Την αύξηση των επιτοκίων της κατά 0,25% (στο 4,75%-5%) αποφάσισε η αμερικανική ομοσπονδιακή κεντρική τράπεζα (Fed) σε μια προσπάθεια να ισορροπήσει και να εναρμονίσει αυτά που δεν ισορροπούν και δεν εναρμονίζονται. Αφού προέβη στη στερεότυπη διαβεβαίωση ότι «το τραπεζικό σύστημα των ΗΠΑ είναι υγιές και ανθεκτικό» (…) και ότι η Fed παραμένει προσηλωμένη στον στόχο μείωσης του πληθωρισμού στο 2%, δημοσιοποίησε τις εκτιμήσεις της:
● Οι πρόσφατες εξελίξεις είναι πιθανό να οδηγήσουν σε αυστηρότερους πιστωτικούς όρους για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και να επιβαρύνουν την οικονομική δραστηριότητα, τις προσλήψεις και τον πληθωρισμό.
● Οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό αναθεωρήθηκαν προς τα πάνω για το 2023 (3,3% έναντι 3,1%), αλλά διατηρήθηκαν σταθερές για το 2024 (2,5%). Οι προβλέψεις για τους ρυθμούς ανάπτυξης αναθεωρήθηκαν επίσης προς τα κάτω (0,4% έναντι 0,5%) και το επόμενο έτος (1,2% έναντι 1,6%).
Στην Ευρώπη, οι... διάσημοι 5 «σοφοί» της Γερμανίας έβγαλαν το δικό τους πόρισμα: υψηλός πληθωρισμός 6,6% το 2023 και οριακά ύφεση στη Γερμανία. Ανοδικές τάσεις εμφάνισε ο πληθωρισμός και στη Μ. Βρετανία. Η Fed αντιμετωπίζει κρίση αξιοπιστίας και δέχεται κριτικές τόσο για τη στάση της στο ζήτημα του πληθωρισμού και των επιτοκίων όσο και για την αποτυχία της να αποτρέψει την τρέχουσα τραπεζική κρίση ενώ βρίσκεται μπροστά σε άλυτο γρίφο: πώς να σώσει το τραπεζικό σύστημα χωρίς να αφήσει χώρο για νέα εκτίναξη του πληθωρισμού.
Το «τρίγωνο» πληθωρισμός - επιτόκια - τραπεζική κρίση εξελίσσεται σε οικονομικό «τρίγωνο των Βερμούδων»: ό,τι ανακουφίζει την τραπεζική κρίση (χαμηλότερα επιτόκια), ενισχύει τον πληθωρισμό και ό,τι καταπολεμά τον πληθωρισμό (υψηλά επιτόκια), επιδεινώνει την οικονομική επιβράδυνση/ύφεση και την τραπεζική κρίση.
Κρίση με βάθος
Οι αγορές δεν καλοδέχτηκαν την απόφαση και τις εκτιμήσεις της Fed, με τα χρηματιστήρια να γυρνάνε σε αρνητικό έδαφος, ενώ η γενική εικόνα είναι επιφυλακτικότητα και νευρικότητα.
Οσον αφορά την τραπεζική κρίση και τις συνέπειές της, κάθε μέρα που περνά αποκαλύπτεται το βάθος του προβλήματος. Η Silicon Valley (SVB) κατέρρευσε εξαιτίας bank run, δηλαδή μαζικής φυγής καταθέσεων. Ωστόσο, αποκαλύπτεται τώρα ότι πριν από την τελική φάση της κατάρρευσης, η SVB αλλά και το σύνολο του αμερικανικού τραπεζικού συστήματος έχαναν σταθερά, επί πολλούς μήνες, καταθέσεις μεγάλου ύψους, όπως αποκαλύπτει σχετική έκθεση της Fed (H8 Report). Το πρόβλημα της φυγής των καταθέσεων δεν μπορεί να αποδοθεί στις ιδιαιτερότητες της SVB, αλλά σε διαρθρωτικούς παράγοντες της οικονομικής συγκυρίας:
Πρώτον, στην οικονομική επιβράδυνση ή και ύφεση, η οποία επιτείνεται από την πολιτική συστηματικής αύξησης των επιτοκίων του δολαρίου αλλά και του ευρώ και έχει συνέπεια τη δημιουργία προβλημάτων ρευστότητας σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, που οδηγεί σε απόσυρση καταθέσεων για χρηματοδότηση τρεχουσών αναγκών.
Ασφάλεια καταθέσεων
Δεύτερον, στο γεγονός ότι ο συνδυασμός υψηλού πληθωρισμού και πολύ χαμηλών επιτοκίων καταθέσεων απαξιώνει τις καταθέσεις και αφαιρεί από αυτές κάθε «ιδιότητα» επένδυσης που αποσκοπεί σε κάποια, έστω μικρή, απόδοση. Με αρνητικό πραγματικό επιτόκιο εξαιτίας αυτών, οι καταθέσεις μειώνονται – και τα χρήματα κατευθύνονται αλλού.
Τρίτον, η μεγάλη διαφορά μεταξύ επιτοκίου καταθέσεων και επιτοκίου δανεισμού, που λειτουργεί σαν αντικίνητρο για τοις καταθέσεις.
Υστερα από την πρόσφατη εκδήλωση της τραπεζικής κρίσης, αναδείχθηκε ακόμη ένα πρόβλημα: κατά πόσο οι καταθέσεις είναι εγγυημένες. Η Fed εγγυήθηκε την ασφάλεια του συνόλου των καταθέσεων της SVB και η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, κ. Γέλεν, μίλησε για εγγύηση του συνόλου των καταθέσεων. Ωστόσο, το μόνο που εγγυάται αυτό, είναι ότι δεν θα έχουμε ένα γενικευμένο bank run. Οι συνθήκες που διαμορφώνονται ισοδυναμούν με πολλαπλή απαξίωση των καταθέσεων, που κατά κάποιον τρόπο είναι «υπό διωγμό»...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου