. Συγκεκριμένα, προβλέπεται πως η μείωση του αφορολογήτου από το 2019, αντί το 2020 θα δρομολογηθεί εάν το ΔΝΤ στη βάση μιας διαφανούς αξιολόγησης «που θα κοιτά στο μέλλον» κρίνει ως απαραίτητη την εφαρμογή του μέτρου, προκειμένου να επιτευχθεί ο συμφωνημένος δημοσιονομικός στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα του 3,5% το 2019. Κατά τους δανειστές αυτή η απόφαση θα ληφθεί στη βάση των δημοσιονομικών επιδόσεων της Ελλάδος για το 2017 και το 2018, ωστόσο θα ληφθούν υπόψη «και άλλα στοιχεία».
Η ελληνική πλευρά όταν ερωτάται για τα «άλλα στοιχεία» υποστηρίζει πως οι παράγοντες που θα κρίνουν την τελική απόφαση του Ταμείου θα είναι ο ρυθμός ανάπτυξης του πρώτου τριμήνου του 2018, ο οποίος θα γίνει γνωστός στις αρχές Ιουνίου και η πορεία των εσόδων του προϋπολογισμού. Στη βάση αυτή προσδοκάται πως οι αποφάσεις του ΔΝΤ θα είναι θετικές, δηλαδή δεν θα ζητήσει την πρόωρη μείωση του αφορολογήτου.
Και η κυβερνητική αισιοδοξία έχει κάποια βάση. Η πολύ γρηγορότερη από ότι συνήθως ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης του τρέχοντος προγράμματος, απέτρεψε στο αρχικό τρίμηνο του 2018 την κλιμάκωση της αβεβαιότητας και την επιδείνωση του οικονομικού περιβάλλοντος που συνήθως προξενεί αυτή η διαδικασία. Επιπλέον, σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, την περίοδο Ιανουαρίου - Μαρτίου 2018 κατεγράφη πρωτογενές πλεόνασμα 2,366 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,096 δισ. ευρώ. Το δε ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε την περίοδο Ιανουαρίου - Μαρτίου 2018 σε 12,158 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 936 εκατ. ευρώ ή 8,3% έναντι του στόχου.
Η περίπτωση των συντάξεων
Τις τελευταίες εβδομάδες πηγές τόσο από το Μαξίμου όσο και από το υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζουν πως η δημοσιονομική υπεραπόδοση οπλίζει την κυβέρνηση με διαπραγματευτικά ατού και θα της επιτρέψουν στην επικείμενη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς στην Αθήνα στις 14 Μάιου να θέσει ζήτημα μετάθεσης της μεσοσταθμικής περικοπής των συντάξεων κατά 18% από την 1η Ιανουαρίου 2019.
Ωστόσο, πηγές των δανειστών αναφέρουν πως αυτό δεν προβλέπεται στο Συμπληρωματικό Μνημόνιο Κατανόησης και δεν μπορεί να εγερθεί ως απαίτηση, καθώς ήδη η περικοπή της προσωπικής διαφοράς των συνταξιούχων έχει ενσωματωθεί στα σενάρια των δανειστών για το επόμενο έτος.
Κατά τις ίδιες πηγές, το «ανοικτό» θέμα με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για τη συνταγματικότητα των διατάξεων του νόμου Κατρούγκαλου είναι ένας ακόμη παράγοντας που καθιστά «απαγορευτική» την όποια συζήτηση για μετάθεση των αποφάσεων για τις συντάξεις.
