Του Υποπτεράρχου ε.α. Δημητρίου Δρόσου

(MBA, MSc, PM, MA, LLB) 

Στις 20/09/2021 αναλύσαμε ενδελεχώς και μάλιστα από τους πρώτους που ασχολήθηκαν με το εν λόγω θέμα καθώς η συμφωνία υπεγράφη στις 16/09/21, το σύμφωνο AUKUS ή Three Eyes Alliance, και τις παγκόσμιες γεωπολιτικές ανακατάξεις που αυτό προκαλεί. Η ρήξη που προκάλεσε στους κόλπους του Ευρωατλαντικού συστήματος ασφαλείας ήταν η σημαντικότερη από την ανεξαρτησία των ΗΠΑ, προεξάρχουσας της οργισμένης Γαλλίας. 

Με το σύμφωνο αυτό, η Γαλλία: 

Ι) Δεν ενημερώθηκε ως ισότιμος εταίρος. 

ΙΙ) Στον εμπορικό και αμυντικό τομέα υφίστατο τεράστια οικονομική ζημιά λόγω αθέτησης του συμβολαίου των υποβρυχίων από την Αυστραλία, όμως το σημαντικότερο ήταν μία άλλη παράμετρος που σκοπίμως υποβαθμίσθηκε από τους εμπλεκόμενους. 

ΙΙΙ) Καταβαλλόταν προσπάθεια εξοστρακισμού της Γαλλίας από τον Ινδικό – Ειρηνικό, σε μία περιοχή που ακόμη από την αποικιοκρατία η Γαλλία είχε ζωτικά γεωπολιτικά συμφέροντα. Άλλωστε η κτήση της Γαλλικής Πολυνησίας επιβεβαιώνει ότι η Γαλλία ουδέποτε είχε απεμπολήσει τα συγκεκριμένα συμφέροντά της. 

Όμως κατά τους Αγγλοσάξωνες η Γαλλία του Emmanuel Macron, «ψήλωνε» απότομα γεωπολιτικά. Με ενεργή παρουσία στη Λιβύη η Γαλλία είναι από τους key players της όλης κατάστασης. Άλλωστε Γαλλικά βομβαρδιστικά «άγνωστης» εθνικότητας στις 04/07/2020 (ήταν Mirage 2000-9 που ανήκαν στην ΠΑ των ΗΑΕ και χρησιμοποίησαν τη βάση Sidi Barrani της Αιγύπτου, ή Rafale της Αιγύπτου ή «άλλου» κράτους;) ισοπέδωσαν την αεροπορική βάση Al-Watiya Δυτικά της Τρίπολης. Εάν ήταν αεροσκάφη Rafale, τότε περιορίζεται η ταυτότητα της επιτιθέμενης δύναμης στη Γαλλία ή στην Αίγυπτο, τις δύο χώρες εντός του εύρους της βάσης που διαθέτουν αυτού του τύπου τα αεροσκάφη. Οι επιθέσεις κατέστρεψαν τον Τουρκικό εξοπλισμό μέσα στη βάση, όπως το αντιαεροπορικό σύστημα Hawk MIM-23 με τα ραντάρ του, και drones τύπων Bayraktar TB2 και Anka-S. 

Η Γαλλία έχει ενεργή παρουσία στα κοιτάσματα της Κύπρου με την ΤΟTAL, έχει πολύ καλές σχέσεις με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Sisi αλλά και με το Ισραήλ, ενώ θεωρεί τα ευρύτερα γεωγραφικά σύμπλοκα του Μάγκρεμπ και Σάχελ περιοχή δικών της ζωτικών συμφερόντων. Τέλος έχει σαφώς βλέψεις και στα ενεργειακά κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου. Η συμφωνία Sykes- Picot το 1916 (άσχετα εάν τελικά δεν υλοποιήθηκε) προέβλεπε ότι η Γαλλία θα αποκτούσε το Λίβανο, τα παράλια της Συρίας, τα Άδανα, την Κιλικία, το Γκαζίαντεπ, την Ούρφα, το Μαρντίν, το Ντιγιάρμπακιρ και την Μοσούλη. Η Γαλλία ουδέποτε το απεμπόλησε ενώ διατηρεί ακόμη και σήμερα επιρροή σε Μαρόκο, Αλγερία, Τυνησία, Αίγυπτο, και εν μέρει στο Λίβανο. 

Η Γαλλία πέραν των αντιποίνων με την ανάκληση των πρεσβευτών της ένεκα του AUKUS προέβη αστραπιαία και σε εμβάθυνση των σχέσεών της με την Ινδία (γεωπολιτικό σύμμαχο της Ελλάδος) και μέλος του QUAD (Quadrilateral Security Dialogue, μεταξύ ΗΠΑ, Αυστραλίας, Ιαπωνίας, Ινδίας), η οποία Ινδία όπως εξηγήσαμε στο προηγούμενο άρθρο θεωρείται γεωπολιτικά επίσης ριγμένη.  Εκτιμάται ότι η Γαλλία σύντομα θα προωθήσει τις σχέσεις της και με τις χώρες του ASEAN (οι οποίες είναι επιφυλακτικές με το AUKUS), αναβιώνοντας τις μνήμες της πάλαι ποτέ Γαλλικής Ινδοκίνας.

Οι συμφωνίες ANZUS (Australia – New Zealand –US)  και των Five Eyes δεν ενδιαφέρουν την Γαλλία γιατί ήδη ήταν έξω από αυτές.  

Οι ΗΠΑ για να εξευμενίσουν τον δεύτερο ισχυρότερο στρατιωτικά σύμμαχό τους, θα του δώσουν γεωπολιτικό χώρο και ρόλο. Επίσης θα υποχωρήσουν από απαιτήσεις επί αμυντικών εξοπλισμών προκειμένου να εξευμενίσουν την Γαλλία μετά των απώλεια του συμβολαίου των υποβρυχίων με την Αυστραλία και την προσπάθεια περιορισμού της Γαλλικής επιρροής στον Ινδο-Ειρηνικό. Με δεδομένο ότι οι αμυντικοί εξοπλισμοί είναι μέσο γεωπολιτικής επιρροής και ισχύος, εκτιμούμε ότι οι προσπάθειες εξευμενισμού των Γάλλων από τις ΗΠΑ αλλά και ανακατανομής ζωνών επιρροής θα είναι οι ακόλουθες:

Ι) Απόσυρση του Αμερικανικού ενδιαφέροντος στην Φινλανδία για την απόκτηση εκ μέρους της Φινλανδικής ΠΑ α/φους F-35 της LM.

II) Αναγνώριση της ζώνης του Σάχελ (Β. Σενεγάλη, Ν. Μαυριτανία, Μάλι, Burkina Faso, Ν. Αλγερία, Β. Νιγηρία, Νίγηρα, Β. Καμερούν, ΚΑΔ, Τσαντ, Εριθρέα, Ν. Σουδάν, Β. Αιθιοπία) ως ειδικού Γαλλικού ενδιαφέροντος. Είναι βέβαιο ότι αυτό θα οδηγήσει σε συγκρούσεις σε αυτή τη ζώνη με τους Τούρκους καθώς και ο Ερντογάν εκμεταλλευόμενος Μουσουλμανικούς πληθυσμούς προσπαθεί να δημιουργήσει τις δικές του ζώνες επιρροής. Εκτίμηση είναι ότι εκεί θα χάσει ο Ερντογάν.

ΙΙΙ)  Απόσυρση του Αμερικανικού ενδιαφέροντος για τις Ελληνικές φρεγάτες του ΠΝ, δίνοντας έτσι χώρο στην λύση που από την αρχή φαινόταν ως η πλέον συμφέρουσα επιχειρησιακά αλλά και γεωπολιτικά για τις ανάγκες του Ελληνικού ΠΝ, δηλαδή την απόκτηση φρεγατών Bellhara και της ενδιάμεσης λύσης Κορβετών Gowind. Αν και αυτό θα είναι πλήγμα για την ναυτική LM, ωστόσο η αεροπορική LM δεν πλήττεται, πολύ περισσότερο δε, εφόσον η χώρα μας προβεί αφενός στην αναβάθμιση των υπολοίπων F-16 σε Viper και αφετέρου μελλοντικά στην προμήθεια μίας Μοίρας F-35. Προφανώς η Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα και οι φίλοι αυτής θα στενοχωρηθούν, αλλά ευτυχώς για την Ελλάδα ήρθαν έτσι οι εξελίξεις όπως τις καθορίζουν οι παγκόσμιοι γεωπολιτικοί συσχετισμοί που η απόκτηση των Bellhara είναι μονόδρομος αλλά και ότι καλύτερο εθνικά για την χώρα μας. Άλλωστε όπως αναλύουμε παρακάτω οι ΗΠΑ θα πάρουν αλλού συμβόλαια.

IV) Μετά την απόσυρση των ΗΠΑ από Συρία και Αφγανιστάν, δείχνει ότι το κέντρο ενδιαφέροντος των ΗΠΑ θα είναι πλέον ο Ινδο-Ειρηνικός. Εκτιμούμε ότι οι ΗΠΑ θα δώσουν χώρο στους Γάλλους και στη Λιβύη ώστε να ανασχεθεί ο Ρωσικός παράγων εκμεταλλευόμενες οι ΗΠΑ και τις καλές σχέσεις των Γάλλων με τον Σίσι. Άλλος ένας χώρος που προμηνύει συγκρούσεις των Γάλλων με τους Τούρκους καθώς τα συμφέροντα εκεί είναι επίσης αντιτιθέμενα.

V) Οι ΗΠΑ θα κερδίσουν μάλλον το συμβόλαιο για την αναβάθμιση των Ιαπωνικών πλοίων κλάσης Izumo σε αεροπλανοφόρα ώστε να επιχειρούν από αυτά α/φη F-35 ενώ μάλλον η LM θα προμηθεύσει την αυτοκρατορική αεροπορία με 100 F-35. 

VI) Σαφώς οι ΗΠΑ παίρνουν το συμβόλαιο της Αυστραλίας από τους Γάλλους, ωστόσο εκτιμάται ότι θα αντισταθμισθεί εν μέρει από τις πωλήσεις Γαλλικών όπλων προς την Ινδία.

VII) To HB εμφανίζεται εκ νέου ως παγκόσμιος γεωπολιτικός παίκτης σπάζοντας τον απομονωτισμό του λόγω Brexit και με προσβάσεις πλέον σε Ινδο-Ειρηνικό, αλλά μένει έξω από τις εξελίξεις σε Ανατολική Μεσόγειο και Αφρική. Εκτιμάται ότι το ΗΒ θα αξιοποιήσει τις Βρετανικές βάσεις στην Κύπρο προκειμένου να παραμείνει ενεργή δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο και να ανασχεθεί ο Γαλλικός παράγων. Αυτό ελλοχεύει τον κίνδυνο ως εγγυήτρια δύναμη να ταυτισθεί με τα Τουρκικά συμφέροντα. Απαιτείται επαγρύπνηση και ισχυρό lobbying.

VIII) H Αυστραλία αναβαθμίζεται γεωστρατηγικά αλλά λαμβάνει ρίσκα τα οποία επίσης αναλύσαμε, ενώ η Ρωσία θα προσπαθήσει να εκμεταλλευθεί το κενό ισχύος που αφήνουν οι ΗΠΑ καθόσον στρέφονται προς τον Ινδο-Ειρηνικό και υφίσταται προσωρινά τουλάχιστον ψυχολογική ρήξη μεταξύ των συμμάχων.

Ύστερα από τα ανωτέρω είναι αδήριτη ανάγκη άμεσης σύναψης αμυντικού συμφώνου με τους Γάλλους αφού τα συμφέροντα Ελλάδος και Γαλλίας ταυτίζονται πλήρως παράλληλα βέβαια με την απόκτηση των Γαλλικών Φρεγατών και Κορβετών, διαμορφωμένων σύμφωνα με τις ανάγκες του ΠΝ