ΑΠΟΨΕΙΣ

Ποιοι ευθύνονται για το υπέρογκο δημόσιο έλλειμμα του 2009;

elstat.jpg

Το κτίριο της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής | EUROKINISSI/ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΟΝΗΣ

01.09.2016, 15:27 | Ετικέτες:  ΕΛΣΤΑΤ, οικονομία, Ευρωπαϊκή Ένωση, Άρειος Πάγος

Συντάκτης: 

Μανόλης Γ. Δρεττάκης*

Η αναίρεση από τον Αρειο Πάγο του βουλεύματος του Συμβουλίου Εφετών, σχετικά με την υπόθεση της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για πρώην στελέχη της υπηρεσίας ανάμεσα στα οποία και ο πρώην επικεφαλής της, προκάλεσε μια πρωτοφανή, προκλητική, απειλητική, απαράδεκτη και προσβλητική για τη χώρα μας παρέμβαση υπέρ αυτού τριών επιτρόπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Με την παρέμβασή τους αυτή προτρέπουν (ή μήπως απαιτούν από) την εκτελεστική εξουσία να αποτρέψει την εκδίκαση της υπόθεσης από το αρμόδιο δικαστήριο, δηλαδή να καταλύσει την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας.

Το θράσος των γραφειοκρατών των Βρυξελλών ξεπέρασε κάθε όριο αυτή τη φορά και όπως σωστά τόνισε ο αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης, «η παρέμβασή τους αυτή παραβιάζει ευθέως όχι μόνο το Σύνταγμα της Ελλάδος αλλά και το ευρωπαϊκό θεσμικό κεκτημένο». Το τραγικό είναι ότι κόμματα της αντιπολίτευσης, αντί να καταδικάσουν την αήθη αυτή παρέμβαση, την υποστήριξαν!

Στην παρέμβασή τους οι τρεις επίτροποι αναφέρονται στα στοιχεία της περιόδου 2010-2015. Το πρόβλημα, όμως, που θα εξετάσει το δικαστήριο δεν είναι αυτό. Το πρόβλημα είναι το «φούσκωμα» του δημόσιου ελλείμματος του έτους 2009, το οποίο οριστικοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2010 στο υπέρογκο ποσό των 36,2 δισεκατομμυρίων ευρώ ή στο 15,4% του ΑΕΠ. Πιο συγκεκριμένα στην αναίρεση του βουλεύματος τονίζεται ότι το έλλειμμα αυτό διογκώθηκε με:

• α) Την αναταξινόμηση, για πρώτη φορά, στον θεσμικό τομέα της γενικής κυβέρνησης 17 δημόσιων επιχειρήσεων (ΔΕΚΟ).
• β) Την ένταξη στον θεσμικό τομέα της γενικής κυβέρνησης περίπου 500 νομικών προσώπων χωρίς να έχουν ελεγχθεί με βάση τους προβλεπόμενους κανόνες.
• γ) Τον συνυπολογισμό στο δημόσιο χρέος και συνεπώς εμμέσως και στο έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης της αγοραίας αξίας συμφωνιών ανταλλαγής εκτός αγοράς (off market swaps) οι οποίες είχαν συναφθεί από το Δημόσιο κατά τα έτη 2001-2007, χωρίς ένας τέτοιος συνυπολογισμός να επιβάλλεται από τους σχετικούς κανόνες.
• δ) Τη συμπερίληψη στο έλλειμμα γενικής κυβέρνησης των νοσοκομειακών δαπανών των ετών 2005 έως 2009.

Προκειμένου να φανεί το μέγεθος της διόγκωσης του δημόσιου ελλείμματος παραθέτουμε στον πίνακα τον μέσο ετήσιο όρο του δημόσιου ελλείμματος και τη μέση ετήσια αύξηση του δημόσιου χρέους σε δισεκατομμύρια ευρώ τόσο σε τρέχουσες τιμές όσο και σε σταθερές τιμές του 2010 την περίοδο 1996-2004 με πρωθυπουργό και πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ τον Κ. Σημίτη, την περίοδο 2005-2008 με πρωθυπουργό και πρόεδρο της Ν.Δ. τον Κ. Καραμανλή και το δημόσιο έλλειμμα και την αύξηση του δημόσιου χρέους το 2009, τους 9 πρώτους μήνες του οποίου πρωθυπουργός ήταν ο Κ. Καραμανλής και τους τρεις τελευταίους ο Γ. Παπανδρέου.

Από το πρώτο μέρος του πίνακα φαίνεται η στενή σχέση της αύξησης του δημόσιου χρέους με το δημόσιο έλλειμμα. Η μέση ετήσια αύξηση του δημόσιου χρέους της περιόδου 1996-2004 ήταν κατά 1,1 δισ. ευρώ μεγαλύτερη από το μέσο ετήσιο έλλειμμα της περιόδου αυτής, ενώ εκείνη της περιόδου 2005-2008 ίση ακριβώς με το μέσο δημόσιο έλλειμμα της περιόδου αυτής και εκείνη του έτους 2009 σχεδόν ίση με το δημόσιο έλλειμμα του έτους εκείνου.

Τα ποσά, όμως, του πρώτου μέρους δεν είναι συγκρίσιμα εξαιτίας του πληθωρισμού. Γίνονται συγκρίσιμα μετά τη μετατροπή τους σε σταθερές τιμές του 2010 με τη χρησιμοποίηση τον αποπληθωριστή του ΑΕΠ.

Αυτά δίνονται στο δεύτερο μέρος του πίνακα. Από το μέρος αυτό φαίνεται ότι: Το μέσο ετήσιο δημόσιο έλλειμμα της περιόδου 2005-08 ήταν κατά 40% υψηλότερο από εκείνο της περιόδου 1996-2004, ενώ εκείνο του έτους 2009 υπερδιπλάσιο του μέσου ετήσιου όρου της περιόδου 2005-08 και σχεδόν τριπλάσιο του μέσου ετήσιου όρου της περιόδου 1996-2004.

Η μέση ετήσια αύξηση του δημόσιου χρέους την περίοδο 2005-08 ήταν ελάχιστα μεγαλύτερη από εκείνη της περιόδου 1996-2004 ενώ, αντίθετα, η αύξηση του έτους 2009 ήταν υπερτριπλάσια του μέσου ετήσιου όρου των περιόδων 1996-2004 και 2005-2008.

Η ευθύνη τόσο για το δημόσιο έλλειμμα όσο και για την αύξηση του δημόσιου χρέους της μεν περιόδου 1996-2004 βαρύνει την κυβέρνηση Κ. Σημίτη, ενώ της περιόδου 2005-08 εκείνη του Κ. Καραμανλή.

Το δημόσιο έλλειμμα και η αντίστοιχη αύξηση του δημόσιου χρέους του έτους 2009 οφείλονται:

• (i) στα πεπραγμένα της κυβέρνησης Κ. Καραμανλή τους 9 πρώτους μήνες του έτους αυτού,
• (ii) σ’ εκείνα της κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου τους 3 τελευταίους μήνες του, και
• (iii) στα ποσά με τα οποία διογκώθηκε τα οποία αναφέρονται στην αρχή του άρθρου αυτού. Ποιο ήταν το σύνολο των ποσών αυτών και το αν για την προσθήκη τους στο δημόσιο έλλειμμα του 2009 και την αντίστοιχη αύξηση του δημόσιου χρέους του ίδιου έτους ευθύνεται ο πρώην επικεφαλής και τα άλλα στελέχη της ΕΛΣΤΑΤ θα αποφανθεί το αρμόδιο δικαστήριο και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να παρέμβει και να επηρεάσει την απόφασή του.

*πρώην: αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ.