ΑΠΟΨΕΙΣ
Φαρισαϊσμός και ευρωεκλογές
Σε μερικές εβδομάδες οι Ελληνες, μαζί με τους άλλους Ευρωπαίους ψηφοφόρους, θα εκλέξουν τους εκπροσώπους τους στο Ευρωκοινοβούλιο. Κοντολογίς οι Ευρωπαίοι θα επιλέξουν εκείνους που μπορούν να ανταποκριθούν στο νομοθετικό, εποπτικό και δημοσιονομικό έργο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αλλά και τα κόμματα που το πολιτικό πρόγραμμά τους συμπλέει με τις αντιλήψεις τους για τις προτεραιότητες στη διακυβέρνηση.
Αυτό είναι ένα γενικό πλαίσιο. Συνοπτικό μεν αλλά αρκετά περιεκτικό προκειμένου να αντιληφθεί κανείς ότι στις ευρωεκλογές οι Ευρωπαίοι θα κρίνουν, θα συγκρίνουν και θα αξιολογήσουν κόμματα και υποψηφίους. Και το εύλογο ερώτημα που ανακύπτει είναι αν αυτά που χαρακτηρίζουν την προεκλογική περίοδο είναι αυτά που της αρμόζουν.
Ας ξεκινήσουμε από το δεύτερο. Αυτό που θα έπρεπε να κυριαρχεί στην προεκλογική αντιπαράθεση είναι η «σύγκρουση» ιδεολογιών, προγραμμάτων και... δεξιοτήτων. Κόμματα και υποψήφιοι θα έπρεπε να πείσουν για την ορθότητα της πολιτικής τους, την αξιοπιστία, τη συνέπεια αλλά και για την ικανότητα να ανταποκριθούν στις συγκεκριμένες απαιτήσεις.
Αντί αυτών, παρακολουθούμε έντονες λεκτικές αντιπαραθέσεις με θέματα που δεν έχουν καμία σχέση με προγράμματα, ιδεολογίες και... δεξιότητες και που πολύ συχνά ξεπερνούν τα όρια της ευπρέπειας. Αντιπαραθέσεις που διανθίζονται με απειλές, με κορυφαία εκείνη των ακροδεξιών λαϊκιστών.
Πολλές εκπομπές πολιτικού διαλόγου βρίθουν από σκηνές πολιτικού χουλιγκανισμού. Αλαζόνες και υπερφίαλοι πολιτευτές με εξυπνακισμούς χειρίστης ποιότητος ανταγωνίζονται αλλήλους στη ρηχότητα ιδεών και επιχειρημάτων, την κενότητα και την ημιμάθεια. Εισαγγελείς μικράς διαρκείας με πύρινα «κατηγορώ» και απέχθεια στην αυτοκριτική και την αυτογνωσία. Ομως πρέπει να αναγνωρίσω ότι όλοι τους παρέμεναν προσηλωμένοι στον καμβά που είχαν ήδη κεντήσει τα κόμματά τους. Εναν καμβά όπου κυριαρχούν η μικροπολιτική και οι... λαϊκιστές.
Και αν η μικροπολιτική είναι η τροφή των καφενείων τότε οι λαϊκιστές είναι κάτι σαν τον «κακό δράκο» του παραμυθιού. Κάθε φορά που γίνεται επίκλησή τους, αναδύονται παιδικές μνήμες με φράσεις όπως «φάε το φαγητό σου γιατί θα έρθει ο δράκος» που τσίριζαν οι παλιές στα δύστροπα καμάρια τους. Τότε αντιλαμβάνεσαι ότι το πολιτικό σύστημα αμφισβητώντας την αποτελεσματικότητα του ορθού λόγου καταφεύγει στον... τρόμο. Ομως και αυτός σήμερα δεν είναι αποτελεσματικός αφού για δεκάδες εκατομμύρια Ευρωπαίων ψηφοφόρων ο «δράκος» των λαϊκιστών έχει μεταμορφωθεί σε τιμωρό και εκδικητή εκείνων που τους οδήγησαν στην ανέχεια και την ανασφάλεια.
Θα σκεφτείτε: Η Μέρκελ, ο Μακρόν, ο Σάντσεθ, ο Ρέντσι, ο Ολάντ, ο Σαρκοζί, ο Ραχόι, ο Γιούνκερ, ο Μοσκοβισί, ακόμα και οι δικοί μας δεν αντιλαμβάνονται ότι πλέον οι «δράκοι» δεν... συγκινούν; Προφανώς το γνωρίζουν, αλλά από τη στιγμή που συνειδητοποίησαν ότι ακυρώθηκαν στην ψυχή και στο μυαλό ενός μεγάλου μέρους του ακροατηρίου τους, οι επιλογές τους περιορίστηκαν δραματικά. Και ακυρώθηκαν από την πολιτική που για 30 χρόνια σκόρπισε απλόχερα τη φτώχεια και το μίσος που νεκρανάστησε τους λαϊκιστές. Αυτούς τους ακροδεξιούς λαϊκιστές που φιλοξενούσαν στα κόμματά τους μέχρι να έλθουν οι κατάλληλες συνθήκες για να κουνήσουν το μαντίλι και να αρχίσουν να μετατρέπουν το μίσος σε ιδεολογία.
Πλέον, οι ηγέτες της Ε.Ε. απέμειναν με δύο επιλογές: είτε να αλλάξουν πολιτική είτε να παίξουν με τον φόβο. Προτίμησαν το δεύτερο γιατί δεν ήθελαν να κάνουν το πρώτο. Αλλωστε τόσο οι σημερινοί όσο και οι προηγούμενοι ηγέτες γνώριζαν ότι η Ακροδεξιά βαδίζει χεράκι χεράκι με τη φτώχεια.
Το ήξεραν από τα τραύματα των χωρών τους. Σημαντικοί διανοητές από τη δεκαετία του 1990 είχαν επισημάνει την απειλή. Από το 2008 οι φωνές που προειδοποιούσαν ότι Ακροδεξιά και λιτότητα είναι συγκοινωνούντα δοχεία έγιναν κραυγές. Ισως η πιο πλήρης μελέτη είναι αυτή που έγραψαν οι Manuel Funke, Moritz Schularick και Christoph Trebesch. Οι διανοητές αυτοί μελέτησαν 100 χρηματοπιστωτικές κρίσεις και 800 εθνικές εκλογές σε 20 Δημοκρατίες από το 1870 και απέδειξαν ότι οι οικονομικές καταστροφές λειτουργούν σαν λίπασμα για την Ακροδεξιά και φέρνουν τον κατακερματισμό του πολιτικού συστήματος. Σε ανάλογα συμπεράσματα κατέληξαν οι De Bromhead, Eichengreen και O'Rourke που μελέτησαν τις εκλογικές συνέπειες των κρίσεων στη δεκαετία του 1920 και του 1930. Οι Mian, Sufi και Trebbi αποκάλυψαν ότι η πολιτική κλασματοποίηση αυξάνεται μετά τις οικονομικές κρίσεις που συνέβησαν από το 1980 και μετά.
Επομένως, οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν έχουν το ελαφρυντικό της άγνοιας. Γνώριζαν ότι το πολιτικό σύστημα διαλυόταν και ότι τα παραδοσιακά κόμματα θα μετατρέπονταν σε κλάσματα της παλιάς τους δύναμης. Ηξεραν ότι κόμματα όπως το AfD, το Vox, η Λέγκα και η Χρυσή Αυγή θα εγκατέλειπαν τις κρυψώνες και θα έβγαιναν στον ήλιο. Παρ' όλα αυτά προχώρησαν σκορπώντας φτώχεια, εξαθλίωση και μίσος. Και όταν φοβήθηκαν άρχισαν να επικαλούνται τις «σατανικές» ιδιότητες των δημιουργημάτων τους προκειμένου να εξακολουθήσουν να σκορπούν δυστυχία. Το να έρχονται λοιπόν όλοι αυτοί και να ξορκίζουν τον κακό δράκο των λαϊκιστών της Ακροδεξιάς χωρίς καμία διάθεση μεταμέλειας, είναι σαν να φτύνουν κατάμουτρα τους Ευρωπαίους ψηφοφόρους...
*δημοσιογράφος, συγγραφέας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου