Διαδοχικά πακέτα στήριξης στο κεφάλαιο, ο λογαριασμός στους λαούς

 Διαδοχικά πακέτα στήριξης στο κεφάλαιο, ο λογαριασμός στους λαούς

«Προϋποθέσεις μακροχρόνιας στασιμότητας» βλέπει η Τράπεζα της Ελλάδας

Την επέκταση των προγραμμάτων δημοσιονομικής χαλάρωσης στην ΕΕ και για το 2021 προαναγγέλλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε μια εξέλιξη που σηματοδοτεί την ενεργοποίηση νέων πακέτων στήριξης του ευρωπαϊκού κεφαλαίου μέσω των κρατικών προϋπολογισμών της επόμενης χρονιάς. Σε αυτό το πλαίσιο και ενόψει της κατάθεσης των προσχεδίων προϋπολογισμού, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Β. Ντομπρόβσκις, και ο επίτροπος Οικονομικών, Π. Τζεντιλόνι, με επιστολή προς όλους τους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ επισημαίνουν ότι η λεγόμενη ρήτρα διαφυγής (δυνατότητα προσωρινής απόκλισης από τους δημοσιονομικούς κανόνες) θα ισχύσει και την επόμενη χρονιά, ενώ η επανεξέταση της κατάστασης θα γίνει την άνοιξη του 2021 με ενδιάμεσες αξιολογήσεις.

Ουσιαστικά, με τη ρήτρα διαφυγής δίνεται η δυνατότητα διόγκωσης των κρατικών ελλειμμάτων και των χρεών, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι ανάγκες των επιχειρηματικών ομίλων σε συνθήκες κρίσης. Τα σπασμένα για μια ακόμη φορά θα φορτωθούν στις πλάτες των λαών. Οπως αναφέρεται στην επιστολή, τα μέτρα αυτά θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη και τις ενισχύσεις από το «Ταμείο Ανάκαμψης» αλλά και το γεγονός πως θα υπάρξει «επιστροφή στους δημοσιονομικούς στόχους μετά την υγειονομική κρίση». Επαναλαμβάνεται ακόμη ότι «όταν οι οικονομικές συνθήκες το επιτρέψουν θα πρέπει να εφαρμοστούν δημοσιονομικές πολιτικές οι οποίες θα επιτρέψουν να επιτευχθούν συνετές μεσοπρόθεσμες δημοσιονομικές θέσεις».

Παράλληλα, όπως έγινε γνωστό, ενεργοποιείται η γραμμή χρηματοδότησης της εργοδοσίας μέσω του προγράμματος SURE, ύψους έως 100 δισ. ευρώ. Για την ώρα, η Κομισιόν έχει ήδη υποβάλει προτάσεις για παροχή χρηματοδοτικής στήριξης ύψους 87,3 δισ. ευρώ σε 16 κράτη - μέλη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, ενισχύοντας, με το πρόσχημα της πανδημίας, την παραπέρα επέκταση των ευέλικτων εργασιακών σχέσεων και τις αντεργατικές ανατροπές.

Νέα μέτρα για το κεφάλαιο με φόντο τους κινδύνους «μακροχρόνιας στασιμότητας»

Από την πλευρά του, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γ. Στουρνάρας, εστιάζοντας στο βαρύ αποτύπωμα που αφήνει η τρέχουσα κρίση στην ευρωπαϊκή και βέβαια στην ελληνική οικονομία, υπογραμμίζει ότι «η πρωτοφανής ύφεση, ανεργία, χρεοκοπίες επιχειρήσεων, αύξηση μη εξυπηρετούμενων δανείων, αύξηση δημοσίων ελλειμμάτων και χρέους, αποπληθωρισμός (δηλαδή πολύ μικρός ή και αρνητικός πληθωρισμός, όπως έχουμε στην Ελλάδα σήμερα)» δημιουργούν «προϋποθέσεις μακροχρόνιας στασιμότητας σε αρκετές οικονομίες, παρόμοιας με αυτή που μαστίζει την Ιαπωνία πολλά χρόνια τώρα».

Οπως είπε, «μια τέτοια εξέλιξη πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία, μέσω της κατάλληλης χρήσης δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής αλλά και των κατάλληλων παρεμβάσεων στο τραπεζικό σύστημα», ενώ «είναι απαραίτητα και μέτρα διαρθρωτικής πολιτικής που τονώνουν την παραγωγικότητα και τη δυνητική προσφορά».

Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη του ΑΕΠ σημείωσε ότι για την ώρα μόνο σενάρια μπορεί να γίνονται, όχι προβλέψεις.

Παρουσιάζοντας τις νεότερες εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδας για την ελληνική οικονομία, εστίασε μεταξύ άλλων στα παρακάτω:

-- Οι πρώτες εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ) για τις επιδράσεις του «Ταμείου Ανάκαμψης» στον ετήσιο ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης είναι 1,9%, λέγοντας ότι «με τα κονδύλια αυτά, εφόσον απορροφηθούν έγκαιρα, εφόσον ενισχύσουν δραστηριότητες με υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία, δραστηριότητες που προωθούν εξαγωγές και υποκαθιστούν εισαγωγές και εφόσον συνδυαστούν με τις κατάλληλες μεταρρυθμίσεις, η Ελλάδα θα έχει κάνει τη μετάβαση στο πολυπόθητο νέο αναπτυξιακό πρότυπο».

-- Η ΤτΕ αναμένει συρρίκνωση στο βασικό σενάριο 7,5% για το σύνολο του 2020 και 9,4% στο δυσμενές σενάριο. Για το 2021 αναμένεται ανάκαμψη της τάξης του 5,6% στο βασικό σενάριο, ενώ βασικός παράγοντας των εξελίξεων είναι «η παρατηρούμενη αύξηση της αποταμίευσης και πότε αυτή θα μετατραπεί σε καταναλωτική ή επενδυτική δαπάνη».

-- Τα πρόσφατα δημοσιονομικά μέτρα θα οδηγήσουν σε διόγκωση του ελλείμματος στα κράτη της Ευρωζώνης κοντά στο 10% του ΑΕΠ για το 2020, όσο περίπου και στην Ελλάδα, και των κρατικών χρεών κατά 20 με 25 μονάδες. Στην Ελλάδα το κρατικό χρέος αναμένεται στο 200% του ΑΕΠ.

-- Μέχρι το τέλος Σεπτέμβρη η ΤτΕ θα υποβάλει το νέο σχέδιο για ίδρυση Εταιρείας Διαχείρισης Ενεργητικού («κακή» τράπεζα). Οι τράπεζες σε εθελοντική βάση θα μεταβιβάσουν σε αυτήν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που θα δημιουργηθούν με φόντο την πανδημία (περίπου 8 - 10 δισ. ευρώ) καθώς και αυτά που θα περισσέψουν από το σχέδιο «Ηρακλής» για τις τράπεζες. Το σύνολο εκτιμάται στο αστρονομικό ύψος των 40 - 45 δισ. ευρώ.

Ερχονται τα χαράτσια του ΕΝΦΙΑ

Στο μεταξύ, στις 25 Σεπτέμβρη ξεκινά η ανάρτηση των εκκαθαριστικών σημειωμάτων για τον ΕΝΦΙΑ, ενώ με νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών δίνεται η δυνατότητα καταβολής διπλής δόσης μέχρι το τέλος Οκτώβρη.

Ο ΕΝΦΙΑ, ειδικά για το έτος 2020, καταβάλλεται μέχρι σε 6 μηνιαίες δόσεις, από 5 δόσεις πέρυσι, γεγονός βέβαια που δεν αλλοιώνει στο παραμικρό την ένταση της φοροληστείας.

Ουσιαστικά οι ρυθμίσεις «διευκόλυνσης» στοχεύουν στην αύξηση της «εισπραξιμότητας» επιβαλλόμενων φόρων από τα λαϊκά νοικοκυριά, που δυσκολεύονται έτσι κι αλλιώς να ανταποκριθούν στα συσσωρευμένα βάρη.