Tα «Μυστικά του Συμβουλίου» είναι μια έρευνα στην οποία συμμετέχουν δημοσιογράφοι από όλη την Ευρώπη και μετά από μήνες αναζήτησης τα αποτελέσματα δημοσιεύονται σε ΜΜΕ από πολλές διαφορετικές χώρες. Την έρευνα κάνει το Investigate Europe, μια ομάδα Ευρωπαίων δημοσιογράφων από 12 κράτη. Στην Ελλάδα η έρευνα γίνεται σε συνεργασία με την «Εφημερίδα των Συντακτών» και το Reporters United. Μέχρι σήμερα ρεπορτάζ για τα «Μυστικά του Συμβουλίου» έχουν δημοσιευτεί σε μέσα ενημέρωσης όπως η Zeit στη Γερμανία, η Público στην Πορτογαλία, η Fatto Quotidiano στην Ιταλία, το EUObserver στο Βέλγιο.
Είναι σπάνιο η δημοσιογραφική έρευνα, εκτός από κριτική και αποκαλύψεις, να οδηγήσει και σε αλλαγή πολιτικής, αλλά αυτό ακριβώς συνέβη με την έρευνα του Investigate Europe: η έρευνα συνέλαβε την πορτογαλική κυβέρνηση άλλα να λέει δημόσια και άλλα να ψηφίζει στο Συμβούλιο σχετικά με την Οδηγία για τη φορολογία των πολυεθνικών (βλέπε σχετικά το ρεπορτάζ «Μυστικές συμφωνίες πίσω από κλειστές πόρτες»).
Η αποκαλυπτική έρευνα της «Εφ.Συν» σε συνεργασία με το Investigate Europe και δεξιά το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας στις 8 Φεβρουαρίου
Τα δημοσιεύματα στην εφημερίδα Público έκαναν την κυβέρνηση της Λισαβόνας να δεσμευτεί σε αλλαγή πολιτικής. Μάλιστα, πριν από λίγες μέρες απέδειξε έμπρακτα τη μεταστροφή της, καθώς στο πλαίσιο της πορτογαλικής προεδρίας έβαλε στην ατζέντα το λεγόμενο CbCR, τη σχετική νομοθεσία εναντίον της φοροαποφυγής των πολυεθνικών.
Αυτά στην Πορτογαλία. Ομως τι συμβαίνει στην Ελλάδα;
Τη Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου, η «Εφημερίδα των Συντακτών» σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμά της, στο πλαίσιο των «Μυστικών του Συμβουλίου», αποκάλυψε ότι «η Ελλάδα μπλοκάρει την Οδηγία για την ισότητα των γυναικών στο Συμβούλιο». Με ανακοίνωσή της η κυβέρνηση χαρακτήρισε τον τίτλο του δημοσιεύματος «παραπλανητικό», ισχυρίστηκε ότι το Συμβούλιο δεν έχει συζητήσει το θέμα από το 2017, ενώ παρουσίασε την ελληνική στάση στο θέμα των ποσοστώσεων στην αγορά εργασίας ως μοναδική στην Ευρώπη και ούτε λίγο-ούτε πολύ πρωτοπόρα σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην ανακοίνωση του υπουργείου φιλοξενούνται και δηλώσεις της κ. Μαρίας Συρεγγέλα, υφυπουργού Εργασίας, αρμόδιας για τη δημογραφική πολιτική και την οικογένεια.
Το ίδιο βράδυ, η «Εφ.Συν.» απάντησε στην κυβερνητική ανακοίνωση ώστε να μην υπάρχουν αμφιβολίες για την ακρίβεια του δημοσιεύματος. Αλλά όταν την επόμενη ημέρα ελέγξαμε φράση προς φράση τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης, διαπιστώσαμε ότι η ανακοίνωση είναι μια συρραφή από χοντροκομμένα ψέματα και ανακρίβειες!
Ψέμα 1ο:
Η επίμαχη φράση από τη σελίδα του Ε.Κ.
Η ανακοίνωση της κυβέρνησης λέει ότι «η Ελλάδα είχε συνταχθεί [...] υπέρ της πρότασης [...] [κ]αι σ’ αυτή τη θέση παραμένει». Οπως αναφέραμε και στο ρεπορτάζ, δύο διαφορετικές πηγές μέσα στο Συμβούλιο, μία πολιτική και μία διπλωματική, είπαν στην «Εφ.Συν.» και το Investigate Europe για την αρνητική θέση που τήρησε η Ελλάδα στις συζητήσεις. Ομως, εκτός των δύο πηγών μας, παραπέμπουμε την κυβέρνηση σε έγγραφο του Ευρωκοινοβουλίου σύμφωνα με το οποίο από τον Μάιο του 2020 «έχει αναφερθεί πως οκτώ Κράτη-Μέλη της Ε.Ε. (Δανία, Ελλάδα, Κροατία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Πολωνία, Σουηδία και Σλοβακία) εξακολουθούν να αντιτίθενται στην πρόταση».
Ψέμα 2ο:
Το υπουργείο Εργασίας μιλάει για «δημοσίευμα με παραπλανητικό τίτλο» στην ανακοίνωσή του. Με άλλα λόγια, δεν διαψεύδει την αρνητική θέση της Ελλάδας αλλά το ότι η Ελλάδα «μπλόκαρε» την Οδηγία, όπως λέει ο τίτλος. Μπορεί πράγματι μια μικρή χώρα σαν την Ελλάδα να μπλοκάρει την Οδηγία στο Συμβούλιο;
Για να περάσει μια Οδηγία στο Συμβούλιο απαιτείται ενισχυμένη πλειοψηφία, δηλαδή ομοφωνία 15 κρατών-μελών ΚΑΙ του 65% του πληθυσμού της Ενωσης. Με άλλα λόγια, οι μικρές χώρες μπορούν να κάνουν τη διαφορά στη διαμόρφωση αυτής της ενισχυμένης πλειοψηφίας. Στη συγκεκριμένη Οδηγία, σύμφωνα με τις δύο πηγές μας, χρειάζονταν δηλαδή «μόνο δύο μικρές χώρες ακόμα». Συνεπώς, η αρνητική θέση της Ελλάδας ήταν (και είναι) καθοριστική.
Ψέμα 3ο:
Το έγγραφο και το σημείο όπου αναφέρονται οι δύο Ελληνίδες που συμμετείχαν στην τηλεδιάσκεψη
«Εκτοτε [από το 2017] και μέχρι σήμερα η πρόταση της Οδηγίας δεν έχει συζητηθεί στο Συμβούλιο». Πρόκειται για χοντροκομμένο ψέμα το οποίο αποδεικνύεται πολλαπλώς.
Συγκεκριμένα:
(α) Εγγραφο της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Αυστρίας στην Ε.Ε. (το οποίο δημοσιεύουμε) αναφέρεται σε ανεπίσημη συνάντηση των υπουργών που συμμετέχουν στο Συμβούλιο Απασχόλησης, Κοινωνικής Πολιτικής, Υγείας και Καταναλωτών (EPSCO) μέσω τηλεδιάσκεψης στην οποία συζητήθηκε το συγκεκριμένο θέμα στις 13 Οκτωβρίου 2020. Στην τηλεδιάσκεψη, σύμφωνα με το αυστριακό έγγραφο, έγινε εκτενής συζήτηση για τη συγκεκριμένη Οδηγία και «Ορισμένοι υπουργοί [Σλοβενία, Πορτογαλία, Φινλανδία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο] απαίτησαν άμεσα να προχωρήσει η επεξεργασία της Οδηγίας» – αλλά όχι η Ελλάδα.
(β) Στο έγγραφο του Συμβουλίου με τους συμμετέχοντες υπουργούς στη συγκεκριμένη τηλεδιάσκεψη, από ελληνικής πλευράς αναφέρονται τόσο η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Δόμνα Μιχαηλίδου όσο και η υφυπουργός Μαρία Συρεγγέλα, η οποία ήταν τότε γενική γραμματέας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων! Και για να λυθεί και η παραμικρή απορία, υπάρχει και το βίντεο με την κ. Μιχαηλίδου.
Με άλλα λόγια, η υφυπουργός Συρεγγέλα παραλείπει να αναφέρει στην ανακοίνωσή της μια συνάντηση στην οποία ήταν παρούσα και η ίδια!
Ψέμα 4ο:
«Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, νωρίτερα και από κάθε άλλη χώρα που αναφέρεται στο δημοσίευμα, προχώρησε στη θέσπιση του Ν. 4706/2020, με τον οποίο υιοθετείται το μέτρο της ποσόστωσης στα Διοικητικά Συμβούλια», συμπληρώνει η ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας. Σύμφωνα με συγκριτική ανάλυση της Κομισιόν για την «ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στα εταιρικά συμβούλια στην Ευρώπη» είναι πολλές οι χώρες που έχουν νομοθετήσει πριν από την Ελλάδα στο θέμα. Ενδεικτικά: Νορβηγία, Βέλγιο, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Σουηδία.
Αλλά και εδώ η κ. Συρεγγέλα παραπλανά. Αναφέρεται στον ελληνικό νόμο χωρίς να αναφέρει ότι αυτός προβλέπει ποσόστωση 25% στα Δ.Σ. των εισηγμένων. Παραλείπει όμως δύο πράγματα:
α) Η Οδηγία προβλέπει ποσόστωση 40% και όχι 25%.
β) Το 25% του ελληνικού νόμου αποτελεί βήμα μεν, αλλά το χαμηλότερο ποσοστό από όσες χώρες έχουν νομοθετήσει στην Ευρώπη. Ενδεικτικά (σε παρένθεση το έτος νομοθέτησης και το τέλος της μεταβατικής περιόδου):
- Νορβηγία: 40% (2004 → 2008)
- Πορτογαλία: 33% (2007 → 2020)
- Ισλανδία: 40% (2010 → 2013)
- Βέλγιο: 33% (2011 → 2017-2019)
- Γαλλία: 40% (2011 → 2017)
- Ιταλία: 40% (2011 → 2015)
- Ολλανδία: 30% (2011 → 2016)
- Γερμανία: 30% (2015 → 2016)
- Ισπανία: 40% (2017)
- Αυστρία: 30% (2017 → 2018)
Το ερώτημα είναι προφανές: Αν η κυβέρνηση υποστήριξε μια Οδηγία που προέβλεπε ποσόστωση τουλάχιστον 40%, τότε πώς, μετά την υποστήριξη αυτή, τον Νοέμβριο του 2020 έφερε νόμο που προέβλεπε ποσόστωση 25%; Για να εξηγήσουμε καλύτερα το παράδοξο του ισχυρισμού αυτού: Αν η πρόταση της Οδηγίας περνούσε, όπως διατείνεται πως επιθυμούσε η κυβέρνηση, και στη συνέχεια γινόταν εθνικό δίκαιο, τότε αυτομάτως θα ακύρωνε τον ελληνικό νόμο που η ίδια η κυβέρνηση θέσπισε!
Και μια μικρή νίκη
Υπάρχει όμως και κάτι θετικό που βγαίνει από αυτή την ιστορία. Αφού η ελληνική κυβέρνηση διατείνεται ότι η Οδηγία είναι θετικό μέτρο, ας την υποστηρίξει έστω και τώρα. Υπάρχει μάλιστα και το πορτογαλικό προηγούμενο που αναφέραμε στην αρχή του ρεπορτάζ, όπου η στάση της πορτογαλικής κυβέρνησης άλλαξε μετά το ρεπορτάζ τού Investigate Europe για τη διγλωσσία της, εντός και εκτός του Συμβουλίου.
Σε γραπτή επικοινωνία μας με την υφυπουργό, την καλέσαμε να δεσμευτεί πως από δω και στο εξής η κυβέρνηση θα στηρίξει έμπρακτα την Οδηγία στο Συμβούλιο, κάτι το οποίο δεν έκανε ξεκάθαρα στην πρώτη ανακοίνωσή της. Το έκανε όμως τώρα. Η κ. Συρεγγέλα απάντησε ως εξής: «Σε άτυπη τηλεδιάσκεψη εκπροσώπων της Ελληνικής και Πορτογαλικής αντιπροσωπείας πριν από λίγες εβδομάδες, η Ελλάδα ενημέρωσε την Πορτογαλική Προεδρία για τη θετική της στάση ως προς τους στόχους της Οδηγίας και γενικότερα ως προς την Πρόταση Οδηγίας».
Για το θέμα επικοινωνήσαμε με την Πορτογαλική Προεδρία (η πλήρης απάντηση εδώ). Μας ενημέρωσε ότι προσπαθεί να «ξεμπλοκάρει» την Οδηγία απέναντι στο «παρόν αδιέξοδο» [...] «αναζητώντας συμβιβασμό» και πρόσθεσε ότι «σε αυτό το πλαίσιο έχουμε συνεργαστεί στενά με την ελληνική αντιπροσωπεία, η οποία έχει δείξει θετική στάση στο ζήτημα και μια προθυμία να δουλέψει με την Προεδρία».
Ολα επιβεβαιώνουν το ρεπορτάζ: η Οδηγία είναι μπλοκαρισμένη και η πορτογαλική δήλωση προδίδει ότι η Αθήνα δεν έχει εκφράσει την πλήρη δέσμευσή της για ψήφιση της Οδηγίας ως έχει. Το θετικό: Μετά από μήνες σιωπής προς την έρευνά μας, η Ελλάδα δείχνει έτοιμη να κινηθεί προς την κατεύθυνση υιοθέτησης της Οδηγίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου