Η ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ «ΕΦ.ΣΥΝ.»

Νεοανεγειρόμενη οικοδομή στην Αθήνα
EUROKINISSI/ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ 23.11.2019, 09:03

Οικιστικό απαρτχάιντ

ΕΦ.ΣΥΝ.

Η οικοδομή ίσως αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό θύμα της δεκαετούς ελληνικής κρίσης. Η λέξη κατάρρευση κυριολεκτεί στην περίπτωση της αγοράς κατοικίας. Στο βαθύτερο σημείο της ύφεσης η οικοδομική δραστηριότητα σχεδόν εκμηδενίστηκε, οι τιμές των ακινήτων κατέρρευσαν, χιλιάδες άλλαξαν χέρια σε εξευτελιστικές τιμές και χιλιάδες επίσης συσσωρεύτηκαν στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, περιμένοντας τον πλειστηριασμό.

Φαίνεται, μάλιστα, ότι οι δανειστές άφησαν να συντελεστεί αυτή η ευρεία παραγωγική καταστροφή. Χρησιμοποιήθηκε συχνά το υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Ελλάδα, 85%, το υψηλότερο στην Ευρώπη, ως κάτι εντελώς αφύσικο και ως επιχείρημα συνενοχής της ελληνικής κοινωνίας στην κρίση γενικώς και στην κατάρρευση των τραπεζών ειδικότερα.

Επομένως, το υπόρρητο συμπέρασμα, στο οποίο εμμέσως έχει αναφερθεί ακόμη και η Γερμανίδα καγκελάριος, ήταν ότι η απαξίωση της ακίνητης περιουσίας των Νεοελλήνων ήταν κάποιου είδους δίκαιη τιμωρία.

Advertisement

Βρισκόμαστε σε αντίστροφη μέτρηση. Την αρχή την έκανε η ίδια η αγορά, με τη θεαματική επέκταση της βραχυχρόνιας μίσθωσης που εκτόξευσε τις τιμές ακινήτων σε οικιστικές ζώνες των πόλεων, αλλά και με τις αγορές ακινήτων από ξένους επενδυτές, με ή χωρίς χρυσή βίζα, που ωθούν σε άνοδο και τις τιμές αγοράς.

Η κυβέρνηση έρχεται να ενισχύσει αυτή την τάση, με ένα σύνολο μέτρων, με σημαντικότερο την τριετή αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές, αλλά και σε όσες έχουν εκδοθεί από το 2006. Κυβερνητική φιλοδοξία είναι η αναθέρμανση της οικοδομικής δραστηριότητας και της κτηματαγοράς να προσθέσει τουλάχιστον μισή μονάδα ανάπτυξης.

Στόχος θεμιτός για έναν καθημαγμένο κλάδο, που κάποτε στήριζε πολλές χιλιάδες επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας. Η φιλοδοξία αυτή αμφισβητείται από πολλές πλευρές, ενώ επισημαίνεται και ο κίνδυνος μιας νέας, βραχύβιας «φούσκας» ακινήτων. Ωστόσο, πολύ σημαντικότεροι είναι οι φόβοι που διατυπώνονται, ότι μια μεγάλη και απότομη άνοδος των τιμών αγοράς και των ενοικίων, ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις, θα προκαλέσει έναν μαζικό αποκλεισμό από το δικαίωμα στην κατοικία των φτωχότερων νοικοκυριών και ιδιαίτερα της νέας γενιάς, της οποίας το εισόδημα μένει καθηλωμένο στα επίπεδα των μνημονίων.

Μια «απελευθέρωση» των δυνάμεων της αγοράς στα ακίνητα, ενώ απουσιάζει μια δημόσια στεγαστική πολιτική, μπορεί να μετατρέψει τα μέτρα ενίσχυσης της οικοδομής σε οικιστικό απαρτχάιντ.