Δημοσιεύθηκε: 22 Μαΐου 2016 - 11:21

Τι σημαίνουν οι επιλογές του ΔΝΤ για το χρέος

1

Το ΔΝΤ προβλέπει ότι το χρέος της Ελλάδας θα εκτιναχτεί στο 294% αν δεν ληφθεί κανένα μέτρο. Πόσο μειώνουν το λογαριασμό η επιμήκυνση των ωριμάνσεων, το πλαφόν στα επιτόκια και η μεγαλύτερη περίοδος χάριτος. Τι θα συμβεί το 2018 αν περάσει η πρόταση.

Οι τελευταίες συστάσεις του Ταμείου για την ελάφρυνση χρέους έχουν διαρρεύσει.

Χθες, ενόψει της συνεδρίασης των υπουργών οικονομικών της ευρωζώνης στις 24 Μαίου, το ΔΝΤ επανέλαβε πως θα λάβει μέρος στην διάσωση 86 δισ. ευρώ της Ελλάδας μόνο αν οι Ευρωπαίοι εταίροι της μπορούν να αποδείξουν ότι «τα μαθηματικά βγαίνουν».

Ένας βασικός λόγος είναι ότι το Ταμείο θέλει να είναι πλήρως διασφαλισμένο ότι το βουνό χρέους της Ελλάδας θα μπει επιτέλους σε μια βιώσιμη καθοδική τροχιά.

Δεν είχαμε ακούσει τίποτα για τους υπολογισμούς του ΔΝΤ για το χρέος της Ελλάδας από τότε που δημοσίευσε μια ανάλυση-φωτιά για την βιωσιμότητα του (DSA) στο αποκορύφωμα της κρίσης του περασμένου καλοκαιριού.

Ακολουθεί μια κατατοπιστική παρουσίαση του νέου DSA και τον επιλογών που προτείνει για την μείωση του χρέους της Ελλάδας από το 180%.

Χωρίς την λήψη κανενός μέτρου ελάφρυνσης του χρέους, η ανάλυση του ΔΝΤ προβλέπει ότι το χρέος της Ελλάδας θα εκτιναχτεί στο 294% του ΑΕΠ το 2060.

Στο βασικό αυτό σενάριο, οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας ή αλλιώς DFN, (τα χρήματα που θα χρειαστεί για την εξυπηρέτηση του χρέους) θα εκτιναχτούν επίσης στο 67,4% του συνόλου της οικονομικής παραγωγής.

Σήμερα οι χρηματοδοτικές ανάγκες είναι μόλις 18,5% σήμερα. Το ΔΝΤ προτείνει το κόστος εξυπηρέτησης να μην περάσει το όριο του 15 με 20% το χρόνο για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα.

Αντίθετα, η πιο ανοιχτή ροζ γραμμή στο σχετικό διάγραμμα δείχνει την βουτιά στην πορεία του ελληνικού χρέους αν εφαρμοστούν τα μέτρα αναδιάρθρωσης για τα οποία πιέζει τους Ευρωπαίους το ΔΝΤ. Ο λόγος ως προς το ΑΕΠ αναμένεται να υποχωρήσει στο 106% ως το 2060 αν υιοθετηθούν.

Αυτά είναι όσα βάζει στο τραπέζι το ΔΝΤ:

1. Περίοδος χάριτος

Μια από τις προτάσεις είναι για «αναστολή πληρωμών» ως το 2040 – το οποίο σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν θα πληρώνει τίποτα για την εξυπηρέτηση των ομολόγων και των δανείων για τα επόμενα 24 χρόνια.

Αυτό σημαίνει επέκταση της περιόδου χάριτος στα υφιστάμενα δάνεια του EFSF για 17 ακόμα χρόνια, του ESM για άλλα έξι χρόνια και για δάνεια από άλλα κράτη μέλη για 20 ακόμα χρόνια.

Συνολικά, τα μέτρα αυτά θα βοηθήσουν να μειωθεί ο λογαριασμός για την εξυπηρέτηση του χρέους κατά 4,5% του ΑΕΠ τα επόμενα 24 χρόνια, σύμφωνα με το ΔΝΤ.

2. Επιμήκυνση των ωριμάνσεων ως το 2080

Μια επιπρόσθετη πρόταση είναι να επιμηκυνθεί η διάρκεια των δανείων που έχει λάβει η Ελλάδα από τα άλλα κράτη μέλη κατά 40 έτη, ως το 2080 από το 2040 που είναι η σημερινή χρονιά λήξης.

Επιπλέον, τα δάνεια που εκδόθηκαν από το έκτακτο ταμείο στήριξης της ευρωζώνης, το EFSF, θα επιμηκυνθούν κατά 24 χρόνια, από το 2056 στο 2080. Αυτά που εκδόθηκαν από τον ESM θα επεκταθούν κατά 20 ακόμα χρόνια, επίσης ως το 2080.

Συνολικά, το ΔΝΤ υπολογίζει ότι τα μέτρα αυτά θα βοηθήσουν να κρατηθεί το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους της Ελλάδας κάτω από το 20% του ΑΕΠ ως το 2060.

3. Πλαφόν στα επιτόκια μέσω ανταλλαγών χρέους

Το ΔΝΤ προτείνει επίσης η Ελλάδα να μην πληρώνει ετησίως πάνω από 1,5% του ΑΕΠ της για την εξυπηρέτηση του χρέους από τον ESM και το EFSF ως το 2045.

Το Ταμείο προτείνει να γίνει αυτό μέσω της ανταλλαγής των σημερινών ακριβών βραχυπρόθεσμων ομολόγων με μακροπρόθεσμους τίτλους, που έχουν χαμηλότερα επιτόκια.

Η ανάλυση υποστηρίζει ότι τα μέτρα αυτά, τα οποία θα αντικαταστήσουν τα κυμαινόμενα επιτόκια με σταθερά, θα ήταν ένα μέσο για να «μεταφερθεί το ρίσκο του επιτοκίου από την Ελλάδα στα κράτη μέλη» προσθέτοντας:

Η μείωση των επιτοκίων είναι καθοριστική για να επιτραπεί μείωση του χρέους κατά 30% του ΑΕΠ ως το 2040 και κατά 70% ως το 2060 και για την μείωση των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών (GFN) κατά 4% ως το 2040 και 14% ως το 2060.

Αξίζει να σημειωθεί το χαμηλό κόστος δανεισμού που απολαμβάνει ο ESM στα μακροπρόθεσμα ομόλογα που έχει εκδώσει για να χρηματοδοτήσει τα δάνεια διάσωσης για την Ελλάδα και άλλα κράτη μέλη της ευρωζώνης, την Ισπανία και την Κύπρο.

Νωρίτερα το 2016, ο ESM βγήκε στις αγορές με ομόλογο που λήγει το 2055 και έχει απόδοση 1,56%, ενώ ομόλογο του ESM με λήξη το 2032 αποδίδει 0,97% στους επενδυτές.

4. Τι θα συμβεί μετά την διάσωση

Η τρέχουσα διάσωση των 86 δισ. ευρώ της Ελλάδα αναμένεται να κρατήσει ως το τέλος του 2018. Το ΔΝΤ έχει επίσης παρουσιάσει ένα πιο ριζικό πακέτο μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους, τα οποία θα μπορούσαν να πυροδοτηθούν μετά την λήξη του προγράμματος.

Η ανάλυση αναφέρεται στην δυνατότητα σύνδεσης των πληρωμών του χρέους με την απόδοση της ελληνικές οικονομίας. Ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας, Γιάνης Βαρουφάκης ήταν μεγάλος οπαδός των «ομολόγων με ρήτρα για το ΑΕΠ», που σημαίνει ότι το κόστος εξυπηρέτησης θα αυξάνεται όταν η οικονομία πάει καλά και θα μειώνεται όταν πέφτει σε ύφεση.

Αν και η ανάλυση του ΔΝΤ δεν κάνει συγκεκριμένη αναφορά σε ομόλογα συνδεδεμένα με το ΑΕΠ, σημειώνει πως τέτοιου είδους σχήματα θα «βοηθούσαν να αντιμετωπιστούν σοκ μετά το πέρας του προγράμματος, προσφέροντας επιπρόσθετη διαβεβαίωση ότι η βιωσιμότητα του χρέους μπορεί να διατηρηθεί με μεγάλη πιθανότητα».

Πηγαίνοντας ένα βήμα πιο πέρα, το ΔΝΤ το προσθέτει όλο αυτό με μια αναδιάρθρωση του ενός τρίτου του υφιστάμενου χρέους αν η Ελλάδα καταφέρει να ολοκληρώσει τις αξιολογήσεις του προγράμματος διάσωσης, από τώρα ως το τέλος του 2018.

5. Τι γίνεται με τις πολιτικές αντιστάσεις;

Η ελάφρυνση χρέους της Ελλάδας αφορά την πολιτική όσο αφορά και τα οικονομικά. Ένα πράγμα που δεν αναφέρει η ανάλυση του ΔΝΤ είναι τα πολιτικά εμπόδια που σχετίζονται με κάθε ένα από τα παραπάνω.

Οι αλλαγές στους όρους των δανείων του ESM ειδικότερα, θα πρέπει να εγκριθούν από κοινοβούλια κρατών μελών.

Οπότε αν και έχει αποκλειστεί το ενδεχόμενο απευθείας κουρέματος σε ελληνικά ομόλογα τόσο από το ΔΝΤ όσο και από τους Ευρωπαίους, το σχέδιο για την λήψη λιγότερο ριζικών μέτρων μπορεί να καταλήξει γρήγορα σε αδιέξοδο.