Πέμπτη 27 Απριλίου 2023

Ακροδεξιά συσπείρωση στο Διαδίκτυο

 

Το wordcloud του δικτύου όσων συζητούν γύρω από τον Ηλία Κασιδιάρη και το «Μακελειό»

 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ 



Τελικά έκανε καλό ή κακό η συζήτηση για το κόμμα Κασιδιάρη; Από τις μετρήσεις φαίνεται ότι ο ψηφιακός χώρος της Ακροδεξιάς συνδιαλέγεται με τον χώρο της Ν.Δ. Στα 37.600 tweets και retweets που συνέλεξε ο καθηγητής Γιάννης Σκαρπέλος από την 1η ώς τις 13 Απριλίου φαίνεται πως οι οπαδοί του Κασιδιάρη μιλάνε μεταξύ τους, αλλά απευθύνονται και στην ομάδα όσων συζητούν γύρω από τον Κ. Μητσοτάκη.

Η τελευταία δημοσκόπηση της Pulse για τον ΣΚΑΪ προβλέπει ότι τα κόμματα της Ακροδεξιάς θα αθροίσουν ένα ποσοστό της τάξης του 4% στις επικείμενες εκλογές. Τον Μάρτιο, προ της ρύθμισης για το κόμμα Κασιδιάρη, η MRB υπολόγιζε τα ποσοστά του εν λόγω κόμματος στο 4,4%. Η Metron Analysis πάλι το υπολόγιζε στο 4,8% την Πρωταπριλιά.

Ωστόσο, κατά τις δύο διακριτές περιόδους που το θέμα απασχόλησε τα μέσα και την κοινή γνώμη λήμματα όπως το όνομα του Ηλία Κασιδιάρη υπερεκπροσωπήθηκαν. Η παραγωγή δημοσιευμάτων στο διαδίκτυο έφτασε το 6% της συνολικής παραγωγής και στο Τwitter ακόμα και το 15% των συζητήσεων.

Δημοσκοπήσεις

Είναι βέβαιο πως οι δημοσκοπήσεις θα δώσουν μια απάντηση στο ερώτημα της απήχησης της Ακροδεξιάς στο εκλογικό σώμα τις επόμενες μέρες, όμως η συζήτηση στο διαδίκτυο, σε κοινωνικά μέσα όπως το Twitter, το Facebook, και στο web μας δίνουν μερικά χρήσιμα στοιχεία. Με μια κουβέντα η συζήτηση για την Aκροδεξιά και την απαγόρευση του κόμματος Κασιδιάρη να κατέλθει στις εκλογές δημιούργησε έναν διακριτό χώρο διαλόγου της ίδιας της Aκροδεξιάς.

Ζητήσαμε από τον καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Τουλούζης, Νίκο Σμυρναίο, και (ανεξάρτητα) από τον Γιάννη Σκαρπέλο, καθηγητή Σπουδών Οπτικού Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, να μετρήσουν τα σχετικά μεγέθη στα social media και το web. Και στις δύο περιπτώσεις φάνηκε ότι η αύξηση της αναφοράς λέξεων όπως «Κασιδιάρης» από ειδησεογραφικά μέσα και πολιτικά πρόσωπα μεταφράστηκε στα κοινωνικά δίκτυα σε αυξημένες αναφορές, δημιουργία χώρων διαλόγου σε Twitter και Facebook με διακριτά χαρακτηριστικά (λεξιλόγιο και δεσμούς) και τελικά ίσως οδηγεί στην παραγωγή ενός χώρου με επικοινωνιακή συνάφεια. «Δεν υπάρχει καλή και κακή διαφήμιση, αλλά μόνο διαφήμιση. Διαφήμιση βέβαια δεν σημαίνει ψήφος, αυτό είναι πιο πολύπλοκο θέμα» σχολιάζει χαρακτηριστικά ο καθηγητής Ν. Σμυρναίος.

«Αυτή η υπόθεση όπως εξελίχθηκε, δηλαδή με προχειρότητα, ρυθμίσεις της τελευταίας στιγμής, πολιτικές σκοπιμότητες, μόνο όφελος θα μπορούσε να προσφέρει στην Ακροδεξιά» συνεχίζει ο ίδιος.

Η ειδησεογραφία γύρω από το κόμμα Κασιδιάρη εντάθηκε σε δύο περιόδους: κατά το διάστημα 5 έως 8 Φεβρουαρίου και από 5 έως 11 Απριλίου, οπότε η δημόσια συζήτηση στράφηκε στις σχετικές τροπολογίες που εισήγαγε η κυβέρνηση.Κατά το διάστημα 1/1/23 - 12/4/23 η ομάδα του Πανεπιστημίου της Τουλούζης συνέλεξε 66.859 tweets που περιείχαν τον όρο «Κασιδιάρης» μεταξύ άλλων.

Η τοπολογία του γράφου που παρήγαγε δείχνει τον βαθμό της αλληλεπίδρασης των χρηστών. Η ταξινόμησή τους σε κοινότητες καταδεικνύει την πολιτική τους ομοφιλία τις περισσότερες φορές. «Διαφορετικοί χώροι συζητούν για το θέμα με διαφορετικούς όρους. Στους παραδοσιακούς πόλους της Αριστεράς και της Δεξιάς προστέθηκε το τελευταίο διάστημα ένας μεγάλος πόλος Ακροδεξιάς, ο οποίος αναφέρεται στην υπόθεση Κασιδιάρη ως προσπάθεια φίμωσης του ίδιου και γενικά του εθνικιστικού χώρου» σχολιάζει ο Νίκος Σμυρναίος.

Καμία ομάδα δεν είναι «καθαρή», αφού η επικοινωνία έχει πάντοτε κατεύθυνση. Ετσι στα 37.600 tweets και retweets που συνέλεξε ο Γιάννης Σκαρπέλος από την 1η ώς τις 13 Απριλίου φαίνεται πως οι οπαδοί του Κασιδιάρη μιλάνε μεταξύ τους, αλλά απευθύνονται και στην ομάδα όσων συζητούν γύρω από τον Κ. Μητσοτάκη.

Η κοινότητα των χρηστών που υποστηρίζουν το κόμμα Κασιδιάρη συχνά χρησιμοποιεί λέξεις-κλειδιά για να καταστήσει σαφή την πολιτική της τοποθέτηση. Οι συγκεκριμένες λέξεις απηχούν τον πυρήνα του αφηγήματος γύρω από τον οποίο διατυπώνονται οι θέσεις του κόμματος σε κάθε ευκαιρία. Πρόκειται για λέξεις που συχνά χρησιμοποιούνται ως hashtags είτε ως κεντρικές έννοιες στον λόγο της Ακροδεξιάς.

«Αυτοπαρουσιάζονται ως αντισυστημικός πόλος με τη γενικευτική παρουσίαση όλων των υπόλοιπων κομμάτων ως ένα ενιαίο ομογενοποιημένο συστημικό όλον απέναντι στο οποίο τοποθετούνται» εξηγεί ο μεταπτυχιακός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Τουλούζης, Δημήτρης Ελαφρόπουλος. «Χρησιμοποιούν αρχαιοπρεπές λεξιλόγιο, με εκφράσεις ή λέξεις που σπανιότερα χρησιμοποιούνται στη νεοελληνική και απόπειρα για μυθοποίηση μιας ιδανικής αρχαίας Ελλάδας» συνεχίζει ο ίδιος.Ετσι το εθνικιστικό-ακροδεξιό Τwitter γεμίζει με λέξεις όπως δικτατορίσκος, εθνικός ολετήρας, εισαγγελέας ανδρείκελο, εθνοπροδότες, εθνομηδενιστές, ανθέλληνες, εθνεγερσία κ.ά. Κατά ενδιαφέροντα τρόπο η Ακροδεξιά μεταφέρει στο ψηφιακό χωριό τα ίδια αισθητικά πρότυπα που χρησιμοποιεί και στον αναλογικό κόσμο.

«Το θέμα Κασιδιάρη τούς επιτρέπει να διεκδικήσουν δημόσια ορατότητα, κατηγορώντας τη δημοκρατία ως... αντιδημοκρατική. Με άλλα λόγια, συσπειρώνει και πολώνει τον χώρo της Ακροδεξιάς» λέει ο Γ. Σκαρπέλος. Και αυτό αποτυπώνεται πλέον ευδιάκριτα και στη γενικότερη συζήτηση για τις εκλογές.

Στο δίκτυο που διαμορφώνεται γύρω από τα hashtags #εκλογές_21_Μαΐου και #εκλογές_2023 κατά τον μήνα Απρίλιο, ο χώρος των εθνικιστών και της Ακροδεξιάς εκπροσωπείται από το 15,8% των χρηστών που χρησιμοποιούν τα συγκεκριμένα hashtags. Φυσικά εδώ δεν έχουμε δημοσκόπηση και επομένως το ποσοστό δεν είναι ένα δυνητικό εκλογικό ποσοστό της Ακροδεξιάς, αλλά είναι ενδεικτικό της κινητοποίησης αυτού του τμήματος του εκλογικού σώματος σε μέσα τα οποία παραδοσιακά αμφισβητούν το status quo.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου